16 خرداد 1389 / 23 جمادی الثانی 1431 / 5 ژوئن2010

1) 16 خرداد سال 1368 هجري شمسي : پيكر مطهر حضرت امام خميني(رحمة الله علیه): رهبر فقيد انقلاب اسلامي ، رهبري كه حامي ميليونها انسان ستمديده بود با اندوهي فراوان به آغوش خاك سپرده شد . بدين ترتيب ساعت شانزده و چهل دقيقه روز سه شنبه شانزدهم خرداد سال 1368 شمسي براي هميشه در سينه تاريخ جاودانه شد تا يادآور به خاك سپردن ابرمردي از سلاله پاك انبياء باشد . انسان والايي كه سراسر عمر پربركت خود را وقف بيداري و هشياري مظلومان و مستضعفان كرد و لحظه اي از تلاش درراه دستيابي به اهداف والاي اسلامي ـ انساني خويش غافل نشد . در فضاي ماتم بار بهشت زهرا اين ديار عاشقان الله ، درياي بيكران مردم داغدار، پيكرپاك حضرت امام را در آغوش گرفت و اين باردرالتهاب آخرين وداع خون گريست. درحاشيه مراسم پرشكوه تشيع پيكر پاك امام راحل، صدها خبرنگار، عكاس و تصوير بردار درحالي كه به شدت تحت تأثيرواقعه قرارداشتند، لحظه تاريخي تدفين حضرت امام را ثبت مي كردند . يكي ازخبرنگاران خارجي دراين باره اظهار مي كرد كه : شما بهترين ملتي هستيد كه بهترين رهبر تاريخي را داشتند و من تاكنون در زندگي ام چنين صحنه اي كه نشانگر علاقه شديد مردمي به رهبرشان باشد ، نديده ام .

2) رحلت عالم ديني و فقيه بزرگوار آيت‏اللَّه "سيد ريحان اللَّه بروجردي" (1289ش): آيت‏اللَّه سيدريحان اللَّه بروجردي كشفي در حدود سال 1229ش (1266ق) به دنيا آمد و علوم مقدماتي را در بروجرد فرا گرفت. وي براي تكميل تحصيلات خود به شهرهاي اصفهان و نجف رفت و پس از سال‏ها علم‏اندوزي، به مدارج بالايي دست يافت. سيد ريحان‏اللَّه بروجردي از آن پس ساكن تهران شد و مرجع خاص و عام گرديد. وي علاوه بر علوم فقه و اصول و حديث، در ادبيات و رجال و تراجم نيز احاطه كامل داشت و در حلقه درس ايشان، دانشوران فرهيخته‏اي پرورش يافتند. اين عالم رباني آثاري به رشته تحرير درآورد كه ريحانُ القلوب در اخلاق، فواكِه الفُقها در فقه و شموسُ الطّالعَه در شرح زيارت جامعه از آن جمله‏اند. همچنين از ايشان كتابخانه‏اي برجاي مانده كه از نظر كميت و كيفيت، از بزرگ‏ترين كتابخانه‏هاي آن روز تهران به شمار مي‏رفت. سيد ريحان‏اللَّه بروجردي سرانجام در 16 خرداد 1289ش در شصت سالگي به لقاء اللَّه پيوست.

