بهداشت دهان و دندان در ماه رمضان
نويسنده:دکتر گلرخ ثريا
چگونه در ماه رمضان دهاني خوش بو و دندانهايي سالم داشته باشيم؟
معمولا در ماه رمضان، مطبهاي دندانپزشكي خلوت ميشود؛ چون بيشتر بيماران تلاش ميكنند قبل از آغاز اين ماه، تمام كارهاي دندانپزشكي، جراحيها و ترميم دندانهايشان را انجام دهند تا در اين ماه با خيال آسوده فقط به روزه و عبادت بپردازند. اما در مقابل، بيماران جديدي در اين ماه به مطب دندانپزشكي ميآيند. اين بيماران معمولا كساني هستند كه با مشكلات جديدي روبهرو شدهاند؛ بوي بد دهان، خشكي و سوزش دهان و مشكلاتي از اين دست. با هم نگاه گذرايي به علل و راهحل اين مشکلات مياندازيم.
بعضي افراد از خشكي و سوزش بافتهاي دهان طي روزهداري گله ميكنند يا حتي گاهي متوجه خشكي دهانشان نيستند و فقط احساس ميكنند وقتي روزه ميگيرند در مخاط دهانشان احساس سوزش و گاهي درد دارند. اين حالت كاملا طبيعي است چون هنگام روزهداري و در طول روز، هيچگونه مايعي از راه دهان مصرف نميشود و ميتواند موجب خشكي بافتهاي دهان شود. معمولا بزاق نقش مرطوب كردن دهان را بر عهده دارد. بنابراين به نظر ميرسد افرادي كه به دلايل متفاوت ميزان ترشح بزاقشان كاهش يافته، بيشتر با اين مشكل در روزهداري روبهرو شوند. از جمله اين افراد ميتوان به كساني كه ديابت يا بيماري قند دارند، اشاره كرد. خشكي دهان ميتواند موجب احساس گلودرد مداوم، احساس سوزش در گلو، اشكال در صحبت كردن، سخت شدن بلعيدن آب دهان و خشكي مجاري بيني شود. فراموش نكنيد بزاق نقش مهمي در دهان ايفا ميكند و آن شستن باقيمانده مواد غذايي از دهان و خنثي كردن اسيد توليدشده به وسيله پلاكهاي ميكروبي روي دندانهاست بنابراين اگر به خشكي دهان مبتلا هستيد، بهسادگي در خطر پوسيدگي دنداني قرار خواهيد گرفت چون اسيدهاي روي سطوح دندان، پاك نميشود و در مجاورت ميناي معدني دندانها قرار ميگيرد و به زودي باعث پوسيدگي دندانها ميشود. براي حل اين مشكل و افزايش بزاق دهانتان، ميتوانيد آدامسهاي بدون قند بجويد يا از دهانشويهها استفاده كنيد. البته ممكن است اين راهكار در ماه رمضان براي رفع خشكي دهان كه ناشي از روزهداري است چندان قابل استفاده نباشد. بنابراين تلاش كنيد در طول روز چند بار دهانتان را با آب بشوييد. اگر با اين روش، مشكل شما برطرف نشد، ميتوانيد با مشورت دندانپزشكتان از قرصهايي كه ترشح بزاق را افزايش ميدهند، استفاده كنيد.
پوسيدگي دندانها
در اين ماه هنگام روزهداري شما بايد بيش از گذشته مراقب پوسيدگي دندانهايتان باشيد، چون علاوه بر كاهش ترشح بزاق، كمتر در طول روز به مسواك زدن و نخ كشيدن دندانهايتان توجه ميكنيد. در گذشته براي از بين بردن ميكروبها از آنتيبيوتيكها و آنزيمها استفاده ميشد ولي امروزه همه معتقدند استفاده از روشهاي فيزيكي مثل مسواك زدن براي برداشتن پلاك بهترين روش است. بسياري از غذاهايي كه براي افطار يا سحر ميل ميكنيد موجب ميشوند باكتريها در دهانتان توليد اسيد كنند. مجموعه غذا و باكتري و محصولات توليد شده به وسيله ميكروبها، پلاك دنداني نام دارد كه معمولا با چشم ديده نميشود. فراموش نكنيد فقط غذاهاي شيريني مثل شيريني، زولبيا و باميه و حلوا موجب پوسيدگي دندان نميشوند؛ بلكه مواد نشاستهاي مثل نان و غلات نيز باعث توليد اسيد ميشوند. پلاك دنداني باعث تحريك لثهها، جدا شدن لثه از دندان و نهايتا تخريب استخوان مجاور دندانها ميشود. شايد تصور كنيد شستوشوي دهان با آب دندانها را پاك و تميز ميكند ولي پلاك ميكروبي ورقهاي چسبيده به سطح دندان است كه به سادگي پاك نميشود. بنابراين كافي نيست فقط با آب پس از صرف سحري يا افطار دهانتان را بشوييد. تنها راه و موثرترين روش، مسواك زدن است. به طور كلي بهتر است بعد از هر وعده غذايي، دندانها مسواك زده شوند ولي چون هنگام روزهداري فقط دو وعده غذايي در صبح و شب مصرف ميشود، تلاش كنيد بعد از اين دو وعده دندانهايتان را مسواك بزنيد و نخ بكشيد. نكته مهمي كه وجود دارد اين است كه در مسواك زدن بايد پلاك ميكروبي را از روي دندانهايتان برداريد اما بسياري از افراد هنگام مسواك كردن فقط به حذف خردههاي غذايي از روي دندانهايشان فكر ميكنند. توجه كنيد خردههاي باقيمانده غذا معمولا با حركت لب، زبان، گونه و جريان بزاق از روي دندانها پاك و شسته ميشوند. بنابراين لازم است با دقت و حوصله مسواك بزنيد.
