رنگ ادرار شاخص مهم در سلامت

هر بار که شما به دستشويي مي رويد، مي توانيد اطلاعات زيادي را در مورد سلامتي خود به دست آوريد. ظاهر و بوي ادرار و البته تعداد دفعات آن، نکات مهمي را در مورد وضعيت جسم روشن مي کند.

کمرنگ شدن ادرار
 

وقتي که ادرارتان تقريباً سفيد رنگ مي شود، مشخص است که آب زيادي در طول شبانه روز نوشيده ايد و به غير از دفعات زيادي که مجبور هستيد به دستشويي مراجعه کنيد، جاي هيچ گونه نگراني نيست.

ادرار بسيار تيره
 

وقتي که رنگ ادرار بسيار تيره و به رنگ قهوه اي يا رنگ چاي نزديک است، علت آن مي تواند کم آبي بدن باشد و اينکه کليه ها ادرار غليظ تري توليد مي کنند. رنگ ادرار بهترين و ساده ترين راه براي آگاهي از کم آبي بدن است. اگر بعد از نوشيدن مقدار زيادي آب باز هم همچنان ادرار شما تيره باشد، ممکن است خونريزي داخلي داشته باشيد. قرار نيست که در اين نوع خونريزي رنگ ادرار دقيقاً مثل رنگ خون باشد. در اثر خونريزي کليه ها يا عفونت يا بيماري هاي کليوي و حتي سرطان، رنگ ادرار به سمت قرمزي مي رود.

بوي شيرين ادرار
 

وقتي که ادرار بوي شيرين بدهد، بايد آن را علامت يک بيماري جدي شمرد. ادراري که بوي شيرين دارد، نشان دهنده قند خون است که از طريق ادرار دفع مي شود و غلظت زياد قند خون در ادرار علامت ديابت است. کليه ها در بدن ما نقش فيلتر را ايفا مي کنند. وقتي که اين فيلترها دچار مشکل مي شوند، مثل اينکه سوراخ شده باشند، همه چيز از آنها به بيرون تراوش مي کند و به همين دليل از طريق ادرار دفع مي شود. در افراد ديابتي، قند خون از راه اين فيلترهاي سوراخ دار( کليه ها) عبور کرده و از طريق ادرار از بدن خارج مي شود. اگر فرد باردار باشد، تغيير در سيستم کاري کليه ها باعث مي شود در ادرار مقدار بيشتري قند خون ديده شود. در هر حال، چه در صورت بارداري يا عدم بارداري، پزشک با آگاهي از دفع قندخون در ادرار، آزمايش هاي بيشتري درخواست مي کند تا در مورد ديابتي بودن يا نبودن شما مطمئن شود. ممکن است کمي دستپاچه شويد؛ اما بوي ملايم ادرار هميشه علامت بيماري جدي و خطرناک نيست. برخي غذاهاي خاص، مثل مارچوبه، گوگرد بيشتري توليد مي کنند و اين گوگرد حاوي آمينو اسيد است. بنابراين وقتي که اين ماده غذايي طي عمل گوارش شکسته مي شود، اين مواد خوشبو آزاد مي شوند، از فيلتر کليه ها عبور مي کنند و از طريق ادرار دفع مي گردند. مادامي که اين ماده غذايي در سيستم گوارش و بدن شما وجود داشته باشد، بوي آن نيز از ادرار متصاعد مي شود و در صورت هضم و دفع کامل، بوي آن به طور کامل از بين مي رود.

زرد روشن
 

وقتي که رنگ ادرار مثل رنگ نئون( زرد کمرنگ) است نيز مي تواند علامت زنگ خطر باشد، اما گاهي اوقات نيز به خاطر مصرف قرص هاي مولتي ويتامين رنگ ادرار روشن تر مي شود. ويتامين B و کاروتن بيشتر موجب زرد شدن رنگ ادرار مي شوند. رنگ ادرار تحت تاثير مصرف ويتامين ها تغيير مي کند.

