هرآنچه باید درمورد ویروس کرونا بدانید؛ از منشا تا راه های پیشگیری از آن
ویروس کرونا نوعی ویروس است که سبب عفونت در دستگاههای تنفسی فوقانی یعنی بینی، سینوس ها و گلو میشود.بیشتر ویروس های کرونا خطرناک نیستند، اما برخی از انواع آن واقعا جدی هستند. به تازگی، نوع جدیدی از این ویروس شایع شده است که برخی به اشتباه آن را بیماری کرونا مینامند. به همین دلیل، این مطلب را آماده کرده ایم تا از آخرین اطلاعات به دست آمده و روش پیشگیری و درمان بیماری ناشی از ویروس کرونا آگاهتان کنیم.
تاریخچه ویروس کرونا
این ویروس اولین بار در دههٔ ۱۹۶۰ شناسایی شد، اما هنوز مشخص نشده است که همان بار اول از کجا سرچشمه گرفته بود.ازآنجاکه این ویروسها تاجیشکل هستند، آنها را کرونا نامیده اند. گاهی اوقات (نه اغلب مواقع)، ویروس کرونا میتواند بین انسان و حیوان مشترک باشد.
شیوه انتشار بیشتر ویروسهای کرونا مشابه سایر ویروسهای عامل سرماخوردگی است، یعنی ازطریق افراد آلوده منتقل میشود؛ به این صورت که با سرفه یا عطسه در هوا پخش میشود و ازطریق دست دادن، روبوسی، لمس سر و صورت فرد مبتلا و لمس اشیایی مانند دستگیره دری که افراد بیمار به آنها دست زده اند، به دیگران سرایت میکند.
تقریبا هر فرد در طول زندگی اش حداقل یک بار (به ویژه در خردسالی) به عفونت ناشی از ویروس کرونا مبتلا میشود. شدت علائم آن از خفیف تا متوسط است و در برخی موارد، ممکن است به بیماری های دستگاه تنفسی تحتانی مانند ذات الریه و برونشیت منجر شود.
در بسیاری از کشورها، ابتلا به بیماری ناشی از ویروس کرونا در فصول سرد سال (پاییز و زمستان) رایج است، اما هرکس در هر زمان ممکن است به آن مبتلا شود.
این ویروسها در بین حیوانات شایع هستند، اما فقط تعداد کمی از آنها بر انسان تأثیر میگذارند. به ندرت ویروس کرونا ممکن است تکامل یابد و از حیوان به انسان منتقل شود. دو نوع از ویروسهای کرونای تکامل یافته، مرس و سارس بودند که از حیوانات به انسان منتقل شدند و علائم آنها شدیدتر از ویروسهای کرونای انسانی بود.
ویروس مرس
در سال ۲۰۱۲، سندرم تنفسی خاورمیانه یا مِرس در عربستان و سپس در کشورهای دیگر خاورمیانه و نیز آفریقا، آسیا و اروپا شیوع پیدا کرد.دلیل شیوع این ویروس لمس یا تماس با شترهای آلوده یا مصرف گوشت و شیر آنها بود. در آن سالها حدود ۸۵۸ نفر جان خود را از دست دادند.
در آوریل سال ۲۰۱۴، اولین فرد آمریکایی را در ایالت ایندیانا بهدلیل ابتلا به این سندرم بستری کردند و مورد دیگری هم در فلوریدا گزارش شد.
هر دوی این بیماران از سفر به عربستان بازگشته بودند. در ماه مه سال ۲۰۱۵، این بیماری در کره شیوع یافت که گسترده ترین شیوع این بیماری در خارج از شبه جزیره عربستان بود.
