بقعه، اتاقی بتونی و شش ضلعی است که اندازه هر ضلع آن ۲۶۰ سانتی متر است. دیوارهای بنا از بیرون تماما سرامیک سیاه و سفید و از درون تا ارتفاع ۱۰ سانتی متر سنگ قرنیز و بقیه سفید کاری شده است. در آهنی کوچک بقعه، رو به شرق باز شده و جهت تهویه هوا و نورگیری، در شمال و جنوب دو پنجره تعبیه شده است. طاقچه ای هم دارد که در ضلع غربی قرار گرفته است. روی دیوارها، تمثال منسوب به ائمه اطهار (علیهم السلام) و آیات قرآنی نصب شده و کف مقبره سنگ فرش و پوشیده از موکت است.
بر فراز بقعه، گنبدی ناری شکل که در ساقه اش چند دریچه تعبیه شده، استوار است. در زیر گنبد، قبری به ارتفاع ۳۵ و طول و عرض ۶۰×۱۵۰ سانتی متر قرار دارد که سطح خارجی آن، پوشش سنگ قرنیز سیاه دارد. قبر مزبور، نه ضریحی دارد و نه سنگ قبری و تنها پارچه ای سبز روی آن کشیده شده است.
از هویت و نسب مدفون در این بقعه اطلاعی به دست نیامد، تنها از اهالی شنیدم که در بیرم فارس تذکره دارد و برادرش حیات الغیب در روستای مل گپ (کله بندی سابق) از توابع تنگستان مدفون است.
بقعه شاهزاده غیب، مورد احترام اهالی روستا و محل نذر و نذور است. ایام پنج شنبه و جمعه و دیگر تعطیلات مخصوصا اعیاد سال به زیارتش می روند و هر ساله، نماز عید سعید فطر در کنارش برگزار می کنند. بومیان، صاحب بقعه را بسیار مشکل گشا می دانند و برایش کرامات عدیده قائلند.
خادم بقعه آقای حسین جمالی است و در حال حاضر، بقعه دارای امکاناتی چون آب لوله کشی، سرویس بهداشتی، فضای سبز، زائر سرا و آب انبار است.
در مجاورت اتاق مرقد، دو بنای دیگر دیده می شود که یکی حسینیه و دیگری غسالخانه است. قبرستان و گلزار شهدای روستا نیز در همین جا قرار دارد. از اتاق فعلی بقعه، در سال ۱۳۸۰ خورشیدی با کمک نذورات مردمی و به سرپرستی آقای حسن جمالی ساخته شده و سرامیک کاری دیوارهایش مربوط به سال ۱۳۸۵ خورشیدی است. ناگفته نماند که اتاق پیشین بقعه، سنگ و گچی، و قبل از آن هم گلی بوده است. سازنده اتاق گلی، مرحوم حاج غلامرضا بن مشهدی حسین ذکر کرده اند.
منابع:
1. گفتگو با حسن جمالی، ۶۰ ساله، خادم بقعه، روستای خیاری، مورخ ۱۳۸۶/8/18
۲. مشاهدات نگارنده، مورخ ۱۳۸۶/5/18
منبع: زیارتگاه‌های استان بوشهر، دفتر سوم، غلامحسین هادی نژاد دشتی، انتشارات وثوق، چاپ اول، قم، 1388ش، صص 69-68
