مراقبتهاي دنداني در دوران حاملگي

ملاحظات کلي

بعضي خانمها معتقدند که با هر حاملگي و با تولد هر بچه تعدادي از دندانهايشان پوسيده و از بين رفته است . زيرا جنين کلسيم خود را از دندانهاي مادر تأمين مي کند ! اين عقيده اعتبار علمي ندارد و تحقيقات نشان داده است که حاملگي بطور مستقيم در ايجاد پوسيدگي دندانهاي مادر نقش ندارد
پوسيدگي و از دست دادن دندانها در دوران حاملگي به دليل رعايت نکردن اصول بهداشت دهان اتفاق مي .افتد
خانمهاي باردار بايد توجه داشته باشند که در دوران حاملگي بايد بيشتر بهداشت دهان را رعايت کنند . زيرا در اين دوران شرايطي بوجود مي آيد که احتمال پوسيدگي و بيماري لثه افزايش مي يابد . بعضي از اين شرايط عبارتست از

حساسيت و تورم لثه

به دليل تغييرات هورموني دوران بارداري لثه حساس مي شود و ممکن است يک تورم و برجستگي در قسمتي از بافت لثه از ماه سوم حاملگي به بعد ايجاد شود و روي بعضي از دندانها را بپوشاند که به آن تومور حاملگي مي گويند . حساسيت لثه و تومور حاملگي ممکن است باعث شود خانم حامله بخوبي از مسواک يا نخ دندان استفاده نکند . در نتيجه پلاک ميکروبي که عامل پوسيدگي است مدت زيادي روي سطح دندانها باقي مي ماند

بيماري صبحگاهي

در سه ماهه اول بارداري ممکن است صبحها نوعي حالت کسالت ، تهوع و استفراغ وجود داشته باشد که به آن « بيماري صبحگاهي » مي گويند . اين حالت در اثر استشمام بوي بعضي مواد يا غذاها تشديد مي شود . استفراغ مکرر باعث مي شود سطح دندان بطور متناوب در معرض اسيد معده قرار گيرد

مصرف مواد شيرين يا ترش به مقدار زياد

خانم حامله ممکن است نوعي عادت غيرطبيعي داشته باشد که عامه مردم به آن « ويار » مي گويند . بدين ترتيب که از مواد ترش يا شيرين بطور مکرر و زياد استفاده کند . اين مواد مي تواند باعث پوسيدگي دندانها شود

کاهش ظرفيت معده

در دوران بارداري ، بخصوص در ماههاي آخر ظرفيت معده کاهش مي يابد . خانم حامله مقادير کمتر ولي در دفعات بيشتري غذا مي خورد وکمتر هم مسواک مي زند . بنابراين امکان تشکيل پلاک ميکروبي که عامل پوسيدگي است افزايش مي يابد
چگونه مي توانيم از پوسيدگي دندان و بيماري لثه در دوران بارداري جلوگيري کنيم ؟
بهتر است در همان ماههاي اول بارداري جهت معاينه دندانها به دندانپزشک مراجعه کنيد تا دندانپزشک روشهاي بهداشتي لازم جهت پيشگيري از پوسيدگي و بيماري لثه را به شما آموزش دهد
بعد از هر بار مصرف مواد غذايي ، بخصوص مواد قندي دندانهايتان را مسواک کنيد -
بعد از هر بار استفراغ دندانها را مسواک کنيد و يا حداقل دهان را بطور کامل با آب بشوييد -