ویروس سارس
در سال ۲۰۰۳، سندرم حاد تنفسی (سارس) در جنوب چین شیوع یافت که به موجب آن ۷۷۴ نفر جان خود را از دست دادند.دلیل آن ظاهرا مصرف گوشت گربههایی موسوم به گربه زبّاد بود که خوردن آنها در جنوب چین متداول است. این عفونت از خفاشها به این گربهها سرایت کرده بود. از سال ۲۰۱۵ تاکنون، دیگر هیچ موردی از ابتلا به سارس گزارش نشده است.
ویروس کرونای جدید
در اوایل ژانویه ۲۰۲۰، سازمان بهداشت جهانی نوع جدیدی از این ویروس را شناسایی کرد: ویروس کرونای جدید ۲۰۱۹ که به اختصار 2019-nCoV نامیده می شود و شیوع آن باز هم از چین آغاز شده است. احتمالا این ویروس هم به دلیل تماس با حیوانات آلوده یا خوردنشان در شهر ووهان به افراد منتقل شده است.آمار مربوط به ویروس کرونای جدید
در اواخر ژانویه ۲۰۲۰، ۳۰۰ مورد بیمار آلوده به این ویروس در چین شناسایی شدند. هرچند شمار کشته شدگان در آن روزها تک رقمی بود، اما همچنان درحال افزایش است.با وجود غربالگری در فرودگاه های آمریکا، یک مسافر آلوده به ویروس وارد این کشور شد. در روز یکشنبه ۲۶ ژانویه ۲۰۲۰، آمریکا اعلام کرد تعداد افراد آلوده به ۵ نفر رسیده است. هر ۵ نفر از ووهان چین به آمریکا بازگشته بودند. براساس اعلامیه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، این تعداد در روزها و هفته های آینده افزایش خواهد یافت. به گزارش نیویورکتایمز، تعداد کل کشته ها حداقل ۸۰ نفر است.
علاوه بر مواردی که در چین و آمریکا گزارش شده است، ظاهرا در استرالیا، فرانسه و چندین کشور آسیا نیز وجود تعدادی از افراد آلوده به این ویروس تأیید شده است. چین موقتا فروش حیوانات وحشی را در بازارها، رستورانها و در فضای آنلاین ممنوع کرده است.
به گزارش نیویورک تایمز، از روز یکشنبه بیش از ۲۷۰۰ مورد فرد آلوده به این ویروس تأیید شده اند. اولین مورد در کانادا مردی پنجاه و چند ساله بوده است که از ووهان به تورنتو برگشته بود.
ویروس کرونا تا چه اندازه گسترش یافته است؟
اولین موارد آلودگی با این ویروس، که شباهت زیادی به ویروس ذات الریه دارد، در ووهان چین در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ گزارش شد.از آن زمان تاکنون، این ویروس به کشورهای دیگر ازجمله تایلند، ژاپن، کره، آمریکا، استرالیا، فرانسه و تایوان رسیده است.
۲۵ ژانویه نیز یک مورد احتمالی در تورنتو گزارش شد. به گزارش وزارت بهداشت پرتغال، یک مورد بیمار هم در لیسبون (پایتخت این کشور) مشاهده کرده اند.
این فرد هم به تازگی به ووهان چین سفر کرده بود.
مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ها در آمریکا، درحال حاضر بررسی ۶۰ مورد احتمالی در ۲۲ استان این کشور را آغاز کرده است. تاکنون ۱۱ مورد از این افراد آزمایششان منفی بوده است.
هنوز آمار دقیقی از مرگ و میر ناشی از این ویروس جدید در دست نیست، اما بیمارانی که فوت شدهاند بیشاز ۶۰ سال داشتهاند.
بااین حال، به گزارش واشنگتن پست، به تازگی یک مرد جوان سالم هم در ووهان درگذشت. این مرگ باعث افزایش نگرانیها در این باره شد که شاید این ویروس خطرناک تر از چیزی باشد که فکر میکنیم.
