ماده حیاتی (3)

تشنگي

سوال اینست که آیا احساس تشنگی همیشه با آغار کم آبی همراه است؟پاسخ اینست،نه همیشه.در بسیاری موارد ورزش واقعاً واکنش تشنگی را مختل میکند.به هنگام ورزش شما مقدار زیادی آب را قبل از احساس تشنگی از دست می دهید و قبل از این که بطور کامل کم آبی شما جبران شود احساس تشنگی از بین می رود.بنابراین برای تأمین نیازتان به آب نمی توانید به حس تشنگی اکتفا کنید.به عنوان یک ورزشکار،لازم است که بطور آگاهانه بیش از آن چه که دوست دارید آب بنوشید، مصرف کنید، بویژه زمانی که در گرما ورزش می کنید.

علائم و خطرات كم آبي در ورزشكاران

دهیدراسیون می تواند نسبتاً سریع عارض شود.ملی هم چنین ممکن است ظرف چندین روز ورزش بدون نوشیدن مایعات کافی پدید آید.ورزشکارانی که هر روز یا دوبار در روز و بویژه در آب و هوای گرم و مرطوب بشدت ورزش می -کنند ممکن است بازای ها 5/0 کیلوگرم وزنی که از دست می دهند آب نیاز داشته باشند تا تعادل آب آنها مجدداً اعاده شود.به طور معمول نباید در روز وزن شما کاهش یابد،حتی 2درصد کاهش وزن می تواند به کاهش کارآیی منجر شود و معرف دهیدراسیون خفیف باشد.
علاوه بر آب،برخی از ورزشکاران نیاز به جایگزینی الکترولیتهای سدیم و پتاسیم که در عرق از دست می روند،دارند.این امر بویژه در ورزشی که بیش از یک ساعت به طول انجامد صدق می کند.بسیاری از نوشابه های ورزشی حاوی غلظتهایی از الکترولیتها و کربوهیدراتها هستند که جذب آب را تشریع می نمایند.به علاوه الکترولیتهای موجود در نوشابه های ورزشی تشنگی را تحریک می کند،که باعث تحریک فرد به نوشیدن و جبران کم آبی می شود. نوشابه های ورزشی در ورزشکاران استقامتی و نیز افرادی که تا حد توان به طور روزانه تمرین می -کنند،یا در چند مسابقه در یک روز شرکت می کنند یا دو جلسه تمرین در روز دارند بیشترین فایده را دارند.
در صورتی که ذائقه و بیزاری مانع نوشیدن مایعات مورد نیاز شماست،نوشابه را بر طریق سلیقه خود برگزینید.(انواع آبمیوه، آب ساده، آب معدنی،نوشابه های ورزشی،لیموناد)شما هم چنین می توانید از غذاهایی که آب زیادی دارند(مثل هندوانه،گوجه فرنگی،کاهو،سوپ)بیشتر استفاده کنید.با این حال آگاه باشید که نوشیدنیهای حاوی کافئین،نظیر قهوه و چای اثر متضادی دارند.کافئین نیاز بدن به ادرار کردن را افزایش می دهد و بنابراین باید در زمان اعاده مایعات از دست رفته،از مصرف آنها اجتناب نمود.به همین ترتیب مشروبات الکلی دارای اثر کاهنده آب بدن هستند.
آب درماني(هيدروپاتي) واژه ايست که براي درمان از طريق آب استفاده مي گردد.از زمانهايي که به ياد مي آيد،هم قبايل بدوي هم ملل متمدن آب را براي درمان بکار مي گرفتند. حتي حيوانات وحشي واهلي دريافته اند،زماني که بيمار مي شوند،آب بياشامند.مصزف صحيح آب نه تنها تندرستي ما زا حفظ مي کند، بلکه در صورت از دست رفتن تندرستي يا بروز اختلال درآن از طريق پاکسازي مواد زايد بدن، آن را باز مي گرداند.

طبقه بندي آب از نظر درجه حرارت:

1) آب خنك ازدماي بدن(37 درجه) اثر برانگيزنده، خنک کننده و محرک دارد.
2) آب گرمتر از بدن تقويت کننده، نيروبخش و قدرت آفرين است.
3) آبي که داغ است آرامش به وجود مي آورد،و دردها را مرتفع مي سازد، ولي ايجاد خستگي مفرط مي نمايد.
4) آبي که اندکي از درجه حرارت بدن پايين تر است،يعني آب ولرم (27 تا 32 درجه) يا آب نه سرد و نه گرم(32 تا 35 درجه) هميشه سود مند است وبراي مصارف عمومي مناسب است.

