آنفولانزا بیماری است که احتمالاً همه ما حداقل یک بار به آن مبتلا شدهایم و با به خاطر آوردن تب، بدندرد و سایر نشانههای آن، تمایلی برای تجربه دوباره آن نداریم. با این حال، با توجه به تنوع ویروسهای عامل سرماخوردگی، به نظر میرسد هنوز شناخت کاملی از آنفولانزا پیدا نکردهایم.
علائم سرماخوردگی و آنفولانزا آنقدر به هم شبیه هستند که بسیاری از افراد این دو را با هم اشتباه میگیرند؛ در حالی که این دو، بیماریهای متفاوتی هستند.
آنفولانزا چیست و چه تفاوتی با سرماخوردگی معمولی دارد؟
آنفولانزا یک عفونت ویروسی است که گاهی به عنوان «سرماخوردگی شدید» نیز شناخته میشود. این بیماری مستقیماً سیستم تنفسی ــ شامل بینی، گلو و ریهها را درگیر میکند. برخی از انواع این ویروس میتوانند آنقدر شدید باشند که حتی به مرگ منجر شوند.با این حال، تشخیص آنفولانزا از سرماخوردگی معمولی گاهی دشوار است، زیرا برخی از علائم این دو مشترک هستند. در سرماخوردگی معمولی نیز ممکن است تب، سردرد، آبریزش بینی و سرفه رخ دهد. عامل اصلی سرماخوردگی معمولاً ویروسهایی مثل راینوویروس است، اما عفونت باکتریایی نیز میتواند علائم مشابهی ایجاد کند که در این صورت نشانهها شدیدتر بوده و بهبودی طولانیتر خواهد بود.
تفاوت اصلی در این است که در آنفولانزا علاوه بر علائم شبهسرماخوردگی، مواردی مثل بدندرد، گرفتگی بینی، تعریق و حتی اسهال و استفراغ نیز دیده میشود. همچنین، برخلاف سرماخوردگی که به تدریج آغاز میشود، آنفلوانزا معمولاً ناگهانی و با سرعت بالا بروز پیدا میکند.
آنفولانزا و شدت بیشتر ابتلا در سال جاری
آنفلوآنزا همواره از بیماریهای فصلی شایع بوده است؛ اما در سال ۱۴۰۴، وضعیت متفاوتی پدیدار شده است. در این سال، دو موج اپیدمی (پیک دوگانه) مشاهده شده و همچنین، واکسنها به دلیل تطابق نداشتن کامل با سویهٔ غالب ویروس، نتوانستهاند ایمنی لازم را ایجاد کنند. در نتیجه، بسیاری از بیماران با علائم شدیدتری از جمله تب بالا، بدندرد گسترده و ضعف عمومی مواجه میشوند. این شرایط، اهمیت واکسیناسیون به موقع و رعایت مراقبتهای بهداشتی مانند شستوشوی دستها و تهویهٔ مناسب هوا در فضاهای داخلی را بیش از پیش آشکار میسازد.
ویروس RSV و نشانههای تازه در کودکان و بزرگسالان
ویروس سینسیشیال تنفسی (RSV) که معمولاً کودکان و سالمندان را بیشتر تحت تأثیر قرار میدهد، در سال ۱۴۰۴ با علائم تا حدی متفاوتتری مشاهده شده است .علاوه بر نشانههای شناختهشدهای مانند سرفه و مشکلات تنفسی، آبریزش بینی و عطسههای مکرر نیز شایعترین علائم گزارش شدهاند. هر چند این بیماری در بیشتر موارد خفیف ظاهر میشود، اما برای نوزادان، سالمندان و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف میتواند عوارض جدی به همراه داشته باشد.
علائم آنفولانزای جدید چیست؟
یکی از بزرگترین چالشها برای مردم، تشخیص تفاوت بین آنفولانزا و سرماخوردگی معمولی است. هر دو بیماری ویروسی و تنفسی محسوب میشوند، اما شدت علائم و عوارض احتمالی آنفولانزا به مراتب جدیتر است. علائم آنفولانزای جدید معمولاً به صورت ناگهانی ظاهر شده و با شدت بیشتری بروز میکنند.