3) تشكيل دولت موقت جمهوري توسط "ميرزا كوچك‏خان جنگلي" در گيلان (1299 ش): در جريان نهضت جنگل به رهبري ميرزا كوچك‏خان، نيروهاي ارتش سرخ روسيه به بندر انزلي وارد شدند و در آنجا اردو زدند. در اين ميان، جنگلي‏ها به دعوت ميرزا احمدخان اشتري، حاكم رشت، راهي اين شهر شدند. ميرزا احمدخان، خود نزد ميرزا كوچك رفت و وي را براي به دست گرفتن زمام امور، به رشت فراخواند. ميرزا نيز پذيرفت و در 14 خرداد 1299ش، وارد اين شهر شد. چند روز پس از ورود ميرزا به رشت، وي حكومت موقت انقلابي و شوراي نظامي انقلاب را در گيلان تشكيل داد و حكومت جمهوري را اعلام كرد. در اعلاميه‏اي كه جمهوري را مطرح ساخت اصول انقلاب سرخ گيلان بيان شده بود: "جمعيت انقلاب سرخ ايران، اصول سلطنت را مُلغي كرده، جمهوري را رسماً اعلان مي‏نمايد؛ حكومت موقت جمهوري، حفاظت جان و مالِ عموم اهالي را به عهده مي‏گيرد؛ هر نوع معاهده و قراردادي كه به ضرر ايران، قديماً و جديداً با هر دولتي شده، لغو و باطل مي‏شناسد؛ حكومت موقت جمهوري، همه اقوام بشر را يكي دانسته، تساوي حقوق درباره آنان قائل و حفظ شعائر اسلامي را از فرايض مي‏داند." اين جمهوري بر اثر درگيري‏هاي شديد و مداوم با حكومت مركزي ديري نپاييد و با شهادت ميرزا در 11 آذر 1300، فروپاشيد.

4) تصويب قانون اجباري نظام وظيفه در ايران (1304 ش): نظام وظيفه يا خدمت اجباري افراد در ارتش از قديم وجود داشته و در يونان و روم معمول بوده است هر چند در تاريخ معاصر، براي اولين بار در انقلاب فرانسه، قانوني شد. در ايران در شانزدهم خرداد ماه سال 1304 ش قانون خدمت نظام اجباري، مشتمل بر سي و شش ماده به تصويب مجلس شوراي ملي رسيد. به موجب ماده اول اين قانون، كليه اتباعِ ذكور ايران اعم از ساكنان شهرها، روستاها، ايلات و عشاير و همچنين كساني كه در خارج از كشور اقامت دارند، از آغاز سن بيست و يك سالگي مكلّف به خدمت سربازي مي‏باشند. اين قانون پس از تصويب در همان زمان اجرا نگرديد ولي در ساليان بعد، به مورد اجرا گذاشته شد.

5) انتقال امام خميني(ره) از باشگاه افسران به زندان قصر توسط سازمان ساواك (1342 ش)

6) ارتحال فقيه اصولي و مفسر قرآن آيت‏اللَّه "محمدباقر ملكي ميانِجي" (1377ش): آيت‏اللَّه شيخ محمدباقر ملكي ميانِجي در سال 1285 ش (1324ق) در يكي از روستاهاي توابع ميانه در آذربايجان شرقي به دنيا آمد و پس از فراگيري دروس مقدماتي راهي مشهد شد. وي در مشهد از محضر درس استاداني همچون شيخ هاشم قزويني، شيخ مجتبي قزويني، ميرزا محمد آقازاده خراساني و ميرزا مهدي غروي اصفهاني، سطوح عالي، فلسفه، كلام، خارج فقه و اصول عقايد و معارف اسلامي را آموخت و از ميرزاي غروي درجه اجتهاد گرفت كه آن اجازه‏نامه مورد تاييد آيت‏اللَّه سيد محمد حجت كوه كمره‏اي نيز قرار گرفت. ايشان سالياني در قم به درس و بحث و تدريس خارج اصول و تعليم تفسير نيز اشتغال داشت و مورد توجه آيت‏اللَّه بروجردي واقع شد. از اين فقيه بزرگوار تاليفات متعددي بر جاي مانده كه بدايع الكلام في تفسير آيات الاحكام، تفسير فاتحه الكتاب، تفسير قرآن كريم در 6 جلد، همگي در تفسير و نيز "الرّشاد" در توحيد و معاد و تقريرات درس ميرزا مهدي غروي از آن جمله‏اند. آيت‏اللَّه ملكي ميانِجي سرانجام در 16 خرداد 1377ش برابر با دهم صفر 1419ق به لقاءاللَّه پيوست.

