روش‌های متفاوتی برای آموزش شجاعت در سنین مختلف وجود دارد. البته شجاعت در هر سن و موقعیتی می‌تواند تعریفی متفاوت داشته باشد. گاهی معنای مسئولیت‌پذیری پیدا می‌کند، گاهی ریسک‌پذیری و گاهی ممکن است منظور از آن استقلال در تصمیم‌گیری و عمل باشد. به این منظور تکنیک‌ها و رفتارهایی وجود دارند که برای آموزش مفهوم شجاعت می‌توانید از آن‌ها کمک بگیرید.

روش‌های تربیتی غیرمستقیم در داشتن فرزندی شجاع

کودک را تشویق کنید شجاع باشد

از تشویق غفلت نکنید. به کودک بگویید می‌تواند شجاع باشد چرا که چیزی از شخصیت‌های شجاعی که می‌شناسد، کم ندارد. برای او از شخصیت‌های شجاع مورد علاقه‌اش مانند قهرمان داستان‌ها، کارتون‌ها و فیلم‌ها به عنوان نمونه‌های شجاعت مثال بزنید: بگویید قهرمان‌ها شجاعند چون با ترس‌هایشان روبرو می‌شوند و او هم می‌تواند یک قهرمان باشد.

البته نباید طوری رفتار کنید که کودک احساس کند می‌خواهید او را تحت‌فشار بگذارید. از پاداش دادن استفاده کنید. داستان‌های مرتبط با ترس‌های کودک و راه‌های مبارزه با آن را بگویید.

خوب گوش کنید

اگر کودکتان نیاز به حرف زدن دارد، بایستید و به حرف‌هایش خوب گوش دهید چون نیاز دارد احساس کند افکارش، احساساتش، خواسته‌ها و نظراتش مهمند. به او کمک کنید با نام گذاشتن روی احساساتش با آنها راحت کنار بیاید. با پذیرفتن احساساتش بدون قضاوت درباره آنها، به احساسات او اعتبار می‌بخشید و نشان می‌دهید که برای چیزی که می‌خواهد بگوید، ارزش قائلید.

اگر عواطف خودتان را با فرزندتان سهیم شوید، او هم در بیان احساساتش اعتماد به نفس پیدا می‌کند. بخش مهمی از شکل‌گیری اعتمادبه‌نفس کودک به انتخاب‌های مستقل او بستگی دارد، حتی اگر انتخاب‌های درست و بجایی نباشد. مطمئن باشید پس از چند بار، انتخاب‌های درستی خواهد داشت چون به خودش اعتماد دارد.

بگذارید خطر کند

به فرزندتان بیاموزید حتی اگر نتیجه نهایی آنچه انتظارش را داشته، نیست، اینکه راه مورد علاقه خود را انتخاب و برای رسیدن به هدفش تلاش کند، ارزشمند است و بخش زیادی از راه را پیموده است اما این تفکر مخصوص افرادی است که اعتمادبه‌نفس دارند و از به نتیجه نرسیدن نمی‌ترسند.

فرزندتان را ترغیب کنید در فعالیت‌های گروهی در مدرسه‌ مانند تیم‌های ورزشی، گروه‌های موسیقی یا حتی گروه‌های علمی شرکت کند. با این کار فرصت نشان دادن توانایی‌هایش را به دست می‌آورد و حتی ممکن است در این گروه‌ها به عنوان سرگروه نقش‌هایی را برعهده بگیرد که در تقویت اعتمادبه‌نفس او نقش زیادی خواهد داشت.

کمک کنید کودک با ترس هایش مواجه شود

باید به کودک کمک کرد با ترس‌های خود مواجه شود و از آنها نگریزد. اجازه دهید کودک در مورد ترس‌ها و علت آنها با شما صحبت کند، هرگز فرزندتان را به دلیل ترسی که دارد، مسخره نکنید حتی اگر علت آن از نظر شما مضحک است. اجازه دهید نگاه واقع بینانه به موضوع ترس پیدا کند و سپس به دنبال راهی برای مقابله با آن باشد.

الگو باشید

اگر می‌خواهید شجاعت در فرزندنتان شکل بگیرد، بهترین و موثرترین راه این است که شما نیز شجاع باشید. بهترین روش آموزش، آموزش عملی است. کودکان رفتار والدین خود را نوعی ارزش می دانند و تلاش می‌کنند از آن تقلید کنند پس از این به بعد به اعمال خود بیشتر توجه داشته باشید.

همدلی

یکی از بهترین راه‌های برخورد اصولی با ترس در کودکان «همدلی» با آنهاست. هرگز به حال کودک تاسف نخورید و برای او دلسوزی نکنید. کودکان خیلی خوب تفاوت همدلی و دلسوزی را می‌فهمند.

به عقیده روان‌شناسان کودک و پزشکان متخصص، بهتر است سبک تربیتی و رفتاری که کودکتان در هنگام ترسیدن نشان می‌دهد و شیوه برخورد خودتان را به خوبی بشناسید. بچه‌ها با هم فرق دارند، در نتیجه برخوردشان با ترس‌های مختلف متفاوت است. بعضی از کودکان در برخورد با ترس‌هایشان محتاط‌‌ تر و برخی دیگر نسبت به آنها بی‌تفاوت هستند. ترس در کودکان ممکن است با ترس‌های شما یکسان باشد و همین نکته کمک می‌کند بدانید در برخورد با ترس‌های کودکتان و تربیت فرزند شجاع چگونه برخورد کنید.

