نماز از ارکان عبادات حق است ، بنابراین اول باید بدانیم چرا خداوند را عبادت می کنیم تا آنگاه فلسفه نماز نیز روشن گردد. یکی از پایدارترین و قدیمی ترین تجلیات روح آدمی و یکی از اصیل ترین ابعاد وجود آدمی ، حس نیایش و پرستش است ، هر زمان و مکانی که بشر وجود داشته است ، نیایش و پرستش نیز وجود داشته است .
وما امروا الا لیعبدوا الله مخلصین له الدین ....؟
( آیا مامور نشدید که فقط خدا را خالصانه پرستش کنید )
اکنون که روشن شد عبادت و پرستش از غرایز ذاتی و از نیازهای فطری انسان است جایگاه نماز در پرستش و عبودیت روشن می شود : نماز عالی ترین تجلی پرستش و عبادت است ، زیرا پرستش یا قولی است یا عملی .
و نماز هر دو را در بر دارد چون اذکار نماز مانند قرائت حمد و سوره ، ذکر رکوع و سجود و تشهد عبادت قولی است و قیام و رکوع و سجود عبادت عملی است نماز رفیع ترین و با اهمیت ترین جایگاه را در عبادات دارد و در راس آنها می باشد نماز منبع تغذیه روح انسان و امداد الهی است
پیامبر اکرم (ص)
آگاه باشید که نماز، غذای الهی در زمین است که خداوند آن را روزی پنج بار برای اهل رحمتش (افراد شایسته رحمت) گوارا نموده است.(مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 3، ص16)
جایگاه نماز در دین مثل جایگاه سر نسبت به بدن است.
(نهج الفصاحه، ص 778)
خداوند نماز پنج گروه را ثواب نمی دهد اگر چه باید نماز بخوانند:
1. بنده ای که از نزد مولای خود فرار کرده است؛ 2. زنی که شوهرش از وی راضی نیست؛ 3. شراب خوار و دائم الخمر؛ 4. کسی که عاق والدین شده است. 5. رباخوار.(مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 13، ص 332)
بنده مادام که منتظر نماز است در حال نماز است.
(نهج الفصاحه، ص 527، حدیث 2538)
حضرت زهرا (س)
خداوند نماز را جهت دوری شما از کبر و خودپسندی مقرر فرمود.(من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 568)
کسی که عبادت خالصانه اش را بالا فرستاده و تقدیم خدا کند، خداوند برترین مصلحت هایش را بر او نازل می کند.
(بحار الانوار، ج 70، ص 249)
امام علی (ع)
نماز وسیله تقرب و نزدیک شدن هر پارسایی به خداست.(تحف العقول، ص 110)
هنگامی که انسان در حال نماز است، بدن و جامه او و هر چه پیرامون اوست، خدا را تسبیح می گویند.
(علل الشرایع، ج 2، ص 336)
از حضرت علی (ع) سئوال شد :
چرا ما دوبار سجده می کنیم . امیر مومنان (ع) این آیه را خواند : منها خلقناکم و فیها نعیدکم و منها نخرجکم تاره اخری . یعنی سجده یاد آور قیامت و صحنه محشر و مبعوث شدن انسان است .هنگامی که کسی به نماز برمی خیزد، شیطان می آید و به نظر حسادت به او نگاه می کند؛ زیرا می بیند که رحمت خدا او را فرا گرفته است.
(خصال، ج 2، ص 632)
وقتی که بنده ای سجده کرد، ابلیس فریاد می زند وای بر من! او اطاعت کرد، ولی من معصیت کردم، او سجده کرد و من از این عمل سرباز زدم.
(بحار الانور، ج 82، ص 233)
امام حسن (ع)
خداوند متعال زیباست و زیبایی را دوست دارد. پس برای پروردگارم خود را زیبا می سازم که می فرماید: نزد هر مسجد زینت تان را برگیرید. پس دوست می دارم که بهترین لباسم را به تن کنم.(بحار الأنوار، ج 80، ص 175)
هر کس طلب عبادت دارد، دل را برای آن پاک می کند و هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رسانید (باعث آسیب رسانی به یکی از صفات و ابعاد نمازهای واجب شد) نمازهای مستحبی را ترک کنید.
(تحف العقول، ص 267)
کسى که رفت و آمد به مسجد دارد، یکى از این هشت فایده به او میرسد:
1- آموختن آیه و دلیلی روشن 2- یافتن دوست و رفیقی مفید 3- فراگیرى علم و دانشی جدید 4- برخوردارى از رحمتى که انتظار داشت 5- دریافت سخنى که راهنماى او باشد 6- دانستن کلامی که او را از انحراف دور سازد 7- ترک کردن گناهان به خاطر حیا 8- دوری از گناهان به خاطر ترس از خدا.(تحفول العقول، ص 258)
امام حسین (ع)
کسی که آیه ای از قرآن را ایستاده در نماز خود بخواند، به هر حرفی صد حسنه برای او نوشته می شود.(الکافی، ج 2، ص 447)
(به برادرش حضرت عباس فرمود:) خدا می داند که من نماز، تلاوت آیات قرآن، دعا و استغفار فراوان را برای او دوست دارم.
(بحارالانوار، ج 44، ص 392)
امام سجاد (ع)
همانا نماز بنده پذیرفته نمی شود، مگر آنچه را که با قلبش به نماز توجه کرد.(وسائل الشیعه، ج 4، ص 688)
ولایت ما اهل بیت و برائت از دشمنان ما سبب قبولی نماز است.
(میزان الحکمه، ج 5، ص 386)
کسی که به اوقات نماز توجه نداشته باشد، لذّتش از دنیا کامل نخواهد بود.
