آمالگام

آمالگام قديمي ترين ماده پركننده دندان مي باشد كه هنوز هم مورد استفاده بوده و كارآيي زيادي دارد. اولين آمالگام در اوائل قرن نوزدهم (سال 1819) به دندانپزشكي عرضه شد. آمالگام هاي اوليه را از سوهان نمودن سكه هاي نقره و مخلوط كردن آنها با جيوه بدست مي آوردند.

تركيب آمالگام چيست؟

پودر آمالگام آلياژي عمدتاً متشكل از نقره، مس و قلع مي باشد كه بيشترين درصد مواد متشكله آن نقره مي باشد. در مطب هاي دندانپزشكي اين پودر با جيوه مخلوط شده و بصورت آلياژ آمالگام مورد استفاده قرار مي گيرد.

مزاياي آمالگام چيست؟

با توجه به حدود دو قرن استفاده از اين مواد، آمالگام به عنوان يكي از بهترين مواد ترميمي شناخته شده مي باشد. مقاومت آمالگام در برابر فشارهاي سنگين جويدن زياد مي باشد. بعد از اختلاط پودر آمالگام با جيوه، بصورت خميري درآمده كه براحتي در حفرات دندان تراش خورده گذاشته شده و سپس سخت مي گردد. بنابراين كاربرد راحت آن يك امتياز محسوب مي گردد و با توجه به كوتاهي زمان كار، هزينه آن از كامپوزيت ها (مواد ترميمي همرنگ دندان) كمتر مي باشد.

آيا جيوه موجود در آمالگام سمي است؟

فلز جيوه و بخار جيوه و تركيبات آلي آن داراي سميت زيادي بوده و براي انسان ضرر دارد، ولي جيوه موجود در آمالگام بصورت تركيب معدني آن مي باشد كه داراي سميت بسيار كمتري نسبت به بقيه حالات جيوه مي باشد و تحقيقات نشان داده است كه مقدار جيوه اي كه از اشخاصي كه متوسط 8 عدد پركردگي آمالگام داشته اند متصاعد مي شود كمتر از حد مجاز جيوه اي است كه كارگران معادن جيوه مي توانند دريافت كنند.

معايب آمالگام چيست؟

آمالگام همرنگ دندان نبوده و به رنگ فلز مي باشد، ضمناً نياز به زماني نسبتاً طولاني (تا چند ساعت) براي سخت شدن دارد و به دليل ماهيت فلزي عايق حرارتي و الكتريكي نمي باشد.

علت تغيير رنگ بعضي از پركردگي هاي آمالگام چيست؟

تركيبات نقره موجود در آمالگام مستعد تغيير رنگ بوده، بخصوص در تماس با مواد غذايي سولفوردار مانند تخم مرغ، رنگ آن مقداري تيره مي گردد كه با توجه به اينكه دندانهاي خلفي با آن پر مي شوند و ديده نمي شوند جاي نگراني وجود ندارد.

علت اينكه گاهي با كشيدن زرورق پوشش شكلات و سيگار بر پركردگي آمالگام، دندان تحريك مي گردد چيست؟

تماس دو فلز نا متجانس در دهان در مجاورت بزاق ايجاد يك جريان الكتريكي گذرا مي كند كه گالوانيك نام دارد. تماس قاشق مسي يا زرورق آلومينيومي با پركردگي آمالگام ممكن است اين جريان الكتريكي را بوجود آورد ولي با قاشق هاي استيل اين حالت يا اتفاق نمي افتد و يا كمتراست و در كل نبايد نگران بود.

