طرز برخورد با سرطان سینه

گفتگو با دکتر نسرين‌السادات علوي
سرطان پستان شايع‌ترين سرطان در بانوان در تمامي دنيا از جمله در کشور ماست. خوشبختانه اين بيماري در صورت تشخيص و درمان زودرس با موفقيت قابل درمان است اما هنوز هم بسياري از بانوان به محض بروز مشکل در پستان دچار اضطراب شديد شده و به دليل ترس از سرطان و عوارض ناشي از درمان مانند از دست دادن پستان يا تورم دست يا عوارض شيمي‌درماني از مراجعه به پزشک خودداري مي‌کنند و در نهايت وقتي که پيشرفت بيماري آنها را مجبور به اقدام کرد، مراجعه مي‌کنند که در اين مرحله متأسفانه فرصت براي درمان کامل و موفق از دست رفته است. خوشبختانه در حال حاضر روش‌هاي جديد درماني در عين نتيجه بخش‌تر بودن، عوارض درمان را نيز کاهش داده‌اند. براي آشنايي با اين شيوه‌ها با دکتر نسرين‌السادات علوي، متخصص و جراح بيماري‌هاي پستان گفتگويي کرديم که آن را مي‌خوانيد.

آيا ترس خانم‌ها از عوارض درمان‌هاي سرطان پستان تأثيري در تأخير آنها براي مراجعه به پزشک دارد؟
 

بله. در بسياري از موارد خانم‌هايي که در مراحل پيشرفته مراجعه مي‌کنند علت دير آمدن خود را ترس از درمان‌هايي مانند برداشتن پستان و ازدست دادن اين عضو و يا شيمي‌درماني که موجب ريزش مو مي‌شود، بيان مي‌کنند حتي در بانواني که سابقه سرطان پستان در خانواده درجه اول آنها وجود دارد با وجود اينکه مي‌دانند احتمال ابتلاي آنها به اين سرطان بالاتر بوده و نياز به مراقبت بيشتري در اين زمينه دارند اما برخي از آنها به دليل خاطره بدي که از مراحل درماني سرطان پستان در عزيزانشان دارند از مراجعه به پزشک خودداري کرده و بيماري آنها در مراحل پيشرفته تشخيص داده مي‌شود. اين تفکر اشتباه ضرر زيادي به اين خانم‌ها زده و دست ما را در استفاده از روش‌هاي درماني جديد و مؤثر مي‌بندد.

اشاره به روش‌هاي درماني جديد کرديد. اين روش‌هاي درماني چه تفاوت‌هايي با يکديگر دارند و براي چه بيماراني قابل استفاده هستند؟
 

به طور کلي روش‌هاي درماني جديد بر اين اساس طراحي شده‌اند که با کمترين عارضه براي بيمار بهترين نتيجه را از درمان بگيريم. براي مثال تا 30سال پيش هر خانمي‌که به سرطان پستان مبتلا مي‌شد الزاماً تمام پستان او را برمي‌داشتند اما پس از آن به تدريج سعي شد که مقدار کمتري از نسج پستان برداشته شود به‌طوري که در حال حاضر در 80درصد بانوان مبتلا به سرطان پستان فقط توده سرطاني و مقداري از حاشيه نسج سالم برداشته مي‌شود و بقيه پستان نگه داشته مي‌شود و جالب اين است که در مطالعات وسيع مشخص شده که اين درمان تفاوتي از نظر نتيجه با برداشتن کامل پستان ندارد و خانم‌هايي که زود مراجعه مي‌کنند، مي‌توانند با خيال راحت اين درمان را انتخاب کنند.

يعني احتمال عود در اين روش بالا نمي‌رود؟
 

نه، اگر بيمار به موقع مراجعه کرده باشد و شرايط لازم براي اين درمان را داشته باشد احتمال عود بسيار کم و مشابه برداشتن کامل پستان است.

