اختلال در تکامل کودک با کم‌خوني فقر آهن

اگر دريافت آهن کمتر از ميزان مورد نياز باشد ، آهن از ذخيره فريتين پلاسما برداشته شده و به کاهش ذخيره آهن بدن منجر مي‌شود. در اين مرحله، فريتين پلاسما به کمتر از 10 ميکروگرم در ليتر مي‌رسد. در صورت ادامه اين کمبود، ميزان هموگلوبين به کمتر از حداقل ميزان طبيعي رسيده و کم‌خوني فقر آهن بروز مي‌کند.
مطالعه‌هاي متعددي نشان داده‌اند که کم‌خوني فقر آهن ممکن است در 1 تا 2 سالگي به اختلال تکامل منجر شود که حتي با درمان طولاني‌مدت آهن هم جبران نشود. به نظر نمي‌رسد که کمبود آهن در غياب آنمي به اختلال تکامل منجر شود. کودکان مبتلا به آنمي فقر آهن رفتارهايي از خود نشان مي‌دهند که مي‌تواند به انزواگرايي منجر شود. در اين حالت کودک محتاط‌تر شده، دچار ترديد است، زود خسته مي‌شود و شادابي و لبخند او کمتر مي‌شود.
بيشترين مقدار آهن در شير انتقالي مادر وجود دارد که حدود 97 صدم ميلي‌گرم در ليتر است اما به طور مداوم طي دوران شيردهي کاهش مي‌يابد؛ به طوري که تا 5 ماهگي به سطح حدود 3/0 ميلي‌گرم در ليتر مي‌رسد.
به‌نظر نمي‌رسد که مقدار آهن شير مادر به طور قابل‌ملاحظه‌اي تحت‌تاثير وضعيت آهن مادر، کمبود آهن مادر يا درمان او با آهن قرار گيرد. 2 تا 10 درصد شير مادر در کازئين، 65 تا 81 درصد آن در پروتئين و 19 تا 26 درصد آن در چربي است.
ساير منابع آهن در سال اول زندگي شامل غذاهاي کمکي و براي کودکان محروم از شير مادر، شير مصنوعي است. بررسي‌هاي اوليه نشان مي‌دهد که اضافه کردن غذاهاي کمکي جذب آهن را از شير مادر کم مي‌کند ولي غذاهاي تقويت‌شده با آهن اثر مثبتي در وضعيت آهن شيرخوار دارد؛ به شرطي که آهن آن به خوبي جذب شود.
در غذاهاي کمکي تقويت‌شده با آهن ، اضافه کردن ويتامين C، جذب آهن را 2 برابر مي‌کند. ميزان آهن دريافتي از غذاهاي کمکي در 6 ماهگي حدود 6/0 ميلي‌گرم در روز و در 9 ماهگي 4/2 ميلي‌گرم در روز است. شيوع آنمي يا فريتين پايين پلاسما در شيرخواران با وزن تولد بالاي 3 کيلوگرم کمتر است ولي در نوزادان با وزن تولد کمتر از 3 کيلوگرم ، حدود 10 درصد و در زير 2 کيلوگرم وزن تولد، تقريبا 50 درصد است.
به‌نظر مي‌رسد دادن غذاهاي کمکي غني‌شده با آهن وضعيت آهن تغذيه‌اي شير مادر خوار را بهبود مي‌بخشد. مصرف شير گاو خطر کمبود آهن را افزايش مي‌دهد.
منبع:www.salamat.com
/ج