بیماریهای ناشی از آلودگی آبها به برخی عناصر: بچه های آبی

مطالعات جدید نشان داده است که کادمیم Cd اثرات ژنتیکی شدیدی بر روی انسان و حیوان دارد. مادرانی که در معرض آلودگی کادمیم قرار دارند, نوزادانی به دنیا می آورند که فک پایینی آنها تخریب شده است.
وجود آمونیاک در درجه اول و نیتریت در درجه دوم, موید آلودگی جدید آب است;در حالی که وجود نیترات موید آلودگی کهنه آب است.
وجود نیترات و نیتریت در آبهای شهری برحسب میلیگرم در لیتر ازت نباید بیش از 10 باشد.
لزوم کم بودن مقادیر نیترات و نیتریت در آبهای شهری مربوط به نتایج تحقیقاتی می شود که بعد از یک واقعه غم انگیز که در حدود سالهای 1940 در شهرهای " اوهایو " ( Ohio ) و " یوا " ( Iowa ) آمریکا رخ داده بود, انجام یافت.
واقعه از این قرار بود که در آن سالها مرض مرموزی که موجب خفگی موضعی می شد, مابین اطفال خردسال این شهر به کرات ثبت می گردید. علت این مرض مرموز که بعدها نام متمو گلوبی نما Methmoglobinema به خود گرفت, موضوع پژوهش دانشمندان بود تا نتایج حاصله نشان داد که عامل اساسی, وجود مقادیر قابل ملاحظه ای نیترات در آبهای مشروب این شهرها بوده است.
در محیط معده اطفال که خاصیت اسیدی آن کم است, نیتراتها با هموگلوبین های خون ترکیب شده و تولید متهوگلوبین می نماید, در حالیکه وظیفه اصلی هموگلوبین ها, ترکیب با اکسیژن هوا در ششها و تولید اکسی هموگلوبین و تغذیه این اکسیژن به خون است.با تشکیل متهوگلوبین, طفل به تدریج دچار کمبود هموگلوبین شده که سرانجام پس از طی مراحلی منجر به خفگی کامل می گردد.
چنین بچه هایی, به اصطلاح " بچه های آبی" نامیده می شوند.

بدن يک شخص ، روزانه ، چه مقدار آب نياز دارد؟

اين مقدار ، کاملا متغير است و به معيارهاي فراواني از قبيل سن ، سطح فعاليت و محيط بستگي دارد. اگر يک فرد سالم و طبيعي باشد، از دست رفتن کوتاه مدت آب بدن مشکل زيادي ايجاد نمي کند؛ زيرا در اين حالت کليه ها فعاليت مي کنند تا حجم ادرار را کاهش دهند و آب بدن را حفظ کنند.
براي افراد سالم و بالغي که روزانه 3هزار کالري مصرف مي کنند، حداقل ميزان آبي که بايد بنوشند حدود 3ليتر است ، چه اين ميزان به صورت آب و انواع نوشيدني ها باشد و چه اين که در انواع غذاها موجود باشد.
البته براي افراد خيلي فعال از قبيل کشاورزان و يا حتي سربازان که کار آنها در هواي گرم است ، اين ميزان بيشتر نيز مي شود.

