صرع يکي از شايع ترين بيماري هايي است که به پزشک متخصص مغز و اعصاب ارجاع مي شود .اثرات فردي، اجتماعي و اقتصادي صرع به لحاظ شيوع بالا اين بيماري بايد به دقت مورد توجه قرار گيرد. لذا فرآيند آشنايي با اين بيماري که شامل، تشخيص صرع از حملات غير صرع، تعيين علت، نوع تشنج و درمان مناسب حائز اهميت مي باشد و بدين خاطر به سوالات متعددي که در ذهن بيمار و خانواده ممکن است به وجود آيد به اختصار جواب داده مي شود. اين گفتگو در پي تماس هاي مکرر خوانندگان مجله يا روابط عمومي و جهت رفع مشکلات ذهني آنان تهيه شده است.
1- صرع چيست؟
صرع به تکرار تشنج در يک فرد بدون علت خاص اطلاق مي شود بنابر باور غلط برخي، افراد صرع را بيماري اي دانسته اند که بايد آن را مخفي نمود و غير قابل درمان مي باشد.که با توجه به تعريف بالا اين باور غلط بوده و نياز است که فرهنگ جامعه را بدان تغيير داد.
2- چه تعداد از مردم بيماري صرع دارند؟
طبق مطالعات بيش از يک درصد مردم برخي از اشکال صرع را دارند يا در طول زندگي خواهند داشت.
3- آيا تشنج علل خاصي دارد؟
در حدود 60 الي 70 درصد علت خاصي براي آن قابل ارزيابي نيست و در بقيه موارد کاهش يا افزايش برخي مواد مثل قند، کلسيم، منيزيم و...عفونت هاي مغزي، تومور وآبسه مغزي، سکته، ضربه هاي سر، مسموميت هاي دارويي، تب ، و...مي تواند دليل آن باشد.
4- آيا صرع در سن خاصي ديده مي شود؟
همه افراد در هر سني مي توانند گرفتار شوند ولي هر چه سن شروع خيلي کم يا خيلي بالا باشد احتمال اينکه جز موارد ثانويه باشد بيشتر مي شود.
5- آيا حملات انواع مختلف دارند؟
بله حملات برحسب نوع تشنج علائم مختلف دارند، مثلا فرد مي تواند بيهوش شود. يا دچار حرکات اتوماتيک وار شود يا اينکه يک منظره را به صورت توهم بينايي داشته باشد يا يک طرف بدن بدون بيهوشي دچار حرکت غير ارادي شود.
6- آي صرع ارثي است؟
در اکثر موارد ارثي نمي باشد و به زباني ديگر علل ارثي آن بسيار کم مي باشد.
7- آيا صرع مسري است؟
خير به هيچ عنوان مسري نمي باشد.
8- در يک بيمار صرعي چه عواملي باعث تشديد حملات مي شود؟
در برخي بيماران عواملي مثل بيخوابي، گرسنگي طولاني، استرس، نور خصوصاً نورهاي چشمک زن. الکل، برخي غذاهاي به اصطلاح سرد و افزايش درجه حرارت مي تواند حملات را افزايش دهند.
9- حمله تشنجي کاذب چيست؟
به اين نوع حملات که به آن تشنج با منشاء رواني گفته مي شود کاملا شايع مي باشد که در اين حالت فرد آگاهانه يا ناآگاهانه حملات صرعي را تقليد و شبيه سازي مي کند که هم در افراد مصروع و هم غير مصروع ديده مي شود که بايد ضمن تشخيص آن (چون باعث مي شود که فرد، مصروع تشخيص داده شود يا اينکه در فرد مصروع باعث افزايش مقدار دارو شود) نسبت به علت بروز آن که بيشتر جنبه هاي سود جويي يا توجه بيشتر دارد با همکاران روانپزشک مشورت شود.
10- آيا هر فردي که تشنج مي کند صرع دارد؟
همانطور که در سوال اول جواب داده شد صرع تکرار تشنج عامل محرک و اوليه است. مثلا در فردي که دچار سکته مغزي مي شود مي تواند دچار تشنج تکرار شونده که در اين حالت صرع ناميده نمي شود.
11- روش تشخيص صرع چيست؟
توسط پزشک متخصص مربوط که عمدتاً با دو روش شرح حال و مشاهده باليني و در تکميل آن نوار مغزي مي باشد.
12- آيا فرد مبتلا به صرع ممکن است نوار مغزي طبيعي داشته باشد؟
بله در حدود 10 درصد موارد ممکن است نوار مغزي طبيعي باشد. البته طبيعي بودن يا غير طبيعي بودن آن بستگي به عواملي دارد که بعداً توضيح داده خواهد شد.
13- چه بيماراني نياز به درمان دارند؟
همه ي بيماراني که بيش از يک بار تشنج دارند يا بيماراني که يک بار تشنج داشته اند. در شرايط خاصي مثل شغل فرد و... نياز به درمان دارويي دارند.
14- چه زماني بايد دارو ادامه يابد؟
حدوداً 3 الي 5 سال نياز است که درمان ادامه يابد و در برخي موارد مثل مواردي که بيمار با چند دارو کنترل مي شود يا برخي صرعهاي خاص يا در مواردي که علل ثانويه دارد نياز است که مدتهاي طولاني تري يا حتي مادام العمر بيمار دارو استفاده نمايد.
15- آيا قطع ناگهاني دارو خطري دارد؟
قطع دارو بايد تدريجي و تحت نظر پزشک باشد قطع ناگهاني دارو توسط خود بيمار خطرناک و ممکن است باعث حالتي به نام صرع پايدار شود که در اين حالت فرد دچار تشنج با زمان طولاني تر و خطر جاني نيز دارد.
16- آيا زنان مصروع مي توانند ازدواج و بچه دار شوند؟
بله اين افراد مي توانند ازدواج کنند و تحت نظر پزشک بارداري طبيعي داشته باشند و هيچگونه مانعي جهت ازدواج ندارند.
17- آيا در زمان بارداري فرد بايد دارو را ادامه دهد؟
بله در زمان بارداري با توجه به نوع دارو و تعداد حملات بايد مصرف دارو ادامه يابد البته بايد از داروهايي استفاده نمود که خطري جهت مادر وجنين نداشته باشد.
18 - آيا مصرف دارو در زمان بارداري باعث افزايش عوارض روي جنين مي شود؟
با انتخاب درست دارو و پيگيري مربوطه حدوداً نيم درصد نسبت به افراد عادي اين رقم بالا مي رود که قابل توجه نمي باشد.
منبع:نشريه اطلاعات هفتگي شماره 3424
/ن
