زایمان در آب چیست؟
زایمان در آب از جمله روشهای کمکی در زایمان طبیعی است که باعث میشود مادران با احساس درد و فشار کمتر فرزند خود را به دنیا بیاورند چراکه قرار گرفتن در محیط آب به خودی خود آرامش بخش است و با مرطوب نگه داشتن واژن و دهانه رحم میتواند فرایند زایمان را تسهیل کند. با این حال انجام این روش نیازمند آموزش دیدن در دوران حاملگی است. بیمارستانهایی که خدمات زایمان در آب را ارائه میدهند معمولاً 8 جلسه آموزشی را برای مادران در نظر میگیرند.در طی این جلسات که معمولا از هفته بیستم بارداری شروع میشوند در مورد مراحل زایمان، تغذیه مناسب در دوران بارداری، نرمشهای مناسب برای بارداری، مراقبتهای بعد از زایمان طبیعی و بسیاری از نکات مهم دیگر آموزش داده میشود. همچنین پزشک نیز راهنماییهای مفیدی را ارائه میدهد. 1
چه کسانی می توانند زایمان در آب را تجربه کنند؟
اگر بارداری کم خطر داشته اید و ماما یا پزشک متخصص زنان و زایمان معتقد است که انجام این امر برای شما و جنین شما بی خطر است، زایمان در آب می تواند یک گزینه خوب برای شما باشد.اما در حالت کلی بهتر است تا قبل از روزهای پایانی بارداری در مورد این موضوع با پزشک یا ماما به صورت مفصل صحبت کنید و تمام جوانب را در نظر بگیرید و پس از تصمیم گیری، شروع به برنامه ریزی کنید.2
چه کسانی نباید زایمان در آب انجام دهند؟
وضعیت جنین بریچ (سر جنین در شکم مادر به سمت بالا) باشد.مادر دو قلو یا سه قلو (یا بیشتر) باردار باشد.
جنین نارس باشد. یعنی زیر ۳۷ هفته به دنیا بیاید.
جنین قبل یا هنگام زایمان از مکونیوم عبور کرده باشد.
مادر تبخال فعال یا هرپس داشته باشد.
مادر حین بارداری مبتلا به پره اکلامپسی شده باشد.
مادر دچار عفونت باشد.
مادر در زمان زایمان و روزهای پایانی بارداری تب و درجه دمای بدن بالا داشته باشد.
مادر دچار خونریزی شود.
از پاره شدن کیسه آب آمنیوتیک مادر بیش از ۲۴ ساعت گذشته باشد.
مادر در زایمان قبلی خود قبلاً سزارین کرده باشد.
مادر در معرض خطرات ابتلا به مشکلات زایمان باشد.
در صورت داشتن هر یک از عوامل خطر ذکر شده در بالا احتمالاً به مادر توصیه می شود که در آب زایمان نکند. زیرا ممکن است در شرایط اضطراری قرار بگیرد و سلامت خود یا فرزندش به خطر بیفتد.
مثلا اگر مادر به عفونت مبتلا باشد، ممکن است در معرض خطر انتقال آن عفونت به نوزاد خود در محیط آبی باشد. اگر مادر در معرض خطر خونریزی باشد، حضور در استخر می تواند خطرناک باشد زیرا اندازه گیری مقدار خون از دست رفته در آب دشوار است. بنابراین اگر هر یک از موارد بالا در مورد شما صدق می کند، بهتر است با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید.2
فوائد و مزایای به دنیا آوردن نوزاد در آب چیست؟
زاییدن در آب علاوه بر کاهش درد زایمان، مزایای دیگری نیز دارد که باعث افزایش محبوبیت آن در میان خانمهای باردار شده است.در این زایمان به مانند سزارین نیازی به داروی بیهوشی نیست.
درد زایمان را کم میکند، زمان زایمان کوتاهتر و آستانه درد مادر افزایش پیدا میکند.
