قرص پروپرانولول چیست و چگونه تاثیر می‌گذارد؟

پروپرانولول جزء داروهای مسدودکننده گیرنده‌های بتا می‌باشد. این دارو در درمان موارد متنوعی کاربرد دارد و بر روی عملکرد قلب و عروق خونی اثر می‌گذارد. پروپرانولول با اتصال به گیرنده‌ مخصوصی در سلول‌های قلبی و عروقی به نام گیرنده‌های بتا و مسدود کردن آن فرمان کاهش فعالیت قلبی را به اعصاب قلب منتقل می‌نماید.

پس از دریافت این پیام عصبی، کاهش ضربان قلب باعث می‌شود ضربان آن منظم شود. این فرایند می‌تواند منجر به کاهش فشار خون در عروق خونی گردد و به پیشگیری از ضربان نامنظم قلبی کمک کند.

به دلیل این‌که قلب با عملکرد این دارو انرژی کمتری مصرف می‌کند، می‌تواند به کاهش دردهای قفسه‌ سینه در آنژین‌های صدری کمک نماید. همچنین پروپرانولول در پیشگیری از حملات قلبی نیز موثراست و مرگ و میر پس از سکته‌های قلبی را کاهش دهد.1

پیش از مصرف پروپرانولول

‎-در صورتی که باردار یا شیرده هستید یا قصد باردار شدن دارید، پیش از مصرف این دارو به پزشک خود اطلاع دهید.

‎-در صورت ابتلا به هرگونه اختلال در عملکرد کبد یا کلیه به پزشک خود اطلاع دهید.

‎-در صورت سابقه یا ابتلا به فشار خون، اختلالات عروقی، آسم یا هرگونه اختلال تنفسی، قند خون بالا(دیابت)، بیماری پوستی پسوریازیس، بیماری عضلانی و میاستنی گراویس حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

‎-در صورتی که سابقه ی افت ضربان قلب یا بلوک قلبی داشته اید و در صورتی که سابقه ی درد های قلبی مکرر داشته اید پزشک خود را مطلع نمایید.

‎-به دلیل این که این دارو می تواند با بسیاری از داروها (خصوصا داروهایی که بر روی گیرنده های بتا اثر می گذارند) تداخل ایجاد کند، پیش از مصرف این دارو حتما لیست کلیه ی داروها و مکمل های مصرفی خود را در اختیار پزشک یا داروساز خود قرار دهید تا در صورت وجود تداخل، اقدامات لازم جهت تنظیم مقدار مصرف یا نوع دارو، صورت گیرد.

‎-در صورت سابقه ی حساسیت به این دارو یا هر داروی دیگر به پزشک خود اطلاع دهید.

-بیماران مبتلا به آسم یا تنگی نفس در مصرف این دارو بسیار دقت کنند چون می تواند بسیار خطرناک باشد.3

موارد مصرف قرص پروپرانولول

درمان اضطراب

یکی از علایم اصلی اضطراب بالا رفتن ضربان قلب است که به عنوان بخشی از پاسخ جنگ و گریز بشمار می‌رود. در مواقع خطر، بدن آدرنالین را به منظور افزایش کار قلبی و پمپاژ سریع‌تر خون و اکسیژن تولید می‌کند. در این موارد مصرف پروپرانول برای اضطراب، باعث می‌شود کمتر احساس ضعف و سستی کنیم.

تقویت عضلات با افزایش خون‌رسانی که ما را وحشت‌زده و عصبانی می‌کند در صورت سریع کار نکردن قلب اتفاق نمی‌افتد. به دلیل این دو فایده مهم پروپرانول است که از آن برای درمان اضطراب استفاده می‌شود.

کنترل فشار خون

اگر شما دارای فشار خون بالا می‌باشید، قرص پروپرانولول اجازه می‌دهد تا فشار خون در رگ‌های خونی‌تان کاهش یابد و به پیشگیری از ریتم غیر طبیعی سریع قلب (آریتمی) کمک می‌کند.

پیشگیری و کنترل میگرن‌های عصبی

این بتابلاکر معمولا برای کمک به جلوگیری از میگرن تجویز می‌گردد. قرص پرانول ۱۰ یا پرانول ۲۰ می‌تواند برای افرادی که درمان‌های دیگری برای میگرن دریافت کرده‌اند و نامناسب بوده، مفید واقع شود.2

نحوه ی مصرف صحیح پروپرانولول

‎-مقدار مصرف مناسب دارو را پزشک باتوجه به سن و شرایط شما تعیین می نماید. لذا از مصرف خود سرانه ی دارو یا مصرف بیش از حد تجویز شده، خودداری نمایید.

‎قرص پروپرانولول ممکن است ۲،۳ و یا ۴ نوبت در روز برای شما تجویز شود. اما نوع کپسول دارو طولانی اثر تر می باشد و معمولا یک مرتبه در روز تجویز می شود.