وجود لکه هاي خون در ادرار
 

وجود لکه هاي خون در ادرار مي تواند دلايل بسياري داشته باشد. برخي از اين دلايل بي خطر هستند و برخي ديگر بسيار جدي و خطرناک؛ بنابراين در صورت مشاهده خون حتماً بايد به پزشک مراجعه کنيد. در زنان سالم جوان، اين لکه ها مي توانند به دليل عفونت باشد. اما گاهي هم وجود خون در ادرار يکي از هفت علامت سرطان مثانه است (هم در زنان و هم در مردان). علاوه بر سرطان مثانه، وجود لکه هاي خوني ادرار ممکن است نشان دهنده زخم ها و پارگي ها و سنگ کليه باشد.

ادرارهاي فوري و پشت سر هم
 

مسلماً ادرارهاي پشت سر هم و مکرر شرايط نامطلوبي براي فرد ايجاد مي کند؛ اما قبل از آنکه نگران دليل آن شويد، به رژيم غذايي و شيوه زندگي تان کمي دقت کنيد؛ اگر عادت داريد يک بطري آب را به يکباره سر بکشيد، يا اينکه هر وقت از خانه خارج مي شويد، حتماً مقدار زيادي آب با خود حمل مي کنيد، مسلماً با نوشيدن آب بيشتر، مثانه سريع تر پر مي شود و نياز بيشتري نيز به تخليه خواهيد داشت. برخي از ميوه ها و سبزيجات نيز ميزان آب بدن را افزايش مي دهند ( مثل هندوانه). با افزايش سن و سال نيز تعداد دفعات ادرار کردن بيشتر مي شود؛ زيرا تخليه کليه ها و مثانه با بالا رفتن سن و سال تغيير مي کند. پروستات نيز تاثير زيادي روي اين مساله دارد؛ زيرا مثانه به طور کامل تخليه نمي شود؛ بنابراين فرد نياز دارد دفعات بيشتري ادرار کند.

تراوش ادرار
 

اغلب کساني که به تراوش ادرار دچار مي شوند، سعي مي کنند مساله را پنهان کنند. اما زنان زيادي ( حتي زنان بسيار جوان که هرگز زايمان نداشته اند) نيز با اين مساله روبه رو مي شوند و گاه قادر به کنترل ادرار خود نيستند. استرس شرايطي را ايجاد مي کند که ماهيچه هاي اطراف لگن بسيار ضعيف مي شوند و نمي توانند هيچ گونه فشاري را تحمل کنند؛ در نتيجه مقداري از ادرار به بيرون تراوش مي کند. اين مساله در زنان بعد از اولين زايمان تشديد مي شود. بهترين راه حل اين است که ماهيچه هاي اطراف لگن را تقويت کنيد. و اين کار را از طريق منقبض و منبسط کردن ( شل و سفت کردن) اين ماهيچه ها انجام دهيد. علت ديگر اين مساله بد عمل کردن مثانه است. مثانه بدون اختيار شما تحريک مي شود؛ در حالي که بدن هنوز سيگنال رفتن به دستشويي را به مغز نفرستاده است و مثانه تصميم به تخليه خود مي گيرد.

سوزش ادرار
 

اگر در حين ادرار احساس درد و سوزش زياد کرديد، به احتمال بسيار زياد يکي از علائم عفونت ادراري را داريد. چنين عفونت هايي اغلب در اثر آميزش هاي جنسي به وجود مي آيند. از آنجا که مجاري ادرار زنان کوتاه و به مقعد نزديک است، باعث مي شود که باکتري ها خيلي آسان تر داخل مجاري ادرار شوند. به دليل آناتومي مجراي ادرار مردها اين عارضه براي آنها به ندرت پيش مي آيد؛ اما به هر حال در مردها نيز امکان عفونت هاي ادراري وجود دارد.
منبع: دنياي سلامت( شماره 61)
ae