نويسنده:پريسا اصولي
به گفته کارشناسان، بيش از 70 درصد رشد کيفي مغز کودکان در سنين زير 6 سال شکل مي‌گيرد. در واقع، سال‌هاي اوليه زندگي كودكان نقشي اساسي در رشد و پرورش آنها ايفا مي‌کند و مي‌توان نتيجه گرفت که گذراندن دوره پيش دبستاني و مهدکودک براي کودکان از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.
در کشورهاي پيشرفته نيز 70 درصد کودکان، زير پوشش مهدهاي کودک و مراکز پيش‌دبستاني قرار دارند و اين در حالي است که در کشور ما اين رقم تنها 8 درصد است.
آقای محمدحسين جوادي، مدير کل امور کودکان و نوجوانان بهزيستي در اين‌باره مي‌گويد:
پايه‌هاي اوليه اعتماد به نفس، مسووليت‌پذيري و استقلال و خلاقيت كودكان در دوران پيش از دبستان شکل مي‌گيرد و استعدادهاي کودکان در طول اين دوره شکوفا مي‌شود. کودکاني که دوره مهدکودک را مي‌گذرانند در مقايسه با ساير هم‌سن و سالان خود که بنا به دلايلي از گذراندن اين دوره محروم شده‌اند، باهوش‌تر و اجتماعي‌ترند و آينده موفق‌تري هم خواهند داشت.
در مقاطع آموزشي پيش دبستاني، والدين ومربيان كودك به شناسايي توانايي‌هاي بالقوه كودكان ورشد و توسعه چنين توانايي‌هاي مبادرت مي‌کنند و در واقع رفتارهاي رواني كودك در همين دوران شکل مي‌گيرد و به دليل اهميت اين موضوع، بهزيستي موظف است تا پايان برنامه توسعه پنجم 40 درصد کودکان 3 تا 6 ساله را در مهدهاي کودک و مدارسي که دوره پيش‌دبستاني دارند، سازمان‌دهي کند.
گذراندن دوره‌هاي پيش‌مدرسه در همه کشورهاي پيشرفته اجباري است زيرا به متخصصان سنجش استعدادها و توانايي‌هاي تحصيلي کودکان اجازه مي‌دهد به موقع توانايي‌ها و ناتواناييهاي ذهني و ميزان آمادگي کودکان را براي حضور در آموزش‌هاي دبستاني مورد سنجش قرار دهند و کودکاني را نيز که از اين بابت نيازمند آموزش‌هاي جبراني هستند، شناسايي کنند. از طرف ديگر کودکان خانوادههاي محروم، به طور معمول از يک محيط خانوادگي غني از لحاظ امکانات پرورشي و آموزشي بر خوردار نيستند و در صورت عدم برخورداري از آموزش‌هاي پيش‌دبستاني قادر به رقابت با کودکان ديگر نخواهند بود و در واقع آموزش‌هاي پيش‌دبستاني موجب مي‌شود کودکان طبقات محروم زمينههاي لازم را براي اين که به‌طور تقريبي همسطح کودکان طبقات متوسط و مرفه شوند، پيدا مي‌کنند. همچنين کودکان عضو اقليتهاي قومي‌و زباني از نظر ميزان تسلط بر زبان رسمي‌کشور، در مقايسه با کودکان ديگر بسيار ضعيفتر هستند و اين امر مشکلاتي را در زمينه کسب مهارتهاي کلامي‌براي آنان ايجاد مي‌کند. آموزش‌هاي دوره‌هاي مهد کودک و پيش دبستاني در زمينه يادگيري زبان، حساب کردن، خواندن و نوشتن نياز به پيشزمينههايي دارد که مي‌توان آنها را در مهدکودک و مقطع پيشدبستان به تدريج به کودکان آموزش داد.
در شوراي عالي آموزش و پرورش اين موضوع تصويب شد كه مقطع ابتدايي با ورود رسمي پيش‌دبستاني به چرخه آموزشي، شش ساله شود. متاسفانه آموزش‌هاي دوره‌هاي مهد کودک و پيش از دبستان از اهداف آموزشي و تربيتي خود دور افتاده و از اين رو در مقابل، با توجه به اهميت ورود پيش‌دبستاني به چرخه رسمي دوره‌هاي آموزشي كه در اكثر كشورهاي موفق دنيا نيز تجربه شده است، در نظر گرفته شده است كه به اين دوره به‌طور رسمي پرداخته شود و اين موضوع مي‌تواند روزنه‌اي براي توجه بيشتر به مهد کودک‌ها و اجباري شدن و استانداردسازي آنها شود.
