روشهاي استعمال و مصرف دارو (1)
اکثر داروها براي آنکه به محل تأثيرگذاري برسند بايد وارد جريان خون شوند . روش مصرف يک دارو، مسيري را که بايد طي کند تا به خون وارد شود و سرعت جذب آن را تعيين مي کند . معمولاً سه راه براي رسيدن دارو به خون وجود دارد : راه دهان يا مقعد ، تزريق و استنشاق . داروهايي که در پوست کاشته مي شوند يا در برچسب هاي پوستي قرار مي گيرند نيز وارد جريان خون مي شوند .
اگر ورود مقدار زياد دارو به جريان خون لازم و مطلوب نباشد مي توان آنرا بطور موضعي بکار برد . بطوري که اثر آن اصولاً به محل اختلال مثل سطح پوست يا غشاء هاي مخاطي ( غشاء هاي بيني ، چشم ، گوش ، واژن) محدود مي شود .
بيشتر داروهاي استنشاقي نيز اثر موضعي بر مجراي تنفسي دارند .
بيشتر اوقات يک داروي خاص مي تواند در اشکال مختلف موجود باشد ، بسياري از داروها به صورت قرص و مايعات قابل تزريق در دسترس اند که انتخاب هر کدام از آنها به عواملي چند از جمله شدت بيماري ، فوريت و نوع نياز به دارو ، ارگان هدف و ميزان سلامتي عمومي بيمار به خصوص توانايي بلع او بستگي دارد .
برخي از داروها سريعاً از طريق کليه ها دفع مي شوند . برخي از داروهاي نامحلول نمي توانند از روده جذب شوند و بدون هيچگونه تغييري از مجراي گوارشي مي گذرند اين دسته از داروها براي درمان اختلالات روده اي مفيدند .
انواع اصلي تزريق عبارتند از : درون عضله ، درون وريد ( يا داخل رگ ) ، زيرجلدي که در تصوير مشاهده مي کنيد . نوع تزريق به ماهيت دارو و شرايط درمان بستگي دارد .
دارو از اين طريق سريعتر از ساير تزريق ها جذب مي شود .
۲ - براي تزريق زيرجلدي پوست را در محل تزريق گرفته و سرسوزن را با زاويه ۴۵ درجه زيرجلد داخل کنيد .
۳ - براي تزريق عضلاني ، پوست محل تزريق را کشيده و تزريق کنيد .
اگر بيمار خيلي لاغر است قسمتي از عضله را گرفته بطوريکه يک توده کوچک عضلاني تشکيل شود .
۴ - تمام طول سوزن را در نسج داخل نکنيد و حدود ۲ ميلي متر را بيرون نگه داريد تا در صورت شکستن بتوان آن را از نسج بيرون کشيد .
۵ - پس از داخل کردن ، پيستون را قدري خارج کشيده تا اگر داخل رگ رفته باشد خون به داخل کشيده شود دراين صورت بايد داروي تزريقي را از نو در محل ديگري تزريق نمود .
۶ - محل تزريق را ماساژ دهيد تا جريان خود افزايش يابد و جذب دارو بهتر صورت گيرد . در مورد داروهايي که بايد با تأخير جذب شود و ( پني سيلين پروکائين ) ماساژ دادن قدغن است .
منبع: www.irshafa.ir
اگر ورود مقدار زياد دارو به جريان خون لازم و مطلوب نباشد مي توان آنرا بطور موضعي بکار برد . بطوري که اثر آن اصولاً به محل اختلال مثل سطح پوست يا غشاء هاي مخاطي ( غشاء هاي بيني ، چشم ، گوش ، واژن) محدود مي شود .
بيشتر داروهاي استنشاقي نيز اثر موضعي بر مجراي تنفسي دارند .
بيشتر اوقات يک داروي خاص مي تواند در اشکال مختلف موجود باشد ، بسياري از داروها به صورت قرص و مايعات قابل تزريق در دسترس اند که انتخاب هر کدام از آنها به عواملي چند از جمله شدت بيماري ، فوريت و نوع نياز به دارو ، ارگان هدف و ميزان سلامتي عمومي بيمار به خصوص توانايي بلع او بستگي دارد .
مصرف از راه دهان
قرصهاي زير زباني
داروها چگونه در بدن سير ميکنند
برخي از داروها سريعاً از طريق کليه ها دفع مي شوند . برخي از داروهاي نامحلول نمي توانند از روده جذب شوند و بدون هيچگونه تغييري از مجراي گوارشي مي گذرند اين دسته از داروها براي درمان اختلالات روده اي مفيدند .
استعمال از راه مقعد
استنشاق
استعمال از راه تزريق
انواع اصلي تزريق عبارتند از : درون عضله ، درون وريد ( يا داخل رگ ) ، زيرجلدي که در تصوير مشاهده مي کنيد . نوع تزريق به ماهيت دارو و شرايط درمان بستگي دارد .
تزريق داخل رگي ( داخل وريدي ( IV )
دارو از اين طريق سريعتر از ساير تزريق ها جذب مي شود .
تزريق زير جلدي
تزريق عضلاني
نکات لازم در هنگام تزريق زيرجلدي و داخل عضلاني
۲ - براي تزريق زيرجلدي پوست را در محل تزريق گرفته و سرسوزن را با زاويه ۴۵ درجه زيرجلد داخل کنيد .
۳ - براي تزريق عضلاني ، پوست محل تزريق را کشيده و تزريق کنيد .
اگر بيمار خيلي لاغر است قسمتي از عضله را گرفته بطوريکه يک توده کوچک عضلاني تشکيل شود .
۴ - تمام طول سوزن را در نسج داخل نکنيد و حدود ۲ ميلي متر را بيرون نگه داريد تا در صورت شکستن بتوان آن را از نسج بيرون کشيد .
۵ - پس از داخل کردن ، پيستون را قدري خارج کشيده تا اگر داخل رگ رفته باشد خون به داخل کشيده شود دراين صورت بايد داروي تزريقي را از نو در محل ديگري تزريق نمود .
۶ - محل تزريق را ماساژ دهيد تا جريان خود افزايش يابد و جذب دارو بهتر صورت گيرد . در مورد داروهايي که بايد با تأخير جذب شود و ( پني سيلين پروکائين ) ماساژ دادن قدغن است .
منبع: www.irshafa.ir