با کودک همدلی کنید و دورنمای چیزی که از آن می‌ترسد، بررسی کنید تا بتوانید در روبرو شدن با ترسش و کنار گذاشتن آن کمک کنید. خود را به جای او بگذارید و با او همدلی کنید، این روش یکی از بهترین راه‌های تربیت فرزند شجاع است.

ترس را بشکنید

سعی کنید ترس او را به چیزهای کوچک بشکنید و گام به گام با هم این قدم‌ها را برای مقابله با ترس نهایی‌اش طی کنید.ترس کودک را نادیده نگیرید. با نادیده گرفتن ترس کودک سعی در افزایش شجاعت او نداشته باشید.

سعی نکنید در مقابل کودک از ترس او شجاعانه حرف بزنید. اینکه از کودکتان بخواهید در مواجهه با ترسش صبور و خونسرد باشد، اصلا راه درستی برای تربیت فرزند شجاع و مقابله با ترس او نیست. سعی کنید هوشمندانه پیشنهادهایی به کودک بدهید تا بدانید در چه موقعیتی برای مواجهه با ترسش راحت‌تر است. او را در آن موقعیت قرار دهید. البته بهتر است مستقیم این کار را انجام ندهید.

زمانی که کودک از چیزی می‌ترسد، خیلی بیشتر باید مراقب رفتار و کنترل خشم خود باشید. اگر کودک شما از چیزهای زیادی می‌ترسد، به جای عصبانی شدن بهتر است با او همدردی کنید.

تاثیر صداقت و محبت بر تربیت فرزند شجاع

بر اساس نظر متخصصان و روان‌شناسان کودک، صداقت و صحبت از تجربه‌هایی که در مورد ترس داشته‌اید، به کودک برای مقابله با ترسش کمک زیادی می‌کند. می‌توانید به او بگویید در موقعیت مشابهی بوده‌اید. همین حرف باعث دلگرمی دادن به کودکتان می‌شود و حس می‌کند در این راه تنها نیست. صحبت با کودکتان درباره تجربه‌های مقابله با ترس‌هایی که داشته‌اید، باعث می‌شود برای مقابله با ترسش تشویق شود و در این راه، خیلی راحت‌تر از ترسش صحبت کند.

نکته بسیار مهم برای تربیت فرزند شجاع و کمک به کودک برای مقابله با ترسش این است که بتوانید به‌عنوان والدین کودک باید سرخوردگی و عصبانیت خود را در مواجهه با ترس‌های کودک، به‌خصوص زمانی که از شرکت در فعالیت‌های بی‌ضرر می‌ترسد، کنترل کنید. اگر والدین شناخت کافی از ترس کودک و نحوه برخورد با آن نداشته باشند و کودک را به اجبار و برای جلوگیری از سرخوردگی خودشان در موقعیتی که در آن راحت نیست و می‌ترسد، قرار دهند، فرزندشان بیشتر می‌ترسد و از پدر و مادر خود فاصله می‌گیرد و آنها را امین رازها و ترس‌هایش نخواهد دانست.

برای جلوگیری از بروز چنین اتفاقی، باید بتوانید خشم خود را کنترل کنید و ترس‌های خود را بشناسید. می‌توانید برای همدلی و همراهی بیشتر با کودکتان از ترس‌های خود و راه‌هایی که با آنها توانستید بر ‌ ترس‌ها غلبه کنید، صحبت کنید. به او بگویید هنوز هم به‌عنوان یک بزرگسال ترس‌هایی دارید و سعی می‌کنید که با آنها مقابله کنید. صحبت درباره تجربه‌های مشترک با کودکتان نه تنها راهی مناسب برای تربیت فرزند شجاع و کمک به کودک برای مقابله با ترسش است، بلکه باعث همدلی و صمیمت بیشتر با او می‌شود.

تفاوت شجاعت و بی احتیاطی را به او بیاموزید

شجاعت به معنی نبودن ترس نیست، شجاعت به معنای تصمیم برای انجام کار درست در هر شرایطی است حتی اگر ترس هم وجود داشته باشد. این بدین معناست که خطر ها باید همواره در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال کودک شما باید بداند که درصورتی که غریبه ای در خیابان خواست به او نزدیک شود، کار شجاعانه این است که موضوع را به یک بزرگتر گزارش دهد.

ودر پایان

در این مقاله، ما به بررسی چند راهکار برای تربیت فرزندان شجاع تر پرداختیم. این راهکارها شامل تشویق به خودپنداره مثبت، ایجاد فضای آموزشی محافظت شده، ارائه فرصت‌های مستقلیت و انجام فعالیت‌های ماجراجویانه بود. با اجرای این راهکارها، والدین می‌توانند کمک کنند تا فرزندانشان به شجاعت و اعتماد به نفس بیشتری دست یابند. امیدواریم که این راهکارها به والدین کمک کند تا بهترین روش‌ها را برای تربیت فرزندان شجاع تر خود پیدا کنند و آن‌ها را در مسیر موفقیت و خودباوری هدایت کنند.