علائم شایع و اصلی آنفولانزا
تب و لرز ناگهانی: تب بالا (معمولاً ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر) که به طور ناگهانی آغاز میشود، از نشانههای کلیدی بیماری است.درد شدید عضلانی و بدندرد: این درد که اغلب با عبارت «احساس خرد شدن بدن» توصیف میشود، در آنفلوآنزا بسیار شدیدتر از سرماخوردگی است.
سرفه خشک و مداوم: سرفهها در ابتدا بدون خلط هستند اما ممکن است در مراحل بعدی بیماری همراه با خلط شوند.
سردرد شدید: سردرد از علائم رایج و آزاردهندهی آنفلوآنزا محسوب میشود.
خستگی و ضعف مفرط: احساس خستگی شدید که میتواند برای چند روز تا چند هفته فرد را از انجام فعالیتهای عادی بازدارد.
علائم کمتر شایع اما مهم
گلو دردآبریزش یا گرفتگی بینی
در برخی موارد، بهویژه در کودکان، علائم گوارشی مانند حالت تهوع، استفراغ و اسهال نیز مشاهده میشود
پیشگیری از ابتلا به آنفولانزای جدید: راهکارهای مؤثر
بهترین روش مقابله با آنفولانزا، پیشگیری از ابتلا به آن است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) همواره بر راهکارهای پیشگیرانه تأکید دارد. در ادامه، مهمترین و مؤثرترین روشهای پیشگیری را مرور میکنیم:
واکسیناسیون سالانه
موثرترین راه پیشگیری، تزریق سالانه واکسن آنفولانزا است. واکسنها هر سال بر اساس پیشبینی سویههای شایع به روزرسانی میشوند. تزریق واکسن نه تنها خطر ابتلا را کاهش میدهد، بلکه در صورت ابتلا، شدت بیماری و خطر بستری شدن را نیز به میزان قابل توجهی کم میکند.
شستشوی مرتب دستها
دستهای خود را به طور منظم با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه بشویید یا از ضدعفونیکنندههای الکلی با غلظت حداقل ۶۰٪ استفاده کنید.
پرهیز از لمس صورت
از دست زدن به چشمها، بینی و دهان خودداری کنید، چرا که این موارد مسیرهای اصلی ورود ویروس به بدن هستند.
حفظ فاصله ایمن
در فضاهای شلوغ و به ویژه در دورههای شیوع بیماری، فاصله مناسب خود را با افراد دارای علائم بیماری حفظ کنید.
تقویت سیستم ایمنی
سبک زندگی سالم، رژیم غذایی غنی از ویتامینها، خواب کافی و مدیریت استرس، نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن ایفا میکنند.
روش تشخیص آزمایشگاهی آنفولانزا
روش استاندارد طلایی برای تشخیص آزمایشگاهی آنفلوآنزا، (RT-PCR ) است. در این روش، نمونهگیری از حلق یا بینی انجام شده و وجود ژنوم ویروس در آزمایشگاه بررسی میشود.
مراحل انجام آزمایش
نمونهگیری: نمونه از مجاری تنفسی (حلق یا بینی) گرفته میشود.استخراج :RNA با استفاده از کیت استخراج، RNA کلی از نمونه بیمار استخراج میگردد.
سنتز :cDNA طی فرآیند رونویسی معکوس (Reverse Transcription)، RNA به DNA مکمل (cDNA) تبدیل میشود.
واکنش :PCR cDNA در واکنش زنجیرهای پلیمراز تقویت و شناسایی میشود.
