عطسه کردن و ذکر و دعای بعد از آن

استحباب دعا برای عطسه کننده مسلمان

1- امام صادق (ع) فرموده: فرد مسلمان نسبت به برادر مسلمان خود دارای حقوقی است. 1- وقتی او را ملاقات می کند سلام کند. 2- در موقع بیماری از او عیادت کند. 3- در غیاب او دوستی خالص باشد. 4- هنگام عطسه کردن برایش دعا کند، عطسه کننده بگوید «الحمد للّه ربّ العالمین، لا شریک له». و برادر مسلمانش بگوید: «یرحمک اللّه» و او در پاسخ بگوید «یهدیکم اللّه و یصلح بالکم» (خدا شما را هدایت کند و زندگی شما را بهبود بخشد). 5- دعوتش را بپذیرد. 6- وقتی بمیرد جنازه اش را تشییع کند.

2- امام صادق (ع) از رسول خدا (ص) نقل فرموده است: هر گاه شخصی عطسه کرد به او دعا کنید و لو از پشت جزیره [ از راه دور ] باشد.

3- در روایت دیگری آمده است: اگر چه از آن طرف دریا باشد.

4- اسحاق بن یزید و معمّر بن أبی زیاد و ابن رئاب گویند: در نزد امام صادق (ع) نشسته بودیم که مردی عطسه کرد هیچ کس دعا نکرد، حضرت برایش دعا کرد و فرمود: «سبحان اللّه» چرا دعا نکردید؟ از حقوق مسلمان بر برادرش این است که 1- وقتی مریض شود از او عیادت کند. 2- دعوت او را بپذیرد. 3- در تشییع جنازه اش حاضر شود. 4- موقع عطسه کردن به او دعا کند.

5- داود بن حصین گوید: با چهارده نفر نزد امام صادق (ع) بودیم امام (ع) عطسه کرد هیچ کس سخن نگفت، امام فرمود: چرا دعا نکردید؟ از جمله حقوق مؤمن بر مؤمن آن است که 1- هر گاه مریض شود از او عیادت کند. 2- وقت مرگ در تشییع جنازه اش شرکت نماید. 3- موقع عطسه کردن به او دعا کند. 4- دعوت او را بپذیرد.

نحوه دعا کردن برای عطسه و پاسخ دادن

1- سعد بن ابی خلف گوید: امام باقر (ع) عطسه کرد به آن حضرت گفته شد «یرحمک اللّه» (رحمت خدا بر تو باد). امام در پاسخ فرمود: « یغفر اللّه لکم و یرحمکم » (خدا شما را بیامرزد و رحمت کند). هر گاه شخصی در نزد او عطسه می کرد می فرمود:

«یرحمک اللّه عزّ و جلّ»

2- امام محمّد باقر (ع) فرمود: هر گاه شخصی عطسه کند باید بگوید:

«الحمد للّه لا شریک له» (سپاس خدایی را که شریکی برای او نیست) و کسی که برای او دعا می کند باید بگوید:

«یرحمک اللّه» (خدا تو را رحمت کند). و عطسه کننده در پاسخ بگوید:

«یغفر اللّه لک و لنا» (خدا تو و ما را بیامرزد). (و آن حضرت فرمود) از رسول خدا در باره آیه ای از قرآن یا چیزی که در آن نام خدا باشد سؤال شد، فرمود: هر چه نام خدا و یاد خدای عزّ و جلّ در آن باشد نیکوست.

3- در کتاب خصال شیخ صدوق از حضرت علی (ع) نقل شده است: هر گاه کسی از شما عطسه کرد پس برایش دعا کنید و بگویید:

«یرحمکم اللّه» (خدا شما را بیامرزد). و او بگوید:

«یغفر الله لکم و یرحمکم» (خدا شما را بیامرزد و رحمت کند). زیرا خداوند فرموده است: «چون کسی به شما تحیت گفت، پس تحیت دهید به خوبتر از آن یا ردّ کنید همان را»

جواز دعای کودک برای زن وقتی که عطسه کند

1- نسیم خادم امام حسن عسکری (ع) گوید: یک شب بعد از تولّد صاحب الزّمان (ع) بر آن حضرت وارد شدم و در حضورش عطسه کردم، فرمود:

«یرحمک اللّه» از این سخن خوشحال شدم. سپس فرمود: تو را در باره اثر عطسه بشارت می دهم که عطسه سه روز امان از مرگ است.

