زیارت اهل قبور از دیدگاه روایات

در روایات برای زیارت قبور اهل قبور، ثواب و بهره ای خاص ذکر شده است که برخی از این روایات بیان می شود.
چهارشنبه، 10 مهر 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
زیارت اهل قبور از دیدگاه روایات
از جمله وظایف اهل دنیا در قبال اموات، زیارت قبور آنها است.

در اخبار و احادیث برای زیارت قبور اموات مؤمنین، ثواب و بهره ای خاص ذکر شده است. به برخی از این روایات توجه کنید:
حضرت امیر علیه السلام می فرماید:
زُورُوا مَوْتاکمْ فَانَّهُمْ یفْرَحُونَ بِزِیارَتِکمْ، وَلْیطْلُبْ احَدُکمْ حاجَتَهُ عِنْدَ قَبْرِ ابیهِ وَ عِنْدَ قَبْرِ امِّهِ بِما یدْعُوا لَهُما.[1]
امواتتان را زیارت کنید که آنان به زیارت شما خوشحال می شوند، هر کدام از شما باید حاجت خود را نزد قبر پدر و مادرش از خدا بخواهد.

عبداللَّه بن سلیمان می گوید: از امام باقر علیه السلام، زیارت قبور و کیفیت آن را پرسیدم حضرت فرمود:
اذ کان یوم الجمعة فَزُرْهُمْ فَانَّهُ مَنْ کانَ مِنْهُمْ فِی ضَیقٍ وُسِّعَ علیه ما بینَ طلوعِ الفجرِ الی طلوعِ الشَّمسِ، یعْلَمُون بِمَنْ آتاهُمْ فِی کلِّ یومٍ، فاذا طَلَعَتِ الشَّمْسُ کانُوا سُدی.
روز جمعه آنها را زیارت نما، هر کدام در تنگی باشد بین طلوع فجر صادق و آفتاب در گشایش قرار می گیرد و البته او هر روزه بر احوال زائرانش عالم است و چون خورشید طلوع کند، رها می گردند.

راوی پرسید: آیا زائرش را می بیند و شاد می شود؟

حضرت فرمودند:
نعم ویستوحشون له اذا انْصَرَف عنهم.[2]
بلی و وقتی زائرش برمی گردد وحشت وی را می گیرد.

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در مورد میزان بهره ای که به خاطر عبور عالم دینی از قبرستان نصیب اهل قبور می شود، می فرمایند:
ما من عالمٍ او متعلّمٍ یمُرُّ قریةً من قری المسلمین او بلدةٍ من بلاد المسلمین ولم یاکل من طعامهم ولم یشرب من شرابهم و دخل من جانب وَخَرَجَ من جانب آخر، الارفع اللَّه تعالی عذاب قبورهم اربعین یوماً.[3]
عالم و یا طالب علمی که به قریه ای از قراء مسلمین یا شهری از شهرهای مسلمانان گذر کنند، حتی اگر در آنجا نماند و از غذایشان نخورد و از آبشان ننوشد، بلکه از سوئی آمده و از سوی دیگر خارج شود، خداوند بواسطه او چهل روز عذاب را از قبرهایشان بر می دارد.

لازم به ذکر است هر گونه خیراتی که برای میت صورت پذیرد، بی تأثیر در ترقی و تکامل او نیست. او دستش از اعمال قطع شده است و هیچ عملی را نمی تواند انجام دهد و همواره منتظر است تا بلکه از دنیا به او چیزی برسد.

آمده است که:
اموات در هر جمعه و ماه مبارک رمضان می آیند و هر کدام از آنان با صدای گریان و حزینی ناله می زنند که: ای خانواده ام و ای فرزندانم ای اقربایم، چیزی برای ما بفرستید، خدا شما را رحمت کند، ما را بیاد داشته باشید و از دعاهایتان فراموش نکنید، بر ما و غریبیمان رحم نمائید، ما در زندانی تنگ و غمی طولانی گرفتار شده ایم، بر ما از دعا و صدقه بخل نورزید شاید خدا به ما رحم نماید قبل از اینکه شما هم مثل ما از دنیا بروید. حسرت بر ما که مثل شما توانا نیستم.. ..[4]

امام صادق علیه السلام می فرماید:
ستّ خصال ینتقع بها المؤمن من بعد موته، ولد صالح یستغفرله، و مصحف یقرأ فیه، و قلیب یحفره، و غرس یغرسه، و صدقة ماء یجریه، و سنة حسنة یؤخذ بها بعده.[5]
شش چیزند که مؤمن را بعد از مرگش نفع می رسانند، فرزند صالحی که برای او استغفار کند، قرآنی که او نوشته و دیگران آن را تلاوت کنند. چاهی که حفر کرده، درختی که غرس نموده، آبی که جاری ساخته و هر سنت حسنه ای که بعد از اوبدان عمل کنند.

امام صادق علیه السلام نیز می فرمایند: چه بسا میت در سختی باشد سپس فرجی به او رسد، می گویند این به جهت نماز فلانی به شما رسیده است.

متأسفانه فرفه وهابیت از اهل تسنن، بزرگداشت موالید و وفیات را بدعت می شمارد و حتی جشن ولادت و عزای وفات اولیاء خدا را شرک می داند.

