زندگی بشر روز به روز به سمت ماشینی‌شدن، بی‌تحرکی و فعالیت نداشتن پیش می‌رود که موجب بروز مشکلات فراوانی برای بدن انسان به خصوص سیستم قلب و عروق می‌شود. یکی از این مشکلات بیماری فشارخون بالا است.
وقتی گفته می‌شود شخصی دچار بیماری فشارخون بالا شده به این معنی است فشارخون آن فرد از محدوده طبیعی خود که میان 8/12 میلی متر جیوه و 9/14 میلی‌متر جیوه است، خارج شده و افزایش می‌یابد و به‌صورت ثابت باقی می‌ماند.
بیماری فشارخون بالا یکی از عمومی‌ترین اختلالات طبی است و ارتباط مثبتی میان خطر شیوع بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون وجود دارد. به ازای هر افزایش در فشار خون به اندازه 1/2 میلی‌متر جیوه، خطر شیوع بیماری‌های قلبی عروقی دو برابر می‌شود.
این بیماری به‌صورت کامل و دایمی قابل درمان نیست بلکه به وسیله دارو فقط قابل کنترل است و می‌توان به این وسیله از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. در ضمن، این بیماری در افراد سیاه‌پوست نسبت به افراد سفید پوست و در افراد با درآمدهای پایین‌تر و سطح آموزشی پایین‌تر، بیشتر اتفاق می‌افتد.
ورزش می تواند فشار خون را افزایش دهد، اما اثرات آن معمولاً موقتی است. فشار خون شما باید به تدریج بعد از اتمام ورزش به حالت عادی برگردد. هر چه فشار خون شما سریعتر به سطح استراحت بازگردد، احتمالاً سالم تر هستید
عوامل افزایش‌دهنده خطر مبتلا شدن به فشارخون بالا شامل سن بالای 60 سال، چاقی، سیگارکشیدن، استرس، وابستگی به الکل، رژیم غذایی حاوی نمک و چربی، تحرک و فعالیت کم، عوامل ژنتیکی، سابقه خانوادگی، مصرف قرص‌های ضدبارداری و بعضی از داروهای مهارکننده اشتها می‌باشد.
افراد دارای فشارخون بالا مستعد ترومبوز عروق مغزی، آسیب مغزی و نقص کلیوی هستند و احتمال شیوع سکته قلبی، ایست قلبی و نارسایی کلیوی نیز وجود دارد که البته به وسیله درمان به میزان زیادی کاهش می‌یابد.
علاوه بر دارو درمانی، روش دیگری نیز برای درمان فشارخون بالا وجود دارد که بدون دارو و بدون عوارض است و اثرهای بسیار مهمی‌را روی فشارخون میگذارد. این روش درمانی همان ورزش است.
طبیعی است که فشار خون سیستولیک هنگام ورزش به 160 تا 220 میلی متر جیوه برسد. در مواردی که پزشک نیز در جریان است، اگر فشار خون سیستولیک بیش از 200 میلی متر از جیوه است، از انجام ورزش خودداری کنید. اگر فشار خون سیستولیک بیشتر از 220 میلی متر جیوه باشد، خطر ابتلا به بیماری های قلبی افزایش می یابد. عوامل مختلفی می توانند
در اجرای این روش درمانی، از ورزش‌های استقامتی مانند پیاده‌روی، جاگینگ (دوی نرم)، دوچرخه سواری و یا هر فعالیت سبکی که به مدت طولانی انجام گیرد، استفاده می‌شود و پس از پیشرفت و بهبود تمرین و ایجاد سازگاری‌های لازمه (حدود 4 تا 6 هفته)، ورزش‌های مقاومتی مانند تمرین با وزنه‌های سبک به عنوان یک مکمل تمرینی به برنامه تمرینی بیمار اضافه می‌شود.
برنامه پیشنهادی دانشکده طب ورزشی آمریکا
برای کاهش فشارخون به شرح زیر است:
توجه شود که فرد دارای بیماری فشارخون بالا پیش از انجام تمرینات ورزشی با پزشک متخصص مشورت کند و داروهای خود را به صورت منظم مصرف کند و همچنین در صورت احساس درد در سینه، تنگی نفس و سرگیجه خیلی سریع تمرین ورزشی خود را قطع نماید و بیمار باید برنامه تمرینی خود را تحت نظر پزشک متخصص ادامه دهد.
در هفته اول یک روز در میان، سه جلسه در هفته، دو تا پنج دقیقه پیاده‌روی که میان دو پیاده‌روی، پنج دقیقه استراحت کامل وجود داشته باشد (به طوری که فرد بنشیند و هیچ فعالیتی انجام ندهد).
هفته دوم، چهار جلسه، 2 تا 10 دقیقه پیاده روی با 4 دقیقه استراحت میان آنها، هفته سوم، پنج جلسه، 2 تا 15 دقیقه، با 3 دقیقه استراحت میان آنها، هفته چهارم، شش جلسه 2 تا 20 دقیقه پیاده‌روی با 2 دقیقه استراحت میان آنها، هفته پنجم، 7 جلسه، 30 دقیقه پیاده‌روی بدون استراحت، هفته ششم، 7 جلسه، 35 تا 40 دقیقه پیاده‌روی بدون استراحت باشد و برنامه هفته ششم را هر هفته اجرا کند.
پس از انجام این برنامه شش هفته‌ای، شخص بیمار بهبود زیادی را احساس خواهد کرد. تنها نکته‌ای که فرد بیمار باید مد نظر داشته باشد این است که از حدود این برنامه خارج نشود، فشار بیش از حد به خود وارد نکند، تا حصول نتیجه صبر و پشتکاری از خود نشان دهد و همچنین تحت نظر پزشک متخصص باشد، داروهای خود را مصرف کند و در صورت هرگونه اختلال در سیستم‌های بدنی خود و احساس درد در سینه تمرینات ورزشی خود را قطع کند.
طبیعی است که فشار خون هنگام ورزش افزایش یابد. با این حال، فشار بسیار بالا یا پایین می تواند نشانه ای از وضعیت پزشکی باشد؛ برای مثال ممکن است نشانه ی این باشد که فرد در معرض خطر فشار خون بالا قرار دارد.
معمولاً حتی اگر فشار خون شما کم یا زیاد باشد، ورزش کردن بی خطر است. در حقیقت، ورزش می تواند به شما در حفظ فشار خون کمک کند. برای یافتن پاسخ سؤالات خود در مورد ورزش و فشار خون با پزشک صحبت کنید.
در پایان امیدواریم از اجرای این برنامه ورزشی درمانی نهایت لذت و استفاده را ببرید و این برنامه به درمان بیماری شما کمک کند.
