تأثیرات وجودی خواندن سوره حمد
لاجرم؛ اندیشهام بر آن است که نفسهای آنان در گذرگاه نیرنگ و نفاق و سرای زنگار گرفته، پردهدری در ساحت ربوبی، است، که ما را از آتش قهر و کینه حضرت حق بازداشته، تا گرچه پیامبر رحمت در میان ما نیست، اما انفاس قدسیه ولی الله الاعظم (عجلاللهتعالیفرجهالشریف)(2) که عین نفسهای محمدی (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) است، به مبارکی سلسله اولیاء الله(3) و پیروان آنان بر کودکان و سالخوردگان، سایه رحمت افکنده و تبهکاران و مجرمان نیز به یمن این عطوفت فراگیر، ایمن گردیدهاند؛ «و ما کان الله لیعذبهم و انت فیهم»(4) ای پیامبر! تا آنگاه که در میان آنانی، خشم ما به سراغشان نخواهد آمد.خاصه آنکه این مجتهدان مذکور الخصائل بر توسل به اهلبیت پیامبر (علیهمالسلام)، تأکید افزون دارند و میگویند دنیا و عقبی با توسل به این اختران تابناک آباد شود و حاجتی نیست جز آنکه با توسل به آنان روا شود و اندوه و ملالی نیست، الا اینکه با دست یازیدن به دامان آنان، به شادی و اطمینان و آرامش بدل شود.
پس ای بیچاره؛ دست خویش بر دامان آنان معتصمدار، تا خانهات در دارین(5) آباد شود و مخلص آنکه آن مرد خدا میگفت: دعای توسل اکسیر اکبر است، پس بر تو باد تا بامدادان و شامگاهان دل خویش با ذکر آنان خوشکامگردانی.
الکلام، در آن محفل، گفتوگو و مباحثه به درازا کشید و بحث به اثرات سوره مبارکه «حمد» منتهی شده بود، یکی از آنان میفرمود: «سوره حمد» نسخهای است برای درمان همه آلام جسمی و روحی و چون انسان «العیاذ بالله» بیمار شد، راحتترین درمان و کمهزینهترین درمان، خواندن سوره حمد است. چراکه «صادق آلعبا» فرمود: «چنانچه بر مردهای 70 بار سوره حمد خواندید و زنده شد تعجب نکنید.»(6)
گرچه، باید توجه کرد که سرمایه اصلی در تأثیر سوره حمد بر همه آلام و دردها، ایمانی است که بهراحتی یافت نمیشود، اما دستیافتنی است.
به هر حال؛ خواندن سوره حمد طبق این نظر، آثار وضعی و تکوینی بر مریض و مرض میگذارد و ممارست و مداومت بر خواندن آن، اندکاندک اعتقاد لازم را همراه خود میآورد و چون چنین شد داعی(7)، شاهد تأثیر سوره «حمد» میشود. پس آلام و دردها بهبود یافته و امراض و اسقام از بین میرود.
در این زمینه، عدهای نیز در تحقیقات غیرموثق به این نتیجه رسیدهاند که خواندن سوره «حمد» باعث دگرگونی برخی ذرات آب شده و قرائت سوره حمد، تأثیر ملموس بر مرض خواهد داشت.
خالق سبحان یک حکمت ذاتیه دارد که اباء مینماید از آن حکمت، صرفنظر نماید الا در مواردی که مصلحت شاملهای در کار باشد، مثل معجزات پیامبران که البته چون خداوند عله العلل است در آنجا نیز جریان اموربه سبب اصلی ،صورت گرفته است و بهنحو معجزه، نمایانگر گردیده است و به ظاهر، حکمت فعلیه، منطبق بر حکمت ذاتیه به منصه ظهور نرسیده است، ولی همانگونه که گفته شد اینطور نیست، بلکه حکمت فعلیه دقیقا منطبق بر حکمت ذاتیه است.
دو نگرش در این مجال دیده میشود، یکی تأثیر کلان و تکوینی است و دیگری علاوهبر تأثیر مذکور، تأثیری مشهود و ملموس است. که البته باید اذعان کنیم، که ما از کنه قضایا، بیاطلاعیم و بر پیچیدگیهای اسرارآمیز عالم هستی، هیچ احاطهای نداریم.
القصه؛ برآمد سخنان این مجتهد جلیلالقدر آن است که سوره مبارکه «حمد» خود دارویی است جامعالاطراف، هم تأثیر معنوی و تکوینی دارد و هم تأثیر مادی و ملموس.
نگارنده نیز خود شاهد است که سخنان این رجل محمود الخصائل از دل بر آید، لاجرم بر دل نشیند، زیرا حدود 30 سال است که او را از نزدیک میشناسم که با اعتقادی وصفناشدنی در مورد «سوره حمد» سخن میگوید و بارها و بارها شاهد بودهام که سختترین مرضها را با سوره حمد التیام بخشیده و شفای کامل از ناحیه حضرت حق حاصل آمده است.
فقط نمیدانم این تأثیر و تأثر از معنویت قرائت این پیر دریا دل است یا افزون بر آن، تأثیری است که خود سوره «حمد» دارد، به هر حال هرچه هست از سوره حمد است و توصیه ما به شما آن است که شما نیز سوره حمد را بخوانید تا هم آلامتان التیام یابد و هم طمأنینه به سراغتان آید.
