شلغم چیست؟
شلغم، ریشه گیاهی است سفید رنگ که برای مصرف انسانی و خوراک دام کاربرد دارد. نام علمی آن براسیکا راپا است و معمولا در نواحی معتدل رشد می کند و بخاطر ارزش غذایی و طعم ریشه آن کشت می شود.برگ های شلغم، در برخی مناطق بعنوان سبزی استفاده می شود و تفاوت کوچکی میان ماده مغذی برگ ها و ریشه شلغم وجود دارد. برگ ها اغلب تلخ اند و می بایست مانند برگ های خردل در آب بجوشند تا خوش طعم شوند. بیش از دو هزار سال است که شلغم در برنامه غذایی زندگی بشر نقش مهمی داشته است. خیلی از کشورها از برزیل،انگلستان و ژاپن گرفته تا ایران، امریکا و نروژ شلغم را در آشپزی خود بکار می برند و قرن هاست که شلغم را از عناصر اصلی وعده قرار داده اند.
مواد مغذی شلغم
شلغم، نه تنها عطر و طعم دلپذیری به غذا می دهد بلکه این ریشه خوراکی مقادیر زیادی مواد مغذی دارد و املاح مورد نیاز بدن را تامین می کند. شلغم سرشار از کلسیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و منیزیم است. از میان ویتامین ها، حاوی ویتامین C ،فولات و نیاسین است. این دسته از سبزیجات فیبر بالا و کالری پایین دارند. شلغم، قیمت زیادی ندارد و انتخاب منطقی برای گنجاندن در هر رژیم غذایی سالمی محسوب می شود.
خواص شلغم
تقویت سلامت قلب
شلغم، دارای مقادیر بالایی از پتاسیم و فیبر است که در بهبود عملکرد بدن موثر اند. پتاسیم همانند یک منبسط کننده عمل می کند و به کاهش فشار خون و رگ ها کمک می کند. چنین عملکردی از انسداد عروق، حمله قلبی و سکته مغزی جلوگیری می کند. فیبر غذایی نیز کلسترول اضافی را از قلب می گیرد و از بدن خارج می کند.
کمک به هضم غذا
اکثر افراد به اهمیت فیبر در هضم غذا آگاهند. همچنین به درمان علائم یبوست، اسهال، گرفتگی، نفخ و مشکلات معده کمک می کند. بنابرین فیبر موجود در شلغم، مواد دفعی را جمع میکند و در معده حرکت می دهد و باعث جذب بهتر مواد مغذی از غذا می گردد.
افزایش جریان خون
مقادیر چشمگیری از آهن موجود در شلغم، به کم خونی و آنمی کمک می کند. آهن برای تشکیل گلبول های قرمز لازم است. گلبول های قرمز هم برای اکسیژن رسانی، بازسازی و راه اندازی سیستم اندام های بدن ضروری اند. بنابرین آهن بیشتر به منزله گردش بهتر خون در بدن است.
بهبود سیستم ایمنی
ویتامین C و آسکوربیک اسید موجود در سیستم ایمنی نقش مهمی در بهبود سیستم ایمنی دارند. ویتامین C می تواند تولید گلبول های سفید و پادتن را تحریک کند و مانند یک آنتی اکسیدان عمل کرده و با بیماری های مزمنی مثل سرطان و مشکلات قلبی مبارزه کند.
تقویت استحکام استخوان
کلسیم موجود در شلغم می تواند در رشد و بازسازی استخوان های بدن موثر باشد. تقویت تراکم املاح استخوان، با بالا رفتن سن و شروع بیماری های آرتروز و پوکی استخوان، امری ضروری است. اگر می خواهید استخوان های محکم تری داشته باشید،این ماده سرشار از کلسیم را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
جلوگیری از سرطان
جدا از ویتامین C، شلغم ویتامینE، منیزیم و بتاکاروتن بالایی دارد که همگی همانند آنتی اکسیدان در بدن عمل می کنند. چنین آنتی اکسیدان هایی رادیکالهای آزاد را قبل از القا جهش سلولی و انتشار سرطان، خنثی می کند. آنتی اکسیدان های موجود در شلغم، از ابتلاء به بیماری های مزمن جلوگیری می کند و باید همیشه در برنامه غذایی قرار گیرد.
مبارزه با التهاب
برگ های شلغم، منبع غنی امگا ۳ و ویتامین K هستند. اگر از بیماریهای التهابی رنج می برید، شلغم بخورید. چربی مفید شلغم از التهاب کاسته، سطح کلسترول را متعادل می کند و سلامت عمومی بدن را ارتقا می دهد. بنابرین برگ ها را بجوشانید و از خواص شلغم لذت ببرید.
تقویت متابولیسم
گروه ویتامین B اغلب نادیده گرفته می شوند، اما بدون آنها کنترل فعالیت هورمونی و آنزیمی مختل می شود و این مساله برعملکرد بدن تاثیر منفی دارد. شلغم مقدار قابل ملاحظه ای از ویتامین B بدن را تامین می کند و عملکرد مناسب ارگان های بدن و تعادل هورمونی را تضمین می سازد.1
بهبود سلامت دستگاه گوارش
به عنوان یک منبع گیاهی، هیچ تعجبی ندارد که شلغم برای بهبود سلامت سیستم گوارشی شما بسیار خوب است. اگر شما برخی مشکلات مربوط به سیستم گوارشی شما مانند یبوست، نفخ، یا اسهال دارید، پس از شروع به مصرف شلغم ایده خوبی خواهد بود. به این دلیل است که شلغم فیبر خوبی دارد که به بخش عمده‌ای از مدفوع کمک میکند که برای دفعش آسان‌تر شود.