7) درگذشت "طاهر ذواليمينين" از سرداران عباسي(207 ق): طاهر بن حسين ذواليمينين از سرداران نامي هارون و مامون عباسي است. وي از طرف مأمون، به مقابله‏ي علي بن عيسي، فرمانده امين عباسي رفت و او را شكست داد و بغداد را فتح نمود. از آن پس جزو خواص مامون به شمار مي‏رفت و از هنگام رفتن مامون به بغداد، حكمران خراسان گرديد. در اواخر خلافت مأمون، طاهر دعوي استقلال كرد و يك روز در خطبه‏ي نماز جمعه نام خليفه را حذف كرد. از آن جايى كه مامون مي‏دانست روزي طاهر دست به اين كار خواهد زد، از مدت‏ها قبل غلامي را به او هديه داد كه در واقع جاسوس مامون بود و ماموريت داشت به محض آن كه طاهر نام خليفه را از خطبه‏ي نماز جمعه حذف كَرد، طاهر را به قتل برساند. پس از قتل طاهر، طلحه پسر طاهر حاكم خراسان شد.

8) رحلت فقيه فرزانه آيت‏اللَّه "ملاحبيب‏اللَّه كاشاني" عالم رباني و دانشمند كامل(1340 ق) ميرزا حبيب اللَّه شريف كاشاني در سال 1262 ق در كاشان به دنيا آمد. در كودكي پدر را از دست داد و زير نظر آيت اللَّه سيدحسين كاشاني به تحصيل علوم حوزوي همت گماشت. در پرتو اين تلاش پيگير، در شانزده سالگي گواهي نقل روايت و در هجده سالگي گواهي اجتهاد دريافت نمود. ميرزا حبيب اللَّه در سال‏هاي بعد به تهران رفت و در محضر درس شيخ محمد اصفهاني، ملاهادي مدرس تهراني، ملاعبدالهادي تهراني و حاج ميرزا ابوالقاسم تهراني كلانتر استفاده‏ي وافر برد. در 1281 ق جهت حضور در درس شيخ مرتضي انصاري راهي عراق شد، اما ورود او به كربلا با رحلت آن استاد يگانه همزمان گرديد. پس از چند سال توقف در عتبات، به زادگاه خود، كاشان، بازگشت و به تاليف، تدوين و تكميل تحقيقات خود پرداخت. ميرزاي كاشاني همزمان در مسند عظيم مرجعيت، به انجام وظايف شرعي خويش اشتغال داشت و به ارشاد و هدايت مردم مشغول بود. از ويژگي‏هاي برجسته‏ي ميرزاي كاشاني، تنوع تاليفات و فزوني آن‏هاست. آثار وي را تا سيصد جلد كتاب و رساله نوشته‏اند، اما تنها حدود دويست جلدِ آن‏ها شناخته شده است. مُنْتَقِدُ المَنافِع في شرحِ المُختَصَر النّافع به عنوان دائرةُالمعارف فقه شيعه، منظومةٌ في الفقه و ده‏ها اثر ديگر از اوست. سرانجام اين عالم كبير و محقق دقيق در 78 سالگي در كاشان دارفاني را وداع گفت و در آن شهر به خاك سپرده شد.

9) وفات آيت‏اللَّه "سيدهاشم نجف آبادي ميردامادي" (1380 ق)

10) 6 ژوئن سال 1875 ميلادي : توماس مان نويسنده عالي قدر آلماني دربندر لوبك بدنيا آمد . او از اوايل جواني در كنار تحصيل به كار پرداخت و ازهمان زمان هم به نويسندگي مشغول شد . نخستين اثر او فريدمن كوچك نام دارد كه در حقيقت زندگي خودش را در اين كتاب به رشته تحرير درآورده است . توماس مان در سال 1929 ميلادي جايزه نوبل ادبي را دريافت داشت . و در سال 1955 ميلادي پس از هشتاد سال زندگي بدرود حيات گفت . گفتني است برجسته ترين اثر او تونيو كروگر نام دارد .

