همه چیز راجع به بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری

ژنژیویت حاملگی چیست؟

در طی دوران حاملگی به علت بالارفتن سطح بعضی از هورمونها(خصوصا افزایش میزان پروژسترون ) واکنش لثه ها به پلاک دندانی افزایش یافته و امکان بوجود آمدن التهاب لثه (ژنژیویت ) زیاد می شود که به آن « ژنژیویت حاملگی » می گویند.

بنابراین رعایت بهداشت دهان ودندان و برداشتن پلاک دندانی و تمیزکردن مرتب دندانها در دوره حاملگی از اهمیت بیشتری برخوردار است.گاهی استفاده از قرصهای ضدبارداری نیز همین اثر را با شدت کمتری روی لثه می گذارد. در صورتی که علیرغم رعایت بهداشت , در دوران حاملگی دچار التهاب و خونریزی لثه شدید بایستی به دندانپزشک مراجعه کنید.1

تومور حاملگی

تغییرات هورمونی در دوران بارداری گاهی اوقات سبب تغیر حجم لثه می شود. در پاره ای از موارد لثه بین دندانی یک یا دو دندان تغییر حجم داده , جویدن را دچار اشکال میسازد.گاه به این بافت التهابی تغییر حجم یافته « تومور حاملگی » اتلاق می شود.

این حالت معمولا با حذف عوامل محرک موضعی از بین می رود. اما گاهی لازم است که توسط عمل جراحی سلامت را به نسج لثه برگرداند. حالت یاد شده معمولا زمانی ایجاد میشود که از ابتدا کنترل دقیقی بر روی تشکیل پلاک صورت نگرفته است.1

بهداشت دندانی در دوران بارداری

در این قسمت راهکارهای بهداشت دندانی در دوران بارداری را به شما معرفی خواهیم کرد :

حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید دندان خود را مسواک بزنید.

اگر لثه های شما ورم کرده و در دوران بارداری دچار سوزش شده، حتماً از یک مسواک نرم استفاده کنید و به آرامی دندان خود را مسواک بزنید.

حرکات مسواک به شدت در میزان تمیز شدن دندان شما نقش دارند. به شرطی که با مسواک نرم به دندان های خود فشار وارد نکنید.

یک بار در روز نخ دندان بکشید.

لثه های متورم و دارای سوزش در دوران بارداری طبیعی هستند اما اگر در این مورد نگرانی دارید ، حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.

در دوران بارداری ملاقات های منظم با متخصص و دندانپزشک برای چکاب داشته باشید.

از پزشک خود بخواهید شوینده های مناسب این دوران را برای از بین بردن پلاک های دندانی و جلوگیری از تشکیل آن ها به شما تجویز کند.

اگر دچار مشکلاتی مثل حالت تهوع و استفراغ هستید، دهان خود را با یک قاشق چای خوری جوش شیرین حل شده در آب شستشو دهید زیرا باعث می شود که اسید های داخل معده به دندان حمله نکنند و پوسیدگی دندان رخ ندهند.

یک رژیم غذایی حاوی کلسیم ، ویتامین c و ویتامین ب 12 مصرف کنید تا دندان های شما سالم باقی بمانند.2

مراقبت از دهان و دندان در دوران حاملگی

روش های متعددی برای مراقبت از دهان و دندان در بارداری وجود دارد. در ادامه به پرکاربردترین راهکارهای حفظ سلامت دهان و دندان در بارداری، اشاره می کنیم.

مسواک زدن در بارداری

مسواک زدن در بارداری به روش صحیح و در زمان‌های مناسب می‌تواند برای سلامت دندان‌ها بسیار مفید باشد. پیشنهاد می‌شود از خمیردندان‌های دارای فلوراید و مسواک‌های دندانه‌نرم استفاده کنید. مسواک زدن در بارداری باید حداقل دو بار در شبانه‌روز (ترجیحاً صبح‌ها بعد از بیدار شدن و شب‌ها قبل از خواب) انجام گیرد.

اگر مسواک زدن در بارداری باعث ایجاد حالت تهوع در شما می‌شود، فقط کافی است که کمی محتاط‌تر، با سرعت کمتر و با مسواک دندانه‎کوچک مسواک بزنید. همچنین می توانید چشمانتان را ببندید یا هم‌زمان به یک موزیک گوش دهید و حواس خود را پرت کنید.

استفاده از نخ دندان در حاملگی

نخ دندان کشیدن به اندازه‌ی مسواک زدن در حفظ سلامت دندان در بارداری اهمیت دارد. پس روزی یک بار هم که شده این کار را انجام دهید. البته اگر با دقت کافی نخ دندان نکشید ممکن است به دلیل حساسیت و التهاب لثه ‌ها در بارداری، دچار خونریزی لثه شوید. در صورت خونریزی با آب‌ نمک دهان را شستشو دهید.

استفاده از دهان‌شویه در بارداری

استفاده از دهان شویه ها یکی دیگر از روش های حفظ سلامت دندان در بارداری می باشد. در صورت داشتن مشکل خاصی مربوط به دهان و دندان و نیاز به مصرف دهان‌ شویه، با صلاحدید دندانپزشک خود مجاز به استفاده از «کلرهگزیدین» و انوع دهان‌شویه‌های دارای فلوراید هستید.

البته مراقب باشید که این دهان شویه ها حاوی الکل نباشد. در زنان بارداری که تهوع و استفراغ شدید دارند استفاده از آب یا ترکیب آب و جوش شیرین برای شستن دهان بعد از استفراغ توصیه می‌شود. آب نمک نیز به بهبود التهاب لثه ها و دندان درد در بارداری کمک می‌کند.

