ابزار و وسائل تهاجم فرهنگي
نويسنده:استاد نبيصادقي
هر تهاجمي باقتضاء زمان و امكانات ابزار و وسائل متناسب با خود را بكار ميبرد و در تهاجم فرهنگي كه هدف ايجاد نگرش و باور در ملتي براي انتخاب شيوه زندگي است قطعاً قويترين و مؤثرترين ابزار، فرهنگ خواهد بود.
يعني با فرهنگ به جنگ فرهنگ بايد رفت همانطوري كه با مكتب و اعتقاد به جنگ اعتقاد و مكتب ميروند. چرا كه فرهنگ يك باور و بينش و پذيرش و انتخاب است و جز بوسيله باور و بينش ديگري كه جايگزين آن شود نميتوان فرهنگي را از صحنه و متن زندگي قوم و اجتماعي حذف نمود و بدر بُرد.
به علاوه اگر فرهنگي با زور و تهديد ابزاري غير فرهنگي بر قوم و اجتماعي تحميل شود تدريجاً آثار عملي خود را از دست ميدهد و فرهنگ مرعوب و مغلوب زور و تهديد كمكم جاي خود را در زندگي همان مردم مرعوب باز ميكند و نفوذ عملي خود را بدست ميآورد و فرهنگ تحميلي را از ميدان زندگي آن ملت خارج ميسازد.
گرچه ممكن است آثار كمرنگي از فرهنگ تحميلي براي هميشه در ميان ملت مرعوب باقي بماند مانند لغات و اصطلاحات و بعضي آداب و رسوم امّا كاربردي سرنوشت ساز و تعيين كننده و جهت دهنده ندارند. مگر اينكه از عامل زور و تهديد و غلبه جنگي براي مساعد نمودن زمينه ورود فرهنگ مهاجم و زمينهسازي پذيرش آن استفاده گردد اما چون اين ورود و پذيرش انتخابي و اختياري نيست لذا فرهنگ مهاجم بايد با ابزار فرهنگي و كارهاي فرهنگي مستمر و حساب شده به تحكيم و تثبيت و تنفيذ خود در ميان ملت مرعوب اقدام نمايد و از راه ايجاد گرايش و پذيرش انتخابي از طرف ملت مرعوب به مقصود خود برسد. زيرا بقول ابن خلدون بزرگ جامعه شناس اسلامي:
«ملّت مغلوب زود و سريع فرهنگ ملت غالب را ميپذيرد.»(1)
اما براي تثبيت بايد از ابزار فرهنگي استفاده شود. و لذا استكبار جهاني با امكاناتي كه در اختيار دارد براي تزريق فرهنگ مبتذل خود بر بدنه جوامع غير غربي از همين روش به اشكال گوناگون استفاده مينمايد و ملتها را نسبت به فرهنگ اصيل خود بيگانه نموده و زمينه پذيرش فرهنگ غرب را فراهم ميسازد به نحوي كه مردم مورد هجوم، معتادِ فرهنگ متهاجم گردند و گاهي كاسه از آش داغتر شوند.
راه هايي كه در تهاجم فرهنگي مورد استفاده غرب قرار ميگيرند زيادند اما ميتوان راههاي زير را به عنوان طرق مادر مورد دقت قرار داد:
1ـ از راه صدور فيلمهاي سينمائي و تلويزيوني و ويدئوئي كه بر اساس فرهنگ بيبند و بار غربي و برداشتن مرز مَحرم و نامحرم و عدم رعايت نكات اخلاقي و زمينه تحريك جنسي درست ميشوند، با نامهاي فريبنده. تا كمكم حريم مقدس محرم و نامحرم كمرنگ شود و جوانان دختر و پسر به بلوغ زودرس و تحريك جنسي دچار گردند و پردههاي حيا و شرم، پاره گردند و زمينه فساد خود بخود فراهم شود.
