مقدمه
خیلی پیش‌تر از اینکه طب مدرن به شیوه ی امروزی شروع به ارائه روش‌های درمانی و پیشگیری از بیماری کند، طب سنتی و شیوه های طبیعی درمان در ایران و دیگر کشورها مانند چین، کره و طب سنتی آفریقایی مورد استفاده قرار می گرفت. رشد فزاینده ی طب سنتی در ایران و حتی در بسیاری از کشورهای پیشرفته و در حال توسعه قابل تامل بوده و نشان از محبوبیت و اصالت این شیوه درمانی دارد. به گونه‌ای که استفاده از طب سنتی از جانب سازمان بهداشت جهانی توصیه شده است. در این مقاله به بررسی جایگاه طب سنتی در ایران و در سایر کشورهای جهان خواهیم پرداخت..png "کاربرد طب سنتی ایران در سایر کشورها")
طب سنتی ایران
طب سنتی ایران با پیشینه‌ای بالغ بر 1000 سال، دستاورد پژوهش‌های علمی دانشمندان برجسته و بزرگی همچون رازی و ابوعلی سینا است و نتیجه این تلاش در کتاب‌های طب سنتی معروف گردآوری شده تا به عصر حاضر رسیده است. اصول طب سنتی که یک طب علمی و مستند که بر پیوند هرچه بیشتر انسان با طبیعت استوار است به گونه‌ای که دوری از طبیعت را مقارن با نزدیک شدن به بیماری می داند. به طور کلی می توان طب سنتی یا مکمل را مجموعه‌ای از رویکردهای بهداشتی و دانسته هایی به شمار آورد که در جهت حفظ سلامت انسان، پیشگیری یا تشخیص بیماری‌ها و ارائه درمان‌های دارویی و غیر دارویی به کمک سیستم سلامت آمده است . در بسیاری از کشورها طب سنتی را با اصطلاحاتی همچون طب مکمل یا موازی می شناسند چرا که مراقبت‌های بهداشتی و درمان‌های طب سنتی به همراه رویکردهای پزشکی نوین مورد استفاده قرار می گیرد و می تواند تکمیل کننده درمان‌های پزشکی رایج باشد.طب سنتی، طب مکمل درمانی
طب سنتی از نقطه نظرات سازمان بهداشت جهانیاستراتژیهای سازمان بهداشت جهانی در سال‌های اخیر، توجه بیشتر به کارکردهای طب سنتی را جهت دهی می کند. استفاده موازی از طب سنتی در کنار طب جدید و ترویج و توسعه فراگیر آن که یکی از راهبردهای سازمان بهداشت جهانی در 30 سال گذشته بوده بر این مبنا قرار دارد که طب سنتی ریشه در فرهنگ مردم دارد و دسترسی به خدمات آن به سهولت صورت می گیرد، علاوه بر آن خدمات طب سنتی کل نگر بوده و کاربرد گسترده‌ای در جهت پیشگیری و ارتقاء سلامت جامعه دارد، گرایش مردم به استفاده از آن رو به افزایش است و توجه بیشتری را از جانب نظام سلامت می طلبد.
جایگاه طب سنتی در ایران
با وجود چالش‌های پیش رو در حوزه تامین داروهای شیمیایی در کشور و بر اساس تاکید مقام معظم رهبری نسبت به بهره مندی اقشار جامعه از نتایج دستاوردهای علمی، تلاش‌های ارزنده‌ای به خصوص در دولت‌های نهم و دهم، در جهت احیاء و تقویت میراث بزرگ دانشمندان ایران زمین و توجه به غناء طب سنتی ایران صورت گرفته است. اقبال جامعه و نظام سلامت از این طب ارزشمند، پس از راهبرد توسعه طب سنتی سازمان بهداشت جهانی با پیشرفت چشمگیری همراه بوده است . پژوهش‌های صورت گرفته در زمینه توسعه طب سنتی در نظام سلامت و برنامه پزشک خانواده بیان کننده دستاوردهای حاصل از ترویج طب سنتی است، از جمله ی آنها کاهش هزینه‌های درمانی برای مردم و سازمان‌های ذیربط. این شیوه ی درمانی اگر از سوی افراد آموزش دیده و حرفهای به اجرا درآید عوارض بسیار کمتری نسبت به داروهای شیمیایی برای بیمار در پی خواهد داشت. در این خصوص تامین زیرساخت‌های آموزشی، قانونی و اجرایی برای بهره مندی از طب سنتی در برنامه پزشک خانواده نیاز به اقدامات اساسی خواهد داشت. از سویی دیگر بر طبق اظهارات مدیر کل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت، احترام به حق انتخاب جامعه مبنی بر استفاده از خدمات طب سنتی در ایران نیازمند تدوین و اجرای استانداردهایی است که علاوه بر رفع نیازهای مردم، شرایط بهره مندی از خدمات این علم ارزشمند را به خوبی فراهم کند..png "کاربرد طب سنتی ایران در سایر کشورها")