بهبود سلامتی ریه
مشخص شده است که شلغم یک منبع بسیار خوب برای سلامتی ریه‌ها است. به این دلیل است که شلغم حاوی مقدار زیادی ویتامین A. است. علاوه بر فواید اصلی آن برای حفظ سلامت چشم ها، این ویتامین همچنین خطر آسیب زدن به ریه‌های شما را که معمولاً به خاطر عادات بد روزانه شما رخ می‌دهد، مانند سیگار کشیدن مکرر و بسیاری دیگر را خنثی میکند. بنابراین، اگر می‌خواهید از بیماریهای ریوب دوری کنید، مصرف شلغم یک انتخاب بسیار خوب خواهد بود.
بهبود سلامتی چشم
شلغم حاوی مقدار زیادی ویتامین A. است.این ویتامین می‌تواند سلامتی چشم شما را حفظ کرده و بهبود بخشد. علاوه بر آن، یک ترکیب دیگر به نام لوتئین وجود دارد که باعث می‌شود این منبع گیاهی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین منابع طبیعی برای بهبود سلامت چشمان شما مورد ستایش قرار گیرد. مطالعات زیادی نشان داده اند که هر فنجان شلغم خرد شده تقریباً ۷۰۰۰ میکروگرم لوتئین دارد که تا ۷۰ درصد نیاز روزانه شما را تامین خواهد کرد تا سلامت بینایی خود را حفظ کنید. اگر می‌خواهید چشم‌های سالم داشته باشید، پس شلغم مصرف کنید.
بهبود سلامت تنفسی
اگر شما یک مشکل مربوط به سیستم تنفسی دارید، مثال آسم، مصرف شلغم یک ایده عالی خواهد بود. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که شلغم برای افرادی که مبتلا به آسم هستند، بسیار مفید است. علت این است که شلغم با مقدار زیادی ویتامین C. دارد که به عنوان آنتی اکسیدان قوی شناخته می‌شود. علاوه بر آن، شلغم نیز خواص ضد التهابی دارد که به آنها این امکان را می‌دهد تا مشکلات تنفسی مختلف بویژه آسم را درمان کنند.
سم زدایی
انواع مختلفی از شلغم، به خصوص شلغم سبز، امتیاز بزرگی برای سم زدایی دارد. به این دلیل است که شلغم حاوی یک ترکیب ویژه به نام گلوکوسینولات است که به دو بخش تقسیم می‌شود:گلوکوناستروتین و گلوکوتراپائئولین. این ترکیب‌ها به تحریک و کنترل فرآیند سم زدایی آنزیم‌های مختلف کمک میکند. بسیاری از چیز‌های شیمیایی مضر از بدن شما خارج می‌شوند و شما سالم‌تر خواهید بود.
تقویت موها
علاوه بر فواید آن برای پوست، مشخص شده است که شلغم هم فواید زیادی برای مو‌های شما ارائه می‌دهد. مطالعات زیادی نشان داده اند که مصرف منظم شلغم باعث تاثیر خوبی روی مو‌های شما خواهد شد. علتش این است که شلغم دارای مقدار زیادی از مس است. مس ترکیبی است که تاثیر زیادی بر تشکیل سلول‌های ملانین دارد. ملانین ماده‌ای است که نقش بزرگی را ایفا میکند تا رنگ مو‌های شما را تامین کند. علاوه بر آن، ملانین نیز غنی از مواد مغذی نظیر بتا - کاروتن، ویتامین C، روی، لوتئین و زکسانتین است. همه آنها برای بهبود سلامت موی شما بسیار مهم هستند. در نتیجه آنها مو‌های شما را محکم‌تر از قبل میکند.
درمان ترک کف پا
مشخص شده است که اگر شما آنها را به صورت خارجی اعمال کردید، شلغم چه فایده زیادی برای بدن شما خواهد داشت. بنابراین، در صورتی که درد را احساس می‌کنید یا چین و چروک و ترک روی کف پا‌های خود پیدا کردید، ممکن است بتوانید در آن منطقه از شلغم استفاده کنید. همانطور که قبلاً ذکر شد، شلغم خواص ضد التهابی و ضد پیری دارد که آنها را قادر می‌سازد تا پا‌های آسیب دیده را درمان کنند. می‌توانید شلغم جوشانده شده را به کار ببرید. بعد از آن، شما می‌توانید شروع به خیس کردن پا‌های خود برای حدود ۱۰ دقیقه در مخلوط شلغم و آب جوشیده کنید. اگر این کار را به طور مرتب انجام دهید، هیچ تعجبی ندارد که پای نرم و صاف داشته باشید.2
شلغم را چگونه نگهداری کنیم؟
بهترین زمان خرید شلغم پاییز است. بیشتر دنبال شلغم های کوچک بگردید که لک و زدگی نداشته باشد. سر این شلغم های کوچک معمولا سبز است. براحتی می توانید آن ها را در یک کیسه پلاستیکی تا یک هفته در یخچال نگهداری کنید.از ریشه و برگ شلغم در آشپزی برای پختن انواع آش و سوپ استفاده کنید.
شلغم را چه طور بپزیم؟
قبل از پختن آن ها را به خوبی بشویید. می توانید از برس استفاده کنید تا گل و ذرات خاک و کودهای شیمیایی از آن ها زدوده شود. آن ها را پوست بکنید. بسته به اندازه شلغم می توانید آن ها را درسته، حلقه حلقه، یا مکعبی خرد کنید و بپزید.مواظب باشید هنگام پخت شلغم زیاد له نشود چون بیشتر خاصیت خود را از دست می دهد. هر چند از آب آن هم می توانید به عنوان یک داروی درمانی استفاده کنید.3
پی نوشت:
1.www.rastineh.com
2.www.tabnak.ir
3.www.yjc.ir
