كلسترول بدن چگونه تامين مي‌شود؟
نويسنده: دكتر مجيد حاجي‌فرجي، متخصص تغذيه
بدن حاوي اسيدهاي چربي است كه مورد استفاده و نياز آن محسوب مي‌شوند، بخشي از اين چربي‌ها همانند كلسترول و تري‌گليسريد كه معمولا در بافت‌هاي حيواني (زرده تخم‌مرغ ، گوشت و لبنيات) وجود دارد، در بدن ساخته مي‌شوند و در ساخت غشاي سلولي ليپو پروتئين بدن موثرند. عامه مردم بر اين باورند كه كلسترول براي بدن مضر است در حالي كه كلسترول جزئي از غشاهاي عصبي بدن است و نقش مهمي را در بدن ايفا مي‌كند.
ميزان كلسترولي را كه بدن از طريق كبد به طور روزانه مي‌سازد، يك گرم است و مقداري نيز از طريق رژيم غذايي دريافت مي‌شود كه حدود 600 ميلي‌گرم در طول روز است كه بيشتر از آن، براي بدن مضر است و باعث بالا رفتن LDL و چربي هاي مضر مي‌شود.
گروه ديگري از چربي‌ها در بدن ساخته نمي‌شوند (اسيدهاي چرب ضروري) اين چربي‌ها در بدن نقش مهمي دارند.
اين اسيدها شامل چند گروهند كه بخشي از آنها در دانه‌هاي روغني (سويا، آفتابگردان) وجود دارد و گروه ديگر برخي از چربي‌هاي مشتق شده را تشكيل مي‌دهند (همچون امگا 3 و 6) كه در برخي از روغن‌هاي ماهي يافت مي‌شود. به طور كلي امگا 3، 6 و 9 از اين گروه‌ها مشتق مي‌شوند. امگا 3 الزاما بايد از راه غذايي (روغن كبد ماهي) دريافت شود. اين متخصص تغذيه با اشاره به اين مطلب يادآور مي‌شود: اين روغن‌ها در بدن، بر روي سيستم قلب، رگ‌ها، اندام تناسلي، سيستم دفاعي و عصبي بدن و ساخت و ترميم غشاهاي سلولي نقش مهمي را ايفا مي‌كنند و گاهي در سم‌زدايي كبد بسيار موثرند يعني اگر اسيدهاي چرب غيراشباع وارد بدن شوند، از آن سو مي‌توانند منجر به اكسيداسيون اسيدهاي چرب غيرمفيد و مضر در كبد و دفع آن شوند و در جلوگيري از لخته شدن خون و عملكرد صحيح سيستم ايمني بدن نقش داشته باشد و التهابات و عفونت‌ها را كنترل كند.
مي‌توان احتياجات بدن به اين اسيدهاي چرب غيراشباع را با يك قاشق غذاخوري روغن دانه‌كتان، بَرزَك، كنجد و ... برطرف كرد و همچنين روغن هسته انگور، روغن زيتون و گوشت مرغ نيز حاوي روغن امگا 6 است و امگا 9 كه بدن نياز كمتري به آن دارد در روغن‌هاي تصفيه نشده زيتون، ميوه آوكادو، بادام زميني، بادام و كنجد وجود دارد.
ولي آنچه حائز اهميت است آن است كه ماهي‌هاي پرچرب حاوي مقادير زيادي امگا 3 هستند كه متاسفانه در رژيم غذايي ما بسيار كم است و اغلب اين نوع از رژيم غذايي در كشورهاي اروپايي و آمريكايي مرسوم است.
گفتني است در ميان ماهي‌هاي پرچرب (ماهي سالمون) با رنگ صورتي پررنگ (ساردين) (كولي) و (ماهي تن) با ذائقه ما ايرانيان سازگار است و مي‌توان از اين ماهي‌ها به عنوان منبع غني امگا 3 استفاده كرد، لذا اگر بتوان هفته‌اي 2 بار از اين ماهي‌ها به صورت خوراك (سرخ نشده) با پخت‌هاي كبابي، ماكرو ويو، فر و طبيعي، استفاده كرد ديگر احتياجي به منابع دريافت امگا3 نخواهيم داشت.
آن چيزي كه در بيماران قلبي و مقاومت به انسولين، بسيار مهم است بحث 3 به 1 و يا 4 به 1 امگا 6 به امگا 3 است يعني اين ميزان متعادلي است كه بدن با دريافت آن، از اثرات مفيد امگا 3 بهره‌مند مي‌شود.
مصرف اسيدهاي چرب غير اشباع، موجب كاهش چربي‌هاي مضر بدن مي‌شوند، با مصرف اين گروه به ميزان چربي‌هاي منفي ( HDL ) افزوده مي‌شود.
تحقيقات نشان مي‌دهند ميزان مرگ و مير در بيماري‌هاي مرتبط با قلب و عروق همچون ديابت، كبدي و كليوي با مصرف اسيدهاي چرب امگا 3 به ميزان 30 تا 50 درصد كاهش داده مي‌شود كه دريافت آنتي‌اكسيدان‌هايي همچون ويتامين E و C در اين مرحله بسيار كمك‌كننده است.