حالا اگر در بيماري به هر دليل براي مثال وسيع بودن بيماري مجبور به برداشتن کامل پستان شديد، آيا راهي براي جبران اين نقص وجود دارد؟
 

بله، در حال حاضر روش‌هاي قابل قبولي براي بازسازي پستان پس از عمل جراحي وجود دارد که با استفاده از نسج خود بيمار يا پروتز مصنوعي انجام مي‌شود البته در اينجا هم مراجعه زودرس کمک زيادي به بيمار مي‌کند و در مراحل اوليه مي‌توان همزمان با برداشتن پستان بازسازي را نيز انجام داد و نيازي به انجام عمل دوباره براي بازسازي نيست.

يکي ديگر از عوارضي که موجب ترس خانم‌ها مي‌شود ريزش موي ناشي از شيمي‌درماني است. با اين مشکل چه‌طور مي‌توان برخورد کرد؟
 

در ابتدا بايد گفت که عوارض شيمي‌درماني مانند ريزش مو کاملا گذرا است و به محض اتمام درمان موها به طور کامل و بدون هيچ کاهشي در حجم آن رشد خواهند کرد و به دليل نقش مهم شيمي‌درماني در کاهش عود سرطان پستان، تحمل عوارض گذراي آن براي چند ماه منطقي و لازم به نظر مي‌رسد. در عين حال در برخي بيماران که توده‌هاي آنها در اندازه بسيار کوچک و به وسيله ماموگرافي کشف مي‌شود شيمي‌درماني لازم نيست و درمان بسيارساده و راحت خواهد بود.

برخي از خانم‌ها پس از درمان سرطان پستان دچار تورم دست مي‌شوند. در حال حاضر با اين عارضه چگونه برخورد مي‌شود و آيا راهي براي پيشگيري از آن وجود دارد؟
 

اول بايد بگويم که علت اصلي تورم دست در اين بيماران برداشته شدن تعدادي از غدد لنفاوي زير بغل است که به دليل احتمال درگيري اين غدد انجام مي‌شود چون اغلب اولين جايي که سرطان پستان گسترش پيدا مي‌کند غدد لنفاوي زير بغل همان سمت هستند که در هنگام عمل جراحي حدود 10 تا 15 عدد از آنها برداشته شده تا هم سلول‌هاي سرطاني به طور کامل ريشه‌کن شوند و هم مرحله و ميزان گسترش بيماري مشخص شود.
خوشبختانه از آنجايي که در حال حاضر سرطان پستان در مراحل اوليه تشخيص داده مي‌شود و احتمال درگيري غدد لنفاوي کمتر است در سال‌هاي اخير روشي براي کاهش صدمات به غدد لنفاوي سالم اتخاذ شده است. در اين روش اولين غده لنفاوي مرتبط با پستان با يک ماده مخصوص علامت گذاري شده و در هنگام عمل جراحي فقط اين غده برداشته شده و از نظر سلولي بررسي مي‌شود تا درصورت پاک بودن اين غده که پيشاهنگ بقيه غدد محسوب مي‌شود جراحي در همين حد متوقف شده و بقيه غدد برداشته نشوند. با استفاده از اين روش که خوشبختانه در کشور ما نيز در حال حاضر قابل انجام است ميزان درد و تورم دست پس از عمل‌جراحي کاهش محسوسي مي‌يابد. باز هم بايد تأکيد کنم که اين روش نيز مانند روش‌هاي ديگر درمان سرطان پستان وابستگي زيادي به مراجعه سريع بيمار و تشخيص در مراحل اوليه دارد.

بنابراين با توجه به صحبت‌هاي شما مي‌توانيم بگوييم که کليد اصلي موفقيت در درمان سرطان پستان تشخيص و اقدام به موقع است؟
 

بله، دقيقا همين‌طور است و هر چه تشخيص زودتر داده شده و براي درمان اقدام شود امکان استفاده از روش‌هاي جديد که مؤثرتر و کم‌عارضه‌تر هستند، افزايش مي‌يابد.
منبع:http://www.salamat.com