شخصيت کودک را به رسميت بشناسيد

آيا تا به حال به اين موضوع فکر کرده‌ايد که کودکان‌تان هم براي خود شخصيت دارند و مانند بزرگسالان در اندازه سني که هستند، مسايل را درک مي‌کنند و معني رفتار ديگران را با خودشان مي‌فهمند و در نتيجه به دنبال آن رفتارها و آنچه مي‌بينند، واکنش نشان مي‌دهند؟
اگرچه همه کودکان شخصيت و رفتارهاي مشابهي را از خود بروز مي‌دهند اما تفاوت‌هايي هم در آنها وجود دارد که از همان لحظه اول تولد قابل مشاهده است. هر کودکي از نظر ژنتيکي، براساس تجربياتش در زماني که در رحم مادر است، اتفاقات حين تولد و اولين‌ ماه‌هاي شروع زندگي، خصوصيات شخصيتي‌اش تغيير مي‌کند. اين تجربيات همه نقش مهمي در پاسخ به حوادث دنياي بيرون از رحم ايفا مي‌کند.

نقش ژنتيک
 

از همان لحظات اوليه بارداري، ظاهر فيزيکي و بسياري از خصوصيات شخصيتي کودک شکل مي‌گيرد. او نيمي از ژن‌ها را از طريق تخمک و نيمي ديگر را از طريق اسپرم به ارث مي‌برد.
بسياري از خصوصيات ظاهري کودک به وسيله اين ژن‌ها کنترل مي‌شود. خصوصياتي مانند رنگ موها، چشم‌ها، گروه خوني، جنس و شکل بدن، حتي بعضي از خصوصيات شخصيتي هم بستگي به اين ژن‌ها دارند، از جمله خجالتي بودن، باهوش بودن، خشونت و يا آرام بودن.

تفاوت‌هاي جنسي
 

بسياري از کارشناسان بر اين باورند که تفاوت‌هاي جنسي هم در به ارث بردن خصوصيات شخصيتي که به طور ذاتي به ارث برده مي‌شود و هم خصوصياتي که بعدها به وسيله کودک آموخته مي‌شود، موثر است. توقعاتي که از سوي ديگران ابراز مي‌شود نيز در بروز رفتار در کودکان نقش به سزايي دارد. محيط و اجتماع و انتظارات والدين روي شخصيت کودک اثرگذار است.
تحقيقات نشان مي‌دهد زماني که کودکان پسر لباس دخترانه مي‌پوشند، به گونه‌اي متفاوت عمل مي‌کنند. زماني که اين کودکان پسر لباس‌هاي معمولي پسرانه مي‌پوشند، بيشتر از دختران از خود رفتارهاي پسرانه نشان مي‌دهند و تمايل دارند اسباب‌بازي‌هاي پسرانه مانند اسباب‌بازي‌هاي پر سر و صدا، ماشين و قطار بازي کنند. زماني که آنها لباس دخترانه مي‌پوشند، با عروسک و گهواره بازي مي‌کنند.

تفاوت در تکامل مغزي
 

اگرچه محيط خارج و تاثيرات بيروني نقش اساسي در تکامل کودک بازي مي‌کند، اما تحقيقات نشان مي‌دهد که ساختار مغز دليل بسياري از تفاوت‌ها در شکل‌گيري شخصيت در دو جنس دختر و پسر است. به طور مثال، بخش راست مغز که فعاليت‌هاي جسمي را کنترل مي‌کند، در پسران پيشرفته‌تر و متکامل‌تر است، در حالي که تکامل زودتر و سريع‌تر بخش چپ مغز در دختران موجب شده تا مهارت‌هاي حرکتي بهتر و تکامل گفتاري در آنها زودتر از پسران باشد.
اگرچه اين تفاوت‌هاي بيولوژيکي در کودکان دختر و پسر مشخص شده اما نبايد در پرورش استعدادهاي اين دو جنس محدوديت ايجاد شود. کودکان همه فردي واحد هستند و توانايي‌هاي آنها براي يادگيري چيزي فراتر از مشخصه‌هاي بيولوژيکي آنهاست. عوامل زيادي در شکل‌گيري شخصيت و خلق و خوي کودکان دخالت دارند. ژنتيک، جنس، محيط اجتماعي و تعداد خواهر و برادرها هرکدام نقش مهمي در بروز رفتارها و شخصيت کودک ايفا مي‌کنند. البته بسياري از اين عوامل تحت کنترل ما نيست و والدين بايد بدانند که نمي‌توان به طور کامل شخصيت کودک را خود انتخاب کنند و خود هرگونه که خواستند، به آن شکل دهند. نکته مهم اين است که همه اين اثرها و عوامل محيطي، تاثير جنس و ژنتيک در شکل‌گيري شخصيت در اولين ماه‌هاي تولد و سال‌هاي اوليه زندگي کودک بستگي به رابطه او با والدين دارد. والدين نمي‌توانند نوع شخصيتي که خود دارند براي فرزند خود انتخاب کنند اما آنها مي‌توانند از طريق راه و روش‌هاي خاص و شيوه پاسخ‌گويي به رفتارهاي کودک تاثير قابل توجهي در شکل‌گيري و تکامل شخصيت او داشته باشند. با هر شخصيتي که کودک دارد، او محتاج عشق و محبت و توجه شما والدين است. با مراقبت کردن از کودک، پاسخ به نيازهاي او و برطرف کردن مشکل کودک، احساس با ارزش‌بودن او را نشان مي‌دهيم. همچنين به کودک حس اعتماد به نفس را ياد مي‌دهيم که عامل اساسي و ريشه تکامل شخصيت اوست.
والدين بايد به ياد داشته باشند که شخصيت کودک در دوران طفوليت بسيار متزلزل است، بنابراين نبايد برچسب‌هاي نامناسب به کودک چسباند. دادن القاب نامناسب، صدازدن با نام‌هاي غير از نام اصلي کودک و صفت‌دادن به کودک همه و همه روي شخصيت او اثرهايي مي‌گذارد که گاه در تمام طول زندگي با او مي‌ماند و چه بسا در بروز رفتارهاي نامناسب تاثيرگذار است. هيچ‌کس نمي‌تواند نوع شخصيت کودک را در آينده پيش‌بيني کند اما بدون شک همه والدين دوست دارند همه جنبه‌هاي شخصيتي کودک را کشف کنند.
منبع: http://www.salamat.com