استحباب عطسه کردن و کراهت عطسه های زشت

1- احمد بن محمّد بن ابی نصر گوید: از امام رضا (ع) شنیدم که می فرمود:

خمیازه و دهن درّه از شیطان [ زشت ] و عطسه از خدای عزّ و جلّ است. (خیر است).

2- امام صادق (ع) فرمود: عطسه برای تمام بدن مفید است در صورتی که از سه مرتبه تجاوز نکند و اگر تجاوز کرد نشانه درد و بیماری است.

3- ابو بکر حضر می گوید: در باره قول خدای عزّ و جلّ که «إِنّ أَنْکرَ الْأَصْواتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ» از امام صادق (ع) سؤال کردم، فرمود: منظور عطسه زشت است.

4- مردی از اهل سنّت از امام صادق (ع) نقل می کند که حضرت فرمود:

عطسه مانند نطفه از تمام بدن خارج می شود گرچه نطفه از آلت مردی خارج می گردد، دیده ای که وقتی انسان عطسه می کند تمام اعضایش تکان می خورد؟ و کسی که عطسه می کند تا هفت روز از مرگ در امان است.

استحباب تکرار دعای عطسه های پی در پی تا سه مرتبه

1- امام باقر (ع) فرمود: هر گاه شخصی تا سه مرتبه عطسه کند به او دعا کن و اگر بیشتر شد دعا لازم نیست.

2- امام جعفر صادق (ع) نقل کرده است که حضرت علی (ع) فرمود: برای عطسه کننده تا سه مرتبه «یرحمکم اللّه» بگو و اگر از سه مرتبه تجاوز کند نیازی به دعا نیست.

3- در حدیث دیگری آن حضرت فرموده است: اگر از سه عطسه تجاوز کند

به او گفته شود «شفاک اللّه» (خدا تو را شفا دهد) زیرا آن عطسه در اثر بیماری است.

استحباب «الحمد للّه» گفتن در موقع عطسه

1- صالح بن ابی حمّاد گوید: از عالم آل محمّد امام موسی کاظم (ع) در باره عطسه و علّت «الحمد للّه» گفتن پرسیدم، فرمود: سلامتی بدن و اعضا و جوارح نعمتی است از جانب خدا برای بنده اش، که ممکن است بنده این نعمت را فراموش کند لذا خدا بادی را امر می کند که از بدنش به صورت عطسه از بینی او خارج شود و بنده در موقع عطسه خدا را ستایش کند؛ بنا بر این گفتن «الحمد للّه» در موقع عطسه شکر و سپاسی است برای نعمتی که فراموش کرده بود.

2- امام صادق (ع) فرموده: نوجوانی که به حدّ بلوغ نرسیده بود در نزد پیامبر (ص) عطسه زد و گفت «الحمد للّه» پیامبر (ص) به او فرمود:

«بارک اللّه فیک» خدا مبارک کند بر تو.

3- مسمع بن عبد الملک گوید: امام صادق (ع) عطسه کرد، پس فرمود:

«الحمد للّه ربّ العالمین»

سپس انگشت روی بینی گذاشت و گفت: بینی من با تواضع و فروتنی در مقابل خدا بر خاک است.

4- امام صادق (ع) فرمود: وقتی عطسه کسی را بشنوید اول به او دعا کنید [ یرحمکم اللّه بگویید سپس با او سخن بگویید.

5- امیر المؤمنین (ع) فرمود: هر کس موقع عطسه زدن بگوید:

«الحمد للّه ربّ العالمین علی کلّ حال»

(در هر حال سپاس و ستایش خدای را که پروردگار جهانیان است)، به درد گوش و دندان مبتلا نخواهد شد.

6- امام جعفر صادق (ع) از رسول خدا نقل فرموده است: هر گاه شخص مسلمان عطسه کند و به واسطه دردی که دارد سکوت کند

[ الحمد للّه نگوید ] فرشتگان از جانب او می گویند «الحمد للّه ربّ العالمین»، و اگرخودش گفت «الحمد للّه ربّ العالمین» ملائکه می گویند «یغفر اللّه لک» خدا تو را بیامرزد. و نیز امام از پیامبر (ص) نقل کرده که: عطسه برای مریض نشانه سلامتی و راحتی بدن است.

منبع: حوزه نت