نيمى از وزنتان آب بنوشيد

آب تركيبى از دو عنصر هيدروژن و اكسيژن است كه اساس مايعات بدن را تشكيل مى دهد.
آب بيش از دو سوم از وزن بدن انسان را تشكيل مى دهد. بدون آب انسان ظرف چند روز مى ميرد. تمام سلول ها و اعضاى بدن براى انجام فعاليت هايشان به آب احتياج دارند. آب مانند روغن گريس عمل مى كند و ماده اصلى تشكيل دهنده بزاق و مايعات اطراف مفاصل است.
آب دماى بدن را از طريق تعريق تنظيم مى كند. همچنين با كمك به حركت غذا در مجارى گوارشى مانع از بروز حالت يبوست و يا باعث تخفيف و كاهش اين حالت مى شود. تعرق يك واكنش طبيعى بدن در پى انجام فعاليت هاى فيزيكى، واكنش هاى احساسى يا افزايش دماى محيط و يا علامتى از ابتلا به بيمارى است. در بسيارى از موارد تعرق كاملاً امرى طبيعى است مخصوصاً به دنبال ورزش كردن و يا در صورت افزايش حرارت بدن و يا اگر اتفاقى بيفتد كه باعث بروز يك واكنش عصبى مانند عصبانيت، ترس و يا اضطراب شود اگر تعرق با تب، كاهش وزن، ناراحتى سينه، كوتاه شدن تنفس و يا ساير حالت هاى غيرطبيعى فيزيكى همراه شود بايد جدى گرفته شود.
برخى از عواملى كه باعث تعريق مى شوند عبارت از افزايش دماى هوا، تب، قاعدگى، پركارى غده تيروئيد، كاهش قند خون در فرد مبتلا به ديابت كه انسولين يا داروهاى خوراكى دريافت مى كند، عفونت هاى مهم و غدد بدخيم، تحريكات احساسى يا فيزيولوژيكى، ورزش كردن و خوردن غذاهاى ادويه دار و تند، خوردن برخى داروها و خوددارى از مصرف الكل يا مسكن هاى مخدر در صورت اعتياد قبلى به آنها هستند.
بخشى از آب بدن ما از طريق خوردن برخى از مواد غذايى (آن دسته از مواد غذايى كه بين ۸۵ تا ۹۵ درصد آب در آنها وجود دارد) تامين مى شود و بخشى ديگر نيز محصول متابوليسم يعنى سوخت و ساز مواد غذايى در بدن هستند. اما نوشيدن آب بهترين و اصلى ترين منبع دريافت آن است. ما همچنين آب را از طريق نوشيدن مايعات و غذاهاى آبكى مانند سوپ، شير و آب ميوه ها به دست مى آوريم بايد توجه داشت كه نوشيدنى الكلى و حاوى كافئين مانند قهوه، چاى و نوشابه منابع مناسبى براى تامين آب بدن نيستند به اين دليل كه ادرار آور بوده و باعث دفع آب از بدن مى شوند.
در مورد ميزان مصرف آب لازم براى بدن در هر روز بايد متذكر شد كه ۶ تا ۸ اونس ليوان يا به اندازه نيمى از وزن بدن بايد در هر روز آب نوشيده شود. البته مواد غذايى آبكى از جمله شير، آب ميوه و سوپ مى توانند نياز كامل بدن را به آب تامين كنند.
از طرفى هم همانطور كه در بالا ذكر شد نوشيدنى هاى كافئين دار براى اين منظور اصلاً مناسب نيستند. به همراه داشتن يك بطرى آب و نوشيدن به دفعات منظم مى تواند به شما در به دست آوردن ميزان آب توصيه شده در طول روز كمك كند.
به گفته پزشكان اگر آب مورد نياز بدن به طور روزانه و به ميزان توصيه شده به آن نرسد تعادل ميان مايعات بدن به هم خورده و در نتيجه زندگى فرد تهديد مى شود. يكى از اين حالت هاى تهديدكننده از دست دادن آب بدن است به اين معنى كه بدن آب و مايعات به اندازه اى كه بايد داشته باشد ندارد. اين حالت ممكن است در اثر از دست رفتن مقادير زيادى از مايعات بدن، عدم نوشيدن آب و مايعات به اندازه كافى و يا هر دو اين حالت ها بروز كند.
اسهال و استفراغ از شايع ترين عوامل از دست رفتن آب بدن هستند. نوزادان و كودكان به دليل وزن كمتر بدنشان و نيز گردش سريع تر آب و الكتروليت ها در بدن بيشتر از افراد بزرگسال مستعد ابتلا به اين حالت هستند. افراد پير و بيماران نيز بيشتر در معرض خطر قرار دارند. پديده از دست رفتن آب بدن براساس اين كه چقدر آب از بدن دفع شده و يا به بدن برگردانده نشده باشد به سه حالت خفيف، متوسط و شديد طبقه بندى مى شود. در حالت شديد زندگى و حيات فرد به خطر مى افتد.
بدن ممكن است به دلايلى از جمله اسهال و استفراغ، ادرار بيش از حد در اثر ابتلا به ديابت يا مصرف مدرها، تعرق شديد مانند زمان ورزش كردن و نيز در اثر تب آب زيادى از دست بدهد.
گاهى هم ممكن است به دلايلى مانند وجود حالت تهوع، از دست دادن اشتها به علت بيمارى و گلودرد يا زخم هاى دهان فرد از مايعات به اندازه كافى مصرف نكند.
منبع: www.taamasrar.com
/خ