11) محاصره بيت‏المقدس توسط صليبي‏ها (1099م): بعد از اجلاسيه كِلِرمون در 28 نوامبر 1095 و سرآغاز جنگ‏هاي صليبي، نيروي عظيمي از مسيحيان، طبق وعده صاحبان كليسا، براي خشنودي خدا، آمرزش گناهان خود و نيز آزادي بيت‏المقدس به راه افتاده و با گذر از شهرها و مناطق مختلف به سوي "سرزمين مقدس" به پيش رفتند. آنها در مسير خود، از يك طرف به جمع نيرو و تداركات مالي و نظامي لشكر توجه داشتند و از سوي ديگر، با استفاده از اختلافات دروني مسلمانان، قراردادهايى با بعضي از اميران دول اسلامي براي دريافت كمك، منعقد نمودند. سرانجام سپاهيان صليبي پس از چهار سال راهپيمايى به قصد تصرف سرزمين‏هاي شام، در 6 ژوئن 1099م بيت المقدس را محاصره كرده و سرانجام در نيمه ژوئيه همان سال، اين شهر را به تصرف خود درآوردند. البته مسلمانان، چاه‏هايِ آب اطراف شهر را مسموم نموده و يا پُر كرده بودند. اما صليبيون با كمك برج‏هاي بلند چوبي كه ساخته بودند، وارد شهر شدند و به هرگونه جنايتي كه توانستند، دست زدند كه قتل، غارت اموال، آتش زدن اماكن، ويراني و تخريب، بخشي از آن بود. صليبي‏ها هر كه را يافتند، حتي كودكان شيرخواره را يا در آتش سوزاندند و يا با شمشير كشتند. در اين ميانه نه مسجد و نه كنيسه محل امني به حساب نمي‏آمد. به صورتي كه مورخان نگاشتنه‏اند، در اولين روز تصرف اين شهر، بيش از 12 هزار نفر كشته شدند و به اين ترتيب اولين مرحله از جنگ‏هاي صليبي به پايان رسيد.

