مشخصات فني و ساختاري نرم افزار Softimage | XSI
درباره شرکت Softimage شرکت سافت ايميج يکي از پيشگامان توليد نرم افزارهاي سه بعدي و جلوه هاي تصويري است. اين شرکت توليدکننده انواع برنامه هاي رايانه اي است که توسط آن ها کارگردان و هنرمندان توليد جلوه هاي تصويري و تصاوير مجازي مي توانند نسبت به ايجاد شخصيت هاي دنياي غير واقعي اقدام و جلوه هاي منحصر به فردي را توليد کنند. از ديگر فعاليت هاي اين شرکت مي توان به ايجاد نرم افزارهاي خاص براي توليد پويانمايي (انيميشن) اعم از سينمايي، تلويزيوني، تبليغاتي و ... اشاره کرد. موفقيت سافت ايميج به حدي بود که شرکت عظيم اتودسک به تازگي آن را خريداري کرد.
يکي از محصولات اصلي اين شرکت نرم افزاري به نام Softimage | XSI است. اين برنامه رايانه اي يکي از مهم ترين و قدرتمندترين نرم افزارها در حوزه توليد تصاوير سه بعدي و مدل سازي محيط هاي واقعي است. توليد پويانمايي هاي واقع گرايانه، بافت گذاري اشياي ساختگي، نورپردازي، سايه زني توسط متحرکسازان و هنرمندان جلوه هاي تصويري از فعاليت هايي است که اين برنامه به صورت منحصربه فرد قادر به انجام آن ها است. از ديگر محصولات شرکت سافت ايميج مي توان به نرم افزارهاي Cat , Face اشاره کرد که هر يک در زمينه کاري خود برنامه اي شاخص به شمار مي رود.
اهداف شرکت
شرکت سافت ايميج سياست کاري خود را با جذب نخبگان صنعت نرم افزاري يا هنرمندان حوزه تصاوير پويانمايي پيش مي برد؛ به اين معنا که با روشهاي مختلف، علاقمندان زمينه هاي کاري مذکور در سراسر دنيا را شناسايي کرده و با جذب آن ها و اقدام به همکاري با ايشان نسبت به رفع اشکالات محصولات قبلي و توليد محصولات جديد با ايده ها و نوآوري هاي نوين همواره در صنعت متحرکسازي پيشتاز است، تا آن جا که اغلب محصولات سينمايي و تلويزيوني موفق جهان در سال هاي اخير از محصولات اين شرکت استفاده کرده اند.
Softimage | XSI 7
شعار تبليغاتي اي که شرکت سافت ايميج براي جديدترين نسخه ايکس اس آي انتخاب کرده عبارت است از : « برنامه نويسي کمتر، آفرينش بيشتر». بيش از بيست سال است که براي توليد پويانمايي و ايجاد جلوه هاي تصويري، نرم افزارهاي متنوعي به کمک کارگردانان و تهيه کنندگان محصولات سينمايي، تلويزيوني و حتي بازي هاي رايانه اي آمده است. استوديوهاي فيلمسازي با تجهيز به اين گونه نرم افزارها خود را در زمره توليدکنندگان موفق پويانمايي، بازي هاي رايانه اي و حتي جلوه هاي تصويري در فيلم هاي پر حادثه (اکشن) سينمايي قرار داده اند. اين استوديوها را مي توان پيشتازان صنعت سه بعدي ناميد تا آن جا که در سال هاي اخير تقريباً تمام محصولات سينمايي و تلويزيوني از اين فناوري به طور کم و بيش استفاده کرده و نسبت به ارتقاي کيفيت محصولاتشان اقدام کرده اند.
ايکس اس آي 7 يکي از حرفه اي ترين نرم افزارهاي متحرکسازي و جلوه هاي تصويري است. اين برنامه با در اختيار داشتن ابزارهاي کاملي در زمينه ساخت مدل هاي سه بعدي و پويانمايي تصاوير ساختگي، امکان پردازش (Render) تصاوير غير واقعي ساخته شده توسط برنامه هاي رايانه اي و بافت گذاري هاي بسيار متنوع، خود را قدرتمندترين ابزار هنرمندان ديجيتالي معرفي کرده است.