(وسایل الشّیعه، ج 3، ص 86)
امام باقر (ع)
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است: نماز، زکات، روزه، حج، ولایت و به چیزی مثل ولایت دعوت نشده است.(کافی (ط الاسلامیه)، ج 2، ص 18)
خداوند مؤذن را به اندازه ای که چشمش می بیند و صدایش در آسمان می پیچد می آمرزد، هر خشک و تری که آواز او را می شنود او را تصدیق می کند و از ثواب هر کس که با او در مسجد نماز گزارد سهمی نصیب او شود و به عدد هرکس که به بانگ او (در غیر مسجد) نماز بخواند حسنه ای برای اوست.
(من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 285)
در حال کسالت و خواب آلودگی و سنگینی به نماز نایست، چون از نشانه های نفاق است.
(الکافی (ط الاسلامیه)، ج 3، ص 299)
امام صادق (ع)
هر کس که نماز را با اذان و اقامه بخواند، دو صف از فرشتگان در پشت سرش نماز می‌گزارند و کسی که نماز را با اقامه تنها بخواند یک صف از فرشتگان در پشت سرش نماز می خوانند و اندازه صف به قدر میان مشرق و مغرب است.(من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 287)
شخصی از امام صادق (ع) پرسید :
برترین چیزهایی که بندگان با آن به پروردگارشان تقرب می جویند و نزدیک می شوند چیست ، حضرت فرمودند : بعد از معرفت و شناخت (خداوند متعال ) من بهتر از نماز نمی دانم . و همین اهمیت نماز است که نسبت به کوتاهی به آن شدیدا نهی شده استهنگامی که نمازگزار به نماز می ایستد، رحمت خدا از دامنه آسمان تا دامنه زمین بر او نازل می شود و ملائکه اطرافش را احاطه می کنند و فرشته ای می گوید: اگر این نمازگزار ارزش نماز را می دانست هیچ گاه از نماز منصرف نمی شد.
(اصول کافی، ج 3، ص 265)
نماز واجب بهتر از بیست حج مستحبی است.
(من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 209)
نماز، بهترین کارها نزد خداوند و آخرین وصیت های پیامبران الهی است.
(میزان الحکمة، ج 5، ص 397)
امام کاظم (ع)
بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب پیدا می کند، نماز است و نیکی به پدر و مادر و ترک حسد و عُجب و فخر فروشی به دیگران.(تحف العقول، ص 391)
نماز خواندن در صف اول، مانند جهاد در راه خداست.
(من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 385)
کسی که برای نماز صبح وضو می گیرد، وضویش کفاره گناهان گذشته آن شب اوست به جز گناهان کبیره.
(محجة البیضاء، ص 1، ص 302)
امام رضا (ع)
بهترین صف های نماز جماعت، صف اول است و بهترین جای صف اول، نزدیک ترین مکان به امام است.(الفقه المنسوب إلی الامام رضا علیه السلام ، ص 143)
هر کس نماز بخواند، ولی زکات نپردازد، نمازش پذیرفته نیست.
(بحارالانوار، ج 93، ص 12)
مراقب وقت های نماز باشید (که تا وقتش فرا رسید انجام دهید) چرا که انسان از حوادثی که مانع انجام نماز در وقث گردد، ایمن نیست.
(الفقه المنسوب إلی رضا علیه السلام ، ص 100)
امام جواد (ع)
دعا قبل و بعد از نماز مستجاب است.(بحار الأنوار، ج 82، ص 325)
اگر کسی در نمازش سوره «قدر» را بخواند آن نماز مورد قبول خداوند بوده و با پاداشی چند برابر، به بالا برده می شود. کسی آن را بخواند و سپس دعا کند، دعایش به لوح مخصوص برده شده و مستجاب می شود.
(بحارالانوار، ج 85، ص 66)
هرکس رکوع نمازش را به طور کامل و صحیح انجام دهد، وحشت قبر بر او وارد نخواهد شد.
(الکافی، ج 3، ص 321، ح 7)
امام هادی (ع)
اگر بگوییم تارک تقیه همچون تارک نماز است، هر آینه سخن راستی گفته ام.(وسائل الشیعه، ج 16، ص 212)
کسی که از خدا حاجتی را می خواهد قبر جدم حضرت رضا را در طوس با غسل، زیارت کند و دو رکعت نماز بالای سرش بخواند و در قنوت نماز، حاجت خویش را طلب نماید در این صورت حوائج وی مستجاب می شود، مگر آن که انجام گناه و یا قطع رحم را طلب کند.
(وسائل الشیعه، ج 14، ص 569)
امام حسن عسکری (ع)
عبادت کردن به زیادی روزه و نماز نیست، بلکه (حقیقت) عبادت، زیاد در کار خدا اندیشیدن است.(تحف العقول، ص 442)
پس زمانی که بنده نمازش را سلام داد، خداوند و ملائکه بر او سلام می فرستند.
( بحار الانوار، ج 82، ص 221)
علایم و نشانه های مؤمن پنج چیز است: 1- خواندن 51 رکعت نماز در شبانه روز (17 رکعت نماز واجب و 34 رکعت نافله) 2- زیارت اربعین امام حسین (ع) 3- انگشتر به دست راست کردن 4- پیشانی بر خاک نهادن 5- بلند گفتن "بسم الله الرحمن الرحیم " در نمازها.
(وسائل الشیعه، ج 10، ص 373)
امام زمان (عج)
هیچ چیز مثل نماز بینی شیطان را به خاک نمی مالد و او را خوار نمی کند، پس نماز بخوان و بینی شیطان را به خاک بمال.(من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 498)
منبع: بخش قرآن و عترت موسسه فرهنگی راسخون
