کامپوزیت دندانی چیست ؟
یکی از موادی که امروزه در دنیای دندانپزشکی بسیار پر کاربرد است، کامپوزیت ها هستند. کامپوزیت دندان به موادی خمیر مانند می گویند که پزشک با استفاده از آن دندان های پوسیده ، شکسته ، ترک خورده یا سیاه شده را ترمیم می کند.1کامپوزیت ونیر دندان چیست؟
امروزه نوعی از این کامپوزیت دندانی به نام کامپوزیت ونییر وجود دارد که کاربرد زیبایی آن فراوان است و اکثرا برای قسمت جلویی دندان های که دچار فاصله شده اند و یا دچار لب پریدگی شده اند به کار می رود و چهره افراد با این ابزار زیبایی تغییر قابل ملاحظه ای می کند.درمان ونیر کامپوزیت موجب زیباسازی دندان و سفید کردن دندان می شود بدون اینکه هیج تراشی بر روی دندان صورت گیرد و در این روش به دندان ها آسیبی وارد نمی شود ، گاهی اوقات به این روش ارتودنسی فوری نیز می توان گفت.
اجزای کامپوزیت از ترکیب ذرات فیلر به وجود آمده و دارای مقاومت بالایی است . کامپوزیت ونیر از ترکیبی خمیری مانند تشکیل شده که با امواج نوری با طول موج خاص سفت می شوند و ظاهری زیبا به فرد می بخشند.
نسل جدید کامپوزیت های زیبایی به جز اینکه استحکام بالایی دارند فاقد تخلخل بوده و بسیار عالی پولیش می شوند و طول عمرشان افزایش یافته است.ونیرها ساخته شده از مواد همرنگ دندان هستند که رنگ دندانهای تغییر رنگ یافته را اصلاح می کنند و ایرادهای دندان را برطرف می کنند.1
کاربردهای کامپوزیت دندان
ترمیم (پر کردن) پوسیدگیها به صورت طبیعی و همرنگ دنداناصلاح ترکها و شکستگیهای دندان
بستن فاصله های دندانی
بلند کردن طول دندانهای کوتاه
مرتب کردن نامرتبی های کم و متوسط
اصلاح فرم دندانها
متقارن کردن و متناسب کردن اندازه دندانها
اصلاح رنگ و روشن کردن دندانهای تیره و بدرنگ.2
مراحل کامپوزیت دندان
معمولا دندانپزشک ها لایه های کامپوزیت را بر روی یکدیگر برای پر کردن دندان استفاده میکنند و از نوعی لامپ پزشکی مخصوص نیز برای سفت کردن این لایه ها استفاده میکنند.پس از کامل شدن لایه ها دندان پزشک با مهارت خاص خود شکل نهایی سطح دندان را به وسیله کامپوزیت بر روی دندان ظاهر میکند و پس از آن نیز برای جلوگیری از لک افتادن روی دندان سطوح دندان را از برآمدگی ها و ناهمواری ها پاک میکند.3
چگونه می توان از کامپوزیت ها در درمان های زیبایی بهره گرفت ؟
برخی مواقع امکان دارد که ما نتوانیم به خوبی از دندان هایمان مراقبت کنیم و باعث از بین رفتن زیبایی دندان های خود می شویم به گونه ای که رنگ و فرم دندانهایمان تغییر کند و یا به علت خوردن مواد غذایی سفت دندانمان لب پر شود، در این گونه موارد پزشک با روش کامپوزیت ایراد های دندانی را برطرف می سازد و رنگ دندان، اندازه و فاصله نامناسب آن ها را درست می کند و در کل زیبا سازی دندان ها را برای فرد تامین می کند.1نگهداری کامپوزیت دندان
سوالی که بسیاری از مراجعین از ما می پرسند این است که چه کارهایی برای نگهداری از ونیر کامپوزیت دندان باید انجام دهند؟ و از آن مهمتر، چه کارهایی نباید انجام دهند؟!!نگهداری از کامپوزیت دندان آنقدرها هم سخت نیست! مهمترین کار رعایت بهداشت روتین دهان است، یعنی روزی ٢-٣ بار استفاده از نخ دندان و مسواک! البته این روتین برای مراقبت دندانهای خود ما نیز بسیار مهم است.
بسیاری افراد نگران هستند که بعد از ونیر کامپوزیت دندان نمی توانند ساندویچ بخورند یا سیب گاز بزنند. خب باز هم خبر خوبی دارم: کامپوزیتهای امروزی استحکام خوبی دارند!
تنها چیزهایی که نباید با آنها گاز بزنید، مواد بسیار سفت هستند مثل استخوان، نان بیات خشک شده و تخمه! که البته همه اینها روی دندانهای طبیعی هم اثر مضری دارند و باعث ترک خوردن و ساییدگی مینای دندان می شوند.