12) مرگ "يوان چه‏كاي" سياست‏مدار و امپراتور سابق چين (1916م): يوان چه‏كاي، سياست‏مدار و امپراتور چين، در اواسط قرن نوزدهم در چين به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود وارد دربار امپراتوري چين شد و طي سال‏هاي بعد مدارج ترقي را طي نمود تا اينكه در جريان انقلاب چين به عنوان نماينده امپراتور و رئيس دولت وقت برگزيده شد. يوان چه كاي كه از طرف دربار مامور مذاكره با انقلابيون جمهوري خواه به رهبري سون يات سن بود، نتوانست نظر آنان را در انقراض امپراتوري چين و تأسيس جمهوري برگرداند. بنابراين به پيشنهاد او، درباريان چاره‏اي جز تسليم و رضا نيافتند و در 12 فوريه 1912م، دوران حكومت 267 ساله خاندان منچو، با اعلام رژيم جمهوري به پايان رسيد. اما سون يات سن براي اداره امور كشور پهناوري كه از يوان چه كاي و خاندان منچو تحويل گرفته بود تجربه و نيروي كارآمد كافي نداشت. ناتواني سون يات سن در اداره امور و مشكلاتي كه بيشتر ناشي از كارشكني و عدم همكاري عوامل حكومت پيشين بود به تدريج از اعتبار و جذبه مردي كه پدر انقلاب چين لقب گرفته بود كاست و ميدان را براي عوام فريبي يوان چه كاي باز گذاشت. يوان چه كاي كه مردي مكار و زيرك بود از روزي كه خاندان سلطنتي منچو را به تسليم در برابر انقلابيون راضي كرد و موجبات انتقال مسالمت‏آميز قدرت را فراهم ساخت، در فكر حكومت بود. وي حتي خانواده امپراتور را هم قانع كرده بود كه جمهوريْ يك مرحله گذرا است و بامشكلاتي كه سون يات سن و يارانش در پيش خواهند داشت، زمينه براي استقرار مجدد حكومت سلطنتي فراهم خواهد شد. اين پيش‏بيني درباره مشكلاتْ درست از آب درآمد ولي يوان چه كاي كه خود در ايجاد مشكلات دست داشت به جاي آنكه زمينه را براي بازگشت خاندان منچو فراهم كند، موجبات حكومت خود را فراهم آورد. به موازات تضعيف موقعيت سون يات سن و افزايش نارضايتي مردم، يوان چه كاي كه خود را مردي مصلح و توانا معرفي كرده بود به تدريج مورد توجه مردم قرار گرفت و با نامزد كردن خود براي رياست جمهوري، در روز هفتم اكتبر 1913م در انتخابات رياست جمهوري بر سون يات سن فائق آمد. اما يوان چه كاي فقط به عنوان رياست جمهوري و اختيارات محدود آن قانع نبود و او كه تجملات دربار را ديده بود، آرزوي بازگشت آن دوران را در سر مي‏پروراند. اما براي خود، نه براي خاندان منچو. يوان چه كاي براي تحقق بخشيدن به اين هدف، در ابتدا قدرت‏هاي خارجي را با خود همراه كرد و با تفرقه‏افكني در ميان طرفداران سون يات سن، به تقويت نيروهاي مسلح چين پرداخت. در اين ميان با بروز نشانه‏هاي ديكتاتوري يوان چه كاي، طرفداران سون يات سن در قالب حزب كومين تانْگْ با حكومت وي به مخالفت برخاستند و از اين زمان، درگيري‏هاي داخلي آغاز شد. در همين هنگام، با آغاز جنگ جهاني اول و حمله ژاپن به چين، نيروهاي چين از ژاپن شكست خورده و به موجب قرارداد صلح بين دو طرف، ژاپن اجازه هرگونه مداخله در چين را به دست آورد. اين امر خشم مردم چين را نسبت به يوان چه كاي فزوني بخشيد و توجه آنان را بار ديگر به سون يات سن منعطف نمود. يوان چه كاي در چنين وضع نامساعدي، دست به كار احمقانه‏اي زد و در اواخر سال 1915م خود را امپراتور چين خواند. ولي اين كار ديوانه‏وار كه يوان چه كاي براي فرو نشاندن خشم مردم يا دهن‏كجي به حكومت انقلابي و يا براي تحقق بخشيدن به آرزويى كه ديگر فرصتي براي دست يافتن به آن نداشت، به آن دست زده بود، نتيجه‏اي جز طغيان و خشم عمومي به بار نياورد و موقعيت او را به شدت متزلزل ساخت. اما اين امپراتوري چندان دوامي نياورد و يوان چه كاي چند ماه بعد در ششم ژوئن 1916م به طور ناگهاني درگذشت. پس از يوان چه كاي، در حالي كه اوضاع بسيار دگرگون بود، سون يات سن بار ديگر بر مسند قدرت تكيه زد.

13) آغاز حمله بزرگ متفقين عليه آلمان نازي با گشايش جبهه دوم در فرانسه (1944م): يكي از حوادث مهم و مؤثر در جريان جنگ جهاني دوم و نتيجه آن، گشودن جبهه دوم توسط متفقين، عليه نيروهاي آلمان نازي بود. سحرگاه روز ششم ژوئن سال 1944م، با پياده شدن نخستين واحدهاي سربازان امريكايى، انگليسي و كانادايى به فرماندهي ژنرال آيزنهاور در سواحل فرانسه، جبهه دوم جنگ در اروپا گشوده شد. قبل از پياده شدن اين نيروها، 2400 هواپيماي بمب‏افكن امريكايى و انگليسي، مواضع نيروهاي آلماني و خطوط ارتباطي آن‏ها را در طول سواحل فرانسه و پشت جبهه را بمباران كردند و يك هزار هواپيماي حمل و نقل نيز در بامداد اين روز ده‏ها هزار چتر باز در طول ساحل فرو ريختند. تعداد نيروهاي متفقين كه درطول ماه ژوئن در سواحل شمالي فرانسه پياده شدند ازدو ميليون و هشت‏صد هزار نفر تجاوز مي‏كرد. هم‏چنين در اين عمليات بزرگ، چهار هزار كشتي، 600 ناوشكن و ده هزار هواپيما در اختيار متفقين بود. با پيشروي سريع نيروهاي متفقين در اين جبهه، نيروهاي آلماني شكست‏هاي متعددي خوردند. هم‏چنين با پياده شدن نيروهاي متفقين درجنوب فرانسه و بلژيك، آزادي شهرهاي پاريس و بروكسل و...، و نيز قيام مسلحانه مردم مناطق تحت اشغال آلمان و پيوستن آن‏ها به متفقين، در نهايت با ورود نيروهاي متفقين به خاك آلمان، ضربات كوبنده‏اي بر نازي‏ها وارد آمد كه توان برخاستن را از آن‏ها گرفت. اين عمليات گرچه يكي از وسيع‏ترين حملاتي بود كه تاريخ به خود ديده است و موفقيت متفقين نشانگر تدارك وسيع و برنامه‏ريزي دقيق آنهاست، اما از سوي ديگر عدم حضور مارشال رومل فرمانده نيروهاي آلماني، دخالت مستقيم هيتلر و ارائه نقشه‏هاي جنگي فاقد انديشه نظامي، باعث شد تا علي‏رغم مقاومت پراكنده نيروهاي آلمان، شكست ارتش نازي در اين جبهه و در نتيجه، در كل جنگ رقم خورد.