اگر مغزهاي روغني و دانه‌هاي روغني (كتان كنجد) بيش از اندازه و حد طبيعي دريافت شوند در نسبت گفته شده، اختلال ايجاد مي‌كند. لذا بهتر است افراد براي مصرف مكمل‌هاي امگا3 و... (قرص‌هاي موجود در بازار) با نظر و تجويز پزشك عمل كنند و طبق نياز بدنشان بين روزي 1 تا 3 قرص مصرف كنند.
منبع:http://jamejamonline.ir
/س
ميزان كلسترولي را كه بدن از طريق كبد به طور روزانه مي‌سازد، يك گرم است و مقداري نيز از طريق رژيم غذايي دريافت مي‌شود كه حدود 600 ميلي‌گرم در طول روز است كه بيشتر از آن، براي بدن مضر است و باعث بالا رفتن LDL و چربي هاي مضر مي‌شود.
گروه ديگري از چربي‌ها در بدن ساخته نمي‌شوند (اسيدهاي چرب ضروري) اين چربي‌ها در بدن نقش مهمي دارند.
اين اسيدها شامل چند گروهند كه بخشي از آنها در دانه‌هاي روغني (سويا، آفتابگردان) وجود دارد و گروه ديگر برخي از چربي‌هاي مشتق شده را تشكيل مي‌دهند (همچون امگا 3 و 6) كه در برخي از روغن‌هاي ماهي يافت مي‌شود. به طور كلي امگا 3، 6 و 9 از اين گروه‌ها مشتق مي‌شوند. امگا 3 الزاما بايد از راه غذايي (روغن كبد ماهي) دريافت شود. اين متخصص تغذيه با اشاره به اين مطلب يادآور مي‌شود: اين روغن‌ها در بدن، بر روي سيستم قلب، رگ‌ها، اندام تناسلي، سيستم دفاعي و عصبي بدن و ساخت و ترميم غشاهاي سلولي نقش مهمي را ايفا مي‌كنند و گاهي در سم‌زدايي كبد بسيار موثرند يعني اگر اسيدهاي چرب غيراشباع وارد بدن شوند، از آن سو مي‌توانند منجر به اكسيداسيون اسيدهاي چرب غيرمفيد و مضر در كبد و دفع آن شوند و در جلوگيري از لخته شدن خون و عملكرد صحيح سيستم ايمني بدن نقش داشته باشد و التهابات و عفونت‌ها را كنترل كند.
مي‌توان احتياجات بدن به اين اسيدهاي چرب غيراشباع را با يك قاشق غذاخوري روغن دانه‌كتان، بَرزَك، كنجد و ... برطرف كرد و همچنين روغن هسته انگور، روغن زيتون و گوشت مرغ نيز حاوي روغن امگا 6 است و امگا 9 كه بدن نياز كمتري به آن دارد در روغن‌هاي تصفيه نشده زيتون، ميوه آوكادو، بادام زميني، بادام و كنجد وجود دارد.
ولي آنچه حائز اهميت است آن است كه ماهي‌هاي پرچرب حاوي مقادير زيادي امگا 3 هستند كه متاسفانه در رژيم غذايي ما بسيار كم است و اغلب اين نوع از رژيم غذايي در كشورهاي اروپايي و آمريكايي مرسوم است.
گفتني است در ميان ماهي‌هاي پرچرب (ماهي سالمون) با رنگ صورتي پررنگ (ساردين) (كولي) و (ماهي تن) با ذائقه ما ايرانيان سازگار است و مي‌توان از اين ماهي‌ها به عنوان منبع غني امگا 3 استفاده كرد، لذا اگر بتوان هفته‌اي 2 بار از اين ماهي‌ها به صورت خوراك (سرخ نشده) با پخت‌هاي كبابي، ماكرو ويو، فر و طبيعي، استفاده كرد ديگر احتياجي به منابع دريافت امگا3 نخواهيم داشت.
آن چيزي كه در بيماران قلبي و مقاومت به انسولين، بسيار مهم است بحث 3 به 1 و يا 4 به 1 امگا 6 به امگا 3 است يعني اين ميزان متعادلي است كه بدن با دريافت آن، از اثرات مفيد امگا 3 بهره‌مند مي‌شود.
مصرف اسيدهاي چرب غير اشباع، موجب كاهش چربي‌هاي مضر بدن مي‌شوند، با مصرف اين گروه به ميزان چربي‌هاي منفي ( HDL ) افزوده مي‌شود.
تحقيقات نشان مي‌دهند ميزان مرگ و مير در بيماري‌هاي مرتبط با قلب و عروق همچون ديابت، كبدي و كليوي با مصرف اسيدهاي چرب امگا 3 به ميزان 30 تا 50 درصد كاهش داده مي‌شود كه دريافت آنتي‌اكسيدان‌هايي همچون ويتامين E و C در اين مرحله بسيار كمك‌كننده است.
اگر مغزهاي روغني و دانه‌هاي روغني (كتان كنجد) بيش از اندازه و حد طبيعي دريافت شوند در نسبت گفته شده، اختلال ايجاد مي‌كند. لذا بهتر است افراد براي مصرف مكمل‌هاي امگا3 و... (قرص‌هاي موجود در بازار) با نظر و تجويز پزشك عمل كنند و طبق نياز بدنشان بين روزي 1 تا 3 قرص مصرف كنند.
منبع:http://jamejamonline.ir
/س
