از علت تا درمان فتق بعد از سزارین

فتق چیست؟

اگر قسمتی از بدن به جای دیگری از آن فشار وارد کند و برآمده شود، می گوییم فتق رخ داده است. در فتق برشی، دیواره شکم از جای برش سزارین بیرون می زند.

در شرایط زیر، خطر بروز این وضعیت در زنان افزایش می یابد:

چاقی مفرط (اضافه وزن فشار بیشتری به شکم وارد می کند)

جای برش بزرگ تر

دیابت

بافت ضعیف

اگرچه معمولا فتق برشی خارج از وضعیت فیزیکی باعث بروز علامت نمی شود، بدون درمان برطرف نخواهد شد. تنها راه درمان فتق برشی بعد از سزارین، جراحی است.1

نشانه های فتق بعد از سزارین

برآمدگی شکم

شایعترین علامت فتق بعد از سزارین یک برآمدگی از بافت است که از یک منطقه از زخم جراحی بیرون آمده است یا ممکن است فرد فقط یک برآمدگی پوستی در اطراف زخم را تجربه کند.

فتق همیشه بلافاصله بعد از عمل سزارین ایجاد نمی شود. بنابراین ممکن است فردی ماه ها بعد از تولد نوزادش به فتق بعد از سزارین مبتلا شود. این نوع فتق معمولا در شرایط زیر بیشتر قابل توجه است:

هنگامی که صاف و مستقیم ایستاده اید.

زمانی که می خواهید جسمی سنگینی را از روی زمین بلند کنید.

زمانی که سرفه می کنید.

پوست شکم بعد از زایمان، به دلیل جمع شدن رحم دچار افتادگی می شود. در این شرایط ممکن است تشخیص فتق بعد از سزارین مشکل باشد.

درد و ناراحتی

گاهی اوقات، این فتق شکافی درد و ناراحتی ایجاد می کند. به ویژه هنگامی که برآمدگی در شکم برجسته باشد. این علامت می تواند یک چالش برای مادر باشد. روند بهبودی بعد از عمل سزارین، معمولا درد دارد. اما منظور از درد ناشی از فتق بعد از سزارین دردی است که بیشتر از زمان عادی بهبودی جای زخم طول بکشد.

تهوع و یا یبوست

فتق ایجاد شده با دردی که در شکم به وجود می آورد نشان می دهد که عوارض دیگری نیز در بدن رخ خواهد داد. تهوع، یبوست و حتی استفراغ از علائم فتق بعد از سزارین می باشد. در مورد یبوست به دلیل آن که روده خارج از محل خود قرار گرفته، تحریک شده و اجابت مزاج مشکل تر می شود.2

نرخ وقوع فتق بعد از سزارین

یک مطالعه تحقیقی منتشر شده در مجله PLoS One نشان داده است که حدود ۲ نفر از هر ۱۰۰۰ سزارین باعث فتق می شوند. این موارد تا ۱۰ سال بعد از زایمان نیاز به عمل جراحی ترمیمی دارند.

این مطالعه همچنین نشان داد که زنانی که در طی عمل جراحی با برش عمودی سزارین می کنند، نسبت به زنانی که برش عرضی برای زایمانشان زده می شود، بیشتر به فتق بعد از سزارین مبتلا می شوند. نیمی از این فتق ها در سال اول بعد از عمل علائم خود را نشان می دهند. حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از فتق های ایجاد شده بعد از سزارین، فتقی است که در آن عضلات شکم بیرون زده است.1

تشخیص فتق بعد از سزارین

پزشک متخصص زنان و زایمان اغلب با دیدن ظاهر فتق و انجام معاینه فیزیکی می تواند آن را تشخیص دهد. اما بعد از سزارین شرایطی رخ می دهد که علائم مشابه با فتق دارد.

برای مثال:

دمل

هماتوم

اندومتریت دیواره شکم

پارگی روده

عفونت جای زخم

گاهی پزشک برای رد کردن احتمال سایر مشکلات و تایید فتق یا بررسی این که آیا روده در فتق گرفتار شده، عکس برداری تجویز می کند. از جمله این روش ها می توان به سونوگرافی یا سی تی اسکن اشاره کرد.3

درمان فتق بعد از سزارین

معمولا برای درمان فتق برشی از جراحی کمک گرفته می شود. اما تا وقتی که فرد دچار علائم خاص نشود، پزشک پیشنهاد جراحی نمی دهد.