14) فرود آمدن اولين سفينه فضايي بدون سرنشين بر سطح ماه (1966م): با شدت گرفتن رقابت فضايى بين امريكا و شوروي براي گردش به دور زمين، از سال 1966م، دور تازه‏اي از اين مسابقه براي تسخير فضا براي دستيابي به كره ماه آغاز شد. در اين ميان در ابتدا نخستين سفينه فضايى شوروي در چهارم آوريل 1966م به دور ماه گردش كرد و عكس‏هايى از كره ماه به زمين ارسال نمود. اين مسئله باعث بيشتر شدن رقابت دو ابرقدرت شد تا اينكه دو ماه بعد، در ششم ژوئن 1966م يك سفينه امريكايى بدون سرنشين، براي اولين بار بر روي كره ماه فرود آمد و اطلاعاتي از سطح آن به زمين مخابره كرد. با اينكه از آغاز عصر تسخير فضا، تقدم فناوري با روس‏ها بود، ولي از سال 1968م به بعد، امريكايي‏ها به طور محسوسي در اين مسابقه پيش افتادند به طوري كه در 21 ژوئيه 1969م براي اولين بار، يك امريكايي بر روي كره ماه فرود آمد و در آن راهپيمايي كرد.

15) حمله نيروهاي رژيم صهيونيستي به جنوب لبنان و اشغال اين منطقه (1982م): پس از امضاي قرارداد ننگين كمپ ديويد توسط انورسادات رئيس جمهوري معدوم مصر، اين كشور در ميان هم‏پيمانان خود و به ويژه كشورهاي عربي منزوي شد و ترور سادات نيز تا سال‏هاي بعد از اين انزوا نكاست. هم‏چنين امضاي اين قرارداد باعث ايجاد تفرقه و اختلافات در بين كشورهاي عرب گرديد. ادامه اين اختلاف و نيز اوضاع بحراني لبنان، اسرائيل را به عمليات تجاوزكارانه جديدي در منطقه تشويق كرد. در نتيجه نيروهاي رژيم نژادپرست اسرائيل در روز ششم ژوئن 1982م، به اين بهانه كه لبنان به مرز عمليات تروريستي عليه اسرائيل تبديل شده و امنيت رژيم اشغال‏گر قدس را به خطر انداخته است،به آن كشور حمله بردند. هم‏چنين در اين روز اردوگاه‏هاي فلسطيني‏ها در بيروت كه در محاصره نيروهاي اسرائيلي قرار گرفته بود مورد حمله فالانژهاي مسيحي لبنان قرار گرفت. قتل عام صدها زن و مرد و كودك فلسطيني در اين اردوگاه‏ها، موجي از خشم و نفرت عمومي در جهان به راه انداخت. در اين ميان، واحدهاي مسلح سازمان آزادي بخش فلسطين، براي اينكه بهانه‏اي به دست اسرائيلي‏ها ندهند بيروت را تخليه كردند و مقر اين سازمان از بيروت به تونس انتقال يافت. با وجود اين، نيروهاي متجاوز اسرائيلي تا سال 1985م در بيروت ماندند و پس ازتخليه بيروت، در جنوب لبنان مستقر شدند. در طول ساليان حضور نيروهاي رژيم صهيونيستي، حملات پي در پي استشهادي و وارد آمدن تلفات جاني و مالي بسيار به آنان توسط جان بركفان حزب اللَّه لبنان، ارتش رژيم صهيونيستي را در بن‏بستي طاقت فرسا قرار داد. از اين رو، نيروهاي اشغال‏گر صهيونيستي پس از هجده سال اشغال منطقه جنوب لبنان، در 25 مه سال 2000م، اين ناحيه را با ذلت ترك كردند و بدين ترتيب كذب افسانه شكست ناپذيري رژيم اسرائيل بر همگان آشكار شد.

