همه چیز درباره خواص چای کوهی
پشمینه (کلکنه)گیاهی است که در لرستان، دلفان، کرمانشاه آن را پشمینه یا کلکنه یا کلکینه و به زبان ترکی توکلیجه و به فارسی چای کوهی یا چای چوپان یا گل پشمکی یا لولوپشمکی می نامند.چای کوهی گیاهی با ساقه رونده است و گلهایی بصورت سنبله های پنبه مانند و آبی مایل به بنفش دارد. این گل ها کمی معطر و دارای بوی مخصوصی هستند و میوه چای کوهی کپسولی شکل است.
این گیاه دارای طبیعت گرم و خشک است که در ایران در دامنه کوه های البرز، کرج، چالوس و مازندران و نقاط غرب ایران به وفور یافت می شود.
چای کوهی در اروپا و آمریکا نیز به نام سنت جونز شهرت دارد و برای درمان بسیاری از بیماری ها کاربرد دارد و از روغن آن در انگلستان به عنوان دارویی برای درمان زخم استفاده می شود.
ترکیبات شیمیایی چای کوهی
مهمترین ماده شیمیایی چای کوهی هاپیرین Hyperin و ماده قرمز رنگی بنام هایپریسین Hypericin است. چای کوهی دارای تانن و اسید نیکوتین نیز هست.
طبع چای کوهی
از نظر طب قدیم چای کوهی دارای طبع گرم و خشک است و برای درمان بیماری های ناشی از مزاج سرد و رطوبت زیاد مفید می باشد. در طب سنتی مصرف چای کوهی برای افراد سرد مزاج توصیه شده و فواید متعددی نیز برای آن قائل هستند اما مصرف چای کوهی را به افراد گرم مزاج توصیه نمی نمایند.در ادامه فواید چای کوهی برای سلامت شرح داده شده است:
خواص چای کوهی برای پوست
در وسط برگ های چای کوهی ماده قرمز رنگِ هایپریسین وجود دارد که برای از بین بردن سوختگی ها مفید است. همچنین از سالیان قبل برای درمانزخم ها از چای کوهی بعنوان دارویی موثر استفاده می شود. همچنین پودر چای کوهی و قرار دادن آن بر جای نیش حشرات هم تا حدودی درد آن را کاهش می دهد و هم قادر است آثار بجای مانده از آن را رفع نماید.
خواص چای کوهی برای درمان ویروس ها
چای کوهی سبب از بین رفتن ویروسها می شود و روی ویروس بیماری AIDS اثر می گذارد. مصرف چای کوهی در بیماران مبتلا به ایدز سبب تقویت سیستم دفاعی بدن آنها وکم شدن بیماری می گردد.
خواص چای کوهی برای افسردگی
چای کوهی، برای درمان افسردگی مفید است و مکانیزم اثر ضد افسردگی آن از طریق مهار آنزیمی می باشد.این دارو برای درمان افسردگی اثربخش است و حالات افسردگی را رفع وبیخوابی را درمان می نماید..jpg "آشنایی با چای کوهی و خواص آن")
خواص چای کوهی برای افراد سالمند و کودکان
مصرف چای کوهی اشتها آور است و برای افرادی که در سالمندی به بی اشتهایی و کم اشتهایی دچار هستند به منظور اشتها آوری توصیه می گردد. همچنین مصرف چای کوهی برای کودکانی که دچار ضعف بدنی هستند به دلیل خاصیت اشتها آوری آن توصیه می گردد.
چای کوهی ضد درد و ورم معده
چای کوهی مدر ملایم است و در تنظیم اعمال گوارشی و تقویت کبد به ویژه کمک به هضم غذا کاربرد دارد. این گیاه در درمان بیماری های معده و روده با منشاء روانی و بیماری های اسهال توأم با تحریکات عصبی، نقش موثر و آرامش بخشی دارد. این گیاه با تنظیم و بهبود گوارش موجب سلامت معده و کاهش درد آن می شود.1
ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی مانند چای سبز
البته ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی یک فنجان دم‌کردهٔ چای کوهی به‌اندازه یک فنجان چای سبز نیست، اما به‌دلیل ویژگی زیست‌فراهمی آن، با چای سبز قابل مقایسه است. در بررسی‌های علمی مشخص شده، چای کوهی می‌تواند از میتوکندری‌های بدن در برابر صدمات اکسایشی محافظت کند. همچنین بنابر بررسی‌های آزمایشگاهی، اسانس چای کوهی می‌تواند از نظر آنتی‌اکسیدانی تا حدی مؤثر باشد. محققان در سال ۲۰۱۱ نیز در بررسی‌های خود متوجه شدند که این چای خواص ضدمیکروبی و ضد تشنج دارد.
بازدارندهٔ پلاک آمیلوئید (علامت آلزایمر)
البته باید گفت که وجود پلاک آمیلوئید در مغز، ریشه اصلی ابتلا به آلزایمر نیست (و دلیل این بیماری هنوز کاملا مشخص نشده است)، اما وجود این پلاک در مغز، معمولا نشان‌دهندهٔ وجود بیماری آلزایمر است. هرچه آلزایمر پیشرفت کند، مقدار این پلاک در مغز بیشتر خواهد شد. محققان در بررسی‌های این چای روی نمونه‌های حیوانی، متوجه شدند که عصارهٔ چای کوهی می‌تواند از تشکیل آمیلوئید در سر حیوانات پیشگیری کند. این بررسی در سال ۲۰۱۸ منتشر شد.