از جمله این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

فتق بزرگتر و بارزتر شده است

فتق باعث ایجاد مشکل و ناراحتی شده و فرد نمی تواند فعالیت های روزمره خود را انجام دهد

محبوس شدن فتق (روده در فتق گرفتار شده و جریان خون به اندازه کافی به آن نمی رسد درنتیجه فرد دچار درد شدید می شود)

محبوس شدن فتق امری نادر است و درصورت بروز، وضعیت اورژانسی تلقی می شود.

دارویی برای کوچک کردن فتق وجود ندارد. بعضی از زنان شکم بند می پوشند که نوعی کمربند ارتجاعی است و مانع از بیرون زدگی فتق می شود. این روش باعث از بین رفتن فتق نمی شود اما به تسکین علائم کمک می کند. فقط جراحی ظاهر فتق را کاهش می دهد.

جراح می تواند با معاینه فتق روش خاصی برای درمان آن پیشنهاد دهد. مثلا، بعضی از جراحان عمل باز را توصیه می کنند. در این روش برای درمان فتق برش بزرگتری لحاظ می شود. در عوض، لاپاروسکوپی یا روش هایی که کمتر تهاجمی است، شامل برش کوچک تر برای دسترسی به ناحیه مورد نظر می شود.

معمولا پزشک در هر دو روشروی ناحیه ضعیف مش جراحی می گذارد تا سر جای خود باقی بماند.3

چه اتفاقی می‌ افتد اگر این عارضه بعد از زایمان درمان نشود؟

شما باید میزان شدت فتق خود را بررسی کنید. اگر خیلی کوچک است و باعث ناراحتی زیادی نمی‌ شود، پس می ‌تواند درمان نشود، اما انجام تمرینات منظم اجباری است. با این حال، اگر از فتق ناف یا فتق شکمی رنج می ‌برید، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید چون می‌ تواند باعث بروز اثرات جدی مانند درد شکمی غیر قابل‌ کنترل و تامین خون کم‌تر به روده‌ ها شود. در نتیجه توصیه می ‌شود قبل از پیگیری هر نوع درمان و یا تمرینی، با پزشک خود مشورت داشته باشید.

اکثر مردم به سرعت پس از جراحی ترمیم فتق بهبود می یابند. بجز مواردی که فتق خیلی بزرگ و یا پیچیده باشد، افراد پس از جراحی می توانند راه بروند و همان روز مرخص شوند. کمی درد پس از جراحی، طبیعی است.

در صورت بروز تب و یا خونریزی زیاد یا درد شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید. افرادی که در ادارات کار می ‌کنند معمولا در عرض یک یا دو هفته به سر کار باز می ‌گردند. آن ‌هایی که در محیط ‌های با فشار کاری زیادتر، کار می‌ کنند ممکن است نیاز به زمان بیشتری برای استراحت داشته باشند. پزشک تان در مورد زمان ریکاوری و محدودیت ‌های پیش از جراحی با شما صحبت خواهد کرد.4

تمرین‌ های ساده برای جلوگیری از فتق ناف بعد از سزارین

در اینجا چند تمرین ساده وجود دارد که می ‌توانید وارد رژیم روزانه خود کنید و فتق ناف را به طور طبیعی کاهش دهید:

۱. حالت قایق (حالت یوگا)

روی زمین بنشینید و هر دو پایتان را به طور کشیده در مقابل خود نگاه دارید.

به آرامی هر دو دست را در زیر پاهای خود قرار دهید و سعی کنید پاهایتان را به سمت سینه بلند کنید.

در حدود ده ثانیه موقعیت خود را حفظ کنید و به آرامی به موقعیت اولیه برگردید.

۲. تمرین ‌های دوچرخه پا

بر روی یک تخته شیبدار دراز بکشید تا پاهای شما کمی بالاتر از سرتان باشد.

سعی کنید پاهای خود را به سمت بالا ببرید و با حرکت دایره ‌ای پدال بزنید.

فشار بر روی شکم باعث کاهش ورم ناف می‌ شود.4

پینوشتها
1.www.darmankade.com
2.www.payamesalamat.com
3.www.fun3.ir
4.www.hidoctor.ir