چگونه با کودک پرخاش گر برخورد کنيم؟
نويسنده:پريسا نايبي
بيش تر کودکان، توانايي ها و قابليت هاي خود را نمي شناسند و نتيجه ي کامل رفتارها و اعمال شان را نمي دانند. در دنيايي که هميشه به آنان ديکته مي شود چه بايد بکنند، کجا بروند و چه طور رفتار کنند، هرگز غيرمنطقي نيست که گاهي نياز پيدا کنند حرف هاي شان را به زبان آورده و کسي به آنان گوش دهد. گوش دادن والدين به کودک، فقط گوش دادن به لطيفه ها و خنده هاي او نيست، بلکه مهم تر از آن، گوش دادن عصبانيت ها و رنجش هايش مي باشد. به طور معمول به بچه ها اجازه داده نمي شود که احساسات منفي و شکايت هاي خود را به زبان بياورند يا عقيده اي متفاوت مطرح کنند، درنتيجه احساسات آنان آن قدر در دل شان انبار مي شود تا يک روز مانند آتشفشاني منفجر شود. البته گوش دادن به حرف هاي کودک، به معني قبول کردن همه ي اميال و خواسته هاي او نيست.
در برخورد با رفتارهاي پرخاش گرايانه ي کودکان، بايد سعي کنيد حتي به کوچک ترين رفتارهاي درست و مثبت آنان توجه کرده و تشويق شان نماييد و در حد ممکن، به رفتارهاي منفي آنان بي توجهي نشان دهيد. تشويق، مي تواند راه بسيار خوبي براي انگيزه دادن باشد. البته به ياد داشته باشيد که تغيير رفتار، کار بسيار دشواري ست و نياز به گذشت زمان و صبر فراوان دارد. تبديل يک کودک پرخاش گر به يک کودک آرام، يک شبه اتفاق نمي افتد.
در برخورد با کودکان پرخاش گر، بدون در نظرگرفتن سن آنان، به توصيه هاي زير توجه کنيد:
*ابتدا کودک را به آرامش دعوت کنيد.
*در جوي کاملاً آرام، با آرامش اما جدي، کودک را به سکوت تشويق نماييد.
*احساس خود را از عملکرد او بيان کرده و يادآور شويد از کاري که انجام مي دهد، ناراحت هستيد.
*از تهديد، تمسخر، تحقير و تنبيه کودک پرخاش گر، به طور جدي خودداري نماييد.
*وسايل خطرناک و مشکل آفرين در خانه از جمله شکستني ها را از دسترس او خارج سازيد.
*در صورت امکان، در آغوشش گرفته و از او بخواهيد که سکوت کند و آرام بگيرد.
*علاقه ي خود را نسبت به او بيان نموده و بگوييد به دليل رفتار بدش، از او ناراحت ايد.
*علت رفتارش را بپرسيد.
*او را نسبت به کاري که کرده و عواقب احتمالي آن آگاه نماييد.
*در خصوص چگونه کنترل کردن خود و داشتن اعتماد به نفس و برخورد با مسائل و ناموفقيت ها، او را آموزش دهيد.
*دلايل خود را مبني بر بد بودن رفتارش، عنوان نموده و راه هاي بهتر را بازگو کنيد.
*براي اطمينان از اين که به حرف هاي تان گوش داده يا نه، از او بخواهيد حرف هاي شما را تکرار کند.
*تا حد ممکن، محرک هايي که باعث بروز چنين رفتارهايي مي شود را از محيط پيرامونش حذف کنيد. اين محرک ها ممکن است مستقيم و زنده مانند رفتارهاي خود پدر و مادر و يا غيرمستقيم و از طريق تلويزيون، سينما و... باشد.
*از مواردي که احساس مي کنيد کودک، مساعد پرخاش گري ست، پيش گيري کنيد.
*از کودک بخواهيد چيزهايي که باعث ناراحتي اش مي شود را به راحتي با شما در ميان بگذارد تا با يکديگر راه حلي پيدا کنيد.
*اگر احساس مي کنيد کودک از نظر جسمي ضعيف است، تقويتش کنيد.
*اگر کودک دچار بحران هاي عاطفي ست، او را مورد حمايت عاطفي قرار دهيد.
*در صورتي که مشکل کودک، از درک و يادگيري او نشأت مي گيرد و امکان برخورد با مشکلات پيش آمده را ندارد، به او کمک فکري کنيد تا موانع را از سر راه بردارد.
*در آغاز، کودکان ياد مي گيرند که دعوا و جيغ زدن مي تواند در دست يابي به خواسته هاي شان، مؤثر باشد، سپس رفته رفته اين رفتارها به پرخاش گري جامعه ستيز در خانه و بيرون از خانه تعميم مي يابد. هرگز به کودک اجازه ندهيد از راه پرخاش گري، به خواسته ي خود برسد و حتي در مقابل رفتار منفي او، به طور جدي بايستيد.
*توجه داشته باشيد که گاهي پرخاش گري، اکتسابي ست و در اثر مشاهده ي رفتار پرخاش گرانه ي ديگران به وجود مي آيد، پس کودک را از محيط هاي پرتنش دور نگه داريد.
