گیاه شناسی گشنیز
گیاهی است یکساله به ارتفاع 15 تا 50 سانتیمتر و بدون کرک که به هنگام تازه بودن بسیار معطر است. برگهای این گیاه به رنگ سبز روشن و درخشان با بافتی نازک و ظریف بوده، پهنگ برگها دارای بریدگی است که در برگهای پایینی به صورت لب دار در می آید.
خواص گشنیز (طبیعت و خواص درمانی)
طبع گشنیز سرد و خشک است. برخی از مهمترین خواص درمانی گشنیز به طور خلاصه عبارتند از:جویدن سبزی گشنیز برای رفع بوی بد دهان موثر است.
یکی از خواص گشنیز استفاده از آن برای بهبود ناراحتیهای دستگاه گوارش است. کمک به درمان نفخ، درمان اسهال و سوء هاضمه از فواید درمانی مصرف گشنیز است.نوشیدن عرق گشنیز پیش از خوردن غذا از بروز نفخ و سوء هاضمه پیشگیری نموده و برای جلوگیری از ناراحتی های معده نیز سودمند است .
مصرف گشنیز برای تنظیم چرخه قاعدگی و کاهش درد سندروم پیش از قاعدگی مفید است.
سبزی گشنیز به دلیل میزان بالای ویتامین آ برای سلامت چشمها مفید بوده و از پیر چشمی دوران کهن سالی پیشگیری می کند.
از خواص گشنیز پیشگیری و کمک به درمان کم خونی است. گشنیز حاوی مقادیر فراوانی از آهن و فولات بوده، مصرف آن برای زنان در دوران بارداری و شیردهی بسیار مفید است.
یکی از شناخته شده ترین خواص گشنیز خاصیت شیرافزا بودن آن است. دمنوش تخم گشنیز شیر مادران شیرده را زیاد می کند.
گشنیز خاصیت ضد چربی داشته، مصرف آن باعث کاهش میزان چربی و کلسترول خون می گردد.
کمک به درمان بیماری دیابت یا مرض قند از فواید مصرف گشنیز است.
گشـنیز در کاهش بی خوابی و اضطراب نقش به سزایی دارد و دمنوش تهیه شده با تخم گشنیز نیرو دهندهی قلب و نشاط آور است.
از خواص گشنیز برای پوست استفاده از آن به عنوان یک عامل ضدعفونی کننده و ضد قارچ طبیعی برای درمان اختلالات پوستی مانند درماتیت و اگزما است. همچنین این سبزی تاثیر تسکین دهنده و خنک کنندگی برای پوست داشته و خاصیت قابض آن به تعادل پوست چرب و مستعد آکنه و روشن کردن پوست کمک می کند.
مصرف سبزی گشنیز باعث بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی میشود و در نتیجه راندمان ذهنی را بالا می برد.
استفاده از دمنوش تهیه شده با گشنیز و تخم آن برای درمان سرماخوردگی مفید است. به طورکلی یکی از اصلی ترین خواص گشنیز تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش قدرت مقابله بدن در برابر بیماری ها است.
گشنیز خاصیت مدر داشته، مصرف آن برای دفع سنگ کلیه و مثانه مفید است.
ارزش غذایی گشنیز
سبزی گشنیز سرشار از عناصر معدنی مانند پتاسیم، منیزیم، منگنز و آهن است. همچنینن ویتامینهای آ، کا و ب 6 نیز در گشنیز به مقدار فراوان وجود دارد. این سبزی مفید و سودمند علاوه بر مواد مفید که خواص درمانی و دارویی بسیار به آن بخشیده است، دارای اسانس های معطری و اسیدهای چرب نیز هست و از این رو به عنوان ادویه و چاشنی نیز در تهیه غذاها کاربرد دارد.
جدول ارزش غذایی و خواص گشنیز و تخم گشنیز
مضرات تخم گشنیز
با وجود گسترده بودن خواص گشنیز و فواید درمانی آن زیاده روی در مصرف تخم گشنیز به دلیل داشتن خواص مخدر مضر است، به طوریکه مصرف زیاد آن باعث حالت مستی توام با خستگی شدید میشود و گاهی به خواب عمیق، گنگی و بی حسی منجر میشود.در بعضی کتب طب سنتی آمده است زیاد خوردن گشنیز فراموشی و اختلال حواس ایجاد میکند.
منبع: سایت ستاره