با کمک ايکس اس آي هنرمندان و کارگردانان مي توانند شخصيت هايي توليد کنند که تمام خصوصيات يک جسم سه بعدي را در خود خواهند داشت و براي بيننده باورپذير بوده تا جايي که امکان تشخيص واقعيت از تصاوير ساختگي براي بيننده دشوار و غير ممکن شود. با اين نرم افزار مي توان دنيايي سه بعدي را ايجاد کرد که در آن عمق تصاوير واقعي بوده و مي توان تمام جلوه هاي باورپذير را در اين فضا ايجاد کرد.
در ادامه به برخي علل انتخاب اين نرم افزار توسط هنرمندان ديجيتالي حرفه اي اشاره مي کنيم:
1-سريع ترين مدل ساز سطوح چندبعدي
همان طور که مي دانيم براي ايجاد يک دنياي کاملاً واقعي که براي بيننده حداکثر باورپذير را ايجاد کند، مي بايست به تمام عناصر سه بعدي دسترسي کامل داشت؛ در واقع، دسترسي به سطوح، عمق، زوايا و ابعادي که با يکديگر تناسب واقعي داشته باشند، از ضروريات توليد يک فضاي واقعي است. براي ساخت يک پويانمايي يا توليد يک جلوه واقعي، هنرمندان مي بايست تمام ارکان تصاوير را به صورت تفکيک شده در اختيار داشته باشند تا امکان خلق يک فضا يا تغيير آن به يک فضاي واقعي امکان پذير شود.
ايکس اس آي براي پوشش اين نياز به شکل بي نظيري دستيابي به تمام عناصر تصويري را ميسر مي سازد. امکاناتي مانند دستيابي به سطوح مختلف تصوير، ايجاد سطوح جديد، تنظيم کليه جزئيات تصوير يا اضافه کردن جزئياتي همگون با عناصر تصوير. به کارگيري ابزارهاي آماده براي توليد يک فضاي سه بعدي که از تنوعي ويژه برخوردارند، هنرمندان را ياري مي کند تا بدون صرف زمان زياد و بي درنگ محيط هاي سه بعدي کاملي را ايجاد کنند يا در فضاهاي سه بعدي موجود (مانند تصاوير واقعي محيط) تغييرات باورپذيري را ايجاد کنند.
2- پيشگام در توليد پويانمايي هاي پيوسته
يکي از اصلي ترين مشکلات سازندگان تصاوير متحرک سه بعدي، عدم پيوستگي تصاوير است؛ در واقع، شکست هايي که در تصاوير ساختگي ديده مي شود، باورپذيري اين تصاوير را تا حد زيادي پايين مي آورد. ايکس اس آي اولين ابزاري است که به هنرمندان اين امکان را مي دهد که تصاوير خود را با پيوستگي واقعي توليد کنند. شخصيت هاي مجازي که با کمک ايکس اس آي توليد مي شوند، از پيوستگي کاملي برخوردارند؛ به طوري که تقريباً مي توان آن ها را به عنوان يک شخصيت واقعي معرفي کرد و زنده بودن تصاوير تا حد قابل توجهي باورپذير است. با کمک امکانات منحصر به فرد ايکس اس آي امکان دسترسي به جزئيات بسيار کوچک تصاوير يا تغيير در کليات اصلي تصاوير به وجود مي آيد. به اين ترتيب، مي توان پيوستگي مطلوبي را چه در جزئيات تصاوير و شخصيت ها و چه در کليات فضاي تصويري- ايجاد کرد.
3-ايجاد تغييرات غير مخرب در عناصر تصويري در جريان توليدکار
يکي از اشکالات عمده نرم افزارهاي سه بعدي، عدم امکان ايجاد تغيير در يک جزء تصوير بدون اثرگذاري مخرب بر ساير قسمت هاي تصوير است. اين موضوع باعث مي شود که هنرمندان نتوانند با آسودگي بخش هاي مختلف تصاوير را تغيير داده و به بهترين نوع تصوير دستيابي پيدا کنند.