مزایای این روش
دقت و حساسیت بسیار بالاتوانایی تشخیص و تمایز بین انواع ویروس نوع A یا B و زیرگروههای آن
قابلیت شناسایی حتی در مراحل اولیه عفونت
روشهای درمان آنفلوآنزا
مراقبتهای اولیه
- استراحت کامل: فراهم کردن فرصت کافی برای بدن جهت مبارزه با ویروس
- مصرف مایعات گرم: پیشگیری از کمآبی بدن و کاهش تحریک گلو
- استفاده از بخور گرم: کمک به باز شدن مجاری تنفسی و تسهیل تنفس
-
درمان دارویی (تحت نظارت پزشک) - داروهای ضدویروس: مانند اسلتامیویر برای کاهش شدت و مدت بیماری
- داروهای ضدالتهاب: کنترل التهاب در دستگاه تنفسی
- اکسیژن درمانی: در موارد شدید برای حفظ سطح اکسیژن خون
درمانهای مکمل
- دمنوشهای گیاهی: ترکیباتی مانند زنجبیل و عسل برای تقویت سیستم ایمنی
- استنشاق روغنهای گیاهی: مانند نعناع و اکالیپتوس برای بهبود گرفتگی تنفسی
راهکارهای خانگی مؤثر
- استراحت مطلق: ایجاد شرایط مناسب برای بازسازی بدن
- تأمین مایعات: نوشیدن آب، سوپ و دمنوشهای گرم
- بخور منظم: استفاده از بخار آب یا روغنهای گیاهی برای رفع گرفتگی
- ترکیبات طبیعی: عسل و لیمو برای تسکین سرفه و گلودرد
- پرهیز از محرکها: خودداری از مصرف دخانیات و نوشیدنیهای کافئیندار
نکات تغذیهای برای بهبود سریعتر آنفولانزا
تغذیه مناسب نقش تعیین کنندهای در تقویت سیستم ایمنی و تسریع روند بهبودی دارد:
مصرف مواد غذایی مفید
غذاهای گرم و سبک: مانند سوپ مرغ، آش ساده و فرنی که هضم آسانی دارندمنابع ویتامین :C میوههایی مانند پرتقال، کیوی و لیمو برای مقابله با عفونت
مواد ضدالتهاب طبیعی: زنجبیل، سیر و زردچوبه به کاهش التهاب کمک میکنند
پرهیزهای غذایی
اجتناب از قندهای تصفیهشده و شیرینیهای مصنوعیپرهیز از غذاهای سنگین و فست فودها
محدود کردن مواد غذایی التهابی
آنفلوآنزا در سالمندان و بیماران؛ گروههای پرخطر را بهتر بشناسیم
اگرچه آنفولانزا برای هر فردی میتواند آزاردهنده باشد، اما برای برخی گروهها به طور جدی خطرناک و حتی تهدید کننده زندگی است. این افراد که به عنوان گروههای پرخطر شناخته میشوند، باید اقدامات پیشگیرانه ویژهای را جدی بگیرند.
گروههای پرخطر آنفلوآنزا
- سالمندان (65 سال به بالا) :با افزایش سن، سیستم ایمنی ضعیفتر شده و توانایی بدن برای مقابله با عفونت کاهش مییابد.
- کودکان خردسال (به ویژه زیر 5 سال): سیستم ایمنی این کودکان هنوز به طور کامل تکامل نیافته است.
- زنان باردار: تغییرات طبیعی در دوران بارداری در سیستم ایمنی، قلب و ریهها، فرد را در برابر عوارض شدید آنفلوآنزا آسیبپذیرتر میکند.
- افراد مبتلا به بیماریهای مزمن: شامل بیماران مبتلا به آسم، بیماریهای قلبی، دیابت، بیماریهای کلیوی یا کبدی مزمن، و افراد با سیستم ایمنی ضعیف شده (مانند بیماران مبتلا به HIV یا تحت شیمیدرمانی) که در معرض خطر عوارض جدی مانند ذاتالریه قرار دارند.
توصیههای ضروری: این گروهها باید حتماً واکسیناسیون سالانه آنفولانزا را انجام داده و در صورت بروز اولین علائم بیماری، بلافاصله با پزشک مشورت کنند.
جمعبندی و نتیجهگیری
شناخت دقیق علائم آنفولانزای جدید و تمایز آن از سرماخوردگی معمولی، کلید مدیریت مؤثر این بیماری است. به خاطر بسپارید که پیشگیری همواره بهتر از درمان است. با انجام واکسیناسیون سالانه، رعایت اصول بهداشتی و تقویت سیستم ایمنی بدن، میتوانید از خود و اطرافیانتان در برابر این ویروس محافظت نمایید.همچنین، در صورت مشاهده علائم هشداردهنده، تشخیص بهموقع و دقیق از طریق آزمایشهای تخصصی میتواند روند درمان را تسهیل کرده و از بروز عوارض جدی پیشگیری کند.
.jpg "چگونه رسوب آب را از بین ببریم؟")
