تاریخچه بیماری آلزایمر و علائم آن
در جهان در هر 4 ثانیه یک نفر به بیماری آلزایمر مبتلا می شود. این بیماری یکی از شایع ترین بیماری های زوال عقل می باشد که در سرتاسر جهان بیش از 40 میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داده است. هنوز هم محققان نتوانسته اند راه درمان قطعی برای این بیماری پیدا کنند. دکتر آلویس آلزایمر روانپزشک آلمانی در سال 1901 میلادی برای اولین بار نشانه هایی از این بیماری را شرح داد. دکتر آلزایمر متوجه شد یکی از بیماران او در بیمارستان دارای مشکلات عجیبی مانند اختلال در خواب، اختلال در حافظه، تغییرات شدید خلق و خو و گیجی فزاینده می باشد. هنگامی که بیمار فوت شد دکتر آلزایمر توانست آزمایشاتی را روی بیمار انجام دهد. او توانست نظریه را ارائه دهد که نشان می داد علائم بیماری این فرد ناشی از اختلالات رخ داده در مغز او بوده است.
دکتر آلزایمر توانست با استفاده از میکروسکوپ تفاوت های واضحی در بافت مغز را پیدا کند. این تفاوت ها شامل پیچش غیر عادی پروتئین ها که به آن ها پلاک گفته می شود و در تنیدگی رشته های عصبی بود. این پلاک ها و پروتئین ها در کنار هم سبب تخریب ساختار مغز می شوند. این پلاک ها هنگامی افزایش پیدا می کنند که یک پروتئین دیگر به وسیله ی یک آنزیم خاص از غشای چرب سلولی که دور تا دور سلول های عصبی را در بر گرفته است جدا شود و پروتئین بتا آمیلوئید را ایجاد کند. این پروتئین چسبناک است و به ایجاد توده تمایل دارد. این تمایل سبب ایجاد پلاک ها می شود. توده ها پیام ها را مسدود می کنند. در نتیجه ارتباط بین سلولی صورت نمی گیرد. همچنین به نظر می رسد این توده ها سبب فعال کردن واکنش های دفاعی می شوند که منجر به نابودی سلول های عصبی از کار افتاده می شود.
تعریف علمی بیماری آلزایمر
دلیل پیچ خوردگی رشته های عصبی در بیماری آلزایمر پروتئینی است که به آن تائو گفته می شود. سلول های عصبی مغز شبکه ای از مجرا ها را دارند که مانند یک بزرگراه برای مولکول ها غذا ها را حمل می کنند. در حالت عادی پروتئین تائو وظیفه دارد اطمینان حاصل کند که این مجرا ها به درستی کار می کنند. این پروتئین در شرایط عادی به مولکول ها اجازه می دهد آزادانه در این مجرا ها حرکت کنند. در بیماری آلزایمر پروتئین تائو در رشته های عصبی پیچ و تاب خورده گیر می کند. این امر سبب فروپاشی مجاری گفته شده می شود. با این فروپاشی به سلول های عصبی مواد غذایی مورد نیازشان نمی رسد و در نتیجه سلول های عصبی می میرند.
همراهی مخرب پلاک ها و تاب خوردگی ها از ناحیه ای به اسم هیپوکمپس که مسئول شکل گیری خاطرات است، شروع می شود. به همین دلیل از بین رفتن حافظه ی کوتاه مدت از اولین نشانه های بیماری آلزایمر می باشد. در ادامه ی روند این بیماری، پروتئین ها به صورت فزاینده ای به همه ی قسمت های مغز حمله می کنند. این حملات سبب ایجاد تغییرات خاصی می شود که مراحل مختلف بیماری آلزایمر را به وجود می آورد. در قسمت جلویی مغز پروتئین ها توانایی تفکر منطقی را از بین می برند. سپس این پروتئین ها به منطقه ی کنترل احساسات در مغز حمله می کنند. این حملات موجب ایجاد تغییرات شدید در خلق و خوی بیمار می شود. همچنین لازم است بدانید این پروتئین ها در قسمت فوقانی مغز سبب ایجاد توهم و یا پارانویا می شوند. هنگامی که پلاک ها و تاب خوردگی ها به ناحیه پشت مغز می رسند، با کمک یکدیگر عمیق ترین خاطرات را نیز از بین می برند. در نهایت نوبت حمله به مرکز کنترل مغز است. در این مرحله تپش قلب و تنفس مورد حمله قرار می گیرد و در نهایت منجر به مرگ فرد می شود.
درمان بیماری آلزایمر
ذات فوق العاده مخرب بیماری آلزایمر بسیاری از محققان را ترغیب کرده است تا به دنبال روشی برای درمان این بیماری باشند. در حال حاضر محققان روی آهسته کردن روند پیشرفت بیماری تمرکز کرده اند. یک روش درمانی موقت به کاهش فروپاشی استیل کولین کمک می کند. استیل کولین یک پیام رسان مهم در مغز است که سطح آن در بیماران آلزایمری به دلیل مرگ سلول های عصبی مغز کاهش می یابد.
راه حل دیگر درمان بیماری آلزایمر واکسنی است که به سیستم ایمنی بدن اجازه می دهد قبل از این که پلاک ها بتوانند تشکیل توده دهند، به آن ها حمله کند. اما لازم است بدانید هنوز هم محققان به یک درمان قطعی نیاز دارند. بیماری آلزایمر بیش از یک قرن پیش کشف شده است اما هنوز هم درک کاملی از این بیماری وجود ندارد. شاید محققان و پزشکان بتوانند روزی ساز و کار دقیق این بیماری و راه حل درمان آن را پیدا کنند.
چگونه از بیماری آلزایمر پیشگیری کنیم؟
برای تقویت حافظه و جلوگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر از جوانی دست به کار شوید. هر کدام از ما معمولا در جوانی نگران آلزایمر و فراموشی نیستیم. اما لازم است بدانید آمار بالای این بیماری ما را وادار می کند تا از همان سنین جوانی از ابتلا به آلزایمر جلوگیری کنیم. بنابراین از همین حالا از زوال عقل و ابتلا به آلزایمر جلوگیری کنید. یکی از دردناک ترین بیماری های مغزی در جهان زوال عقل است. زوال عقل با از دست دادن حافظه شروع می شود. این نوع از دست دادن حافظه بسیار پیچیده است. به گونه ای که فرد بیمار باید تحت مراقبت های خاص پزشکی قرار بگیرد.
بدون شک فراموش کردن یک واژه حین مکالمه و یا فراموش کردن کار هایی که در گذشته به راحتی انجام می دادید و جز امور روزمره ی شما بوده است، بسیار دردناک می باشد. با بالا رفتن سن بخشی از مغز که محل نگهداری حافظه است کم کم ضعیف می شود. از طرف دیگر هورمون های مسئول رشد سلول های عصبی هم کمتر ترشح می شوند. عامل دیگر کاهش جریان خون است. با بالا رفتن سن جریان خون به مغز کاهش یافته و خون کمتری به مغز می رسد. همه ی این عوامل با هم مسبب ضعیف شدن حافظه و فراموشی می باشند. لازم است بدانید روش هایی وجود دارند که می توان با استفاده از آن ها از ابتلا به بیماری آلزایمر در سنین بالا جلوگیری کرد.
مواد غذایی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر
برخی مواد غذایی در جلوگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر بسیار موثر هستند. مانند:
آب چغندر: چغندر حاوی آهن، منیزیم، اسید فولیک و ویتامین سی است. این مواد به دلیل دارا بودن نیتریک اسید سبب افزایش جریان طبیعی خون در بدن می شوند. در نتیجه خون بیشتری به مغز می رسد. نیتریک اسید بر خلاف نامش یک ماده ی بسیار حیاتی برای بدن می باشد. با انجام آزمایشی و اسکن مغز هنگام و بعد از نوشیدن آب چغندر، تاثیر فوق العاده آن بر روی مغز ثابت شده است. اسکن ها نشان می دهند بعد از مصرف آب چغندر جریان خون در ماده ی سفید بخش جلویی مغز بیشتر می شود. ماده ی سفید کار تغذیه رسانی و نگهداری از اجزای مختلف مغز را به عهده دارد. خون رسانی بیشتر مغز یعنی مواد غذایی بیشتری به سلول های مغز می رسد. در نتیجه عملکرد مغز بهتر و سریع تر می شود.
