علت و علل و علائم خارش گلو و راه های درمان آن

خارش گلو معمولا علامتی رایج از تب یونجه و سایر آلرژی‌های موجود در محیط است. گاهی ممکن است خارش گلو نشانه اولیه از عفونت ویروسی یا باکتریایی باشد.

سه‌شنبه، 25 آذر 1399

تخمین زمان مطالعه:

پدیدآورنده: کیمیا صادقی گرمارودی

موارد بیشتر برای شما

خارش گلو نشانه چیست و شایع‌ترین علل آن

تقریبا هر کدام از ما حداقل یک‌بار تجربه خارش گلو را داشته‌ایم. خارش گلو معمولا علامتی رایج از تب یونجه و سایر آلرژی‌های موجود در محیط است. گاهی ممکن است خارش گلو نشانه اولیه از عفونت ویروسی یا باکتریایی باشد.

گلو درد خفیف ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد. علل احتمالی گلودرد به همراه خارش عبارتند از:

رینیت آلرژیک یا تب یونجه

رینیت آلرژیک که به عنوان تب یونجه هم شناخته شده است یکی از شایع‌ترین علل خارش گلو است. رینیت آلرژیک زمانی اتفاق می‌افتد که بدن با ماده آلرژی‌زا وارد واکنش می‌شود و به دنبال آن یک ماده شیمیایی به نام هیستامین به وجود می‌آید که باعث بروز چنین واکنشی می‌شود.

عوامل ایجادکننده تب یونجه گرده، گرد و غبار و تحریک‌کننده‌هایی مانند دود سیگار یا گازهای خروجی و دیگر آلاینده‌ها هستند.

حساسیت غذایی

واکنش‌های آلرژیک به غذا هنگامی رخ می‌دهد که بدن به مواد غذایی خاصی که می‌خوریم واکنش نشان می‌دهد؛ به نحوی که آنها به بدن آسیب می‌رسانند. واکنش‌ها عموما در عرض چند دقیقه یا چند ساعت پس از مصرف غذای مورد نظر، ایجاد می‌شود.

آلرژی حاصل از خوردن مواد غذایی ممکن است خفیف باشد و علائمی مثل خارش گلو، گلو درد یا خارش دهان به همراه داشته باشد. با این حال بعضی ازین حساسیت‌‌ها می‌توانند تهدیدکننده زندگی هم باشند. غذاهای آلرژی‌زای معمول عبارتند از: بادام زمینی، تخم مرغ، شیر و گندم

داروهای مصرفی

بسیاری از افراد مبتلا به آلرژی به داروهای خاصی از جمله پنی‌سیلین و سایر آنتی‌بیوتیک‌ها حساسیت نشان می‌دهند. شدت آلرژی به این نوع از داروها از خفیف تا تهدیدکننده زندگی در افراد مختلف متفاوت است.

نشانه‌های آلرژی دارویی ممکن است شامل خارش گلو باشد که معمولا خیلی زود پس از مصرف داروی جدید شروع می‌شود.

عفونت‌های ویروسی و باکتریایی

عفونت‌های باکتریایی در لوزه‌ها ممکن است قبل از شروع گلو درد شدید، شروع به خارش کنند. ویروس‌هایی مانند سرماخوردگی یا ویروس آنفولانزا می‌توانند باعث ایجاد خارش گلو و درد گلو شوند.

اگر بیماری فقط یک سرماخوردگی باشد؛ خارش گلو نشان‌دهنده پیشرفت سرماخوردگی است. اگر فرد مبتلا به عفونت ویروسی ناشی از آنفلوانزا باشد، درد آن بیشتر و شدیدتر خواهد بود و معمولا با تب، درد و ناراحتی‌های قفسه سینه همراه است.

افراد سالم می توانند دچار بیماری های عفونی باکتریایی (مانند گلودرد چرکی) و عفونی ویروسی (مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا) شوند، ولی بیماری های عفونی قارچی معمولا هنگام تضعیف سیستم ایمنی بدن مانند بیماری ایدز، شیمی درمانی سرطان، استفاده طولانی مدت از داروهای کورتونی، بیماری دیابت و پیوند عضو بروز می کنند.

کم آبی

از دست دادن آب بدن به حالتی گفته می‌شود که بدن بیشتر از حد معمول همیشه آب از دست بدهد. خارش گلو در آب و هوای گرم و بعد از ورزش، همچینین در طول دوران بیماری شایع‌تر است.

از دست دادن آب بدن می‌تواند باعث ایجاد خشکی دهان شود. وضعیت موقتی که در آن دهان و گلو به اندازه کافی ترشحات بزاقی ندارند. همین امر ممکن است سبب احساس خارش در گلو شود.

معمولا نوشیدن آب زیاد در این گونه مواقع مفید است، ولی اگر خارش گلوی شما با این کار برطرف نشد، باید به پزشک مراجعه کنید.

کم آبی طولانی مدت (مزمن) بدن می تواند از علائم بیماری های جدی تری مانند دیابت و یا عفونت ویروسی باشد.

رفلکس اسید معده

رفلکس معده که به عنوان سوزش سر دل شناخته شده است؛ در برخی از افراد مبتلا گلو درد ایجاد می‌‌کند. رفلاکس اسید زمانی اتفاق می‌افتد که اسید معده از معده به مری برسد. البته بعید است گلودرد تنها به خاطر علائم رفلاکس معده باشد. با این حال، برخی از افراد دارای بیماری رفلاکس معده ممکن است گلو درد و یا خارش گلو داشته باشند.

مواد محرک و آزاردهنده

مواد محرک شیمیایی (مثل مواد شیمیایی صنعتی) و هوای آلوده باعث تحریک موضعی گلو و در نتیجه خارش آن می شوند.

دود سیگار، چه خودتان سیگار بکشید و چه بوی آن را استشمام کنید، باعث تحریک و خارش گلو می شود.

استفاده بیش از حد از گلو

استفاده زیاد از گلو باعث خشک شدن و در نتیجه خارش آن می شود.

در موارد زیر از گلو زیاد استفاده می شود:

زیاد حرف زدن، سرفه کردن زیاد، آواز خواندن با صدای بلند یا به طور غلط و یا برای مدت زمان طولانی، داد و فریاد کردن و خروپف.

این کارها فشار زیادی روی حنجره وارد می کنند و باعث خارش گلو می شوند.

همچنین اگر در اثر یک بیماری (مثل گرفتگی بینی) مجبور باشید از دهان خود نفس بکشید نیز گلویتان می خارد.

علل روحی – روانی

خارش گلو همراه با پاک کردن آن و یا سرفه می تواند یک عادت یا تیک عصبی باشد.

گاهی اوقات خارش گلو ریشه عصبی دارد، یعنی عامل محرک خارجی برای آن وجود ندارد.

این نوع اختلال روانی اغلب بعد از یک مورد خارش واقعی گلو اتفاق می افتد.

احساس قلقک در ناحیه گلو می تواند یک عارضه عصبی باشد و در واکنش به یک موقعیت ناراحت کننده اجتماعی بروز کند (یعنی احساس یک نوع ناراحتی در جمع).

اگر خارش گلو یک تیک عصبی باشد، بایستی از روش های تسکین دهنده آن مانند ورزش های آرامش بخش استفاده کنیم.

اگر این عادت عصبی شدید باشد، کنار گذاشتن آن مدتی طول می کشد و نیاز به مراقبت های تخصصی (یعنی مراجعه به روانپزشک یا روانشناس) دارد، ولی باید گفت قابل درمان است.

مصرف داروهای آنتی هیستامین مانند ستیریزین، در بهبود خارش گلو به خصوص در اثر آلرژی ها خیلی موثرند

عوارض جانبی دارو

بعضی از داروها ممکن است سرفه‌های خفیف و خارش گلو ناشی از واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند. افرادی که از مهارکننده‌های ACE برای فشار خون بالا استفاده می‌کنند، بایستی بدانند ممکن است این دارو با عوارضی مانند خارش گلو و سرفه خشک به همراه باشد.

علائم مرتبط با خارش گلو

در اغلب موارد خارش گلو تنها علامتی است که فرد با آن مواجه می‌شود. اما گاهی علائم دیگری همراه با خارش گلو ایجاد می‌شود. با توجه به دلایل اصلی خارش گلو که در بالا به آن‌‌ها اشاره شد، ممکن است بیمار هر یک از نشانه‌های زیر را تجربه کند.

* آبریزش یا گرفتگی بینی
* فشار سینوس‌ها
* خارش چشم‌ها و پوست
* عطسه کردن
* خستگی
* تورم، قرمزی و یا آبریزش چشم

هنگامی که خارش گلو به علت آلرژی‌‌های دارویی یا غذایی ایجاد می‌شود، خارش گلو ممکن است همراه با تعداد زیادی از علائم دیگر رخ دهد. شدت این علائم از خفیف تا نیاز به درمان فوری پزشکی اورژانس متغیر است.

علائمی که ممکن است به علت آلرژی‌های دارویی و مواد غذایی به وجود آید، عبارتند از:

* قرمزی پوست در اطراف چشم
* خارش گوش
* تهوع و استفراغ
* اسهال
* دل درد
* تورم لب‌ها، زبان و گلو
* مشکل تنفس یا بلع
* احساس عذاب
* افت فشار خون
* از دست دادن هوشیاری

تشخیص علت اصلی خارش گلو ممکن است دشوار باشد. اما اگر خارش گلو از مواردی مثل رینت آلرژیک باشد، معمولا با احتقان بینی و یا عطسه همراه است.

اگر خارش گلو بر اثر یک بیماری حاد باشد که در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم می‌کنید؛ می‌تواند علائم دیگری داشته باشد، از جمله:

* تورم غدد
* دردهای عضلانی
* ضعف
* سردرد
* سرفه
* گرفتگی بینی

عوامل خطر خارش گلو:

تماس با آلرژن شناخته شده و غذاهایی که بسیاری از افراد به آن حساسیت دارند, می توانند به عنوان عوامل خطر در نظر گرفته می شوند.

آلرژن های شایع:
* موی حیوانات
* نیش حشرات
* کنه های گرد و غبار
* کپک
* گرده ها

همچنین بسیاری از افراد نسبت به غذاهای زیر حساسیت دارند:
* آجیل
* صدف
* لبنیات
* تخم مرغ
* غلات

درمان خارش گلو

درمان خارش گلو بنا بر علت آن می‌تواند متفاوت باشد. با این حال روش‌های درمانی و آزمایش شده‌ای وجود دارند که می‌توانند در اغلب موارد چاره‌ساز باشند.

درمان‌هایی که به راحتی قابل انجام هستند، شامل موارد زیر می‌شوند:

* یک قاشق پر از عسل به طوری که تمامی سطح داخلی گلو را دربرگیرد

* قرقره کردن با آب نمک: بیش از نصف قاشق چای خوری نمک را به یک لیوان آب اضافه کنید و آن را در دهان خود غرغه کنید و پس از مدتی کوتاه تف کنید.

* چای داغ به همراه لیمو و عسل

* قرص مکیدنی گلو
قرص مکیدنی و حتی آب نبات های سفت می توانند به تحریک تولید بزاق کمک کنند که می تواند باعث مرطوب نگه داشتن گلو و تسکین خارش شود.

* داروی بدون نسخه (otc)
شما می توانید از ضد دردهای otc و یا اسپری آن البته فقط با تجویز پزشک استفاده کنید.

* بیشتر استراحت کنید
اگر فکر می کنید که خارش گلویتان نتیجه مبارزه بدنتان با ویروس هاست زیادی به خودتان فشار نیاورید و بیشتر استراحت کنید.

* مایعات بنوشید
آب و حتی نوشیدنی های گرم مثل چای های گیاهی را امتحان کنید.از نوشیدنی های الکلی و کافیین دار دوری کنید اینها می توانند باعث کم آبی و خشک شدن گلویتان شوند.