زمان مناسب جهت درمان دندانپزشکي خانم باردار

بطور کلي دوران حاملگي را که تقريباً نه ماه است به سه دوره سه ماهه تقسيم مي کنند که به نامهاي سه ماهه اول ، دوم و سوم موسوم است . زمانهاي مناسب مراجعه به دندانپزشک شامل دو بار در سه ماهه اول ، حداقل يکبار در سه ماهه دوم و يکبار در سه ماهه سوم است
در طول اين دوره تغييرات مختلفي در بدن مادر و جنين ايجاد مي شود
سه ماهه اول : بافتهاي مختلف بدن جنين در اين دوره تشکيل مي شود و جنين به مواد و تحريکات مختلف بسيار حساس است و احتمال سقط جنين زياد است
همچنين در اين دوره مادر از کسالتهايي چون تهوع و استفراغ صبحگاهي ، بي ميلي به غذا و تغييرات قلبي عروقي رنج مي برد . بنابراين بهتر است درمانهاي دندانپزشکي طولاني مدت در اين دوره انجام نشود
در ملاقات اول ، دندانهاي مادر معاينه و راديوگرافي هاي دنداني که قبل از بارداري گرفته شده اند بررسي مي شود و دندانهايي که قبل از زايمان ممکن است براي مادر مشکل ايجاد کند معين مي شود و جهت ترميم آنها در سه ماهه دوم حاملگي به بيمار نوبت داده مي شود . همچنين چگونگي مسواک زدن صحيح و استفاده از نخ دندان به خانم حامله آموزش داده مي شود . ملاقات دوم سه ماهه اول جهت ارزيابي رعايت بهداشت دهان توسط خانم حامله است . تغييرات بافتهاي لثه در اثر هورمونها بررسي مي شود و دستورات بهداشتي لازم داده مي شود
سه ماهه دوم : اين دوره بهترين زمان جهت انجام درمانهاي دندانپزشکي است چون بافتهاي مختلف بدن جنين تشکيل شده اند و در حال رشد و تکال هستند . هم چنين حالت کسالت و تهوع ابتداي حاملگي تا حدودي برطرف شده است . خانم حامله معمولاً راحت تر از سه ماهه اول مي تواند در وضعيت مناسب روي صندلي دندانپزشکي قرار گيرد . در اين دوره مي توان تمام درمانهاي دنداني لازم را انجام داد
استفاده از بي حس کننده موضعي مانعي ندارد . همچنين در صورت لزوم دندانپزشک ممکن است بعد از درمان ، آنتي بيوتيک يا مسکن تجويز کند که استفاده از آنها بلامانع است.
بايد توجه داشت که درمان دندانهايي که قبل از زايمان براي خانم حامله مشکلي ايجاد نمي کنند ، بايد به بعد از زايمان موکول شود
سه ماهه سوم : در اين دوره رشد و تکامل جنين ادامه دارد و سرعت آن بيشتر از شش ماهه اول حاملگي است . خانم حامله به دليل افزايش وزن جنين نمي تواند مدت زيادي در حالت خوابيده به پشت روي صندلي دندانپزشکي قرار گيرد
بنابراين بهتر است فقط درمانهاي کوتاه مدت و اورژانسي در اين دوره انجام شود . همچنين در ملاقات دندانپزشکي اين دوره نکات لازم در مورد چگونگي رويش دندانهاي نوزاد ، مراقبتهاي منزل و زمان مراجعه جهت معاينه دندانپزشکي نوزاد توصيه خواهد شد.
خانمهاي حامله بايد توجه داشته باشند که درمانهاي اورژانس دندانپزشکي در هر دوره و زماني از حاملگي مي تواند انجام شود . بنابراين به هيچ وجه نبايد براي تسکين درد دندان خود به مدت طولاني از مسکن ها استفاده کنند ، بلکه بايد سريعاً به دندانپزشک مراجعه نمايند . همچنين بايد توجه داشته باشند که مصرف خودسرانه هر دارويي ممکن است براي مادر و جنين خطرناک باشد . بنابراين لازم است هيچ دارويي را بدون اجازه پزشک يا دندانپزشک استفاده نکنند
در موارديکه پزشک يا دندانپزشک معالج با اطلاع از حاملگي بيمار دارويي را تجويز مي کنند مصرف آن دارو بلامانع و حتي ضروري است و اجتناب از مصرف آن ممکن است براي بيمار و جنين زيان داشته باشد
منبع:http://www.atwis.com
/س