مشخصات

کشور	ایران
استان	تهران
شهرستان	ورامین
بخش	جوادآباد
دهستان	بهنام عرب جنوبی
روستا	خاوه
جمعیت	۱٬۰۱۲ نفر
مذهب	شیعه
زبان گفتار	فارسی
ارتفاع از سطح دریا	۸۴۰ متر
شرایط آب و هوا	کوهستانی
پیش شماره تلفن	021
ره آورد	نان‌ پنجره‌ ای، گوجه فرنگی، نان کسمه، قالی بافیبا طرح مینا خانی، پاشتری، قمی و کاشانی

خاوه، روستایی از توابع بخش جوادآباد شهرستان ورامین در استان تهران ایران است. این روستا در دهستان بهنام عرب جنوبی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۱٬۰۱۲ نفر بوده‌است. وجه تسمیه این روستا به علت آب و هوای مناسب آن می‌باشد بدین مقصود که معنای لغوی خاوه را «بهشت کوچک» گویند. این روستا قبلاً نام‌های دیگری از جمله «خوابه و خاور» داشته است. دلیل نام‌گذاری این روستا به خوابه، نام یکی از بزرگان قرن ششم هجری قمری، به نام «کمال ابوالقاسم خوابی» بود که در این روستا زندگی می‌کرد. این روستای بی‌نظیر، جزو اندک روستاهایی به شمار می‌آید که در دهه‌ی پنجاه شمسی، دارای بیمارستان و دبیرستان بوده است. به اعتقاد تاریخ‌شناسی به نام «سعید وزیری»، خاوه در زمان پادشاهی خاندان آل بویه، یکی از شهرهای مهم بوده که ۱۰,۰۰۰ مرد جنگی داشته است. «حمدالله مستوفی قزوینی» در کتاب دیگری، خاوه را یکی از روستاهای آباد در شهر ری معرفی کرده است. موقعیت جغرافیایی طول ۵۱ درجه و ۴۳ دقیقه و عرض جغرافیایی ۱۲ درجه و ۳۵ دقیقه و ارتفاع از سطح دریا ۸۴۰ متر می باشد.اسم قدیم این روستا خوابه یا خاور بوده است.روستای خاوه جزو بخش جوادآباد ، دهستان بهنام عرب جنوبی ، ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر ورامین می باشد.شغل اغلب ساکنین روستای خاوه کشاورزی و دامپروری است و بیش از یک هزار و ۳۰۰ هکتار اراضی قابل کشت این منطقه که از جمله حاصلخیزترین خاک‌های دشت ورامین است این منطقه را به نگین کشاورزی شهرستان ورامین تبدیل نموده‌است. زنان این روستا نیز از هنر مهم و تأثیرگذار قالی بافی و فرش بافی برخوردارند و طرح‌هایی نظیر مینا خانی، پاشتری، قمی و کاشانی این روستا از آوازه‌ای جهانی برخوردار است. علاوه بر مکان‌های تاریخی اطراف روستا، خانه‌های آن نیز جذابیت زیادی برای گردشگران دارند. بافت روستا، سنتی و خانه‌‌های آن کاهگلی است. به دلیل طبیعت چهار فصل روستای خاوه، در هر زمان از سال می‌توانید این روستا را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب کنید. یکی از منحصربفردترین خیابان ‌های درختی در استان تهران، خیابان ورودی این روستا است که به سبب در هم پیچیده شدن درختان زبان گنجشک، صحنه ‌ای زیبا خلق شده است‌.

جای‌ های دیدنی روستای خاوه

آب‌ انبار

ساخت این آب‌انبار به دوره قاجاریان برمی‌گردد. در گذشته، آب روستا را همین آب‌انبار تامین می‌کرد و تا چند سال پیش هم مردم این روستا از آن استفاده می‌کردند. در داخل آب‌انبار، برای رسیدن به مخزن، بیست پله تعبیه شده است. برای ساخت آب‌انبار، مصالحی مانند: آجر، ساروج و ملات مورد استفاده قرار گرفته است.

بقعه سید محمود خاوه‌ ای

این بُقعه از آثار تاریخی بسیار مهم روستای خاوه به شمار می‌رود. سبک معماری آن به بناهای تاریخی روستاهای مجاور شبیه است. نماد این بقعه را می‌توان گنبد سبز رنگ آن دانست که با شیب ملایمی روی آن قرار گرفته است. این بقعه در سال ۱۳۸۲ شمسی به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

قلعه خاوه

یکی از مکان‌های شگفت‌انگیز این روستا، قلعه‌ی باستانی آن است. مساحت این قلعه به حدود نیم هکتار می‌رسد و قدمت ساخت این قلعه را به صفویان یا زندیان نسبت می‌دهند. این قلعه ارتفاعی در حدود ۱۲ متر دارد و قلعه نسبتاً بلندی محسوب می‌شود.

حمام قدیمی

یکی از مکان‌هایی که شکوه و صلابت خود را همچنان حفظ کرده، حمام قدیمی روستا است. این حمام در فاصله‌ی دو نیم متری از سطح زمین قرار دارد. قسمت‌های زیر را می‌توان در این حمام مشاهده کرد: رختکن، آب‌انبار، حوضچه، پاشور، خلوت‌ خانه، خزانه، تیون، گرم‌ خانه. قدمت ساخت این حمام به اوایل قاجار می‌رسد و مصالحی که در ساخت آن به کار رفته آجر و ساروج است.

بقعه امام‌ زاده علی

بقعه امام‌زاده علی، از مکان‌های تاریخی و مذهبی روستا به شمار می‌آید. امام‌زاده علی از نوادگان امام موسی کاظم است. ابعاد ایوان بقعه، پنج در سه و با ارتفاع نیم متر است و از سطح زمین، در حدود ۷ متر فاصله دارد. گنبد، تزئینات خاصی ندارد و مصالح اصلی ساخت آن را خشت خام تشکیل می‌دهد. اتاقی که حرم در آن قرار دارد دارای عرض و طول ۴.۵ متری است. دو اتاق نیز مجاور این بقعه قرار دارند که مسافران از آن‌ها برای استراحت استفاده می‌کردند. در تاریخ دوازدهم اسفند ماه ۱۳۸۱ این بقعه به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.