ايکس اس آي باور دارد که کاربر بايد در هر لحظه هر کاري را که مي خواهد با آسودگي انجام دهد و در هر مرحله از کار خود، ترکيب ساخته شده توسط ايکس اس آي مي تواند با يک ابتکار عملي، تغيير شگفتي داشته باشد. روش عملکرد ايکس اس آي مانند آنست که شما بخش هاي مختلف تصوير را با کمک يک طناب مجازي و يک سري اتصالات به يکديگر وصل کرده ايد و با کشيدن يک بخش از اين تصوير (يک نقطه از طناب) تمامي قسمت ها به طور متناسبي که کاربر تعيين کرده، تغيير مي کنند. در اين روش کاربر مي تواند عناصر دخيل در تغييرات را خود مشخص کند و از تغييرات ناخواسته ساير عناصر تصويري جلوگيري کند. ارتباط زنجيره اي که توسط ايکس اس آي روي عناصر تصويري ايجاد مي شود، هنرمندان را در طرح و پياده سازي خلاقيت هاي ذهني خود ياري مي کند و امکان پياده سازي روش هاي سعي و خطا- که در طراحي تصاوير متحرک بسيار موثر هستند - به آساني قابل استفاده است.
4- وجود ابزارهاي در دسترس براي فعاليت هاي گروهي هنرمندان بر روي تصاوير
بي شک يک محصول موفق حاصل عمليات ترکيبي گروهي از هنرمندان و تصويرسازان است. با اين ديدگاه ايکس اس آي اغلب ابزارهاي کاربري خود را براي شرايط کار گروهي تنظيم کرده است و اصولاً محيطي را فراهم مي کند که چندين کاربر بتواند به طور همزمان و بدون تداخل بر روي يک يا چند تصوير فعاليت کنند.
اين فناوري همواره چندين هنرمند را به طور همزمان براي توليد يک محصول به کار مي گيرد؛ به گونه اي، که برخي تصاوير سه بعدي توسط چندين کاربر که هر يک مسئوليت طراحي و پياده سازي يکي از عناصر تصويري را بر عهده دارند، ايجاد مي شود. ايکس اس آي با روش مرزبندي نواحي مختلف تصاوير دو بعدي و سه بعدي، يک تصوير سه بعدي را به لايه هاي مختلفي تقسيم مي کند و هر لايه مي تواند توسط يک اپراتور در اختيار گرفته شده و طراحي و تغييرات در آن اعمال شود؛ از طرف ديگر، ساير کاربران با فعال و غيرفعال کردن لايه هاي ساير کاربران مي توانند بخش تصويري در اختيار خود را روي ساير لايه ها بارگذاري کرده و نتيجه نهايي را مشاهده کنند. امکان لايه بندي تصاوير و ايجاد ابزارهاي مشترک در فعاليت هاي گروهي از خصوصيات بارز ايکس اس آي است که البته اين امکان را مي توان در نرم افزارهاي ديگري مانند مايا و تري دي مکس (محصول اتودسک) ملاحظه کرد.
5- امکان سايه زني و بافت گذاري هاي طبيعي و چند بعدي
براي توليد تصاويري از اجسام و مواد طبيعي مانند صخره ها، پوشش هاي فلزي و چوبي يا موارد مشابه در تصاوير سه بعدي ايکس اس آي از فناوري پيشرفته اي استفاده مي کند که به آن Want-Fast اطلاق مي شود، در اين فناوري شما با سايه زني هاي سريع و با استفاده از ويرايشگرهاي متنوع بافت گذاري، امکان نمايش تمام جزئيات تصاوير اجسام غير زنده را پيدا مي کنيد، به طوري که تصوير يک جسم مانند يک تخته سنگ با تمام عناصر و جزئيات آن نمايش داده مي شود.