آب هویج: آب هویج سبب عملکرد بهتر مغز و کارکرد بهتر اجزای شناختی آن و تقویت حافظه می شود. از دیگر خواص آب هویج جلوگیری از سکته های مغزی است. آب هویج منبعی بسیار غنی از بتاکاروتن است که موجب قدرت بیشتر حافظه می شود. تحقیقات نشان می دهد بروز استرس سبب می شود عملکرد های شناختی مغز کاهش پیدا کنند. بتاکاروتن ماده ای است که با از بین بردن استرس سبب عملکرد بهتر مغز و تقویت حافظه می شود.
چای سبز: تحقیقات انجام شده در چین نشان می دهند مردم چین در میانسالی و پیری کمتر به آلزایمر مبتلا می شوند. علت این امر استفاده ی روزانه از چای سبز است. چای سبز حاوی موادی است که در جلوگیری از ابتلا به آلزایمر بسیار مفید هستند. کاتچین موجود در چای سبز از تخریب سلول های مغز جلوگیری می کند. مصرف چای سبز به صورت روزانه خطر ابتلا به زوال عقل را به شدت کاهش می دهد.
ترفند هایی برای جلوگیری از بیماری آلزایمر
متاسفانه بیماری آلزایمر یک بیماری عصبی، پیشرونده و برگشت ناپذیر است که با ایجاد اختلال در حافظه در سنین بالا رخ می دهد. لازم است بدانید با انجام ترفند هایی می توان از ابتلا به این بیماری در سنین بالا پیشگیری کرد. پزشکان و محققان اذعان دارند علاوه بر عوامل ژنتیکی که نقش مهمی در بروز بیماری آلزایمر دارند، تحرک های فکری، شیوه ی زندگی و تغذیه نیز در بروز این بیماری بسیار موثر هستند. در ادمه ترفند هایی را به شما معرفی می کنیم که با کمک آن ها بتوانید از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید.
- نوشتن و خواندن: بسیار بخوانید و بسیار بنویسید. خاطرات روزانه ی خود را به صورت موردی بنویسید. از مطالبی که خوشتان می آید نت برداری کنید. مطالب را با دقت و کلمه به کلمه و با احساس های متفاوت بخوانید. نوشتن و خواندن یکی از بهترین ترفند ها برای افزایش و تقویت حافظه و بهبود عملکرد مغز می باشد.
- برعکس عمل کنید: اگر هر شب عادت دارید با دست راست خود مسواک بزنید به صورت دوره ای چند شب را با دست چپ مسواک بزنید. اگر هر روز ساعت مچی خود را به دست چپ می بندید، چند روز آن را به دست راست ببندید. اگر همیشه لباس های خود را به ترتیب خاصی می پوشید مدام آن ترتیب را عوض کنید. اگر مدام از یک مسیر به خانه برمی گردید، چند روز مسیر خود را تغییر دهید.
- تجسم اشیا و جزییات: به یک تصویر یا تابلو نگاه کنید و آن را به خاطر بسپارید. سپس چشم های خود را ببندید و سعی کنید جزییات آن تصویر را در ذهن خود توصیف کنید.
- تغییر در عادات زندگی: اگر هر روزه از یک مسیر خاص و با ماشین به محل کار خود می روید، چند روز بدون ماشین به محل کار خود بروید. مسیر را عوض کنید و قسمتی را پیاده روی کنید. به صورت دوره ای جای اشیا را در محل کار و خانه تغییر دهید و آن ها را جا به جا کنید.
- ورزش و پیاده روی: یکی از بهترین راه حل ها برای پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر ورزش کردن و پیاده روی می باشد. سعی کنید روزانه چند دقیقه را به ورزش کردن و پیاده روی اختصاص دهید. ورزش و پیاده روی سبب بهبود عملکرد مغز می شود.
- سرگرمی ها: سرگرمی های مفید و جالب مانند بازی های فکری، حل کردن جدول و غیره را برای خود انتخاب کنید. بازی های فکری و بازگشتی تاثیر فوق العاده ای در بهبود عملکرد حافظه شما دارند.