طب سنتی مورد توجه جامعه
جایگاه طب سنتی ایران در کشورهای مختلف جهانپیش از تاکید سازمان بهداشت جهانی به توسعه استفاده از طب سنتی، کشورهای بسیاری استفاده از ظرفیت‌های طب سنتی را در کنار طب نوین در دستور کار خود قرار داده اند و به خوبی در این حوزه پیشرفت کرده اند. مصرف بی رویه و هزینه‌های بالای تامین داروهای شیمیایی در هر کشور از معضلات نظام سلامت آن محسوب می‌شود و پیاده سازی طرح‌های سخت گیرانه و اقدامات مشابه برای جلوگیری از این مشکل را الزامی کرده است. در این زمینه ترویج تولید و مصرف گیاهان دارویی و جایگزینی با داروهای شیمیایی، یکی از راهکارهای عملیاتی کشورها برای حل این معضل مشترک بوده است. از دیگر دلایل گرایش و اعتماد بیشتر به داروهای گیاهی این است که داروها و درمان‌های طب سنتی یا طب مکمل هزینه و عوارض کمتری برای بیمار در پی خواهد داشت ، علاوه بر آن اثرات جانبی داروهای شیمیایی، هزینه بالای صنعت دارو و دانش ناکافی در زمینه تولید این داروها دلایل دیگری بر استفاده بیشتر از طب مکمل است.
از طرفی برخی از مواد دارویی که تهیه آنها به صورت شیمیایی، تخصص بالایی نیاز دارد را می توان به طور طبیعی در گیاهان یافت. از این رو به گفته سازمان بهداشت جهانی بالغ بر 80 درصد از مردم جهان به استفاده از داروهای گیاهی و روش‌های طب سنتی ایران برای درمان بیماری‌های مختلف روی آورده اند. استقبال از مصرف داروهای گیاهی در کشورهای دنیا به گونه‌ای است که بر طبق آمارهای موجود، 65 درصد از مردم هند، 70 درصد از مردم چین، 70 درصد از مردم کانادا، 40 درصد از مردم کلمبیا، 49 درصد از مردم فرانسه و همچنین 42 درصد از مردم آمریکا، برای درمان اولیه بیماری‌ها به داروهای گیاهی اعتماد کرده و از آنها استفاده می کنند.
این در حالی است که تلفیق طب مکمل یا طب سنتی با آموزش‌های رایج پزشکی در بسیاری از سیستم‌های آموزشی کشورها از جمله در آمریکا از ضرورت‌های آموزشی آنها محسوب می‌شود و حتی بالغ بر 17 هزار کتاب تالیف شده در حوزه طب سنتی در دانشگاه‌های جهان مورد بهره وری قرار می گیرد. استفاده از طب سنتی ایران و داروهای گیاهی در درمان بسیاری از بیماری ها از جمله انواع سرطان مورد توجه حوزه پزشکی جهانی قرار گرفته و تکمیل کننده مستندات و درمان‌های موجود در پزشکی نوین است. به گونه‌ای که وجود پایه طبیعی در 33 درصد از داروهای ضد سرطان به اثبات رسیده است. در حقیقت از 8 هزار گونه گیاهی موجود در ایران، چیزی در حدود1400 تا 1800 گونه آن در مصارف دارویی و درمانی مورد استفاده قرار می گیرند.
استفاده 90 درصدی مردم آمریکا از طب مکمل سنتی و آنتی بیوتیک‌های طبیعی و استفاده قانونی از زالو درمانی در آمریکا در 10 سال گذشته سندی دیگر بر کاربرد طب سنتی ایران در کشورهای پیشرفته است. به طور کلی استفاده از طب مکمل و سنتی در بیش از 200 کشور دنیا مشاهده می‌شود و بهره گیری از طب سنتی ایران بخشی از برنامه ریزی درمانی کشورهای جهان محسوب می‌شود. این توجه همه جانبه و فراگیر نسبت به طب سنتی ایران در جهان، بیانگر موفقیت و اهمیت بالای طب مکمل و سنتی در نظام سلامت و درمان بیماری‌ها دارد و مُهر تاییدی بر تاثیر طب سنتی در سلامت مردم می گذارد.
میزان استفاده از طب سنتی در جهان
کتاب قانون ابن سینا، حکیم و طبیب ارزشمند ایرانی که بین سال‌های 403 تا 414 هجری قمری (حدود 1000 سال قبل) نوشته شده، منبع بسیاری از پژوهش‌های طب مکمل در جهان است. مقام معظم رهبری نیز در دوران ریاست جمهوری خویش، بر ترجمه کتاب قانون ابن سینا به زبان فارسی تأکید نموده و حامی طب سنتی ایران بوده اند.منبع:exireteb.com