2ـ ابداع و رواج و صدور مدهاي لباس و پوشاك بخصوص لباسهاي زنانه كه بتدريج عفاف و شرم را از دختران و زنان سلب مينمايد و عرضه نو آوريها و ايجاد جاذبههاي تبليغاتي راديوئي و تلويزيوني و مطبوعاتي با استفاده از متخصصين طراح آگهيهاي تبليغاتي. و
هم اكنون آثار احياء و زنده شدن اين شيوه شوم در جامعه انقلابي ايران به چشم ميخورد و با گردشي دقيق و واقع بينانه و محققانه در شمال تهران و شهرهاي بزرگ ميبينيم فرهنگ نيمه عرياني و مبتذل لباس بخصوص زنانه و دخترانه تجديد حيات نموده و جوانه زده و بسياري از خانوادهها هم مقدمش را گرامي داشتهاند و فروشگاههاي سودجوي پوشاك هم با ايجاد جاذبههاي فريبنده آنها را عرضه ميكنند تا ديده ببيند و دل ياد كند و خنجري هم كه بر ديده زنند تا دل آزاد گردد وجود ندارد.
3ـ ورود بسياري از مجلات و روزنامهها و كتب خارجي ميتواند عامل رواج فرهنگ مبتذل غربي در جوامع غيرغربي باشد و فرهنگ مادي و فاسد و بيبهره از فضيلت و معنويت غرب را از لابلاي صفحات و سطورشان به ملت مورد هجوم بخورانند.
4ـ گروهي از اساتيد فرنگ رفته كه تحصيلات عاليه و طولاني در غرب داشتهاند چون خاشاكي در برابر فرهنگ غرب تسليم شده و اصالت خود را از ياد بردهاند با در اختيار داشتن سنگر كلاسها و برتري علمي نسبت به دانشجو و ديگر مردم مؤثرترين عامل نفوذ فرهنگ مهاجم بشمار ميروند و استكبار جهاني از راه پرورش گروهي از دانشجويان خارجي مقيم غرب قدرت تهاجم فرهنگي خود را افزايش ميدهد.
5ـ تهيه و صدور عكسهاي مبتذل و سكسي كه براي نسل جوان جاذبه دارد حتي چاپ عكسهاي بيشرمانه بر بدنه ليوانها و پارچها و ظروف كريستال و كاغذهاي شكلات و آدامس و ... براي فراهم كردن زمينه تحريك جنسي و دريدن پرده شرم و حيا سوق دادن خانوادهها بخصوص نسل جوان بسوي فساد و بيبندوباري.
6ـ سيستم باز در مبادلات مسافر كه امروزه به صورت يك اصل قابل قبول بينالمللي در آمده عامل مهمي در خدمت تهاجم فرهنگي غرب بشمار ميرود و متأسفانه ضرر اين پديده دو طرفه است.
زندگي پر از زرق و برق و جاذبههاي مادي و بدور از تقييدات اخلاقي همراه با امكانات زندگي و نظم و انضباط ظاهري در امور جاري غرب براي هر بينندهاي فريبنده و جذب كننده خواهد بود و غالب مسافرين ديار غرب حتي دينداران با فرهنگ هم نسبت به يك و يا چند جنبه از زندگي غربي شيفته ميشوند و با زمينه پذيرش فرهنگ غرب و يا لااقل عدم برخورد خصمانه وارد كشور و خانه و كاشانه خويش ميگردند و رفتار و اخلاق بسياري از آنها يا رنگ غربي به خود ميگيرد و يا مداح و مُبلغ ميشوند و يا در درجه نازلي افسوس ميخورد كه چرا نظام اجتماعي و اداري و معاملاتي ما مسلمانها چنين انضباطي ندارد؟
روزي به عيادت يكي از فضلاء متعهد كه براي معالجه به اروپا رفته بود رفتم يكي از آقايان از وضع بهداشت و دارو و درمان آنجا پرسيد جناب ايشان شرح مبسوطي از تعهد پزشكان و پرسنل بيمارستان و نظام دارو و درمان اروپا بيان فرمودند كه براي همه حضار جالب و قابل تحسين بود و در مقايسه با وضع بيمارستانها و درمان خودمان تأسف را بهمراه داشت درست است كه فساد اخلاقي آنها از نظام اداري و پزشكي و توليداتشان بايد تفكيك شود اما اين تفكيك صددرصد براي همه كس ممكن نيست. و ناخودآگاه درجه خصومت با فرهنگ مبتذل آنها را پائين ميآورد.