چرا بعضي از پركردگي ها مي شكنند و يا خالي مي شوند؟

دنداني كه ترميم مي گردد مسلماً مثل حالت اولي كه سالم و دست نخورده و بدون پوسيدگي بوده مقاومت ندارد و همانند چيني بند زده شده است و احتياج به مراقبت بيشتري دارد. ضمناً به دليل اينكه آمالگام به دندان نمي چسبند نياز به حفره گيردار دارد. رعايت بهداشت دهان ودندان و دستوراتي كه دندانپزشك مي دهداز موارد شكست مي كاهد. عدم رعايت موازين بهداشتي و توصيه هاي مراقبتي باعث عود پوسيدگي در نسج دنداني باقيمانده مي شود. علاوه بر اين فشارهاي زياد سيستم جونده، رفتن يك جسم سخت مثل سنگ روي پركردگي به هنگام غذا خوردن و ضعيف بودن ديواره هاي حفره سبب ساز مي باشند. مقدار نسج باقيمانده، وسعت و عمق حفره، محل آن و دندان درگير نيز از مواردي هستند كه در دوام و عمر دندان ترميم شده دخالت دارند.

از پركردگي هاي آمالگام چگونه بايد مراقبت كرد؟

عمده سختي آمالگام در ساعت اول بعد از ترميم ايجاد مي گردد. بعد از پر كردن دندان با آمالگام بهتر است تا چند ساعت غذايي خورده نشود. روز اول با سمتي از دهان كه دندان پر شده، عمل جويدن غذا صورت نگيرد. در صورت احساس بلند بودن پر كردگي در اولين فرصت براي كوتاه كردن آن به مطب مراجعه شود. در روز اول پر كردن دندان با آمالگام بهتر است از غذاهاي نرم استفاده شود. از روز بعد جويدن عادي موردي ندارد.

آيا آمالگام دنداني بي خطر است؟

بله، آمالگام به مدت بيش ازصد سال است كه در سراسر دنيا براي ترميم دندان استفاده مي شود و مطالعات هرگونه ارتباط بين ترميم هاي آمالگام و مشكلات پزشكي را رد كرده اند. به همين دليل آمالگام هنوز يك ماده بي خطر براي بيماران دندانپزشكي محسوب مي شود.

آيا ممكن است كسي نسبت به آمالگام، واكنش آلرژيك نشان دهد؟

تعداد بسيار كمي از افراد نسبت به ترميم هاي آمالگام آلرژيك هستند و تا به حال كمتر از 100 مورد گزارش شده است. در اين موارد نادر، جيوه، پاسخ آلرژيك را برانگيخته است و علائم آلرژي به آمالگام مشابه ساير آلرژيهاي پوستي بوده است. اغلب بيماران آلرژيك نسبت به آمالگام، تاريخچه پزشكي يا فاميلي آلرژي به فلزات را دارند. اگر وجود آلرژي قطعي باشد، ترميمهاي ديگري بايد استفاده شود.

آيا درست است كه در ساير كشورها، استفاده از آمالگام ممنوع شده است؟

خير- گزارشات نادرست محدوديت استفاده از آمالگام را در تعدادي كشورها با ممنوعيت كلي آن اشتباه كرده اند. در حال حاضر، دندانپزشكان در سراسر دنيا از آمالگامهاي دنداني استفاده مي كنند تا دندانهاي پوسيده را ترميم كنند. مطالعات نيز هيچ ارتباطي بين ترميمهاي آمالگام و مشكلات پزشكي نيافته اند.

آيا ترميمي وجود دارد كه همرنگ دندان باشد؟

بله، رزين هاي كامپوزيت مواد پلاستيكي همرنگ دندان(ساخته شده از شيشه و رزين) هستند كه هم براي پركردن دندان و هم براي ترميم نقايص دنداني بكار مي روندو به دليل اينكه همرنگ دندان مي باشند، تشخيص آنها از دندان طبيعي مشكل است. كامپوزيتها معمولاً در دندانهاي قدامي كه ظاهر طبيعي فرد اهميت دارد، بكار مي روند. در دندانهاي خلفي نيز بسته به محل و وسعت پوسيدگي از مواد همرنگ دندان استفاده مي شود. رزين هاي كامپوزيت معمولاً گرانتر از آمالگام هستند.