نشانههای معمول ویروس کرونا چه هستند؟
بیشتر ویروسهای کرونا علائم مشابهی در دستگاه های تنفسی فوقانی به شکل گرفتگی بینی و آبریزش بینی، سرفه، گلودرد و گاهی تب ایجاد میکنند.همچنین ویروس کرونا ممکن است سبب عفونت گوش میانی در کودکان شود. البته در بیشتر موارد نمیتوانید مطمئن شوید علائم بیماریتان از ویروس کروناست یا از ویروسهای سرماخوردگی دیگری مانند راینو ویروس.
برای تشخیص این بیماری میتوانید آزمایش هایی ازجمله کشت ترشحات بینی و گلو و نیز آزمایش خون را انجام دهید، اما دلیلی برای این کار وجود ندارد.
آزمایش هیچ تغییری در علائم بیماری ـ که معمولا طی چند روز برطرف میشوند ـ ایجاد نمیکند. بااین حال اگر عفونت ناشی از ویروس کرونا به دستگاه تنفسی تحتانی یعنی به نای و ریه ها برسد، ممکن است به ذات الریه منجر شود. این خطر به ویژه در افراد مسن، افراد مبتلا به بیماری قلبی و یا افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف بیشتر است.
بااین حال، دکتر بین کائو از بیمارستان «دوستی چین و ژاپن» ، به تازگی در مجله The Lancet مطالعه ای منتشر کرده است.
به باور این پژوهشگر دانشگاه پزشکی کپیتال، علائم ویروس کرونای جدید شباهت زیادی به سارس دارد. این علائم عبارتاند از: تب، سرفه و مشکل در تنفس.
اما او معتقد است که تفاوتهای مهمی بین این دو بیماری هست. او میگوید:
این بیماری علائمی مشابه به سارس دارد، اما برخی علائم مربوط به دستگاه تنفسی فوقانی مانند آب ریزش بینی، عطسه، گلودرد و علائم گوارشی مانند اسهال (که ۲۰ تا ۲۵ درصد از بیماران مبتلا به سارس را درگیر میکرد) در این افراد دیده نمی شود.
بیشتر ویروسهای کرونا علائم مشابهی در دستگاههای تنفسی فوقانی به شکل گرفتگی و آب ریزش بینی، سرفه، گلودرد و گاهی تب ایجاد میکنند.
همچنین ویروس کرونا ممکن است سبب عفونت گوش میانی در کودکان شود.
این ویروس از کجا آمده است؟
این ویروس اولین بار در شهر ووهان و در افرادی مشاهده شده است که از یک بازار حیوانات و غذاهای دریایی محلی خرید کرده بودند.بنابراین، مقامات فقط میتوانستند بگویند که این ویروس احتمالا از حیوان به انسان منتقل شده است. بااین حال، در یک مطالعه جدید، محققان توالی ژنهای این ویروس را به دست آوردند؛ سپس آن را با توالی ژنتیکی بیش از ۲۰۰ مورد ویروس کرونای دیگر (که حیوانات را آلوده میکنند) مقایسه کردند.
یافتههای آنها در مجلهٔ ویروس شناسی پزشکی منتشر شد و نشان داد که ویروس کرونای 2019-nCoV احتمالا از مارها سرچشمه میگیرد.
در مورد نوع مار، دانشمندان خاطرنشان کردند که دو نوع مار در جنوب شرقی چین وجود دارد که این ویروس احتمالا از آنها شیوع یافته است: نوعی مار کریت و کبرای چینی (ناجا آترا).
بااین حال، برخی از کارشناسان با انتقاد از این مطالعه گفته اند که هنوز مشخص نیست ویروسهای کرونا میتوانند مارها را واقعا آلوده کنند یا نه.
