دِزفول شهری است در جنوب غربی ایران و سی امین شهر پرجمعیت کشور و مرکز شهرستان دزفول است که با مساحت نزدیک به ۴۷۶۲ کیلومتر مربع رودخانه دز و در بخش‌های جلگه‌ای استان خوزستان واقع شده‌است. با برشمردن بخش‌های روستایی آن دارای گستردگی برابر ۷۸۴۴ کیلومتر مربع است. شهر در ارتفاع ۱۴۳ متری از سطح دریا و از شهرهای شمالی استان خوزستان است. دزفول به جهت عبور رود دز از این شهر و پیشینه تاریخی‌اش از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

۱. رود دزفول

رود دز سومین رود پرآب کشور و یکی از ارزشمندترین جاذبه های طبیعی ملی است. این رود زیبا ار مرکز شهر دزفول عبور می نماید و مناظر زیبا و چشم نوازی را در این عبورمی آفریند.همنشینی رود و غروب و پیوستن آسمان به آنها قرن هاست زیباترین ، و شگفت انگیزترین مناظر طبیعی رادر ایران به نمایش می گذارد.

منظره ی باشکوهی که نباید آن را در دزفول از دست داد و جزو جاذبه هایی، است که هر انسانیقبل از مرگ بایستی دیده باشد.در کنار همه ی جذابیت هایی که عبور این رودخانه از شهر دزفول دارد، آثار و بناهای تاریخی، پارک های ساحلی، و … طلوع و عروب خورشید مخصوصا در شمال و جنوب رود دز، مناظر زیبایی خلق می نماید وبهترین لحظه ها، برای ثبت عکس های شگفت انگیز به ویزه در کنار پل ساسانی دزفول است.

۲. آبشار شوی

آبشار شوی دزفول در شمال شهرستان با ارتفاع ۸۵ متر و عرض ۷۰ متر، و بین کوه های سالن واسفندیاری قرار دارد.این آبشار با توجه به عرض و ارتفاع خود بزرگترین آبشار خاورمیانه لقب گرفته است، و یکی از زیباترین آبشارهایایران به شمار می رود. آبشار شوی دزفول در سال ۱۳۹۳ به عنوان سی و پنجمین اثر طبیعی، ملی و اولین اثر ملی خوزستان توسط هیئت دولت برگزیده شد. جاذبه های گردشگری دزفول آبشار شوی دزفول یکی از ویژگی های ارزشمند ملی شهرستان دزفول است.طبیعت زیبای منطقه شمال شهرستان دزفول باعث شده که گروه های کوهنوردی زیادی، از سراسر کشور برای دیدن این مناظردل نواز به این شهرستان سفر می کنند.

۳. چال کندی

چال کندی نام دره ای ست که آب خروجی از سد دز از آنجا می گذرد. برای رفتن به این مکان باید از پارک دولت سوار قایق شد. این دره بدلیل داشتن عمق بالای آب و دیواره های بلند در دو طرف در فصل تابستان، هوایی خنک و فضایی آرامش بخش و دل نشین دارد. در این محل صفه هایی محدود وجود دارد، میتوان آنجا از قایق پیاده شد و مدتی در آن مکان به استراحت و استفاده از فضای آرامش بخش پرداخت.

۴. تالاب هور مزرعه

هور مزرعه بین دو رودخانه دز و کرخه (در جنوب دزفول) قرار گرفته است و بخشی از آب رودخانه شاوور به آن می ریزد. آب هور مزرعه در فعالیت های کشاورزی ساکنین محل (عشایر مزرعه و تنیس) نقش مهمی دارد و نوعی برنج محلی؛ معروف به برنج حویزه در حاشیه کمربندی این هور کشت می شود. رودخانه های مهم جلگه خوزستان رودخانه های کارون، دز ، کرخه و جراحی هستند. این رودخانه ها از سلسله رودهای زاگرس سرچشمه می گیرند و راه های پر پیچ و خم طولانی در استانهای اطراف جلگه خوزستان همچون چهارمحال و بختیاری، ایلام، لرستان، کهگیلویه و بویر احمد را سپری می کنند تا به جلگه خوزستان وارد شوند.

در روزگاران خوش قبل از بحران کنونی محیط زیست، که در حدود دو دهه است که شروع شده است و این روزها در اوج خود بسر می برد، این رودخانه ها با جریان پرآبشان علاوه بر تأمین آب شرب مناسب و آب مصارف کشاوزی، منبع اصلی و شریان حیات تالابهای جلگه خوزستان محسوب می شوند. در جلگه خوزستان پایین بودن سطح زمین نسبت به سطح دریا سبب شده است تا از روزگاران قدیم آبهای رودخانه های اقلیم احواز در مناطقی وسیع جمع شود و هور العظیم، هور الفلاحیه، هور مزرعه و تالاب شیمبار را بوجود آورد.

۵. کوه لنگر

کوه لنگر با ارتفاع ۲۳۳۷ متر در بخش سید ولی در شمال شهرستان دزفول و به فاصله هوایی ۵۱ کیلومتری و زمینی ۹۰ کیلومتری از شهر دزفول قرار دارد و یکی از منطق زیبا و بکر طبیعی است که مردم علاقمند و گروه های کوهنوردی زیادی برای استفاده از طبیعت چشم نواز آن به این منطقه می روند. در دامنه این کوه زیبا روستای نمونه گردشگری و تاریخی لیوس قرار دارد و فضای ایم منطقه را علاوه بر علاقمندان به طبیعت برای سایر گردشگران نیز جاذب می نماید.

۶. دره کول خرسون

دره «کول خرسون»، یا «اشکفت زرده» دزفول دره ای شگفت در ۲۵ کیلومتری شهرستان دزفول و در جاده این شهر به سمت شهیون نرسیده به بیشه بزان قرار دارد. در فصل گرم تابستان درون این دره می توانید دمای زیر ۲۰ درجه را تجربه کنید. جوشیدن چشمه های دیواره ای این دره به یک دره شگرف تبدیل نموده است. این دره دارای آب دائمی، آبشار، ابچکان، بیشه زار و انواع روییدنی های خاص منطقه می باشد.کول در زبان محلی به معنی دره است. مسیر ورودی دره پوشیده از درختان کنار یا سدر و نیز قسمتی پوشیده از نخل است.

با گذر از پستی و بلندی های بسیار وارد تنگه زیبای کول خرسون خواهید شد. دهانه تنگه مملو از برگ های زیبای پرسیاووشان است. با برداشتن هر قدم جلوه های زیبا و متفاوتی روبرویتان نمایان می شود. گاه تنگه آنقدر باریک می شد که فقط امکان عبور یک نفر را دارد. دیواره های دو طرف گاهی در بالای سر به هم می رسند و گاه فقط روزنه باریکی دیده می شود. این دره در نهایت به رودخانه دز منتهی می شود و از آنجا با شنا یا قایق می توان به خشکی رسید. کول خرسون برای برنامه یک روزه و در فصل تابستان مناسب است.

بهترین فصل برای طبیعت گردی در شهر دزفول و اطراف آن پاییز می‌باشد که هوا نه خیلی سرد و نه خیلی گرم است. به علاوه طرفداران رفتینگ می‌توانند در رودخانه دزفول به تفرج و تفریح بپردازند.

منبع: سایت ستاره