اما بشنوید سخنان آن مجتهد دیگر را، میفرمود: سوره «حمد» راه را برای تأثیر دوا، هموار میسازد و خود دارو نیست، چراکه حکمت فعلیه، تابع حکمت ذاتیه است، بنابراین سوره «حمد» صرفا تأثیر دوا را تمام مینماید و خدای بزرگ، تأثیر در اشیاء را برحسب منطق طبیعی روا داشته است و طبق آنچه در کتاب بصائرالدرجات و کافی به طرق مختلف حدیثی و شرح کتاب کافی ملا صالح مازندرانی ج 8 ص 210 آمده است: «ابی الله ان یجری الامور الا باسبابها (باسباب) فجعل لکل شی سببا» ایشان نیز، میگفت سوره حمد دارو است، اما نه آنکه در عطاری است، میفرمود: سوره حمد از معدات ظ¨ است، یعنی زمینهساز عافیت و مؤثر در رافعیت دارو بر آلام است، دقیقا دارو نیز از معدات است و زمینهساز شفا و عافیت است، اما «شافی» خداست یعنی همه اینها بهنحوی زمینه عافیت را ایجاد میکنند، از حیث کیف با هم مغایرت دارند اما همه از معدات هستند.
به هر حال؛ خالق سبحان یک حکمت ذاتیه دارد که اباء مینماید از آن حکمت، صرفنظر نماید الا در مواردی که مصلحت شاملهای در کار باشد، مثل معجزات پیامبران که البته چون خداوند عله العلل است در آنجا نیز جریان اموربه سبب اصلی ،صورت گرفته است و بهنحو معجزه، نمایانگر گردیده است و به ظاهر، حکمت فعلیه، منطبق بر حکمت ذاتیه به منصه ظهور نرسیده است، ولی همانگونه که گفته شد اینطور نیست، بلکه حکمت فعلیه دقیقا منطبق بر حکمت ذاتیه است.
و هرچه در عالم هستی رخ میدهد، تابع حکمت ذاتیه است یعنی حکمتی که از ناحیه حضرت حق «جل و علی» به ظهور میرسد و به فعلیت میآید، تابع آن حکمت ذاتیه است.
و مطابق فرمایش این مجتهد عالیمقدار: سوره حمد از معدات است و تأثیر دارو را تمام میکند و شفا بهواسطه دارو، توسط شافی «تبارک و تعالی» حاصل میآید و معنویت قرائت سوره «حمد» نیز از معدات و زمینهساز، تأثیر داروست.
به نظر میرسد، با توجه به شواهدی9 که در دست است، در مراتبی خاص، سوره حمد، به تنهایی موجب شفا شده است و از این معلوم میشود، سوره حمد درست از معدات و زمینهساز شفایی است که توسط شافی حاصل میآید، اما خود به تنهایی داروست. و این منافاتی با تابعیت حکمت فعلیه از حکمت ذاتیه ندارد، یعنی خواندن سوره حمد به تنهایی موجب شفای آلام و اسقام است و اینکه قرائت این اذکار مبارکه، تأثیر ظاهری بر دگرگونی ذرات آب دارد و یا بهنحو دیگری بر امراض و اسقام، تأثیر میگذارد؟ ما نمیدانیم؟
نتیجه آن میشود که: خواندن 70 مرتبه سوره حمد و مداومت بر آن، زمینهساز شفای آلام و امراض و اسقام است و این همان کبریت احمر است.
پی نوشت ها
1- عش آلمحمد (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) یعنی آشیانه اهلبیت رسولالله، نامی است برای سرزمین قم که تعبیری است روایی.
2- حضرت بقیهالله الاعظم امام زمان (عجلاللهتعالیفرجهالشریف).
3- سلسله اولیاءالله یعنی نواب عام حضرت امام زمان (عجلاللهتعالیفرجهالشریف) مخصوصا فقیه مبسوط الید و نواب خاص آن حضرت در زمان غیبت صغری تا منتهی شود به حضرات ائمه هدی و ارباب عصمت (علیهمالسلام).
4- سوره انفال آیه 33.
5- دنیا و آخرت.
6- اصول کافى عبدالله بن الفضل النوفلى از امام باقر (صلىاللهعلیهوآلهوسلم) روایت کرده که فرمود: هرگاه بر شخص مریضى 70 بار سوره حمد قرائت شود یقینا درد آن مریض تسکین مىیابد. و در حدیث دیگرى از امام صادق (علیهالسلام) روایت شده که فرمود: «اگر 70 بار سوره حمد بر مردهاى خوانده شود و آن مرده زنده گردد تعجب نکنید.»
7- قرائتکننده سوره حمد.
8- (به کسر عین) بهمعنای زمینهساز.
9- علامه مجلسی اول در کتاب «لوامع صاحب قرآنی» میفرمایند: در اصفهان مریضهای زیادی که پزشکان جواب کرده بودند، با خواندن 70 بار سوره حمد شفا پیدا کردهاند.
.jpg "5 ابزار ضروری برای زنده ماندن در صعودهای زمستانی")