چگونه ویروس از حیوان به انسان منتقل میشود؟
برخی از ویروسها میتوانند به انسان منتقل شوند؛ ویروس کرونا هم یکی از آنهاست. دانشمندان در مطالعه ای در مجلهٔ پزشکی ویروس شناسی، مار را به عنوان میزبان احتمالی این ویروس معرفی کردند.آنان دریافتند که تغییر در یکی از پروتئین های ویروسی کرونای جدید، امکان شناسایی و اتصال به گیرنده های سلولهای میزبان خاصی را برای این ویروس فراهم میکند. این قابلیت گام مهمی برای ورود به سلولهاست. بهعقیدۀ این پژوهشگران، تغییر در این پروتئین خاص ممکن است به انتقال این ویروس به انسان کمک کند.
راههای انتقال ویروس کرونا چیست؟
این ویروس به روشهای زیر از فرد آلوده به دیگران منتقل میشود:هوا (بهدلیل پخش ذرات ویروسی ناشی از سرفه یا عطسه)
تماس نزدیک با فرد آلوده (لمس کردن سر و صورت فرد آلوده یا دست دادن با او)
لمس سطح یا شیئی که ذرات ویروسی روی آن وجود دارند (این ذرات روی دستها مینشینند و قبل از شستن دستها با دست زدن به دهان، بینی یا چشمها وارد بدن میشوند)
به ندرت، آلودگی با مدفوع
چطور این ویروس همه گیر میشود؟
این ویروس (یا هر ویروس دیگری) زمانی حالت اپیدمی یا همه گیر پیدا میکند که اول از همه، انسان را به خوبی آلوده کند، در انسان تکثیر شود و سپس به آسانی بین آنها منتشر میشود. درحال حاضر، مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها میگوید که این ویروس به شکل محدود در بین انسانها درحال پخش شدن است، اما آنها هنوز در حال بررسی این موضوع هستند.آیا میتوان ویروس کرونا را با مرس یا سارس مقایسه کرد؟
مرس و سارس هر دو بهدلیل علائم شدیدی شهرت داشتند که در افراد ایجاد میکردند. هنوز مشخص نیست که چطور باید شدت علائم ویروس کرونای جدید را با آنها مقایسه کنیم، زیرا در برخی بیماران با علائم شدید و مرگ همراه بوده و در برخی دیگر فقط نشانههای خفیفی مشاهده شده است.هر سه ویروس ازطریق تماس نزدیک با فرد آلوده بین افراد منتشر میشوند.
برای پیشگیری و درمان کرونا، چه کارهایی میتوانیم انجام دهیم؟
باتوجهبه مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها، درمان خاصی برای بیماری ناشی از ویروس کرونا وجود ندارد و بیشتر افراد با مراقبتهای ویژه مخصوصا استراحت و دارو (برای رفع علائم) بهبود مییابند. بااین حال اگر نگران هستید یا علائم شدیدی دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید (این فقط مختص ویروس کرونا نیست و درباره همه بیماری های ویروسی صدق میکند).هیچ واکسنی برای ویروس کرونا وجود ندارد، اما محققان انستیتو ملی بهداشت آمریکا گفتهاند که در مراحل اولیهٔ تولید یک واکسن هستند.
علاوه براین، شرکت دارویی رگنرون اعلام کرد که در مراحل اولیهٔ یافتن درمانی برای بیماریهای ناشی از این ویروس هستند.
برای جلوگیری از آلودگی به ویروس کرونا، همان کارهایی را باید انجام دهید که برای پیشگیری از سرماخوردگی انجام میدهید:
دستهایتان را چندبار در روز با آب گرم و صابون یا با ضد عفونی کنندهٔ الکلی بشویید.
دستها و انگشت هایتان را به چشمها، بینی و دهانتان نزنید.
فاصلهتان را از افراد احتمالا آلوده حفظ کنید.
درصورتی که آلوده شدید، برای درمان به همان روشی عمل کنید که برای سرماخوردگی انجام میدهید
به اندازه کافی استراحت کنید.
مایعات زیاد بنوشید.
برای گلودرد و تب میتوانید از داروهای بدون نسخه استفاده کنید. فراموش نکنید که به کودکان یا نوجوانان زیر ۱۹ سال آسپرین ندهید. به جای آن از ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید.