اگر دندان من آسيب نديده باشد و ترميم آن سرجاي خود باشد، چرا نياز به تعويض آن مي باشد؟

فشارهاي مداوم جويدن، سائيدن و فشردن دندانها باعث سايندگي، شكستن يا ترك خوردن ترميم مي شود كه ممكن است شما متوجه آن نباشيد، ولي دندانپزشك در طي معاينات روتين دندانپزشكي، ضعيف شدن ترميم را تشخيص داده و تصميم به تعويض آن مي گيرد. اگر حدفاصل ميناي دندان و ترميم شكسته شود، ذرات غذا و باكتريهاي مولد پوسيدگي به زير ترميم راه مي يابند و باعث بروز پوسيدگي در آن دندان مي شوند. پوسيدگي درمان نشده، باعث عفوني نمودن پالپ دندان و بروز آبسه مي شود. اگر نرميم وسيع باشد يا پوسيدگي مجدد ايجاد شده، گسترده باشد، ممكن است ميزان كافي از نسج دندان باقي نمانده باشد، تا بتوان آن را مجدداً ترميم نمود. در اينگونه موارد دندانپزشك، دندان را بازسازي و روكش مي نمايد.

بعضي تصورات غلط در مورد آمالگام

• آمالگام دنداني، براي سلامتي مضر مي باشد. صحيح: درست نيست. شما بايد از اين نظر كاملاً مطمئن باشيد. سازمانهاي متعدد بين المللي كه مسئول مراقبت از سلامت عموم مردم هستند. بارها اعلام داشته اند كه ترميم هاي آمالگام بي خطر هستند.اين سازمانها عبارتنداز: سازمان بهداشت جهاني،انستيتوي ملي سلامت، سازمان غذا و دارو و ...
• برداشتن ترميمهاي آمالگام، بعضي بيماريها را درمان مي كند. صحيح: اين تصور كاملاً غلط است و نامعقول است كه با اين باور افراد را متحمل انجام درمانهاي دندانپزشكي غير ضروري بنمائيم. بسياري از سازمانهاي معتبر پزشكي اين مسئله را تائيد كرده اند.
• هيچ مدرك علمي دال بر پيشرفت MS يا ساير بيماريهاي عصبي با ترميمهاي دنداني حاوي جيوه وجود ندارد(انجمن ملي مالتيپل اسكلروزيس)
• بر اساس مستدل ترين مدارك علمي، هيچ رابطه اي بين ترميمهاي دنداني نقره اي و آلزايمر وجود ندارد.(انجمن آلزايمر)
• هيچ مدرك علمي در مورد اثرات سمي كلينيكي قابل اندازه گيري و بررسي در مورد آمالگام دنداني وجود ندارد.(آكادمي پزشكان اطفال آمريكا)
• ترميمهاي آمالگام، بخارات جيوه آزاد مي سازند كه براي سلامتي بدن مضراست. صحيح: تحت فشار جويدن يا سائيدن، مقادير بسيار اندكي بخار جيوه ( بين 3-1 ميكروگرم در روز ) ممكن است از آمالگام آزاد شود، اما مدارك علمي دال بر مضر بودن اين سطح پائين تماس با بخار جيوه وجود ندارد. متخصصين مواد دندانپزشكي اظهار ميدارند كه در يك فرد بسيار حساس، بايد حدود 500 ترميم آمالگام وجود داشته باشد تا حداقل علائم تماس با بخار جيوه بروز نمايد.
• دندانپزشكان نمي توانند به بيمارانشان بگويند كه آمالگام، حاوي جيوه است. صحيح: دندانپزشكان بايد در مورد كليه مواد ترميمي با بيمارانشان صحبت كنند و با كمك هم، مناسبترين درمان را انتخاب نمايند. افرادي كه در مورد خطر آمالگام سؤال مي كنند، نهايتاً بيشتر احتمال دارد كه اين نوع ترميم را براي خود انتخاب كنند، زيرا اطلاعات نادرست آنها توسط دندانپزشك تصحيح شده و متوجه اشتباه خود مي گردند.
منبع: http://www.boali.com
/س