نماينده مردم تهران در خانه‌ملت، دوره مهدکودک را دوره‌اي براي تطبيق كودك با محيط مدرسه و پيش‌دبستاني آموزش معرفي مي‌کند و اظهار مي‌دارد: «نبايد تعليمات رسمي به اين مقطع منتقل شود و تعليمات بايد از سال اول دبستان آغاز و البته آموزش‌هاي اوليه به دوران پيش‌دبستاني منتقل شود.»
دکتر عباسپور همچنين تغيير در نظام آموزش و پرورش كشور با توجه به ارتقاي سطح علمي و فكري جامعه را نيازمند بسترسازي دانسته و خاطرنشان مي‌کند: «با اين تغيير لازم است كه معلمان نيز نسبت به اين نظام روش تدريس و آموزش‌شان را تغيير دهند و ما مربيان زبده‌اي براي دوره‌هاي مهدکودک و پيش‌دبستاني فراهم كنيم.
زيرا اطلاع از ناتواني‌ها، توانايي‌ها و قابليت‌هاي کودکان در سنين پيش از دبستان، به‌طور چشمگيري در موفقيت‌هاي بعدي و پيشگيري از اختلالات مؤثر است و يکي از مهم‌ترين خدماتي که مربي مي‌تواند انجام دهد، تشخيص کودکان تحت مراقبت خود، از نظر رفتارهاي فيزيکي و ذهني است زيرا يک مربي مهدکودک در زماني طولاني و در موقعيت‌هاي بسيار طبيعي کودکان را مشاهده مي‌کند و چنانچه تفاوتي جدي و زيربنايي درکودک وجود داشته باشد، مي‌تواند اين اختلالات را در بسياري از زمينه‌ها، پيش از اينکه جدي‌تر شوند، تشخيص دهد و زمينه را براي کمک‌هاي لازم متخصصان به نحو معتبر فراهم آورد. براي مثال، اگر در دوره پيش از دبستان، کودکاني که دچار تنبلي چشم، ناشنوايي يا کم‌شنوايي و اختلال ذهني هستند، شناخته شوند، در بهبود جسمي، ذهني و روحي آنها تأثير بسياري خواهد داشت والدين نيز دچار تنش و آسيب اجتماعي و عاطفي کمتري مي‌شوند.
منبع:www.salamat.com
/ج
در کشورهاي پيشرفته نيز 70 درصد کودکان، زير پوشش مهدهاي کودک و مراکز پيش‌دبستاني قرار دارند و اين در حالي است که در کشور ما اين رقم تنها 8 درصد است.
آقای محمدحسين جوادي، مدير کل امور کودکان و نوجوانان بهزيستي در اين‌باره مي‌گويد:
پايه‌هاي اوليه اعتماد به نفس، مسووليت‌پذيري و استقلال و خلاقيت كودكان در دوران پيش از دبستان شکل مي‌گيرد و استعدادهاي کودکان در طول اين دوره شکوفا مي‌شود. کودکاني که دوره مهدکودک را مي‌گذرانند در مقايسه با ساير هم‌سن و سالان خود که بنا به دلايلي از گذراندن اين دوره محروم شده‌اند، باهوش‌تر و اجتماعي‌ترند و آينده موفق‌تري هم خواهند داشت.
در مقاطع آموزشي پيش دبستاني، والدين ومربيان كودك به شناسايي توانايي‌هاي بالقوه كودكان ورشد و توسعه چنين توانايي‌هاي مبادرت مي‌کنند و در واقع رفتارهاي رواني كودك در همين دوران شکل مي‌گيرد و به دليل اهميت اين موضوع، بهزيستي موظف است تا پايان برنامه توسعه پنجم 40 درصد کودکان 3 تا 6 ساله را در مهدهاي کودک و مدارسي که دوره پيش‌دبستاني دارند، سازمان‌دهي کند.