16) مرگ "رونالد ريگان" رئيس جمهور اسبق امريكا (2004م): رونالد ريگان، چهلمين رئيس جمهور امريكا، در ششم فوريه 1911م در ايالت ايلي نويز امريكا به دنيا آمد. وي از سنين جواني وارد فعاليت‏هاي سينمايى شد و به زودي توانست در فيلم‏هاي سينمايى صاحب نقش اول بازيگري شود. ريگان در سال‏هاي فعاليت سينمايى خود توانست در بيش از پنجاه فيلم ظاهر شود و شهرت فراواني به دست آورد. او بار اول با يك زن روسپي سينمايى ازدواج كرد و همسر دوم او نيز يكي از معشوقه‏هاي فيلم‏هاي سينمايى او و از بازيگران فيلم بود. ريگان در دهه 1950م وارد فعاليت‏هاي سياسي شد و با پشتوانه شهرت خود، به فرمانداري ايالت كاليفرنيا دست يافت. وي در نهايت در انتخابات رياست جمهوري پاييز 1980م از طرف حزب جمهوري‏خواه امريكا، به اين مقام دست يافت و به عنوان مسن‏ترين رئيس جمهور تاريخ امريكا، در 70 سالگي وارد كاخ سفيد شد. ريگان در سياست خارجي خود از منطق نظامي‏گري تبعيت مي‏كرد. او به سرعت بر بودجه نظامي امريكا افزود و با تقويت نيروهاي امريكايى در مناطق بحران زده جهان و پايگاه‏هاي‏در نقاط مختلف دنيا، نيروهاي نظامي راكد خود را به تحرك واداشت. در صحنه جنگ عراق عليه ايران نيز ريگان ابتدا قطع رابطه پانزده ساله امريكا با عراق را خاتمه بخشيد و سپس رژيم بعث آن كشور را مورد حمايت آشكار نظامي، مالي و تبليغاتي قرار داد. اين سياست در سال‏هاي بعد، رفته رفته شكل خشن‏تري به خود گرفت به گونه‏اي كه نيروهاي امريكايى، كشتي‏هاي باري و پايانه‏هاي نفتي ايران در خليج فارس را مورد حمله قرار دادند و از سرنگون كردن هواپيماي مسافربري ايران نيز ابا نكردند. امريكا به ويژه در دوره دوم حكومت ريگان، خليج فارس را به ميدان تجمع نيروهاي دريايى خود و متحدان اروپائيش تبديل كرد به گونه‏اي كه از زمان جنگ دو كره در اوايل دهه 1950م تا آن زمان، هيچ يك از آب‏هاي جهان به اندازه خليج فارس شاهد حضور نيروهاي جنگي امريكا و متحدانش در ناتو نبوده است. ريگان در ادامه سياست نظامي‏گري و ميليتاريستي خود به لبنان، گرانادا، درياي كارائيب، اقيانوس هند و درياي مديترانه نيروهاي اضافي گسيل كرد و تعداد موشك‏هاي دوربرد امريكايى مستقر در اروپاي غربي را افزود. ريگان از گروه‏هاي چريكي مخالف در نيكاراگوئه حمايت نظامي و مالي گسترده‏اي به عمل آورد و به دولت السالوادور در رويارويى با گروه‏هاي چريكي اين كشور ياري رساند. هم‏چنين تيرگي رابطه امريكا و پاناما بر سر مالكيت كانال پاناما و نيز حمله هوايى امريكا به شهرهاي طرابلس و بن غازي در ليبي از ديگر حوادث دوران زمام‏داري ريگان مي‏باشد. ريگان در طول دوره اول رياست جمهوري خود دستور انجام رزمايش‏هاي متعددي را در مناطق مختلف جهان صادر كرد به طوري كه در طي چهار سال، 37 رزمايش پر هزينه با حضور امريكا صورت گرفت. هم‏چنين در دوران حاكميت ريگان بودجه نظامي امريكا از 171 ميليارد دلار در سال 1981م به 303 ميليارد دلار در سال پاياني حاكميت وي در سال 1988م رسيد. به بيان ديگر، بودجه نظامي روزانه امريكا برابر با 850 ميليون دلار بود كه معادل يا بيشتر از بودجه نظامي سالانه بسياري از كشورهاي جهان بود. امريكا در دوران هشت ساله حكومت ريگان، رسماً صاحب 2500 پايگاه نظامي در 114 كشور و يا منطقه در خارج از ايالات متحده شده بود. در تمام طول حكومت ريگان، اكثر كشورهاي كوچك منطقه امريكاي مركزي، اوضاع ناآرامي داشتند، اوضاعي كه نتيجه مستقيم اعمال سياست‏هاي امريكا در منطقه بود. ريگان با اين اعمال خود، اين ويژگي نظامي‏گري را بيش از هر زمان ديگر به خصوصيت تفكيك‏ناپذير جمهوري‏خواهان مبدل ساخت. به طوري كه زمام‏داران بعد از او نيز همين ويژگي را با قوت ادامه دادند. ريگان درنهايت پس از هشت سال رياست جمهوري، جاي خود را به معاونش جورج بوش (پدر) سپرد و در 78 سالگي با ميدان سياست وداع گفت. وي در سال‏هاي پس از آن، به ويژه در دهه آخر عمر خود دچار بيماري آلْزايْمر (فراموشي) گرديد و تا آنجا پيش رفت كه حتي آشنايان و مسير منزل خود را از ياد برد. رونالد ريگان سرانجام پس از يك دوره جنايت و وحشي‏گري، در ششم ژوئن 2004م در 93 سالگي جان سپرد.

