همراهي تا كنكور
نويسندگان : دكتر مهدي نكويي و دكتر شاهرخ كروبي
مگر مي شود والدين دغدغه درس خواندن بچه ها را نداشته باشند؟
والدين و دانش آموزان به دليل اين كه شناختي از خودشان ندارند، برنامه درسي اي طراحي مي كنند كه بر پايه تخيل و بسيار ايده آل است. به مثال زير توجه كنيد :
ساعت 3:30 به منزل مي رسم. از ساعت 3:40 تا 5:40 درس، بعد 10 دقيقه استراحت، دوباره از ساعت 5:50 تا 7:40 درس، 10 دقيقه استراحت و دوباره از 7:50 تا 9:50 درس و 15 دقيقه براي شام و دوباره درس از ساعت 10 تا 12 شب در اين برنامه، زمان مطالعه دو ساعت در نظر گرفته شده است ؛ در حالي كه مطالعات علمي نشان داده است كه ساعت مطالعه مفيد بين 60 تا 90 دقيقه است.
در مورد بعدي، استراحت است. بعد از مدرسه، دانش آموز بايد استراحت 30 تا 45 دقيقه اي داشته باشد. او مي تواند بخوابد يا دراز كشيده و كتاب يا مجله اي را مطالعه كند. سپس درس خواندن را شروع كند. متأسفانه بعضي والدين انتظار دارند دانش آموز، بعد از مدرسه، به سرعت درس خواندن را شروع كند. بعضي والدين نيز معتقدند كه بعد از يك خواب خوب و طولاني درس خواندن را شروع كند؛ اما كدام درس؟ بهتر است دانش آموز درسي كه همان روز در مدرسه تدريس شده را از روي كتاب درسي همراه با جزوه ارائه شده از طرف دبير درس را مطالعه كند، سپس نمونه سؤال و آزمون يا تمرين تشريحي آن را مرور كند. اين كار نيز به دو ساعت زمان احتياج ندارد. پس از اين زمان، بهتر است دانش آموز 10 تا 15 دقيقه استراحت كند. سعي كنيد در زمان استراحت، تلويزيون نگاه نكند. يكي از استراحت هاي اشتباه دانش آموزان، تماشا كردن تلويزيون است.در اين حالت، در ظاهر مغز استراحت مي كند، ولي در باطن، در حال پردازش اطلاعات گرفته شده از چشم است. ما بايد به مغز استراحت بدهيم، نه به جسم كالبدي مان. پس چه كار كنيم ؟
مي توان توصيه هاي زير را انجام داد:
2 ـ روي زمين يا مبل يا تخت دراز بكشد.
3 ـ يك موسيقي خوب گوش كند.
4ـ در خانه به والدين كمك كند.
بعد از اين استراحت، دوباره شروع کند به درس خواندن 60 تا 90 دقيقه اي. در مورد تلويزيون، سعي كنيد در طول هفته، يك برنامه يا سريال و اگر اهل ورزش هستند، يك برنامه ورزشي را انتخاب كنند.
اگر قادر به كنترل خودشان در تماشاي تلويزيون نيستند، بهتر است از شما كمك بگيرند. شما آن ها را كنترل كنيد.
براي دانش آموزان عادي سه تا چهار ساعت، براي پيش دانشگاهي چهار تا شش ساعت و براي فارغ التحصيلان هشت تا نه ساعت مطالعه در روز كافي است.
هم چنين تغذيه را نيز نبايد فراموش كنيم.متأسفانه بيش تر بچه ها اهل صبحانه نيستند و به جاي صبحانه، از پفك و چيپس و فست فود در طول روز استفاده مي كنند؛ در حالي كه صبحانه كامل (نان، پنير، كره، عسل، چاي شيرين و شير)، قند مورد نياز مغز را در ساعت هاي اوليه صبح تامين مي كند. سعي كنيد از مواد غذايي بي انرژي مانند نان باگت، سوسيس، كالباس، پيتزا، همبرگر، چيپس، پفك و نوشابه، تا جايي كه مي توانيد، دوري كنيد. اگر براي شما سخت است، ميزان مصرف آن ها را به تدريج كم كنيد. براي اين كه فرزندان تمركز بهتري داشته باشند، بهتر است غذاهاي گياهي و گوشتي مفيد مصرف كنند، مانند قورمه سبزي، بوراني، سالاد فصل، خورشت كرفس، ماهي و تن ماهي. بهتر است دانش آموز صبحانه كامل، ناهار به نسبت كامل و يك شام ساده بخورد. در مورد خواب شب نيز دانش آموز نبايد شب زنده داري كند. بدن به خواب بسيار احتياج دارد. در صورتي كه دانش آموز به بي خوابي دچار شد، او را به مطالعه دروس عمومي مانند ادبيات يا معارف تشويق كنيد.
حال مي پردازيم به 20 راز مهم درباره مطالعه كردن كه از نظر علمي و رواني، تأثير فراواني بر فرزند شما دارد:
2 ـ توجه داشته باشيد كه هر كس نمره بيش تري مي گيرد، باهوش نيست ؛ بلكه از وقت و نيروي خود به خوبي استفاده مي كند و شيوه صحيح درس خواندن را مي داند.
3 ـ اساس خواندن فعال، طرح سؤال است. خواننده فعال هنگام خواندن، دائم سؤال طرح مي كند.
4 ـ اگر ميخي بيش تر در چوب فرو رود، ديرتر جدا مي شود. اگر مطالب به خوبي فهميده و به درستي در حافظه بلند مدت ثبت شوند، ديرتر فراموش مي شوند.
5ـ وقتي مي خواهند كتابي را بخوانند، آن را به بخش هاي كوچك، تقسيم و زمان خواندن آن ها را مشخص كنند، زير هر چه مطالب به بخش هاي كوچك تر تقسيم شوند، يادگيري آن ها راحت تر خواهد بود.
6 ـ درس خواندن مؤثر، خط كشيدن زير سطرهاي كتاب نيست. مطالعه فعال شامل خواندن، نوشتن، تكرار و مرور است.
7 ـ 60 تا 90 دقيقه مطالعه و 5 تا 10 دقيقه استراحت را هميشه يادآوري كنيد.
8 ـ بعد از گذشت 24 ساعت از مطالعه، حدود 80 درصد از مطالب فراموش مي شوند. با مرور صحيح از فراموشي جلوگيري كنند.
9 ـ از نشستن به حالت لميده پرهيز كنند. درست نشستن، درست نفس كشيدن و تابيدن نور از منبع مات، از موارد مؤثر بر يادگيري هنگام مطالعه است.
10 ـ نكته هاي مهم درسي و كلاسي را به صورت كليدي بنويسد.
11 ـ نكته هاي كليدي، كلماتي هستندكه بيش ترين معني را دارند.
12 ـ جواب هاي زيبا، هميشه به دنبال سؤال هاي زيبا مي آيند. (اهميت طرح سؤال قبل از خواندن)
13 ـ سعي كنيد تا حد امكان در يك مكان مطالعه كنند. از مطالعه در پاك ها و مكان هاي شلوغ خودداري كنند.
14 ـ قبل از شروع مطالعه و بعد از پايان مطالعه، كمي استراحت كنند.
15 ـ با علاقه و اشتياق و براي رسيدن به هدف درس بخوانند، نه از روي اجبار و ترس از شما.
16 ـ بهتر است هنگام شب و قبل از خوابيدن، آن چه را كه در مدت روز خوانده اند، يك بار ديگر مرور كنند.
17 ـ موضوع هاي مشابه (مانند زبان عربي و زبان انگليسي) را پشت سر هم مطالعه نكنند و بين آن ها فاصله بيندازند.
18 ـ بعضي از دانش آموزان هنگام مطالعه، سرشان را پايين اندالخته و از صفحه اول شروع به خواندن مي كنند كه اين روش نادرست است.
19 ـ خواب به بهبود حافظه بلند مدت كمك مي كند. بنابراين در ايام امتحان، مدت زمان خواب را خيلي كم نكنند و به اندازه كافي (شش تا هشت ساعت) بخوابند.
20 ـ مطالب را حفظ نكنند، چون به زودي فراموش مي شوند. سعي كنند مفهوم آن ها را بفهمند، زيرا زماني اطلاعات به خوبي در حافظه بلند مدت جاي مي گيرند كه كاملا فهميده شوند.
منبع: نشريه تخصي کودکياري شهرزاد، شماره 13
ae