به دلیل خاصیت کشسانی و انعطاف پذیری؛ خطر پارگی و برش پرینه کاهش مییابد.
وجود آب گرم باعث آرامش مادر و در مراحل آخر زایمان به مادر انرژی میدهد. به دلیل شناور بودن در آب، وزن مادر کمتر و حرکت او آسان تر میشود. در نتیجه انقباضات رحم بهتر شده و گردش خون آسان تر و اکسیژن بیشتری به نوزاد میرسد.
شناور شدن در آب باعث کاهش فشار خون نیز میشود، با کمک به کاهش استرس و افزایش اندروفین درد مادر کاهش می یابد.
آب همانند حریمی برای مادر شده و موجب کاهش خجالت، اضطراب و ترس او میگردد. همچنین استرس پس از زایمان را کاهش میدهد.
در این روش، ضربههای زایمان به نوزاد کاهش یافته و در نتیجه امنیت زایمان افزایش پیدا می کند.
زاییدن در آب به مادر حس کنترل بر زایمان را میدهد، از استرس او میکاهد و اعتماد به نفس مادر را افزایش می دهد.
آب، ماهیچه و عضلات مادر را ریلکس می کند و جریان خون را بهبود میبخشد.
تولد نوزاد در آب، برای کودک محیطی شبیه به کیسه آمنیوتیک را فراهم میکند.1
خطرات زایمان در آب
مشکلات نادری که ممکن است در پروسه زایمان در آب بروز کنند عبارتند از:- مادر یا نوزاد به عفونتی خاص مبتلا می شوند.
- بند ناف پیش از خروج نوزاد از بدن مادر به دور گردنش می پیچد.
- درجه حرارت بدن نوزاد بیش از حد پایین یا بالا می رود.
- نوزاد در آب نفس می کشد.
- نوزاد تشنج کرده و نفس نمی کشد.3
هشدارهای زایمان در آب
اگر به زایمان در آب فکر می کنید، در ماه های نخست بارداری به پزشک تان اطلاع دهید تا مرکز درمانی مناسبی برای این کار بیابد. بهتر است برای برنامه ریزی و مدیریت زایمان درون آب از مامایی حاذق کمک بگیرید. اگر بیمارستان های محل زندگی تان امکانات زایمان در آب را ندارند، مجبور هستید در حمام خانه تان این کار را انجام دهید.رعایت نکات زیر در حین زایمان درون آب ضروری است:
- از بهداشتی و ایمن بودن وان اطمینان حاصل کنید.
- انجام دادن اقدامات لازم برای مقابله با بروز عفونت
- کنترل کردن تندرستی مادر و نوزاد
- همکاری پزشک متخصص زنان و زایمان، ماما و پرستار در پروسه زایمان درون آب
- حفظ درجه حرارت آب بین 36 تا 38 درجه سانتی گراد
- نوشیدن آب توسط مادر در حین زایمان
- کند شدن پروسه زایمان با غوطه ور شدن در آب گرم.3
آیا امکان غرق شدن نوازد هنگام زایمان در آب وجود دارد؟
یکی از نگرانیهای عمده مادران در این زایمان، احتمال غرق شدن جنین است. اما بررسیها نشان میدهند که احتمال این موضوع بسیار کم است چراکه جنین در طول دوران بارداری نفس نمیکشد و اکسیژن مورد نیاز خود را از خون مادر دریافت مینماید. در لحظات اولیه پس از تولد نیز نوزاد تا چند ثانیه نفس نمیکشد و به گونهای رفتار میکند که انگار هنوز در رحم قرار دارد.در واقع ریههای کودک در بدو ورود به حوضچه زایمان هنوز بسته است و آب وارد آن نمیشود. در این شرایط بسیار اهمیت دارد که کودک را به محض به دنیا آمدن به آرامی به روی آب بیاورید و اجازه ندهید پس از بیرون کشیدن نوزاد از آب سر او مجدداً در زیر آب قرار بگیرید.1
پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.darmankade.com
3.www.niniplus.com