تبخال

شايد كمتر كسى را مى شود پيدا كرد كه تا به حال تبخال را تجربه نكرده باشد. يك زخم دردناك با ظاهرى ناخوشايند كه همه از آن گريزانند اما بالاخره سراغشان مى آيد. روش برخورد اصولى و بهداشتى با تبخال موضوع بحث امروز ما است و مى خواهيم برايتان شرح دهيم كه چگونه با اين مهمان ناخوانده و سمج برخورد كنيد كه محترمانه شما را ترك كند و از پيش شما برود. به طور كلى عفونت تبخال يك عفونت شايع ويروسى دهان است كه به علت ورود ويروسى به نام هرپس سيمپكس به بدن خود را نشان مى دهد. اين عفونت در وهله اول به صورت يك نوع زخم صورت است كه روى لب ها يا پوست صورت نزديك منطقه دهان اتفاق مى افتد و به همين دليل ظاهرى ناخوشايند را براى فرد مبتلا پديد مى آورد.

عفونت اوليه و ثانويه تبخال

متاسفانه ويروس تبخال به اين سادگى هم كه عموم فكر مى كنند بساطش از بدن برچيده نمى شود. اگر كسى براى اولين بار با اين ويروس تماس داشته باشد پس از بروز عفونت تبخال در ناحيه دهان، ويروس مربوطه به عمق بدن مى رود و خود را مخفى مى كند. سال ها و يا حتى كمتر زمان اگر بگذرد احتمال دارد دوباره ويروس شعله ور شود و مجدداً دردسرزا شود. اينكه چه شرايطى سبب مى شود ويروس خفته دوباره بيدار شود مقوله اى است كه جا براى بحث بسيار دارد. اما به طور خلاصه شرايطى همچون تب، آنفلوآنزا، سرماخوردگى، فشارهاى روحى و روانى، صدمات به لب و يا جراحى هاى روى نواحى دهان و لب از جمله اين موارد هستند. از اين رو آموختن روش برخورد با تبخال مهم ترين اصلى است كه در مواجهه با اين بيمارى بايد دانست تا از عوارض آن درمان ماند.

وقتى تبخال مى آيد...

شناخت علائم بروز يك تبخال از اهميت بسيار زيادى برخوردار است. علائم و نشانه هاى تبخال بدين صورت است كه در وهله اول يك تاول كوچك و دردناك پر از مايع روى يك نقطه سرخ و دردناك پوست بروز مى كند كه معمولاً روى لب ها و نواحى داخلى دهان است. سپس درد شديد و احساس مورمور شدن به سراغ بيمار مى آيد كه غالباً يكى دو روز قبل يا بعد از بروز تاول ها است كه اين علامت بسيار مهمى است. خصوصاً احساس مورمور شدن و درد خفيف از علائم اوليه تبخال است كه مى تواند به عنوان يك زنگ خطر محسوب شود. چرا كه اگر شخصى در اين مرحله متوجه عفونت تبخال شود با استفاده از اقدامات پيشگيرانه كه در ادامه در مورد آنها صحبت مى شود مى تواند جلوى تبخال را بگيرد. در هر صورت پس از تشكيل تاول ها، سير بيمارى ادامه مى يابد و تاول ها نهايتاً مى شكنند و از آنها خونابه خارج مى شود و سپس يك زخم قهوه اى رنگ با ظاهرى ناخوشايند تشكيل مى شود.

تبخال هاى خطرناك

در بعضى مواقع به دليل بى اعتنايى بيمار تبخال وسعت مى يابد و عفونت شديد روى آن سوار مى شود. در اين موارد زخم هاى تبخالى علاوه بر اينكه تمام نواحى لب را مى گيرند به داخل دهان هم سرايت مى كنند. در اين موارد التهاب لثه ها از وخيم ترين وقايعى است كه خود را نشان مى دهد. تمام لثه ها خصوصاً نواحى داخلى لثه ها ورم مى كنند و حالت آبسه دهانى به خود مى گيرند. بيمار قادر نيست كه حتى لقمه اى غذا بخورد. شرايط بيمار روز به روز وخيم تر مى شود و بايد سريعاً اقدامات درمانى در مورد وى اجرا شود.