افزایش حافظه و بهبود یادگیری
دانشمندان نروژ و آلمان، با بررسی موش‌های آزمایشگاهی که سن آنها بالا بود و علائم بیماری آلزایمر داشتند، فهمیدند که چای کوهی، نه‌تنها از مقدار پلاک آمیلوئید در مغز کم می‌کند، بلکه به عملکرد و بقای سیستم عصبی این حیوانات نیز کمک می‌کند. این گیاه توانست حافظه این موش‌های آزمایشگاهی را بهبود بخشد و ظرفیت یادگیری را در آنها افزایش دهد.
کاهش رشد سلول‌های بدخیم سرطان دهانهٔ رحم
محققان مجارستان در سال ۲۰۱۷، چای کوهی را در سه خط سلولی سرطان دهانه رحم انسان بررسی کردند. مقدار ۳۰ میکرومتر (۰,۰۳ میلی‌متر) از عصارهٔ چای کوهی، می‌تواند جلوی رشد این سلول‌های سرطانی را تا ۵۰ درصد بگیرد. البته این بررسی در آزمایشگاه انجام است. این محققان ۶ ترکیب مختلف چای کوهی را آزمایش کردند و متوجه شدند که دو ترکیب پامی‌فرین ایی (pomiferin E) و متوکسی‌ساکورانتین-۶ (6-methoxysakuranetin)، بیش از ترکیبات دیگر در درمان این بیماری مؤثرند.
پیشگیری از سرطان ملانوما، سینه و رودهٔ بزرگ در آزمایشگاه
محققان ایتالیایی، اسانس چای کوهی را روی سرطان سینه، رودهٔ بزرگ و ملانومای انسان در آزمایشگاه بررسی کردند و این گیاه توانست تا حد زیادی جلوی تکثیر سلول‌های سرطانی را بگیرد. این محققان می‌گویند، عملکرد چای کوهی در برابر سیس‌پلاتین (دارویی که در درمان‌های سرطان پرکاربرد است) بهتر است.
کاهش فشار خون
دانشمندان صربستان، ترکیباتی در چای کوهی یافتند که ویژگی‌های رگ‌گشایی دارد و می‌تواند فشار خون را پایین بیاورد. البته این محققان، این آزمایش را روی خرگوش‌ها و در آزمایشگاه انجام دادند. این چای مانند چای ترش برای درمان فشار خون بالا عالی است.
افزایش تراکم و استحکام استخوان
البته این اثر چای کوهی هنوز روی انسان آزمایش نشده، اما محققان می‌گویند چای کوهی می‌تواند استخوان‌ها را سالم نگه دارد.دانشمندان به‌مدت ۶ ماه، به موش‌های آزمایشگاهی، عصارهٔ چای کوهی دادند. تفاوت تراکم استخوان در این موش‌ها در قسمت‌های درشت‌نی و استخوان ران، نسبت به موش‌های دیگر که بدون درمان باقی مانده بودند، چشمگیر بود.
بهبود دستگاه گوارش
محققان در بررسی‌های سال ۲۰۱۲ خود، به این نتیجه رسیدند که چای کوهی می‌تواند روی سلامت معدی و روده‌ای و اختلال‌های مربوط به آن، اثر مثبتی بگذارد. در واقع، به‌دلیل وجود آنتی اکسیدان و فنول‌های طبیعی در این گیاه، چای کوهی می‌تواند از التهاب موجود در مجرای معدی و روده‌ای، بکاهد. این چای با کاهش سمیت و التهاب در دستگاه گوارش بدن، در درازمدت اثرات محافظتی روی آن دارد.2
نحوه مصرف چای کوهی
می توانید دمنوش گیاه را آماده نمایید و مصرف کنید . برای این منظور باید آب جوش را روی این گیاه ریخته به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه دم نمایید . در دمنوش این گیاه می توانید مقداری شکر ریخته و میل نمایید.همچنین می توانید برای تهیه جوشانده ، گیاه را به همراه آب روی حرارات بگذارید تا بجوشد
طرز تهیه دمنوش چای کوهی
جهت آماده کردن دمنوش چای کوهی یک قاشق مربا خوری از این گیاه را در یک لیوان آب جوش ریخته و با قاشق قاطی نماید، سپس روی آن را یک نعلبکی قرار دهید و بگذارید به مدت ۲۰ دقیقه به همان حال باشد تا دَم بکشد. آن را صاف و با کمی عسل میل نمایید.
مضرات چای کوهی
افرادی که از قرص ضد بارداری، داروهای آسم، حساسیت و سرماخوردگی مصرف می نمایند نباید این چای را میل کنند.استفاده بیش از حد این گیاه سبب آلوده شدن خون می گردد.
استفاده این گیاه برای زنان باردار ضرر دارد و موجب سقط جنین می گردد.
مصرف بیش از حد از چای کوهی برای افراد گرم مزاج مضر می باشد و موجب خون‌آلود شدن ادرار می‌گردد.3
پی نوشت:
1.www.namnak.com
2.www.chetor.com
3.www.saednews.com
