تکرر ادرار در بارداری

شاید این روزها بیش از پیش به دستشویی رفتن نیاز پیدا می کنید و همین ادرارهای مکرر آرامش و خواب شبانه را از شما گرفته است و می پرسید تکرر ادرار از هفته ی چندم بارداری شروع میشود و تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟

نگران نباشید تکرر ادرار از اولین نشانه های شایع بارداری است که حدوداً از هفته ششم آغاز شده و معمولاً تا پایان سه ماهه اول طول می کشد اما با همه آزار دهندگی اش هیچ خطری برای شما و فرزند دلبندتان ندارد.

در واقع به این طریق سموم بدن به مؤثرترین شکل ممکن دفع می شوند. پس چنانچه تکرر ادرار در بارداری با نشانه دیگری همراه نباشد، کاملا طبیعی و بی خطر است.1

دلایل و علت های تکرر ادرار در بارداری

1- تغییرات هورمونی

هورمون گنادوتروپین جفتی انسان که در برگۀ آزمایش با نام اچ سی جی (عدد بتا) مشخص می شود یکی از مهمترین دلایل تکرر ادرار در دوران بارداری است. از آنجا که بدن در این دوران سعی در دفع بهینۀ مواد زاید دارد، جریان خون به وسیلۀ این هورمون به سمت کلیه ها و ناحیه لگنی هدایت می شود لذا دفع با سرعت دو برابر بیش از شرایط عادی صورت می گیرد.

2- فشار بر روی مثانه

یکی از علت تکرر ادرار در ماه هفتم بارداری فشار رحم سنگین بر روی مثانه است. گنجایش ادرار مثانه در شرایط غیربارداری حدود 300 سی سی است. اما از سه ماهه اول بارداری به بعد، افزایش حجم و بزرگ شدن رحم به مثانه فشار وارد کرده و از ظرفیت نگهداری ادرار می کاهد، لذا باید به سرعت تخلیه شود، این نیز یکی دیگر از دلایل تکرر ادرار در بارداری به شمار می آید.

3- مایع اضافی

سطح خون در بارداری تقریباً تا 50% افزایش می یابد. بنابراین مقدار مایع اضافی در کلیه ها تجمع کرده و از طریق ادرار دفع می شود.

4- عفونت مجاری ادراری

عفونت مجاری ادرار یا مثانه، اگر درمان نشود، با مشکلات جدی نظیر تکرر ادرار همراه خواهد بود. احساس سوزش حین ادرار، درد در پایان فرایند ادرار و نیز مشاهدۀ خون در ادرار از سایر نشانه های عفونت دستگاه ادراری هستند. عفونت کلیه یا پیلونفریت با علائم بالینی تب، تهوع و استفراغ و درد شدید نواحی پایینی کمر یکی از پیامدهای جدی عدم درمان به موقع عفونت مجاری ادراری است که نیاز به درمان با آنتی بیوتیک وریدی و بستری در بیمارستان دارد و در مراحل پیشرفته تر، خطر زایمان زودرس و سقط جنین را افزایش می دهد.1

آیا تکرر ادرار در طول بارداری مشکل ساز است؟

معمولا تکرر ادرار در دوران بارداری طبیعی است. با این حال برخی از موارد وجود دارند که تکرر ادرار ممکن است نشانه یک مشکل اساسی باشد. در صورتی که میل شدید و مکرر به ادرار همراه با درد و سوزش هنگام ادرار داشته باشید، ممکن است دچار عفونت ادراری شده باشید. همچنین در صورتی که به طور مکرر احساس نیاز به ادرار کردن دارید اما قادر نیستید مقدار زیادی ادرار دفع کنید، ممکن است عفونت مجاری ادراری داشته باشید.