‎کپسول را بطور کامل همراه با یک لیوان آب ببلعید و از جویدن یا بازکردن آن خودداری نمایید.

‎-قرص و کپسول های پروپرانولول با دوز های متفاوتی تولید می شود معمولا قرص های ۱۰،۲۰،۴۰ میلی گرمی رایج می باشند لذا در صورتی که از این دارو به مدت طولانی استفاده می نمایید هر بار که دارو را جدید خریداری می کنید مقدار دارویی را بر روی بسته ی دارو چک نمایید.

‎-سعی کنید دارو را در زمان مشخصی از شبانه روز و به صورت منظم مصرف نمایید تا از فراموش کردن نوبت دارو جلوگیری شود و اثرات مطلوب دارو بهتر حاصل شود.

‎-در صورت فراموش کردن یک نوبت دارو، بلافاصله پس از یادآوری مصرف نمایید مگر اینکه به دوز بعدی نزدیک باشد در این صورت دوز بعدی را در زمان خودش مصرف نمایید و نوبت فراموش شده را رها کنید و از دو برابر کردن مقدار مصرف در یک نوبت بپرهیزید.3

عوارض جانبی قرص پروپرانولول چیست؟

افزایش وزن

این دارو باعث می‌شوند وزن افراد بالا برود. مسدود کردن آدرنالین در بدن باعث کرخت شدن بدن و شل شدن آن می‌شود و می‌تواند سطح سوخت و ساز را پایین آورده و منجر به افزایش در بدن شود.

سرگیجه و تار دیدن چشم‌ها

زمانی که ضربان قلب کاهش می‌یابد احتمال سرگیجه یا غش کردن در فرد افزایش می‌یابد. تاری دید هم از دیگر عوارض مصرف این دارو می‌باشد.

احساس خستگی یا افسردگی

ما به مقداری آدرنالین برای تحرک و شاد بودن نیاز داریم. زمانی که این دارو آدرنالین را در بدن مسدود می‌کند، این موضوع علاوه بر بروز افسردگی باعث از دست دادن کالری و خستگی نیز می‌شود.

سایر عوارض جانبی

نارسایی قلب، اسپاسم، انقباض عروق محیطی، اختلالات گوارشی، خستگی، اشکال در به خواب رفتن، اشکال درتنفس یا خس خس کردن، سردی دست‌ها و پاها به خصوص در سالمندان، توهم، افسردگی روانی، ضربان آهسته و غیرعادی قلب، اضطراب یا نگرانی، کاهش توانایی جنسی، اسهال و خواب‌آلودگی خفیف گزارش شده‌اند.4

تداخلات دارویی قرص پروپرانولول

مصرف انسولین و داروهای کاهش دهنده قند خون زمان مصرف همزمان با این دارو باید تنظیم شود تا از کاهش بیش از حد قند خون جلوگیری شود. در صورت مصرف همزمان داروهای مسدود کننده گیرنده بتا-آدرنرژیک با داروهای مسدودکننده کانال‌های کلسیمی یا کلونیدین، اثرات کاهش فشار خون ممکن است تشدید شود.1

چه کسانی نباید پروپرانولول مصرف کنند؟

افرادی که شوک قلبی دارند نباید از پروپرانولول استفاده نکنید. پروپرانولول نیروی ضربان قلب شما را کاهش می دهد که می تواند این وضعیت را بسیار بدتر کند. افرادی که ضربان قلب آنها کمتر از حد طبیعی است نباید از پروپرانولول استفاده کنند.

این دارو می تواند ضربان قلب شما را حتی بیشتر کند که می تواند خطرناک باشد. بهتر است افراد مبتلا به آسم، دارو پروپرانولول استفاده نکنند. این دارو می تواند آسم شما را بدتر کند. برای افرادی که درد شدید قفسه سینه دارند، قطع ناگهانی پروپرانولول می تواند درد قفسه سینه شما را بدتر کند.

برای افراد مبتلا به نارسایی قلبی نباید این دارو استفاده شود. پروپرانولول نیروی ضربان قلب شما را کاهش می دهد که می تواند نارسایی قلبی را بدتر کند. پروپرانولول در صورت داشتن سابقه نارسایی قلبی، استفاده از داروهای نارسایی قلبی و نظارت دقیق توسط پزشک، ممکن است مفید باشد.

افراد مبتلا به سندرم ولف-پارکینسون-وایت باید هنگام استفاده از این دارو احتیاط کنند. این شرایط پزشکی می تواند باعث کاهش ضربان قلب کندتر از حد طبیعی شود. درمان این بیماری با پروپرانولول ممکن است ضربان قلب شما را بیش از حد کاهش دهد. در این شرایط درمان با ضربان ساز ضروری است.4

پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.phana.ir
3.www.darooyab.ir
4.www.pezeshket.com