چه بايد كرد ؟

*اولين اقدامى كه بايد در مواجهه با تبخال كرد شناخت مرحله اول تبخال به طور كامل و دقيق است. اگر شما در اين مرحله تبخال را شناسايى كنيد كه آن هم كار زياد سختى نيست به راحتى مى توانيد جلوى يك عفونت سخت را بگيريد.
*پس از تشخيص شروع تبخال اولين اقدامى كه مى كنيد به فاصله هر نيم ساعت يك قالب كوچك يخ را روى لب ها بگذاريد (روى ناحيه مبتلا) و آن قدر يخ را به لب ها بچسبانيد كه آن تكه يخ كوچك آب شود. توجه كنيد كه يخ را چند ثانيه روى لب ها بگذاريد و سپس از روى لب ها برداريد تا سرماى شديد يخ لب ها را از بين نبرد.
*پس از مرحله يخ گذارى به طور متناوب روى ناحيه مبتلا را با نمك بپوشانيد. در اين لحظه انتظار درد فراوانى را بايد داشته باشيد اما مطمئن باشيد بهترين روش درمانى را در حال اجرا كردن هستيد و بدون ترس و دلهره ادامه دهيد.
*از محلول هاى دهان شويه حتماً استفاده كنيد. محلول دهان شويه بنزيدآمين از جمله بهترين محلول هاى دهان شويه است. هر ۱ تا ۲ ساعت يكبار دهان را حسابى با محلول بشوييد تا بهداشت داخل دهان تامين شود و عفونت به داخل دهان سرايت نكند.
*در فاصله مدت عفونت از غذاهاى مايع و ولرم استفاده كنيد تا لب ها و نواحى مبتلا تحريك نشوند و زخم انتشار پيدا نكند.
*سطح لب ها را با كرم هاى مخصوص كه معمولاً كرم ويتامينه a است مرطوب و نرم نگه داريد تا لب ها دچار خشكى نشوند و تبخال عفونى نشود.
*در صورت به كار بردن همه اين اقدامات اگر احساس كرديد روند بهبودى وجود ندارد سريعاً به يك پزشك متخصص دهان و دندان يا يك دندانپزشك جهت معالجه خودتان مراجعه كنيد تا روند بهبودى را از وى طلب كنيد.
عامل ايجاد تبخال ويروسي به نام هپرس سيمپلكس است كه معمولا سوزشي دربالاي لب فوقاني احساس مي شود واين سوزش شروع يك تبخال است كه درابتدا قرمز مي شود. بعد، شروع به خارش وسوزش شديد مي كند وسپس برجسته ومتورم مي شود. هرچه قدرآب بيشتري درزيرآن جمع شود، بزرگتروبيشترباعث ناراحتي مي شود. ويروس ازطريق تماس مستقيم ازقبيل بوسيدن فردآلوده به شخص منتقل مي شود ووارد سيستم عصبي مي گردد ودرعقده هاي عصبي ساكن مي شود.
به دنبال استرس،ضعف،بي حالي،سوتغذيه،بيماري و.... هرازچندگاهي، ويروس خودراازسلول عصبي به سلول پوست مي رساند وباعث تبخال مي شود. اگرتبخال خيلي آزاردهنده نيست،بهتراست آن را به حال خودرها كنيدومراقب باشيد كه تبخال خشك وتميزباشد واگرچركي باشد، كه البته به ندرت اتفاق مي افتد،حتما براي برطرف شدن عفونت ازمراكزبهداشتي وپزشكي كمك بگيريد.

روش هاي درمان تبخال به طورخلاصه:

مسواك شما ممكن است تا چند روزپناهگاه خوبي براي ويروس ها باشد وموجب بازگشت ويروس ها به دهان پس ازبهبود تبخال شود. بنا براين بهترين كارآن است كه به محض فعال شدن تبخال مسواك خودرادوربيندازيد.
مسواك خودرادرحمام يا دستشويي نگذاريد يك مسواك مرطوب ويك جاي مرطوب مانند حمام دقيقا همان چيزي است كه ويروس تبخال براي رشد به آن نياز دارد واين امرباعث افزايش طول عمرويروس مي شود. پس بهتراست مسواك رادرجاي خشك وبدون رطوبت قراردهيد.
دوري ازاسترس واضطراب،تغذيه مناسب،تقويت بدن وورزش عواملي مهم دركنترل تبخال اند.
دوري ازباد وآفتاب: محافظت ازلب ها درمقابل هرگونه عامل خارجي ومحيطي نظيرقرارگرفتن درمعرض اشعه خورشيدوبادراهي براي جلوگيري ازتبخال است.
استفاده ازيخ: توصيه مي شود به محض احساس سوزش وخارش ازيخ استفاده كنيد. چراكه يخ موجب كاهش التهاب مي شود واگرمواد التهاب آورسبب فعال شدن مجدد ويروس شود، درآن صورت با توجه به نقش ضدالتهابي يخ استفاده ازآن مفيد وموثراست.
درچند روزاول شروع تبخال استفاده ازپماد اسيكلوويرمفيداست.
منبع: http://www.atwis.com
/خ