از طرف ديگر مسافرين اروپائي و غربي كه به ايران ميآيند، با خود سوغات فرنگ و فرهنگ فرنگ دارند و بر اين گرفتاري اضافه فرماييد پديده شوم توريسم و باصطلاح فريبنده آن جهانگردي كه مسافرين غربي كه وارد ايران ميشوند و مسافرين ايراني كه در گروه جهانگرد به اروپا ميروند از چه قماشي هستند و هر دو دسته چه فرهنگي را وارد ايران مينمايند. در ساعاتي كه هواپيماهاي اروپا در فرودگاه مهرآباد به زمين مينشينند و يا به اروپا پرواز ميكنند ساعاتي در سالن عمومي فرودگاه بسر بريد و با چشم خريدار نگاه كنيد تا ببينيد با وجود محدوديتهايي كه در فرودگاه از لحاظ رفتار و حجاب وجود دارد چگونه برخوردها و معانقههاي دو جنس مذكر و مؤنث و ... ظهور دارد اميد است پديده شوم جهانگردي جامه عملي نپوشد و ايران اسلامي براي جذب توريست و درآمد ارزي، سرمايههاي معنوي و آرمانهاي اسلامي را از دست ندهد و به رخ كشيدن آثار باستاني ايران به قيمت از كف رفتن فرهنگ باستاني ما نشود و به همان ضررهاي فرهنگي مسافرتهاي معمولي اكتفا كنيم و از شرّ برنامه جهانگردي در امان بمانيم.
/خ
يعني با فرهنگ به جنگ فرهنگ بايد رفت همانطوري كه با مكتب و اعتقاد به جنگ اعتقاد و مكتب ميروند. چرا كه فرهنگ يك باور و بينش و پذيرش و انتخاب است و جز بوسيله باور و بينش ديگري كه جايگزين آن شود نميتوان فرهنگي را از صحنه و متن زندگي قوم و اجتماعي حذف نمود و بدر بُرد.
به علاوه اگر فرهنگي با زور و تهديد ابزاري غير فرهنگي بر قوم و اجتماعي تحميل شود تدريجاً آثار عملي خود را از دست ميدهد و فرهنگ مرعوب و مغلوب زور و تهديد كمكم جاي خود را در زندگي همان مردم مرعوب باز ميكند و نفوذ عملي خود را بدست ميآورد و فرهنگ تحميلي را از ميدان زندگي آن ملت خارج ميسازد.