17) روز ملي "سوئد": كشور پادشاهي سوئد با 449/964 كيلومتر مربع مساحت در شمال اروپا در كنار درياي بالتيك و در همسايگي كشورهاي نروژ، فنلاند و دانمارك واقع شده است. جمعيت آن در حدود نه ميليون نفر كه حدود 90 درصد از نژاد سوئدي و پيرو مذهب پروتستان و داراي زبان رسمي سوئدي مي‏باشند. هم‏چنين پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت نروژ تا سال 2025م بيش از 9 ميليون نفر خواهد بود. پايتخت سوئد، استكهلم و ديگر شهرهاي آن يوته بوري، مالمو و اوپسالا و داراي واحد پول كرون است. نظام سياسي حاكم در سوئد مشروطه سلطنتي است و مقام سلطنت بيشتر تشريفاتي است. سوئد يكي از پيشرفته‏ترين و ثروت‏مندترين كشورهاي جهان به شمار مي‏آيد. ماشين آلات و محصولات صنعتي از عمده‏ترين اقلام صادراتي سوئد است. اين كشور صنعتي داراي قدمت تاريخي بوده و روز 6 ژوئن سال‏روز تأسيس سلسله پادشاهي واسا در سال 1523م به عنوان روز ملي اين كشور نام‏گذاري شده است.

/ن

16 خرداد 1389 / 23 جمادی الثانی 1431 / 5 ژوئن2010

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته