بسیاری از نوجوانان انتظار ندارند که اعتیاد به سیگار به یک مشکل مادام‌العمر تبدیل شود. برخی نوجوانان فقط می‌خواهند امتحان کنند که سیگار کشیدن چگونه است اما در نهایت معتاد می‌شوند و در واقع تعجب می‌کنند که چرا نمی توانند سیگار را ترک کنند.

دلیل سیگار کشیدن نوجوانان چیست؟

سیگار کشیدن نوجوانان به علل مختلف انجام می شود به طور مثال:
1. فشار همکلاسی ها و دوستان: آنها سیگار می‌کشند تا مثل دوستانشان باشند.
2. تصویر اجتماعی: نوجوانانی که احساس بی‌عرضگی دارند و اعتماد به نفس پایینی دارند، فکر می‌کنند سیگار کشیدن باعث می شود خوب به نظر برسند.
6. کاهش وزن: دختران نوجوان ممکن است برای کنترل وزنشان سیگار بکشند.
7. تبلیغات: ممکن است تحت تاثیر تبلیغاتی قرار بگیرند که نشان می‌دهد سیگار سرگرم کننده است و باعث می‌شود جذاب به نظر برسند.
8. والدین سیگاری: اگر والدین آنها در خانه سیگار بکشند، احتمال اینکه نوجوانان هم سیگار کشیدن را شروع کنند زیاد است.

چگونه متوجه سیگار کشیدن نوجوان شویم؟

فهمیدن اینکه نوجوانتان سیگار می‌کشد اصلاً کار سختی نیست، تنها باید علائمی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم را بدانید:
خاک سیگار را روی لباس یا پوستشان می‌بینید.
نوجوان و دوستانش بوی سیگار می‌دهند.
از آدامس‌های نعنایی بیشتر از قبل استفاده می‌کنند تا بوی بد سیگار را بپوشانند.
در کوله‌پشتی خود سیگار، فندک یا وسایل مربوط به استعمال دخانیات به همراه دارند.
بیشتر از آنچه در گذشته لازم داشتند از شما پول می‌‌گیرند.

راهکارهای برخود با نوجوانی که سیگار میکشد

1. با فرزند نوجوان خود درباره سیگار صحبت کنید

والدین در کمک به نوجوانان برای ترک سیگار یا حتی شروع نکردن این کار، نقش مهمی دارند. ممکن است تذکر پدر و مادرها درباره سلامتی یا رفتار نوجوان، آنها را فوراً کلافه کند اما به جای اینکه برای فرزند نوجوان خود سخنرانی کنید به او اجازه‌ حرف زدن دهید و بگذارید نظرش را آزادانه درباره سیگار کشیدن بیان کند.

همچنین از او بپرسید که دوستانش در این باره چه نظری دارند . این کار می‌تواند به شما کمک کند تا به نکات مهمی که می‌خواهید درباره سیگار کشیدن او بدانید بدون اینکه نوجوانتان حس کند برایش سخنرانی می‌کنید، برسید.

2. روی حماقتشان متمرکز شوید

در حقیقت، بیشتر نوجوانان آن قدر نگران خطرات احتمالی سیگار برای سلامتی خود نیستند که به خاطر آن سیگار نکشند یا آن را ترک کنند. بنابراین، شما باید خطرات سیگار کشیدن را به مسائلی ربط دهید که برای نوجوان اهمیت دارد، مثل شکل ظاهریشان. پس روی نادانی نوجوانان خود تمرکز کنید و به آنها بگویید وقتی سیگار کشیدن را شروع می‌کنند چه اتفاقی برای دندان، پوست، مو، ناخن و انگشتانشان می‌افتد. این می‌تواند دلیل قابل قبول و موثری باشد.

3. درباره تأثیرات منفی سیگار بر توانایی جسمانی آنها صحبت کنید

اگر نوجوان شما ورزش می کند یا به فعالیت هایی مانند آواز خواندن علاقمند است، به این نکته اشاره کنید که با سیگار کشیدن، ظرفیت ریه‌ ها کم می شود و این امر می‌تواند مانع موفقیت او در رشته دلخواهش شود.

4. داستان افرادی که سیگار کشیدن به آن‌ها آسیب رسانده است را تعریف کنید

اگر یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستان نزدیک خانواده‌ شما سیگاری است و دچار سرطان ریه یا بیماری‌های مرتبط با استعمال دخانیات شده است، به فرزندان خود اطلاع دهید. این مسئله به آن‌ها کمک می‌کند تا به تاثیراتی که سیگار کشیدن روی سلامتی دارد توجه کنند.

5. الگو خوبی باشید

سیگار کشیدن بیشتر میان نوجوانانی معمول است که والدینشان سیگار می‌کشند. به یاد داشته باشید که اگر خودتان سیگار می‌کشید و می‌خواهید مانع از سیگار کشیدن نوجوانانتان شوید، حرف شما ارزش کم‌تری پیدا می‌کند و تقریباً در این زمینه برشی ندارد. پس اگر سیگار می‌کشید، بهتر است هرچه زودتر آن را ترک کنید.

در این فاصله، جلوی نوجوان خود سیگار نکشید و پاکت و زیر سیگاری را اطراف خانه رها نکنید. برای نوجوان خود توضیح دهید که چقدر از سیگار کشیدن ناراضی هستید، چقدر ترک آن دشوار است و تا زمانی که برای همیشه سیگار را ترک نکنید، به تلاش خود ادامه می‌دهید.

6. علت جذابیت سیگار را توضیح دهید

به نوجوان خود بگویید که شرکت‌های تولید دخانیات چگونه از راه تبلیغات و قرار دادن محصولاتشان در دست بازیگران تلاش می کنند که در ذهن مخاطب این تصور را ایجاد کنند که سیگار کشیدن ما را جذاب تر نشان می‌دهد تا اینگونه محصولات خود را به فروش برسانند.

7. قاطعانه سیگار کشیدن را ممنوع کنید

ممکن است احساس کنید نوجوان شما یک کلمه از حرف‌هایتان را نمی‌شنود با این حال شما حرف خودتان را بزنید. به نوجوان خود بگویید که استعمال دخانیات در خانواده ممنوع است. مخالفت شما بیش از آنچه فکر می‌کنید تاثیر‌گذار است. همچنین در عین احترام به حریم خصوصی نوجوان سعی کنید برفعالیت های خارج از خانه نوجوان نظارت داشته باشید.

8. اطلاعات خود را درباره دخانیات را افزایش دهید.

نوجوانان غالباً فکر می‌کنند سیگارهای الکترونیکی و همچنین تنباکوهای بدون دود، سیگارهای میخک (کرتیکس)، سیگارهای طعم‌دار آب‌نباتی (بیدیس) و قلیان نسبت به سیگارهای سنتی کمتر اعتیاد‌آور هستند و آسیب می‌زنند. اما همه‌ی آنها برای سلامتی خطر دارند.

سیگارهای الکترونیکی دستگاههایی هستند که با باتری کار می‌کنند، مایعی را گرم کرده ( که معمولاً همیشه حاوی نیکوتین نیست) و آن مایع را به بخار قابل استنشاق تبدیل می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که سیگارهای الکترونیکی باعث استنشاق مواد شیمیایی بالقوه‌ی مضری برای مصرف کنندگان می‌شوند. سیگارهای الکترونیکی همچنین نوجوانان را درگیر نیکوتین می‌کنند و استفاده از دخانیات را طبیعی جلوه می‌دهند که می‌تواند منجر به سیگار کشیدن شود.

9. از طریق هزینه های پولی انگیزه ایجاد کنید

از آنجا که سیگار کشیدن یک عادت گران قیمت است، بنابراین می توانید برای نوجوان خود محاسبه کنید که روزانه، هفتگی یا سالانه چه قدر پول برای خرید سیگار مصرف می‌شود. این هزینه را با چیزهایی مثل لباس، گوشی یا سایر وسایل ضروری که نوجوان شما می‌تواند با استفاده از آن پول خریداری کند مقایسه کنید.

10. انتظار فشار همسالان را داشته باشید

به فرزند نوجوان خود یاد دهید تحت فشار دوستان ناباب برای سیگار کشیدن قرار نگیرد و برای رد کردن درخواست سیگار کشیدن قاطعانه به آنها نه بگوید.

11. اعتیاد را جدی بگیرید

اکثر نوجوانان معتقدند که استعمال دخانیات به صورت تفریحی باعث اعتیاد آنها نمی‌شود و اگر سیگاری شوند، هر زمان که بخواهند می‌توانند سیگار را ترک کنند. این در حالیست که نوجوانان می‌توانند پس از کشیدن پنج بسته سیگار معتاد شوند. به نوجوان خود یادآوری کنید که بیشتر سیگاری‌های بزرگسال از نوجوانی شروع می‌کنند و وقتی گرفتار می‌شوند، ترک آن سخت است.

12. مشارکت کنید

علیه سیگار کشیدن نوجوانان موضع فعال داشته باشید. در کمپین‌های پیشگیری از استعمال دخانیات شرکت کنید. از تلاش‌ها برای ممنوعیت دخانیات در مکانهای عمومی و افزایش مالیات بر محصولات دخانیات حمایت کنید.

راهکار هایی برای ترک اعتیاد نوجوان

هنگامی که با نوجوان خود درباره ترک سیگار صحبت می‌کنید، از او بپرسید که کدام یک از دوستان وی سعی در ترک سیگار دارد؟ یا اینکه چرا آنها در ترک سیگار موفق بودند یا موفق نبودند. از نوجوان خود بپرسید که فکر می‌کند چه راهکارهایی برای ترک سیگار بهترین نتیجه را دارد.

همچنین می توانید از راهکارهای زیر به نوجوان خود برای ترک دخانیات کمک کنید:

دلایل ترک سیگار خود را بنویسد:

از نوجوان خود بخواهید که به این فکر کند که چرا می‌خواهد سیگار را ترک کند. از دلایل خود یک لیست تهیه کند. این لیست می‌تواند به نوجوان شما کمک کند تا هنگام وسوسه، انگیزه داشته باشد.

تاریخ ترک اعتیاد را مشخص کنید:

به نوجوان خود کمک کنید تا برای ترک سیگار تاریخی را انتخاب کند.

از چیزهایی که نوجوان را وسوسه می‌کنند، پرهیز کنید:

نوجوان خود را تشویق کنید که از افراد، مکان‌ها و فعالیت‌هایی که با سیگار کشیدن ارتباط دارند دوری کند.

برای ولع شدیدد سیگار کشیدن هنگام ترک آن آمادگی داشته باشید:

به نوجوان خود یادآوری کنید که اگر بتواند فقط چند دقیقه تحمل کند، ولع مصرف نیکوتین از بین می رود. پیشنهاد کنید چند نفس عمیق بکشد یا قدم بزند. آدامس های بدون قند، آب نبات سفت، کرفس یا هویج را به آن‌ها پیشنهاد کنید تا فکشان بجنبد.

از محصولات ترک سیگار استفاده کنید:

اگرچه محصولات جایگزین نیکوتین، مثل آدامس‌های نیکوتین، یا اسپری‌های استنشاقی و بینی، برای نوجوانان طراحی نشده اند اما، در برخی موارد ممکن است مفید باشند. درمورد این گزینه‌ها با پزشک مشورت کنید.

مشاوره بگیرید:

روانشناس و مشاور نوجوان می‌تواند به نوجوان شما ابزار و حمایت لازم برای ترک سیگار را بدهد. بر همین اساس مرکز مشاوره یاسان با داشتن سابقه طولانی در ارائه خدمات روانشناسی کودک و نوجوان آماده کمک به فرزند شما برای ترک دخانیات است.

در پایان

باید تاکید کرد که با نوجوانانی که سیگار می‌کشند باید با احترام و توجه به نیازهایشان برخورد کرد. باید از آن‌ها بپرسیم که چرا سیگار می‌کشند و به آن‌ها توضیح دهیم که چگونه سیگار می‌تواند به سلامتی آسیب بزند. همچنین، باید به آن‌ها اطلاعاتی در مورد راه‌های ترک سیگار داد و به آن‌ها کمک کنیم تا این عادت خطرناک را ترک کنند. در نهایت، باید به آن‌ها یادآوری کنیم که سلامتی آن‌ها بسیار مهم است و باید به آن توجه کنند.