بعد از انجام ونیر کامپوزیت دندان، برای پالیش کامپوزیت دندان و چکاپ بهتر است سالی یک بار به دندانپزشک خود مراجعه کنید. رنگهای سطحی کامپوزیت دندان با پالیش سالیانه برطرف می شود و سطح کار براق و شفاف و نونوار می شود! سلامت لثه ها، رعایت بهداشت، پوسیدگی و .. در این جلسات کنترل سالیانه چک می شوند.2
طول عمر کامپوزیت دندان چقدر است؟
این یک سوال خیلی سخت است و تقریباً به میزان زیادی به نحوه‌ی نگهداری فرد از آن بستگی دارد. اگر دچار دندان‌قروچه هستید ممکن است کامپوزیت‌ها لب‌پر یا شکسته شوند، اتفاقی که دقیقاً در مورد دندانهای شما ممکن است بیفتد.دندانپزشک می‌تواند برای شما یک نایت‌گارد (محافظ شبانه) بسازد تا لبه‌ی ونیرها محافظت شود و دوام آنها افزایش یابد. اما شیوه‌ی فشار دادن دندانها روی هم و فرسایش را نمی‌توان نادیده گرفت و به همین دلیل، میزان دوام ونیرها بین ۲ تا ۸ سال در نظر گرفته می‌شود.
البته دقت داشته باشید که دوام پروسلین ونیرها از ۱۰ تا ۲۰ سال است اما هزینه‌ی آن هم پنج برابر بیشتر است. بنابراین شاید دوام کامپوزیت ونیر یکی از نگرانی‌های شما باشد اما بیماران به ندرت با چنین قضیه‌ای دچار مشکل شده‌اند.
همیشه به مرکزی مراجعه کنید که کار تضمین‌شده‌ای داشته باشد و به شما اطمینان خاطر دهد که لبخند شما کاملاً عالی و طبیعی خواهد شد و دوام رزین ونیرها هم عالی باشد.
با این حال، ممکن است که لب‌پریدگی وجود داشته باشد که می‌توانید با هزینه‌ای بسیار کم دوباره آنها را ترمیم کنید. رزین باندینگ نسبت به پورسلین ونیرها نتیجه‌ی بسیار مطمئن‌تری دارد، چون یک روش محافظه‌کارانه و کم‌تهاجم است که کاملاً برگشت‌پذیر است؛ بر خلاف استفاده از ونیر که هزینه‌ی بسیار بالایی دارد و تصمیم‌گیری در مورد استفاده از آن بسیار سخت است.3
عوارض و ضررهای کامپوزیت دندان
آیا کامپوزیت دندان ضرر ندارد؟ونیر کامپوزیت باعث پوسیدگی دندانهای زیری نمی شود؟!
کامپوزیت دندان باعث بوی بد دهان نمی شود؟
خب نکته مهمی وجود دارد، تمام اینها به کیفیت کار انجام شده بستگی دارد! اگر کار شما با کیفیت مناسب و قابل قبول انجام شده باشد، آسیبی به دندان زیری نخواهد رسید!
کامپوزیت دندان ماده ای است که در گذشته برای ترمیم (پر کردن) پوسیدگیها به کار می رفت! یعنی کامپوزیت از اول یک ماده ترمیم پوسیدگی بوده و نه یک ماده عامل پوسیدگی!!
اما کار کردن با این ماده حساسیت بالایی دارد، یعنی در مراحل انجام دادن باید دقت و حوصله زیاد به کار برد. اگر دندانپزشک بادقت کار نکند، عجولانه و در زمان کوتاه کامپوزیت دندان را قرار دهد، اگر نوردهی مناسب انجام ندهد و کلا اگر به حساسیتهای این ماده احترام گذاشته نشود، نتیجه کار کیفیت خوبی نخواهد داشت.
خیلی از عوارضی که به کامپوزیت دندان نسبت داده می شود، بخاطر کیفیت پایین مواد کامپوزیت خیلی قدیمی است! یعنی اولین باری که مواد همرنگ دندان رزینی به دندانپزشکی معرفی شدند، کیفیت بالایی نداشتند. همین مسىله باعث شد که اعتبار این ماده نزد دندانپزشکان قدیمی زیر سوال برود و به اصطلاح اسم آن بد در رفته است!
درحالی که کامپوزیتهای امروزی، تکنولوژی متریال بسیار پیشرفته ای دارند و یک ماده رزینی ساده نیستند! در علم شیمی که نمیخواهک با جزییات آن سر شما را به در آورم، کامپوزیت دندان ترکیبی از ماتریکس رزینی با مولکولهای پیچیده و فیلرهای سرامیکی است و خصوصیات فیزیکی/مکانیکی قوی دارد.
بگذارید رازی را با شما در میان بگذارم و خیال تان را راحت کنم: کامپوزیت ماده مظلومی است! اگر قرار باشد بلایی اتفاق افتد، این بلا سر خود کامپوزیت می آید نه دندان! یعنی مثلا اگر فشار زیادی از فک پایین روی کامپوزیت فک بالا باشد، کامپوزیت می شکند (دندان زیری سالم می ماند). وسیدگی از زیر شود، کل کامپوزیت جدا شده و میفتد!2
پینوشتها
1.www.namnak.com
2.www.setare.com
3.www.drsamanehshirani.com