ويرايشگر کاربردي که براي توليد بافت هاي مختلف در اختيار شما قرار مي گيرد، امکان آشکار کردن تمام سطوح تصاوير را فراهم کرده و اين بافت ها را با بيشترين دقت روي تصاوير شما جايگزين مي کند؛ در ضمن، ايکس اس آي با يک درخت واره زنجيره اي از امکانات سايه زني و پوشش دهي تصاوير، سايه ها و بافت هاي مختلف را با دقت بسيار زيادي با يکديگر ترکيب کرده و عناصر ترکيبي بسيار دقيق و باورپذيري از اين عناصر غير هم جنس ايجاد مي کند؛ مانند ترکيب بخشي از پوست صورت انسان با فلز نقره در مرد عنکبوتي
6- ابزار قدرتمند نورپردازي هاي خيالي و عمق بخشي به تصاوير
ايکس اس آي امکان نورپردازي هاي هوشمندانه اي را روي تصاوير سه بعدي فراهم مي کند؛ به گونه اي که حداکثر يکپارچگي و يکنواختي در محيط نورپردازي اعمال شده و عمق تصاوير که رابطه اي مستقيم با روش هاي نورپردازي دارد، به بهترين شکل رعايت شود. اين نورپردازي يکنواخت، تصاوير شما را رويايي کرده و کيفيت بسيار مطلوبي به محيط سه بعدي ساخته شده اعطا مي کند. ايجاد جزئيات و ابزارهاي متنوع براي دسترسي به عناصر ريز و درشت نورپردازي و سايه زني در بعدهاي مختلف عناصر تصويري باعث افزايش کيفيت تصاوير سينمايي خواهد شد و همچنين پوشش هاي نوري چندگانه روي تصاوير که در محيط ايکس اس آي امکان پذيرند، عناصر تصوير را واقعي تر جلوه مي دهند. همچنين با کمک امکاني به نام گيگاپلي گوني مي توانيد هسته مرکزي تصاوير را تعيين کرده و مبناي اصلي تشکيل اجسام و تصاوير سه بعدي را در اختيار داشته باشيد؛ اين امکان تنها در انحصار ايکس اس آي است.
7- امکان توليد تصاوير و هم انگيز و رويايي
ايکس اس آي تنها ابزاري است که به طور اتوماتيک و خودکار و بدون نياز به اضافه کردن نرم افزارهاي کمکي و اضافي، امکان ساخت تصاوير و هم آميزي را که موجب خطاي ديد در بيننده مي شوند، دارد. توليد اين گونه تصاوير بسيار مشکل بوده و در ساير برنامه هاي مشابه باعلاوه کردن بيش از 130 ابزار جلوه تصويري در سطوح دوبعدي و سه بعدي امکان پذير است. در صورتي که ايکس اس آي به صورت خودکار اين امکان را براي هنرمندان فراهم مي کند؛ ايجاد تصاوير از ارواح، شبح هاي خيالي و ... از اين دست است. با کمک اين ابزار شما مي توانيد تمام بافت هاي تصويري خود را به طور وهم آميزي به بيننده نمايش دهيد و او را دچار خطاي حسي واقعي کنيد. توليد تصاوير درهم (چند تصوير تودرتو مانند مرد نامريي) از امکانات اين نرم افزار است.
8- امکان بزرگ نمايي و کوچک نمايي
در ايکس اس آي يک ابزار اختصاصي به نام TDE (مخفف عبارت محيط توسعه ابزارها) وجود دارد که به کمک آن کاربر به آساني مي تواند مقياس تصاوير را تغيير دهد و اين تغيير با سليقه هنرمند روي عناصر مختلف مي تواند تاثيرگذار بوده يا به طور مستقل عمل کند. کوچک و بزرگ کردن شخصيت ها در پويانمايي هاي مختلف با کمک اين ابزار امکان پذير است. با به کار بردن TDE هنرمند به آساني مقياس تصاوير را با تناسبي موزون تغيير مي دهند.
خاتمه
سخن آخر اينکه امکان اضافه کردن امکانات ديگر را با کمک زبان برنامه سازي # Cفراهم مي آورد و کاربران حرفه اي مي توانند به تمام عناصر برنامه ايکس اس آي با کمک # Cدستيابي داشته و آن ها را تغيير داده يا امکان جديدي به آن ها علاوه کنند تعدادي از فيلم هاي سينمايي که جلوه هاي تصويري آن ها و پويانمايي هايي که با کمک اين نرم افزار ساخته شده اند، عبارتند از : برادران گريم، 300 ، چهار شگفت انگيز، هري پاتر، قلعه متحرک هاول، بزه شهر، مرد نامريي، مرد عنکبوتي، دگر سيماشونده ها. تبليغ کوکاکولا و ام اند ام و بازي هاي ويدئويي نيمه جان، اهريمن مقيم، سياره گمشده و بحران.
منبع:نشريه صنعت سينما ،شماره 85/خ