انضباط فکري با گذراندن دوره مهدکودک
اهميت آموزش‌هاي پيش از مدرسه در جوامع ديگر
گذراندن دوره‌هاي پيش‌مدرسه در همه کشورهاي پيشرفته اجباري است زيرا به متخصصان سنجش استعدادها و توانايي‌هاي تحصيلي کودکان اجازه مي‌دهد به موقع توانايي‌ها و ناتواناييهاي ذهني و ميزان آمادگي کودکان را براي حضور در آموزش‌هاي دبستاني مورد سنجش قرار دهند و کودکاني را نيز که از اين بابت نيازمند آموزش‌هاي جبراني هستند، شناسايي کنند. از طرف ديگر کودکان خانوادههاي محروم، به طور معمول از يک محيط خانوادگي غني از لحاظ امکانات پرورشي و آموزشي بر خوردار نيستند و در صورت عدم برخورداري از آموزش‌هاي پيش‌دبستاني قادر به رقابت با کودکان ديگر نخواهند بود و در واقع آموزش‌هاي پيش‌دبستاني موجب مي‌شود کودکان طبقات محروم زمينههاي لازم را براي اين که به‌طور تقريبي همسطح کودکان طبقات متوسط و مرفه شوند، پيدا مي‌کنند. همچنين کودکان عضو اقليتهاي قومي‌و زباني از نظر ميزان تسلط بر زبان رسمي‌کشور، در مقايسه با کودکان ديگر بسيار ضعيفتر هستند و اين امر مشکلاتي را در زمينه کسب مهارتهاي کلامي‌براي آنان ايجاد مي‌کند. آموزش‌هاي دوره‌هاي مهد کودک و پيش دبستاني در زمينه يادگيري زبان، حساب کردن، خواندن و نوشتن نياز به پيشزمينههايي دارد که مي‌توان آنها را در مهدکودک و مقطع پيشدبستان به تدريج به کودکان آموزش داد.
توجه بيشتر به مهد کودک‌ها و اجباري شدن و استانداردسازي آنها
در شوراي عالي آموزش و پرورش اين موضوع تصويب شد كه مقطع ابتدايي با ورود رسمي پيش‌دبستاني به چرخه آموزشي، شش ساله شود. متاسفانه آموزش‌هاي دوره‌هاي مهد کودک و پيش از دبستان از اهداف آموزشي و تربيتي خود دور افتاده و از اين رو در مقابل، با توجه به اهميت ورود پيش‌دبستاني به چرخه رسمي دوره‌هاي آموزشي كه در اكثر كشورهاي موفق دنيا نيز تجربه شده است، در نظر گرفته شده است كه به اين دوره به‌طور رسمي پرداخته شود و اين موضوع مي‌تواند روزنه‌اي براي توجه بيشتر به مهد کودک‌ها و اجباري شدن و استانداردسازي آنها شود.
گذراندن دوره‌هاي مهدکودک و پيش‌دبستاني يک ضرورت است
نماينده مردم تهران در خانه‌ملت، دوره مهدکودک را دوره‌اي براي تطبيق كودك با محيط مدرسه و پيش‌دبستاني آموزش معرفي مي‌کند و اظهار مي‌دارد: «نبايد تعليمات رسمي به اين مقطع منتقل شود و تعليمات بايد از سال اول دبستان آغاز و البته آموزش‌هاي اوليه به دوران پيش‌دبستاني منتقل شود.»
دکتر عباسپور همچنين تغيير در نظام آموزش و پرورش كشور با توجه به ارتقاي سطح علمي و فكري جامعه را نيازمند بسترسازي دانسته و خاطرنشان مي‌کند: «با اين تغيير لازم است كه معلمان نيز نسبت به اين نظام روش تدريس و آموزش‌شان را تغيير دهند و ما مربيان زبده‌اي براي دوره‌هاي مهدکودک و پيش‌دبستاني فراهم كنيم.
زيرا اطلاع از ناتواني‌ها، توانايي‌ها و قابليت‌هاي کودکان در سنين پيش از دبستان، به‌طور چشمگيري در موفقيت‌هاي بعدي و پيشگيري از اختلالات مؤثر است و يکي از مهم‌ترين خدماتي که مربي مي‌تواند انجام دهد، تشخيص کودکان تحت مراقبت خود، از نظر رفتارهاي فيزيکي و ذهني است زيرا يک مربي مهدکودک در زماني طولاني و در موقعيت‌هاي بسيار طبيعي کودکان را مشاهده مي‌کند و چنانچه تفاوتي جدي و زيربنايي درکودک وجود داشته باشد، مي‌تواند اين اختلالات را در بسياري از زمينه‌ها، پيش از اينکه جدي‌تر شوند، تشخيص دهد و زمينه را براي کمک‌هاي لازم متخصصان به نحو معتبر فراهم آورد. براي مثال، اگر در دوره پيش از دبستان، کودکاني که دچار تنبلي چشم، ناشنوايي يا کم‌شنوايي و اختلال ذهني هستند، شناخته شوند، در بهبود جسمي، ذهني و روحي آنها تأثير بسياري خواهد داشت والدين نيز دچار تنش و آسيب اجتماعي و عاطفي کمتري مي‌شوند.
منبع:www.salamat.com
/ج