بطلان این عقیده که حاکی از نوعی افراط و کوته بینی است، ظاهرتر از آنست که از آن بحث شود. معنای شرک واضح است، شرک یعنی پرستش کسی یا چیزی در کنار ستایش خداوند. ولی محبت به چیزی و یا کسی که در طول محبت خداوند محسوب شود، هرگز شرک نیست. مثلًا محبت به والدین، فرزندان، همسر، دوستان مؤمن، مکانهای مقدس چون کعبه و بیت المقدس و چیزهای مقدس چون حجرالاسود، هرگز شرک نیست.

به نظر نمی رسد که وهابیت تبعات آنچه را که می گویند بپذیرند، که در این صورت حتی بوسیدن همسرانشان شرک خواهد بود.

آنان صرفاً برای بیان عداوت خود با دیگر مسلمانان اعم از شیعیان و واقع گرایان سنی، چنین مطالبی را عنوان کرده اند و از آن فقط در مورد اظهار محبت به فرزندان پیامبر صلی الله علیه و آله و قبور آنان استفاده می کنند و لذا این ایده چیزی جز معاندت با محبت مسلمانان به آل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله نیست.

قرآن کریم بارها پیامبران خدا و پیامبر اسلام و کسانی که عمل خیری انجام داده اند ستوده است و موارد این ستایشها در قرآن بسیارند.

یعقوب برای یوسفش چهل سال گریست، پیامبر اسلام در مرگ حمزه فرمود: حمزه گریه کننده ندارد و اهل مدینه را با این سخن گریاند و.. .

روایات وارده از رسول خدا صلی الله علیه و آله نیز در مورد دعوت به زیارت قبور در کتب روائی اهل سنت کم نیست و مثلًا ابن ماجه و ترمذی هر دو، روایت ذیل را از آن حضرت نقل کرده اند که فرمودند:
کنتُ نَهَیتُکمْ عَنْ زیارَةِ الْقُبُور فزُوروها فَانَّها تُزَهِّدُ فِی الدنیا و تُذَکرُ الْاخِرَةَ.[6]
من شما را از زیارت قبور نهی کرده بودم، از این به بعد به زیارت قبور بروید که موجب بی اعتنائی در دنیا شده و آخرت را به خاطر آدمی می آورد.

ناگفته نماند که هنگام زیارت قبور، می توان تلاوت قرآن نمود و برای بخشش خطاهای اهل قبور استغفار کرد.

علاوه اینکه دعاها و زیارتهائی نیز وارد شده است که به نمونه هایی از آنها اشاره می شود.

عمر بن ابی المقدام می گوید: امام باقر علیه السلام در بقیع بودم که نزد قبر مردی از شیعیان کوفه آمدیم، حضرت بر آن قبر ایستاد و گفت:
اللهّم ارْحَمْ غُرْبَتَهُ وَ صِلْ وحَدَتَهُ وَ آنِسْ وَ حْشَتَهُ (و آمِنْ رَوْعَتَهُ) وَ اسْکنْ الَیهِ مِنْ رَحمَتِک ما یستَغْنِی بِها عَنْ رَحمَةِ مَنْ سِواک وَ الْحِقْهُ بِمَنْ کانَ یتَولّاهُ.[7]
خدایا بر غربتش ترحم فرما، و تنهائی اش را به رحمت متصل فرما. و وحشتش را ایمن بخش و رحمت خود را نصیب او ساز، بدان حد که از لطف غیر تو غنی گردد، از رحمت خودت بر او عطا فرما و او را به کسی که وی را دوست می داشته ملحق ساز.

دعای ذیل نیز برای اموات در قبرها، از امام صادق علیه السلام نقل شده است:
اللهُمَّ جافِّ الارْضَ عَنْ جُنَوبِهِمْ وَصاعِدْ الَیک ارْواحَهُمْ و لَقِّهِمْ مِنْک رِضْواناً وَ اسْکنْ الَیهِمْ مِنْ رَحْمَتِک ما تَصِلُ بِهِ وَحْدَتَهُمْ وَ تُؤنِسُ بِهِ وَحْشَتَهُمْ، انَّک عَلی کلِّ شَی ءٍ قَدیرٌ.[8]
بار الها، زمین را از پهلویشان تهی کن، و روانشان را به سوی خودت بالا بر و با خشنودیت با آنان ملاقات فرما و از رحمتت همنشینشان ساز تا تنهائی آنان را به آن متصل کنی و وحشتشان را به آرامش مبدل سازی، که تو بر همه چیز قادر و توانائی.

عبداللَّه بن سنان می گوید: به امام صادق علیه السلام گفتم: سلام دادن بر اهل قبور چگونه است؟

حضرت فرمودند: بگو:
السلام علی اهل الدیار مِنَ المسلمینَ و المؤمنینَ و انتم لنا فَرَطٌ و نحن انْشاء اللَّهُ بِکم لاحِقُونَ.[9]
سلام بر اهل این دیار، از مسلمانان و مؤمنان شما بر ما پیش گرفتید و ما به خواست خدا به شما ملحق می شویم.


پی نوشت ها:
[1] فروع کافى، ج 3، ص 229.
[2] وسایل الشیعه، ج 7، ص 415.
[3] جامع الاخبار، ص 179.
[4] مستدرک الوسائل، ج 2، ص 162.
[5] بحارالانوار، ج 6، ص 293.
[6] سنن ابن ماجه، ج 1، ص 114؛ صحیح ترمذى، ج 3، ص 274؛ این روایت در منابع شیعى نیز وارد شده است. ر. ک. وسایل الشیعه، ج 14، ص 170؛ بحارالانوار، ج 10، ص 441.
[7] فروع کافى، ج 3، ص 239.
[8] من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 180.
[9] فروع کافى، ج 3، ص 229.

منبع: حوزه نت


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.