تأثیرکشیدن سیگار بر سلامت دهان و دندان در بارداری

سیگار کشیدن نه تنها بر کل بدن و فرآیند بارداری اثر مخرب دارد، بلکه می‌تواند با تشدید مشکلات لثه و افزایش بزاق دهان باعث آزار و ناراحتی بیشتر شما گردد.

تأثیر تغذیه بر سلامت دهان و دندان در بارداری

بهتر است برای حفظ سلامت دندان در بارداری، مصرف مواد غذایی شیرین را کاهش دهید و به جای آن از میوه و سبزی تازه استفاده کنید. با کم کردن حجم غذا در یک وعده و زیاد کردن تعداد وعده های غذایی، افزایش بزاق دهان را کنترل کنید.

اگر به آدامس جویدن عادت دارید از انواع بدون قند آن استفاده کنید. کلسیم نقش اساسی در سلامت و استحکام دندان‌ها دارد، پس با مصرف محصولات لبنی کم‌چرب ذخایر کلسیم خود را تأمین کنید. البته برای دریافت بهتر کلسیم به ویتامین دی هم نیاز است. پس مصرف تخم‌مرغ و ماهی قزل‌آلا را نیز فراموش نکنید.

ویزیت دندانپزشکی در بارداری

یکی دیگر از روش های مراقبت از دهان و دندان در بارداری، مراجعه به دندانپزشکی در بارداری است. بهترین زمان برای ویزیت دندانپزشکی، پیش از اقدام به حاملگی است.

با مراجعه در این زمان می‌توانید سلامت دهان و دندان خود را در دوران حاملگی تضمین کنید و از ابتلا به بسیاری از مشکلات دهان و دندان در بارداری پیشگیری کنید.

البته در دوران بارداری نیز باید با مراجعات منظم، وضعیت دهان و دندان خود را تحت نظر داشته باشید. گاهی ممکن است به دلیل ایجاد دندان درد در بارداری و یا پوسیدگی دندان، نیاز به مراجعه به دندانپزشکی در بارداری داشته باشید.3

درمان دندان درد در دوران بارداری

وقتی از زنان باردار به علت بروز تغییرات هورمونی بیشتر از دیگران دچار بیماری لثه و درد دندان می‌شوند. حساسیت و پوسیدگی دندان در زمره علل احتمالی درد دندان قرار دارند.

در این افراد دندان پزشک به درمان مشکل پوسیدگی و خرابی دندان و بیماری لثه می‌پردازد اما این بیماران می‌توانند با رعایت چند نکته در منزل از دهان و دندان خود مراقبت کنند. در بخش زیر به کارهایی که شما می‌‌توانید برای تسکین درد دندان خود انجام دهید (تحت نظر پزشک باشد) اشاره می‌کنیم:

از قرص مسکن استفاده کنید

مصرف قرص مسکن مانند استامینوفن می‌تواند به طور موقت به تسکین درد دندان کمک کند اما همه زنان باردار باید قبل از مصرف هرگونه دارویی با پزشک خود مشورت نمایند. در اکثر موارد مصرف آسپرین و ایبوپروفن در دوران بارداری جز داروهای ایمن در نظر گرفته نمی‌شود. زنان باردار فقط باید تا زمانی به مصرف این داروها بپردازند که پزشک آنها اجازه می‌دهد.

دهان خود را با آب گرم بشویید

مسواک زدن دندان و استفاده از نخ دندان یک بخش مهم از مراقبت روزانه است اما رعایت این نکات ساده مراقبتی می‌‌تواند از بروز مشکلات شدید دهان و دندان در زنان باردار جلوگیری کند. زنان باردار باید پس از هر وعده غذایی که امکان مسواک زدن دندان‌ها وجود ندارد دهان خود را با آب گرم بشویند.

شستشوی دهان و دندان با آب گرم می‌‌تواند به تسکین درد دندان و رفع ذرات باقی مانده بین دندان که باعث بروز درد و ناراحتی می‌‌شوند کمک کند. اضافه کردن یک قاشق چایخوری نمک به آب گرم می‌‌تواند به تمیز کردن دهان و دندان کمک نماید. استفاده منظم از نخ دندان می‌‌تواند از بروز درد ناشی از گیر افتادن مواد غذایی بین دندان جلوگیری نماید.

از ترکیبات ضد عفونی کننده استفاده کنید

برخی از مواد ضدعفونی کننده موجود در بازار می‌توانند به بیحس کردن لثه بپردازند و به طور موقت باعث تسکین درد شوند. بنزوکائین یکی از این محصولات است که شما می‌‌توانید آن را به طور مستقیم روی دندان یا لثه ملتهب خود قرار دهید.

زنان باردار باید با پزشک خود در خصوص استفاده از این دارو مشورت کنند تا از بی‌خطر بودن آن اطمینان حاصل نمایند. روغن میخک یک محلول ضدعفونی کننده طبیعی است که می‌تواند به طور موقت به تسکین درد کمک کند.

از کمپرس سرد یا گرم استفاده کنید

گاهی اوقات استفاده از کمپرس سرد یا گرم می‌‌تواند به صورت موقت به تسکین درد کمک نماید. برای انجام این کار می‌‌توانید از کیسه آب گرم یا حوله گرم استفاده کنید و آن را روی قسمت دردناک صورت خود قرار دهید.

استفاده از کمپرس یخ یا حوله سرد روی موضع دردناک صورت باعث بی حس شدن آن می‌شود می‌توانید در صورت لزوم از این روش بهره بگیرید. پزشکان زمان استفاده از کمپرس یخ روی لثه را پیشنهاد می‌‌کنند که لثه بیمار پس از مسواک زدن دردناک شود.4

پینوشتها
1.www.beytoote.com
2.www.namnak.com
3.www.mom.ir
4.www.daniel-rouge.com