نامگذاری سوره نازعات
در آیهی نخستین این سورهی مبارکه که به نام نازعات (فرشتگانی که روح و جان کافران را به شدّت میگیرند) یا (ستارگانی که از افقی ناپدید شده و در افقی دیگر آشکار میگردند) سوگند یاد شده است بدین مناسبت به اسم «نازعات» نامگذاری شده است.فضائل و خواص نازعات
از رسول اکرم(صلی اله علیه و آله) مروی است: کسی که این سوره مبارکه را تلاوت کند سیراب از دنیا میرود و خداوند او را سیراب محشور میکند و سیراب وارد بهشت مینماید.[١]همچنین حضرت میفرماید: (همانند فضیلت سورهی پیشین «نبأ») هر کس این سورهی مبارکه را بخواند توقّف و حساب او در روز قیامت تنها به اندازه خواندن یک نماز واجب روزانه است و سپس وارد بهشت میگردد.[٢]
و نیز میفرماید: کسی که بر خواندن آن مداومت کند از عذاب خدا ایمن بوده و در روز قیامت خداوند او را از شراب سرد و گوارا سیراب مینماید.[٣]
و در خواص آن، حضرت امام صادق(علیه السلام) میفرماید: چنانچه کسی در برابر دشمنان و یا از کسی که از آن خوف دارد قرار گیرد و این سوره را بخواند از شرّ و آزار آنان مصون میماند و از او اعراض میکنند.[٤]
و نیز حضرتش میفرماید: کسی که این سوره را قرائت کند در دنیا همواره سعادتمند خواهد بود.[٥]
و همچنین از حضرتش نقل است: جهت سلامتی ایمان و سلامتی از دشمن و حاکم،این سوره را بیست و یک بار تلاوت نمایند.[٦]
دیگر از خواص آن چنانچه کسی این سوره را بنویسد و همراه خود بردارد در نظر حاکمان و مسئولان دارای رفعت و هیبت بوده و از ابهّت خاصّی برخوردار خواهد بود.[٧]
البته همان گونه که هویدا است و قبلاً تذکّر دادیم این همه فضائل و ثوابها و خواص تنها نتیجهی خواندن الفاظ نیست و مسلّماً باید سورهها و آیات، ارواح خفتهها را بیدار کند و متوجّه وظایف خود سازد و عملاً در روح و روان خویش پیاده نمایند.
نامگذاری سوره نبا
خبر (نبأ) مهم و بزرگ قیامت که مردم دربارهاش از یکدیگر سؤال میکنند در سه آیهی اوّل این سورهی مبارکه آمده است و بدین مناسبت به اسم «نبأ» نامیده شده است. و در بعضی روایات این نبأ عظیم به أمیرالمؤمنین(علیه السلام) تأویل گردیده است.نامهای دیگر این سوره یکی «عَمّ» است و دیگری «تَساؤل» که سوره با هردو آغاز میشود و سومی «مُعصِرات» که در آیهی (١٤) از آن نام برده شده است.
فضائل و خواص سوره نبا
در حدیثی از پیامبر گرامی اسلام(صلی اله علیه و آله) آمده است: کسی که سورهی «عَمّ یَتَساءلُون» را تلاوت کند خداوند در قیامت از شراب سرد و گوارای بهشتی سیرابش مینماید.[8]و نیز حضرتش میفرماید: هر کس این سورهی مبارکه را بخواند و حفظ کند حساب او در قیامت (چنان سریع انجام میگیرد) بهاندازهی خواندن یک نماز روزانه میباشد و سپس وارد بهشت میگردد.[9]
و در خواص آن، حضرت امام صادق(علیه السلام) میفرماید: کسی که همه روزه سورهی «عَمّیَتَساءلون» را قرائت کند در همان سال به زیارت خانهی خدا مشرّف خواهد شد.[10]
و به روایت «منتخب» آن را یک سال تمام بخواند در سال دوم به زیارت خانهی خدا مشرّف میشود.[11]
و نیز میفرماید: هر کس آن را بعد از نماز بخواند روشنایی چشم او زیاد میگردد و کسی که آن را بعد از نماز عصر بخواند ایمان او استوار و پابرجا میماند.[12]
همچنین اگر کسی بخواهد شب را بیدار بماند و شبزندهداری نماید، این سورهی مبارکه را قرائت کند خواب او برطرف میگردد.[13]
و چنانچه مسافر شبانه آن را بخواند به یاری خداوند متعال از آفات و حوادث و دستبرد مصون خواهد ماند.[14]
و کسی که آن را با زعفران و گلاب بنویسد و همراه خود بدارد، خواب او کم میشود و حافظهاش زیاد میگردد.[15]
و چنانچه آن را بر بازوی خود ببندد، قوّت و نیروی او نیز فزونی مییابد.[16]
و همچنین کسی که دل درد داشته باشد آن را در ظرفی (با زعفران یا غیره) بنویسد و با آب بشوید و آن را بیاشامد درد او به یاری حقتعالی برطرف میگردد.[١7]
و جهت دفع مرگ و میر گوسفندان سورهی حمد را با آیات (٦ تا ١٦) از سورهی «نبأ» را بنویسد و در گردن یک گوسفند بیندازند:
«ألَمْ نَجْعَلِ الأَرْضَ مِهَاداً وَ الجِبَالَ أوْتَاداً وَ خَلَقْنَاکُمْ أزْوَجاً وَ جَعَلْنَا نَوْمَکمْ سُبَاتاً وَ جَعَلْنَا الَّیْلَ لِبَاساً وَ جَعَلْنَا النَّهَارَ مَعَاشاً وَ بَنَیْنَا فَوْقَکُمْ سَبْعاً شِدَاداً وَ جَعَلْنَا سِرَاجاً وَهَّاجاً وَ أنزَلْنَا مِنَ الْمُعْصِرَاتِ مَاءً ثَجَّاجاً لِنُخْرِجَ بِهِ حَبّاً وَ نَبَاتاً وَ جَنَّاتٍ ألْفَافاً».[١8]
و در اخبار اهل بیت(علیه السلام) وارد شده است که «نبأ عظیم» در این سوره مبارکه حضرت امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) و ولایت ایشان است.
آری: «هُوَ النّبَأ العَظِیمُ و فُلکُ نوحٍ و بَابُ اللهِ وَ انقَطَعَ الخِطاب»
پینوشتها:
[١]. مجمعالبیان، تفسیر برهان.
[٢]. مجمعالبیان، مصباح ص ٤٤٩، منهاج ص ٤٣٩.
[٣]. تفسیر برهان.
[٤]. همان.
[٥]. بحار ج ٩٢ ص ٤٢٠، مکارمالاخلاق ص ٤٢٠، وسائل ج ٤ ص ٨٩٤.
[٦]. خواصالآیات ص ١٤٦.
[٧]. خواصالآیات ص ١٤٦.
[8]. تفسیر نورالثقلین.
[9]. تفسیر اطیبالبیان.
10. ثوابالاعمال ص ٢٧٣، بحار ج ٩٢ ص ٣١٩، وسائل ج ٤ ص ٨٩٤.
[11]. منتخبالختوم ص ٥٢٢.
[12]. خواصالآیات ص ١٤٦.
[13]. تفسیر برهان.
[14]. مصباح کفعمی ص ٤٥٩، تفسیر برهان.
[15]. منهاج ص ٤٣٩.
[16]. ختوم و اذکار ج ١ ص ١٧٦.
[١7]. مصباح کفعمی ص ٤٥٩.
[١8]. ختوم و اذکار ج ١ ص ٢٠٩.
منبع: سایت نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت