معرفی ویتامین K3
ویتامین K3 به شکل طبیعی قابل دریافت نیست. در واقع ویتامین K3 به دو شکل کاملاً متفاوت از ویتامین K2(مناکوینون) و ویتامین K1(فیلوکینون) می باشد. ویتامین K3 را به عنوان یک ویتامین محلول در چربی می شناسند. این چربی ها کینون نام دارند. ویتامین K3 را به عنوان یک ترکیب شیمیایی معرفی می کنند. همین موضوع افراد را درباره مصرف ویتامین K3 دچار تردید می نماید. ویتامین K3 از ویتامین K به دست می آید. این ویتامین با نام منادیون نیز معرفی می شود.
.jpg "نقش ویتامین K3 در بدن و شناخت مزایا و مضرات آن")
نقش ویتامین K3 در بدن حیوانات
ویتامین K3 احتمال دارد در کبد فرد به ویتامین K2 تبدیل گردد. بدن و ساختارهای متابولیکی بیشتر حیوانات به گونه ای ساماندهی شده است که می تواند ویتامین K3 را به عناصر فعال ویتامین K تغییر دهد. این فرآیند به شکل کاملاً طبیعی در بدن حیوانات قابل انجام است.
به دلیل مسائل و موارد ایمنی از فروش ویتامین K3 به شکل مکمل جلوگیری می شود. در واقع فروش ویتامین K3 به عنوان مکمل مورد نیاز بدن انسان قانونی نیست. مکمل های ویتامین K3 را می توان برای تغذیه حیوانات مختلف خانگی همچون سگ، پرندگان، گربه و ... خریداری نمود.
مضرات ویتامین K3
در دهه های 1980 و 1990 تحقیقات گسترده ای در زمینه ویتامین K3 انجام شد. نتایج تحقیقات و بررسی های ویتامین K3 نشان داد که این ویتامین برای انسان مضر و خطرناک است. طبق این تحقیقات ویتامین K3 باعث تخریب گلبول های قرمز حمل اکسیژن و آسیب های کبدی می شود. از این رو فروش مکمل ویتامین K3 ممنوع و غیر قانونی می باشد. این در حالی است که ویتامین K1 و K2 به راحتی به عنوان مکمل های غذایی به فروش می رسند و استفاده می شوند.
.jpg "نقش ویتامین K3 در بدن و شناخت مزایا و مضرات آن")
اگر چه منادیون با اثرات و خطرات برای سلامتی انسان همراه است اما از این ویتامین برای تغذیه حیوانات مختلف استفاده می شود. در واقع منادیون برای سلامتی حیوانات مضر نیست. البته هنوز هم در رابطه با استفاده از ویتامین K3 در غذاهای حیوانات اختلاف نظر وجود دارد. در واقع بسیاری از شرکت ها از اضافه کردن ویتامین K3 به غذای حیوانات ابا دارند.
در رابطه با انسان نیز فقط امکان بهره مندی از اشکال طبیعی ویتامین کا وجود دارد. به همین دلیل EFSA(آکادمی ملی علوم و سازمان ایمنی غذا در اروپا) حد زیادی برای دریافت ویتامین K مشخص نکرده است. حد بالا برای ویتامین K میزانی است که هیچ گونه مشکل و ضرری را برای بدن فرد به همراه نداشته باشد.
فواید منادیون
منادیون تحت بررسی های مختلفی قرار گرفته است. این ویتامین در مطالعات آزمایشگاهی با خواص ضد التهابی و ضد سرطانی تعریف می گردد. بررسی و نتایج آزمایشگاهی نشان می دهد که منادیون با فعال کردن صفی از پروتئین ها همراه است و از این طریق می تواند مهار کننده سلول های سرطانی باشد.
منادیون باعث افزایش گونه های فعال اکسیژن می شود. همین مسئله در از بین بردن سلول های سرطانی نقش مهمی دارد. در نتایج تحقیقات دیگر نیز مشخص شد که حضور ویتامین K3 و ویتامین C به طور هم افزایی در از بین بردن و جلوگیری از رشد سلول های سرطانی پروستات و پستان تاثیر زیادی دارند.
منادیون را با خواص ضد باکتریایی نیز می شناسند. در واقع منادیون می تواند از تکثیر باکتری جلوگیری نماید. این خواص در تکثیر هلیکوباکتر پیلوری به خوبی اثبات شده است. این باکتری در دستگاه گوارش دیده می شود و بسیار مضر است.
اگر چه برای منادیون از خواص آنتی باکتریال و ضد سرطان یاد می شود اما در نهایت تمام این نتایج و بررسی ها نیاز به تحقیقات بیشتری برای اثبات دارند. ضمن اینکه مضر بودن ویتامین K3 برای سلامتی انسان به اثبات رسیده است. بنابراین برای بهره مندی از منادیون باید منافع و مضرات آن را باهم در نظر گرفت.
میزان دریافت ویتامین K
ویتامین K از ویتامین های ضروری بدن است که باید به شکل روزانه دریافت گردد. طبق برآورد آکادمی ملی علوم، مردان باید به شکل روزانه 120 میکروگرم و زنان نیز حدود 90 میکروگرم ویتامین K دریافت نمایند. البته EFSA میزان دریافت ویتامین K را برای بزرگسالان حدود 70 میکروگرم تعیین می نماید. همچنین برای هر یک کیلوگرم وزن حدود یک میکروگرم ویتامین K توصیه می کند. در واقع این توصیه ها تعیین کننده حداقل میزان دریافت ویتامین K می باشKد. این میزان ویتامین برای پیشگیری از خونریزی و جلوگیری از نشانه های کمبود ویتامین K مدنظر قرار می گیرد.
برای تعیین میزان ویتامین K جهت پیشگیری از کلسیفیکاسیون و بهینه سازی سلامت استخوان نیاز به تحقیقات بیشتری داریم.
منابع دریافت ویتامین K
اگر چه ویتامین K3 یک ویتامین طبیعی نیست اما دیگر ویتامین های K را می توان به راحتی در مواد غذایی مختلف به دست آورد. بنابراین بهره مندی از یک رژیم غذایی مناسب می تواند با تامین ویتامین K همراه باشد.
.jpg "نقش ویتامین K3 در بدن و شناخت مزایا و مضرات آن")
ویتامین K1 در بیشتر سبزیجات با برگ سبز همچون کلم بروکلی، برگ چغندر، کلم پیچ، اسفناج و ... وجود دارد. این ویتامین از روغن های گیاهی همچون کانولا و روغن سویا نیز قابل دریافت است. انگور و زغال اخته نیز به عنوان میوه های دارای ویتامین K1 شناسایی می شوند.
ویتامین K2 را می توان از غذاهای تخمیری همچون کلم ترش آلمان شرقی یا ناتو به دست آورد. ناتو یک غذای سنتی متعلق به کشور ژاپن است که از دانه های سویای تخمیری به دست می آید. ویتامین K2 در گوشت مرغ نیز وجود دارد. باکتری های دستگاه گوارش نیز سبب تولید ویتامین K2 می شوند.
برای به دست آوردن ویتامین K2 و K1 باید طبق برنامه زیر عمل کنید:
- یک دوم فنجان بروکلی(این میزان برابر با 44 گرم است)
- یک فنجان کلم پیچ(برابر با 21 گرم)
- یک فنجان اسفناج(برابر با 28 گرم)
- یک دوم فنجان شلغم(برابر با 45 گرم)
- یک دوم فنجان بلوبری(70 گرم)
- گرم سینه مرغ(برابر با 3 اونس)
- سه چهارم فنجان آب انار(175 میلی لیتر)
- قاشق غذاخوری روغن سویا(14 میلی لیتر)
- یک فنجان کاهو(35 گرم)
نکات مهم در مصرف ویتامین K
مصرف ویتامین K می تواند با داروهای رقیق کننده خون همچون کومادین یا وارفارین تداخل ایجاد نماید. اگر قرار است از مکمل های ویتامین K همراه با داروهای رقیق کننده خون بهره مند شوید، با پزشک خود مشورت کنید.
.jpg "نقش ویتامین K3 در بدن و شناخت مزایا و مضرات آن")
به طور کلی ویتامین K اهمیت زیادی در سلامت استخوان ها، حفظ میزان کلسیم سالم در بدن و لخته شدن خون دارد.
بعد از تفکیک ویتامین K به سه گروه ویتامین K1، ویتامین K2 و ویتامین K3 بسیاری از افراد تمایل دارند درباره عملکرد این ویتامین ها اطلاعات کافی داشته باشند.
اهمیت ویتامین K1 و K2
به طور کلی ویتامین K برای فعال سازی پروتئین های مفید برای سلامت قلب، لخته شدن خون و سلامت استخوان ها اهمیت زیادی دارند. با این وجود تفاوت هایی در عملکرد ویتامین K1 و K2 وجود دارد. انتقال و جذب ویتامین های K در بافت های گوناگون بدن انجام می شود. ویتامین های K1 که از طریق گیاهان به بدن می رسند، به مقدار کمی جذب بدن خواهند شد. این میزان جذب برای بدن کمتر از 10 درصد ویتامین K1 می باشد.
ویتامین K2 را می توان در غذاهای مشمول چربی به دست آورد و همین موضوع جذب ویتامین K2 را ساده تر می نماید. به خاطر داشته باشید که تمام ویتامین های K (حتی ویتامین K3)یک ویتامین حل شده در چربی است. بنابراین مصرف ویتامین K با چربی شرایط بهتری برای جذب ویتامین را فراهم خواهد کرد. همچنین باید به این موضوع اشاره کرد که ویتامین K2 از زنجیره طولانی تری نسبت به ویتامین K1 برخوردار است و همین موضوع باعث می شود ویتامین K2 مدت طولانی تری در خون باقی بماند. در نتیجه شرایط میسر برای جذب بیشتر ویتامین فراهم شود.
.jpg "نقش ویتامین K3 در بدن و شناخت مزایا و مضرات آن")
ویتامین های K1 در جذب و به کارگیری در بدن با محدودیت مواجه هستند. در واقع ویتامین K1 تنها مورد استفاده کبد است و فقط توسط کبد نیز جذب می گردد.
لخته سازی خون
برای انعقاد و لخته شدن خون نیاز به چند پروتئین فعال در بدن داریم. قطعاً فعالیت و عملکرد پروتئین های مفید در لخته سازی خون به جذب ویتامین K مربوط می شود. انعقاد خون از موارد حیاتی برای بدن است و نمی توان آن را نادید گرفت. عدم انعقاد سریع خون فرد را دچار مشکلات بسیار می کند. در واقع با کوچک ترین زخم، امکان مرگ فرد بر اثر خونریزی وجود دارد. این افراد نمی توانند تحت عمل جراحی قرار بگیرند.
قلب سالم
سلامت قلب از دیگر خواص ویتامین K می باشد. ویتامین K برای جلوگیری از بروز بیماری های قلبی مورد توجه است. در واقع بسیاری از ناراحتی های قلبی به دلیل رسوب کلسیم در داخل رگ ها به وقوع می پیوندند. ویتامین K از ته نشین شدن کلسیم در رگ ها ممانعت می نماید. ته نشین شدن کلسیم می تواند دلیل انسداد رگ ها و بروز پلاک باشد. ویتامین K2 در کاهش بیماری های قلبی اهمیت زیادی دارد و موثرتر از ویتامین K1 عمل می نماید.
به طور کلی بزرگسالان به ندرت به کمبود ویتامین K دچار می شوند. کمبود ویتامین K به دلیل سوء تغذیه، مصرف داروهای رقیق کننده خون و جذب ضعیف بدن رخ می دهد.
علائم پایین بودن ویتامین K
پایین بودن ویتامین K در بدن با نشانه هایی همچون خونریزی زیاد نمایان می گردد. البته همیشه خونریزی زیاد به معنای ویتامین K پایین نیست. مقدار ویتامین K در بدن باید طی آزمایش ها و توسط پزشک متخصص مشخص شود. گاهی اوقات فرد دچار کمبود شدید ویتامین K نیست اما این ویتامین، سلامت قلب، سلامت استخوان و ... را تامین نمی کند. در واقع این ویتامین باید همواره به مقدار لازم و کافی برای بدن مورد استفاده قرار بگیرد. برای بهره مندی از ویتامین K مواد غذایی مختلفی وجود دارد. بستگی به نوع ذائقه می توانید از مواد غذایی مختلف برای دریافت ویتامین K بهره مند شوید. شواهد بررسی نشان می دهد که حضور ویتامین K2 نسبت به ویتامین K1 ضروری تر و حساس تر می باشد.
.jpg "نقش ویتامین K3 در بدن و شناخت مزایا و مضرات آن")
در پایان ذکر این نکته حائز اهمیت است که بیشتر فواید و خواص موجود در انواع ویتامین K3، ویتامین K2 و ویتامین K1 یکسان هستند. بنابراین ویتامین K2 و K1 می توانند تامین کننده خوبی برای سلامتی بدن باشند. به همین خاطر از حضور ویتامین K3 در بدن فاکتور گرفته می شود. در واقع این ویتامین با ضررهای بیشتری همراه است. از این رو نمی تواند به عنوان مکمل در برنامه غذایی مورد استفاده قرار بگیرد. جذب طبیعی ویتامین همواره مورد توجه متخصصان تغذیه و سایر پزشکان بوده و همین مسئله ویتامین های K1 و K2 را به ویتامین K3 ارجحیت می دهد. در حال حاضر مکمل های دو ویتامین K1 و K2 در بازار به فروش می رسند.