* رطوبت و حرارت را به هوا اضافه کنید
هوای خشک و سرد اغلب باعث ناراحتی گلو می شود. سعی کنید در اتاقتان دستگاه بخور قرار دهید.
مراقب محرک ها باشید

شما ممکن است بدانید که عناصر خاصی می توانند باعث خارش گلو شوند. اینها ممکن است شامل آلرژن هایی مانند گرده یا گرد و غبار باشند. گلو باید مرطوب شود تا سوزش کاهش یابد.

استفاده از داروهای ضد آلرژی و اسپری‌های بینی می‌توانند سبب تسکین خارش گلویی که نتیجه آلرژی است شوند. برای سرماخوردگی‌های معمول، داروی سرماخوردگی بدون نسخه می‌تواند موثر باشد.

اغلب برای درمان خارش گلو به پزشک مراجعه نمی‌شود؛ زیرا اغلب اوقات با خوددردمانی مشکل حل می‌شود.

چه زمان برای خارش گلو به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر خارش گلو و علائم دیگر بیش از 10 روز به طول انجامید، شخص حتما باید به پزشک مراجعه کرده و نسبت به درمان آن اقدام لازم را انجام دهد.

همچنین اگر خارش گلو به همراه یکی از علائم زیر بروز کند، شخص فورا باید به پزشک مراجعه کند:

* سختی در تنفس
* خس خس سینه
* کهیر
* تورم صورت
* گلو درد شدید
* تب
* سختی در بلع

هر کدام از نشانه‌های فوق ممکن است نیازمند درمان فوری، آنتی بیوتیک، داروی ضد ویروسی یا درمان جدی آلرژی باشند.

درمان خارش گلو با داروی گیاهی و طبیعی

حمام بخار
حمام بخار می تواند برای گلودرد شما شگفتی ایجاد کند. بخار، گلوی شما را مرطوب می کند و مخاط گلو را صاف می کند.

سرکه سیب
سرکه سیب به عنوان یک عامل ضد باکتریایی و قارچ کش عمل می کند و یک روش ارگانیک برای حفظ رطوبت گلو است.

چند قاشق چای خوری سرکه سیب را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید و این محلول به شما کمک می کند تا عفونت گلو را درمان کنید.سرکه و بخار خواص درمانی دارند که به طور طبیعی به گلوی شما کمک می کنند.

اگر هنگام خوابیدن مشکل دارید می توانید قبل از خوابیدن یک لیوان آب گرم بنوشید

احساس خلط و خارش را از بین می برد و به شما کمک می کند که یک خواب آرامش بخش داشته باشید.

فلفل قرمز می تواند به خارش و خلط گلو کمک کند
فلفل قرمز را با یک فنجان سرکه سیب اضافه کنید تا عفونت شما را درمان کند.

دمنوش های گیاهی
برای رفع و درمان گیاهی خلط گلو آویشن، پونه، گل ختمی، گل پنیرک توصیه می شوند که باید به صورت دمنوش برای درمان خلط استفاده کرد. چای های گیاهی مثل بابونه و یا چای نعناع نیز برای گلو شما عالی هستند. چای گیاهی گرم را دو بار در روز بنوشید تا گلو شما التیام یابد.

بخورهای گیاهی برای درمان خارش گلو
اگر میل دارید برای درمان خلط گلو از بخورها استفاده کنید پیشنهاد می شود از بخور آویشن و پونه، نعنا فلفلی، دمنوش و بخور اکالیپتوس، جوشانده مخلوط آویشن و پونه و پنیرک روزی سه مرتبه استفاده شود تا خلط گلو به خصوص خلط های صبحگاهی رفع شود.

در بخش های قبلی درمان های خانگی در سلامت نمناک عنوان کرده بودیم که عصاره آلوئه ورا برای خارش گلو و سرفه می تواند شگفتی ایجاد کند. عصاره آلوئه ورا را در آب گرم رقیق کنید و با این مخلوط را غرغره کنید. همچنین می توانید از این محلول برای درمان مجاری تنفسی خود استفاده کنید.

درمان های دیگر خارش گلو:

* سوپ داغ
* داروی نیروبخش از آب داغ، آبلیمو، عسل و فلفل قرمز
* چای زنجبیل

منبع: سایت دکتردکتر
سایت نمناک
سایت خبرنگاران جوان

ارسال نظر

با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.

متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.