منبع:www.salamat.com
/ج
معمولا در ماه رمضان، مطبهاي دندانپزشكي خلوت ميشود؛ چون بيشتر بيماران تلاش ميكنند قبل از آغاز اين ماه، تمام كارهاي دندانپزشكي، جراحيها و ترميم دندانهايشان را انجام دهند تا در اين ماه با خيال آسوده فقط به روزه و عبادت بپردازند. اما در مقابل، بيماران جديدي در اين ماه به مطب دندانپزشكي ميآيند. اين بيماران معمولا كساني هستند كه با مشكلات جديدي روبهرو شدهاند؛ بوي بد دهان، خشكي و سوزش دهان و مشكلاتي از اين دست. با هم نگاه گذرايي به علل و راهحل اين مشکلات مياندازيم.
بعضي افراد از خشكي و سوزش بافتهاي دهان طي روزهداري گله ميكنند يا حتي گاهي متوجه خشكي دهانشان نيستند و فقط احساس ميكنند وقتي روزه ميگيرند در مخاط دهانشان احساس سوزش و گاهي درد دارند. اين حالت كاملا طبيعي است چون هنگام روزهداري و در طول روز، هيچگونه مايعي از راه دهان مصرف نميشود و ميتواند موجب خشكي بافتهاي دهان شود. معمولا بزاق نقش مرطوب كردن دهان را بر عهده دارد. بنابراين به نظر ميرسد افرادي كه به دلايل متفاوت ميزان ترشح بزاقشان كاهش يافته، بيشتر با اين مشكل در روزهداري روبهرو شوند. از جمله اين افراد ميتوان به كساني كه ديابت يا بيماري قند دارند، اشاره كرد. خشكي دهان ميتواند موجب احساس گلودرد مداوم، احساس سوزش در گلو، اشكال در صحبت كردن، سخت شدن بلعيدن آب دهان و خشكي مجاري بيني شود. فراموش نكنيد بزاق نقش مهمي در دهان ايفا ميكند و آن شستن باقيمانده مواد غذايي از دهان و خنثي كردن اسيد توليدشده به وسيله پلاكهاي ميكروبي روي دندانهاست بنابراين اگر به خشكي دهان مبتلا هستيد، بهسادگي در خطر پوسيدگي دنداني قرار خواهيد گرفت چون اسيدهاي روي سطوح دندان، پاك نميشود و در مجاورت ميناي معدني دندانها قرار ميگيرد و به زودي باعث پوسيدگي دندانها ميشود. براي حل اين مشكل و افزايش بزاق دهانتان، ميتوانيد آدامسهاي بدون قند بجويد يا از دهانشويهها استفاده كنيد. البته ممكن است اين راهكار در ماه رمضان براي رفع خشكي دهان كه ناشي از روزهداري است چندان قابل استفاده نباشد. بنابراين تلاش كنيد در طول روز چند بار دهانتان را با آب بشوييد. اگر با اين روش، مشكل شما برطرف نشد، ميتوانيد با مشورت دندانپزشكتان از قرصهايي كه ترشح بزاق را افزايش ميدهند، استفاده كنيد.
پوسيدگي دندانها
در اين ماه هنگام روزهداري شما بايد بيش از گذشته مراقب پوسيدگي دندانهايتان باشيد، چون علاوه بر كاهش ترشح بزاق، كمتر در طول روز به مسواك زدن و نخ كشيدن دندانهايتان توجه ميكنيد. در گذشته براي از بين بردن ميكروبها از آنتيبيوتيكها و آنزيمها استفاده ميشد ولي امروزه همه معتقدند استفاده از روشهاي فيزيكي مثل مسواك زدن براي برداشتن پلاك بهترين روش است. بسياري از غذاهايي كه براي افطار يا سحر ميل ميكنيد موجب ميشوند باكتريها در دهانتان توليد اسيد كنند. مجموعه غذا و باكتري و محصولات توليد شده به وسيله ميكروبها، پلاك دنداني نام دارد كه معمولا با چشم ديده نميشود. فراموش نكنيد فقط غذاهاي شيريني مثل شيريني، زولبيا و باميه و حلوا موجب پوسيدگي دندان نميشوند؛ بلكه مواد نشاستهاي مثل نان و غلات نيز باعث توليد اسيد ميشوند. پلاك دنداني باعث تحريك لثهها، جدا شدن لثه از دندان و نهايتا تخريب استخوان مجاور دندانها ميشود. شايد تصور كنيد شستوشوي دهان با آب دندانها را پاك و تميز ميكند ولي پلاك ميكروبي ورقهاي چسبيده به سطح دندان است كه به سادگي پاك نميشود. بنابراين كافي نيست فقط با آب پس از صرف سحري يا افطار دهانتان را بشوييد. تنها راه و موثرترين روش، مسواك زدن است. به طور كلي بهتر است بعد از هر وعده غذايي، دندانها مسواك زده شوند ولي چون هنگام روزهداري فقط دو وعده غذايي در صبح و شب مصرف ميشود، تلاش كنيد بعد از اين دو وعده دندانهايتان را مسواك بزنيد و نخ بكشيد. نكته مهمي كه وجود دارد اين است كه در مسواك زدن بايد پلاك ميكروبي را از روي دندانهايتان برداريد اما بسياري از افراد هنگام مسواك كردن فقط به حذف خردههاي غذايي از روي دندانهايشان فكر ميكنند. توجه كنيد خردههاي باقيمانده غذا معمولا با حركت لب، زبان، گونه و جريان بزاق از روي دندانها پاك و شسته ميشوند. بنابراين لازم است با دقت و حوصله مسواك بزنيد.
منبع:www.salamat.com
/ج