عفونت مجاری ادرار در دوران بارداری بسیار معمول است. با این حال، در صورت عدم درمان، این مشکل می تواند به عفونت های جدی کلیه منجر شود. عفونت کلیه در دوران بارداری ممکن است در زایمان زودرس یا پارگی زودرس کیسه آب نقش داشته باشد. اگر فکر میکنید عفونت ادراری دارید، مهم است که در اسرع وقت با پزشک خود مشورت کنید. خوشبختانه با درمان مناسب بیشتر موارد در عرض چند روز از بین میروند.2

مشکل بی‌اختیاری ادرار

بسیاری از زنان در طول بارداری مبتلا به بی‌اختیاری ادرار می‌شوند که به آن بی‌اختیاری ادرار استرسی می‌گویند. این افراد در زمان سرفه، خنده، خمیازه، حمل وسایل سنگین یا انجام ورزش‌های خاصی مانند دویدن به صورت بی‌اختیار مقداری ادرار دفع می‌کنند. این مورد بیشتر در طول سه ماهۀ سوم یا دوران پس از زایمان پیش می‌آید. ممکن است بتوانید با پیشگیری از پر شدن کامل مثانه تا حدی آن را کنترل کنید، به نیاز خودتان برای ادرار کردن بی‌توجهی نکنید.

همچنین شما می‌توانید از پد یا نوار بهداشتی برای جلوگیری از خیس شدن لباس زیرتان در اثر خروج ناخواستۀ قطره‌های ادرار استفاده کنید. همچنین ضعیف و شل بودن عضلات کف لگن نیز در بروز این عارضه تأثیر زیادی دارد و تمرینات تقویت کف لگن نظیر کگل، یکی از کارهایی که زنان باردار برای رفع این مشکل می‌توانند انجام دهند.3

درمان تکرر ادرار در دوران بارداری

در دوران بارداری برای کمک به کاهش تعداد دفعات ادرار و مراحعه به دستشویی می‌توانید چند اقدام را انجام دهید. پرهیز از نوشیدنی‌های کافئین‌دار می‌تواند بسیار موثر باشد. نوشابه، قهوه، چای، و سایر نوشیدنی‌های کافئین‌دار تنها باعث افزایش نیاز شما به ادرار می‌شوند، پس از آنها اجتناب کنید (که در هر صورت باید از آنها پرهیز شود).

هنگام ادرار کردن برای کمک به خالی شدن کامل مثانه به جلو خم شوید.

برای کمتر کردن تعداد دفعات ادرار نباید به خود تشنگی بدهید. برای سلامتی خود و کودکتان نوشیدن آب کافی مهم است.

به اندازه‌ای آب بنوشید که ادرارتان زرد روشن یا شفاف باشد، ادرار نباید زرد تیره یا کدر باشد.

انجام ورزش‌های کگل نیز می‌تواند دفعات رفتن به دستشویی را کاهش دهد. ورزش‌های کگل برای تقویت عضلاتی که مجرای ادرار را بسته نگه می‌دارند، شناخته می‌شوند. علاوه بر این چنین تمریناتی برای آماده سازی بدن جهت زایمان عالی هستند. از آنجا که سفت شدن عضلات اطراف کانال زایمان می‌تواند بیرون آمدن کودک را دشوار کند، برخی از پزشکان به زنان توصیه می‌کنند که پس از زایمان انجام ورزش کگل را شروع کنند.

کاهش مصرف نوشیدنی‌ها قبل از خواب می‌تواند به خوابیدن در طول شب کمک کند. مصرف کردن مقدار زیادی مایعات در صبح و عصر حائز اهمیت است اما در طول شب دلیلی برای پر کردن معده از آب یا آبمیوه نیست.

همچنین، قبل از خواب یا قبل از خروج از خانه دستشویی بروید. اگر باید در یک مراسم خاصی حضور داشته باشید از محل دستشویی در آنجا مطمئن شوید و قبل از شروع مراسم ادرار کنید. همیشه مثانه‌ی خود را بطور کامل تخلیه کنید. این کار را می‌توانید با خم شدن به جلو و صبور بودن انجام دهید.

اگر می‌ترسید که اتفاقی دچار بی اختیاری ادرار شوید، از پد یا نوار بهداشتی استفاده کنید، این کار می‌تواند باعث جلوگیری از بروز لحظه‌ای خجالت آور شود به خصوص در صورتی که در مقابل دیگران دچار سرفه، خنده یا عطسه شوید. در واقع بسیاری از زنان باردار از پدهای بی اختیاری ادرار استفاده می‌کنند، اما این موضوع را با سایرین در میان نمی‌گذارند.4

پینوشتها
1.www.niniplus.com
2.www.rastineh.com
3.www.madarsho.com
4.www.drnamdari.com