*و در نهايت پدر و مادر به عنوان مسؤول، بايد به دقت بر برنامه هاي مورد علاقه ي فرزندان شان نظارت داشته باشند. آنان هم چنين بايد بر نقش خود به عنوان الگوي نيرومند رفتاري، توجه داشته باشند زيرا اگر خودشان رفتار پرخاش گرانه داشته باشند، فرزندان شان نيز چنين خواهند کرد.
منبع:نشريه شادکامي و موفقيت شماره 69
در برخورد با رفتارهاي پرخاش گرايانه ي کودکان، بايد سعي کنيد حتي به کوچک ترين رفتارهاي درست و مثبت آنان توجه کرده و تشويق شان نماييد و در حد ممکن، به رفتارهاي منفي آنان بي توجهي نشان دهيد. تشويق، مي تواند راه بسيار خوبي براي انگيزه دادن باشد. البته به ياد داشته باشيد که تغيير رفتار، کار بسيار دشواري ست و نياز به گذشت زمان و صبر فراوان دارد. تبديل يک کودک پرخاش گر به يک کودک آرام، يک شبه اتفاق نمي افتد.
در برخورد با کودکان پرخاش گر، بدون در نظرگرفتن سن آنان، به توصيه هاي زير توجه کنيد:
*ابتدا کودک را به آرامش دعوت کنيد.
*در جوي کاملاً آرام، با آرامش اما جدي، کودک را به سکوت تشويق نماييد.
*احساس خود را از عملکرد او بيان کرده و يادآور شويد از کاري که انجام مي دهد، ناراحت هستيد.
*از تهديد، تمسخر، تحقير و تنبيه کودک پرخاش گر، به طور جدي خودداري نماييد.
*وسايل خطرناک و مشکل آفرين در خانه از جمله شکستني ها را از دسترس او خارج سازيد.
*در صورت امکان، در آغوشش گرفته و از او بخواهيد که سکوت کند و آرام بگيرد.
*علاقه ي خود را نسبت به او بيان نموده و بگوييد به دليل رفتار بدش، از او ناراحت ايد.
*علت رفتارش را بپرسيد.
*او را نسبت به کاري که کرده و عواقب احتمالي آن آگاه نماييد.
*در خصوص چگونه کنترل کردن خود و داشتن اعتماد به نفس و برخورد با مسائل و ناموفقيت ها، او را آموزش دهيد.
*دلايل خود را مبني بر بد بودن رفتارش، عنوان نموده و راه هاي بهتر را بازگو کنيد.
*براي اطمينان از اين که به حرف هاي تان گوش داده يا نه، از او بخواهيد حرف هاي شما را تکرار کند.
*تا حد ممکن، محرک هايي که باعث بروز چنين رفتارهايي مي شود را از محيط پيرامونش حذف کنيد. اين محرک ها ممکن است مستقيم و زنده مانند رفتارهاي خود پدر و مادر و يا غيرمستقيم و از طريق تلويزيون، سينما و... باشد.
*از مواردي که احساس مي کنيد کودک، مساعد پرخاش گري ست، پيش گيري کنيد.
*از کودک بخواهيد چيزهايي که باعث ناراحتي اش مي شود را به راحتي با شما در ميان بگذارد تا با يکديگر راه حلي پيدا کنيد.
*اگر احساس مي کنيد کودک از نظر جسمي ضعيف است، تقويتش کنيد.
*اگر کودک دچار بحران هاي عاطفي ست، او را مورد حمايت عاطفي قرار دهيد.
*در صورتي که مشکل کودک، از درک و يادگيري او نشأت مي گيرد و امکان برخورد با مشکلات پيش آمده را ندارد، به او کمک فکري کنيد تا موانع را از سر راه بردارد.
*در آغاز، کودکان ياد مي گيرند که دعوا و جيغ زدن مي تواند در دست يابي به خواسته هاي شان، مؤثر باشد، سپس رفته رفته اين رفتارها به پرخاش گري جامعه ستيز در خانه و بيرون از خانه تعميم مي يابد. هرگز به کودک اجازه ندهيد از راه پرخاش گري، به خواسته ي خود برسد و حتي در مقابل رفتار منفي او، به طور جدي بايستيد.
*توجه داشته باشيد که گاهي پرخاش گري، اکتسابي ست و در اثر مشاهده ي رفتار پرخاش گرانه ي ديگران به وجود مي آيد، پس کودک را از محيط هاي پرتنش دور نگه داريد.
*و در نهايت پدر و مادر به عنوان مسؤول، بايد به دقت بر برنامه هاي مورد علاقه ي فرزندان شان نظارت داشته باشند. آنان هم چنين بايد بر نقش خود به عنوان الگوي نيرومند رفتاري، توجه داشته باشند زيرا اگر خودشان رفتار پرخاش گرانه داشته باشند، فرزندان شان نيز چنين خواهند کرد.
منبع:نشريه شادکامي و موفقيت شماره 69