گرچه ممكن است آثار كمرنگي از فرهنگ تحميلي براي هميشه در ميان ملت مرعوب باقي بماند مانند لغات و اصطلاحات و بعضي آداب و رسوم امّا كاربردي سرنوشت ساز و تعيين كننده و جهت دهنده ندارند. مگر اينكه از عامل زور و تهديد و غلبه جنگي براي مساعد نمودن زمينه ورود فرهنگ مهاجم و زمينهسازي پذيرش آن استفاده گردد اما چون اين ورود و پذيرش انتخابي و اختياري نيست لذا فرهنگ مهاجم بايد با ابزار فرهنگي و كارهاي فرهنگي مستمر و حساب شده به تحكيم و تثبيت و تنفيذ خود در ميان ملت مرعوب اقدام نمايد و از راه ايجاد گرايش و پذيرش انتخابي از طرف ملت مرعوب به مقصود خود برسد. زيرا بقول ابن خلدون بزرگ جامعه شناس اسلامي:
«ملّت مغلوب زود و سريع فرهنگ ملت غالب را ميپذيرد.»(1)
اما براي تثبيت بايد از ابزار فرهنگي استفاده شود. و لذا استكبار جهاني با امكاناتي كه در اختيار دارد براي تزريق فرهنگ مبتذل خود بر بدنه جوامع غير غربي از همين روش به اشكال گوناگون استفاده مينمايد و ملتها را نسبت به فرهنگ اصيل خود بيگانه نموده و زمينه پذيرش فرهنگ غرب را فراهم ميسازد به نحوي كه مردم مورد هجوم، معتادِ فرهنگ متهاجم گردند و گاهي كاسه از آش داغتر شوند.
راه هايي كه در تهاجم فرهنگي مورد استفاده غرب قرار ميگيرند زيادند اما ميتوان راههاي زير را به عنوان طرق مادر مورد دقت قرار داد:
1ـ از راه صدور فيلمهاي سينمائي و تلويزيوني و ويدئوئي كه بر اساس فرهنگ بيبند و بار غربي و برداشتن مرز مَحرم و نامحرم و عدم رعايت نكات اخلاقي و زمينه تحريك جنسي درست ميشوند، با نامهاي فريبنده. تا كمكم حريم مقدس محرم و نامحرم كمرنگ شود و جوانان دختر و پسر به بلوغ زودرس و تحريك جنسي دچار گردند و پردههاي حيا و شرم، پاره گردند و زمينه فساد خود بخود فراهم شود.
2ـ ابداع و رواج و صدور مدهاي لباس و پوشاك بخصوص لباسهاي زنانه كه بتدريج عفاف و شرم را از دختران و زنان سلب مينمايد و عرضه نو آوريها و ايجاد جاذبههاي تبليغاتي راديوئي و تلويزيوني و مطبوعاتي با استفاده از متخصصين طراح آگهيهاي تبليغاتي. و
هم اكنون آثار احياء و زنده شدن اين شيوه شوم در جامعه انقلابي ايران به چشم ميخورد و با گردشي دقيق و واقع بينانه و محققانه در شمال تهران و شهرهاي بزرگ ميبينيم فرهنگ نيمه عرياني و مبتذل لباس بخصوص زنانه و دخترانه تجديد حيات نموده و جوانه زده و بسياري از خانوادهها هم مقدمش را گرامي داشتهاند و فروشگاههاي سودجوي پوشاك هم با ايجاد جاذبههاي فريبنده آنها را عرضه ميكنند تا ديده ببيند و دل ياد كند و خنجري هم كه بر ديده زنند تا دل آزاد گردد وجود ندارد.
3ـ ورود بسياري از مجلات و روزنامهها و كتب خارجي ميتواند عامل رواج فرهنگ مبتذل غربي در جوامع غيرغربي باشد و فرهنگ مادي و فاسد و بيبهره از فضيلت و معنويت غرب را از لابلاي صفحات و سطورشان به ملت مورد هجوم بخورانند.
4ـ گروهي از اساتيد فرنگ رفته كه تحصيلات عاليه و طولاني در غرب داشتهاند چون خاشاكي در برابر فرهنگ غرب تسليم شده و اصالت خود را از ياد بردهاند با در اختيار داشتن سنگر كلاسها و برتري علمي نسبت به دانشجو و ديگر مردم مؤثرترين عامل نفوذ فرهنگ مهاجم بشمار ميروند و استكبار جهاني از راه پرورش گروهي از دانشجويان خارجي مقيم غرب قدرت تهاجم فرهنگي خود را افزايش ميدهد.