بخوردادن با آب داغ یا استفاده از دستگاه بخور میتواند به تسکین گلودرد و خراشیدگی آن کمک کند.
اگر شرایط حاد بود، حتما به پزشک مراجعه کنید.
برای پیشگیری از آلودگی به ویروس کرونا، باید همان کارهایی را انجام دهید که برای پیشگیری از سرماخوردگی انجام میدهید.
برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا چه اقداماتی در حال انجام است؟
براساس گزارش نیویورک تایمز، دولت چین بیشتر سفرها به شهر ووهان و بالعکس، و نیز ۱۲ شهر مجاور آن را متوقف کرده است.این کنترل آمدوشد، حدود ۳۵ میلیون نفر را درگیر کرده است. به تازگی، دولت تایوان هم اعلام کرد که به هیچ کس اجازه نمیدهد از استان هوبی وارد این کشور شود. دولت هنگ کنگ هم در همان روز اعلام کرد که از ورود ساکنان استان هوبی یا هرکس که در طی ۱۴ روز گذشته در این استان بوده، ممانعت خواهد کرد.
فرودگاههای اصلی در آمریکا برای اطمینان از آلوده نبودن مسافران، غربالگری انجام میدهند. بااین حال، مقامات رسمی آمریکا روز جمعه (۲۴ ژانویه) اعلام کردند که درحال ارزیابی هستند که آیا این غربالگری به اندازه کافی مؤثر هست یا نه. علاوه براین، از یکشنبه ۲۶ ژانویه، دولت چین فروش حیوانات وحشی را ممنوع کرد.
مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها همچنین توصیه کرده است که همه باید از سفرهای غیرضروری به ووهان اجتناب کنند. در ۲۳ ژانویه سال جاری، وزارت امور خارجه آمریکا به کلیهٔ پرسنل و خانوادههای این وزارتخانه که حضور آنها در ووهان اضطراری نیست دستور داد این منطقه را ترک کنند.
در روزهای آینده باید منتظر چه وقایعی باشیم؟
باتوجه به تجربیاتی که از مرس و سارس داریم، به احتمال زیاد، این ویروس ازطریق تماس نزدیک بین انسانها گسترش خواهد یافت. موارد آلودگی بیشتر (احتمالا در کشورهایی از جمله آمریکا) در روزهای آینده مشخص خواهد شد.مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها به تازگی در بیانیهای اظهار داشته است:
احتمالا در روزها و هفتههای آینده شاهد آلودگی افراد بیشتری به این ویروس خواهیم بود. در شیوع قبلی مرس و سارس، این انتقال از انسان به انسان هم اتفاق افتاد. این بیماری به کارکنان مراکز بهداشتی که از بیماران مبتلا به بیماری ناشی از ویروس کرونا مراقبت میکنند نیز سرایت میکند.
چطور میتوانیم از خودمان و دیگران محافظت کنیم؟
اگر به ووهان سفر کردهاید یا در آنجا زندگی میکنید، از تماس با افراد بیمار خودداری کنید. به هیچ وجه حیوانات مرده یا زنده را در بازارهای این شهر نخرید یا محصولات غذایی آنها ازجمله گوشت پخته نشده را مصرف نکنید.به طورکلی، برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای همه گیر مانند کرونا، دست هایتان را چندین بار در روز به مدت حداقل ۲۰ ثانیه با آب و صابون بشویید.
اگر مبتلا شدید، برای آلوده نکردن دیگران، محل خواب یا حتی الامکان محل زندگیتان را تا بهبودی کامل جدا کنید.
اما اگر شرایطش را ندارید، از ماسک برای پوشاندن دهان و بینی تان استفاده کنید. همچنین، در هنگام سرفه یا عطسه، دهانتان را با دست بپوشانید و سپس بلافاصله دست هایتان را بشویید.
منبع: سایت چطور