5ـ تهيه و صدور عكسهاي مبتذل و سكسي كه براي نسل جوان جاذبه دارد حتي چاپ عكسهاي بيشرمانه بر بدنه ليوانها و پارچها و ظروف كريستال و كاغذهاي شكلات و آدامس و ... براي فراهم كردن زمينه تحريك جنسي و دريدن پرده شرم و حيا سوق دادن خانوادهها بخصوص نسل جوان بسوي فساد و بيبندوباري.
6ـ سيستم باز در مبادلات مسافر كه امروزه به صورت يك اصل قابل قبول بينالمللي در آمده عامل مهمي در خدمت تهاجم فرهنگي غرب بشمار ميرود و متأسفانه ضرر اين پديده دو طرفه است.
زندگي پر از زرق و برق و جاذبههاي مادي و بدور از تقييدات اخلاقي همراه با امكانات زندگي و نظم و انضباط ظاهري در امور جاري غرب براي هر بينندهاي فريبنده و جذب كننده خواهد بود و غالب مسافرين ديار غرب حتي دينداران با فرهنگ هم نسبت به يك و يا چند جنبه از زندگي غربي شيفته ميشوند و با زمينه پذيرش فرهنگ غرب و يا لااقل عدم برخورد خصمانه وارد كشور و خانه و كاشانه خويش ميگردند و رفتار و اخلاق بسياري از آنها يا رنگ غربي به خود ميگيرد و يا مداح و مُبلغ ميشوند و يا در درجه نازلي افسوس ميخورد كه چرا نظام اجتماعي و اداري و معاملاتي ما مسلمانها چنين انضباطي ندارد؟
روزي به عيادت يكي از فضلاء متعهد كه براي معالجه به اروپا رفته بود رفتم يكي از آقايان از وضع بهداشت و دارو و درمان آنجا پرسيد جناب ايشان شرح مبسوطي از تعهد پزشكان و پرسنل بيمارستان و نظام دارو و درمان اروپا بيان فرمودند كه براي همه حضار جالب و قابل تحسين بود و در مقايسه با وضع بيمارستانها و درمان خودمان تأسف را بهمراه داشت درست است كه فساد اخلاقي آنها از نظام اداري و پزشكي و توليداتشان بايد تفكيك شود اما اين تفكيك صددرصد براي همه كس ممكن نيست. و ناخودآگاه درجه خصومت با فرهنگ مبتذل آنها را پائين ميآورد.
از طرف ديگر مسافرين اروپائي و غربي كه به ايران ميآيند، با خود سوغات فرنگ و فرهنگ فرنگ دارند و بر اين گرفتاري اضافه فرماييد پديده شوم توريسم و باصطلاح فريبنده آن جهانگردي كه مسافرين غربي كه وارد ايران ميشوند و مسافرين ايراني كه در گروه جهانگرد به اروپا ميروند از چه قماشي هستند و هر دو دسته چه فرهنگي را وارد ايران مينمايند. در ساعاتي كه هواپيماهاي اروپا در فرودگاه مهرآباد به زمين مينشينند و يا به اروپا پرواز ميكنند ساعاتي در سالن عمومي فرودگاه بسر بريد و با چشم خريدار نگاه كنيد تا ببينيد با وجود محدوديتهايي كه در فرودگاه از لحاظ رفتار و حجاب وجود دارد چگونه برخوردها و معانقههاي دو جنس مذكر و مؤنث و ... ظهور دارد اميد است پديده شوم جهانگردي جامه عملي نپوشد و ايران اسلامي براي جذب توريست و درآمد ارزي، سرمايههاي معنوي و آرمانهاي اسلامي را از دست ندهد و به رخ كشيدن آثار باستاني ايران به قيمت از كف رفتن فرهنگ باستاني ما نشود و به همان ضررهاي فرهنگي مسافرتهاي معمولي اكتفا كنيم و از شرّ برنامه جهانگردي در امان بمانيم.
پی نوشت ها :
1 - مقدمه ابن خلدون
/خ