آمار نشان میدهد، از هر هزار نفر، 26 نفر به آسیب‌های ورزشی دچار میشوند و بیشترین افرادی که درگیر این آسیب‌ها میشوند، افراد 5 تا 14 ساله‌اند و این گروه سنی امروزه به یکی از ورزش‌های مد روز می‌پردازند که در حقیقت اسکیت است و این در صورتی است که اگر از ورزش‌های پیشگیری از آسیب ورزشی استفاده نشود،
بسیاری از این افراد چه در نوع انفرادی و چه در نوع ورزش جمعی اسکیتسواری، دچار آسیب‌ها شدید میشوند. در این مقاله به برخی آسیب‌های این ورزش و روش‌های پیشگیری از آنها اشاره می‌کنیم.
شاید اولین کسانی که به فکر استفاده از تخته‌های اسکیت در خیابان‌ها افتادند، موج‌سوارانی بودند که به هنگام دوری از امواج خروشان دریا حسرت آن لحظات به‌یاد‌ماندنی موج‌سواری را در دل داشته‌اند.
البته سال 1950 را میتوان آغازی برای این ورزش جدید در سطح جهان دانست. دهه 60 آغاز فعالیت کارخانه‌هایی بود که به طور گسترده به تولید انبوه اولین اسکیت‌های واقعی پرداختند. شاید بتوان گفت که این ورزش یک شبه ره صد ساله را پیمود، به‌طوری که با استقبال گسترده جوانان طی سه سال بیش از 40 میلیون تخته اسکیت به فروش رسید!
اما درخشش ستاره‌های این ورزش از دهه 1970 آغاز شد؛ جایی که قهرمانانی چون تونی‌آلوا و جی‌آدامز توانستند با حرکات عجیب و باورنکردنی خود به ستارگانی جهانی در این رشته تبدیل شوند.
در سال 1973 استفاده از چرخ‌های بلبرینگ دار در ساخت اسکیت‌ها تحولی چشم‌گیر را در این ورزش و صنعت اسکیت‌سازی موجب شد. این چرخ‌های جدید به اسکیت‌سواران امکان مانور بهتر و سرعت‌های بیشتری را می‌داد.
تکنیک‌های گوناگون استفاده از اسکیت آن قدر پیشرفت کرد که اسکیت‌سواران دیگر به زمین صاف برای هنرنمایی‌های خود احتیاجی نداشتند و بسیاری از آنها را می‌توانستند در استخرهای خالی از آب و یا حتی لوله‌های بسیار بزرگ و خالی آب و فاضلاب ببینید!
پیست‌های اسکیتسواری نتوانست ورزشکاران حرفه‌ای را به خود جلب کند و پاره‌ای از آنان چون مارک گونزالس و مایک ولی به هنرنمایی در خیابان‌ها پرداختند تا این ورزش به دو بخش خیابانی و پیست تقسیم شود.
دهه 80 زمانی بود که 80 درصد تکنیک‌های خیابانی و 60 درصد تکنیک‌های پیست ابداع و مورد استفاده اسکیت سواران قرار گرفت. در طول این سال‌ها اسکیتسواری به دلیل خطرناک بودن از سوی والدین به عنوان یک ورزش یاغی و سرکش تلقی می‌شد و به شدت مورد تنفر بود! تا پیش از دهه 90 اسکیت‌سواران با توجه به مد روز لباس خود را انتخاب می‌کردند
اما در این سال‌ها لباس و تجهیزات مخصوص اسکیتسواری به بازار آمده و سبب ایمنی و هماهنگی ظاهری بیشتری در میان آنان شده است. امروزه در بازار فروش تجهیزات اسکیت، کفش 26 درصد، لباس 16 درصد و تجهیزات ایمنی زانو و مچ 11 درصد از فروش را تشکیل می‌دهند
اما از شعارهای جالب و عجیب اسکیت سواران بشنوید که با شعار «جهان را در زیر پاهایت قرار بده!» دیگران را به اسکیتسواری دعوت می‌کنند.
یکی از ورزش‌هایی که پر خطر است و آسیب‌های آن فراوان مشاهده میشود، ورزش اسکیتسواری است.
اسکیتسواری
حدود 95 درصد این آسیب‌ها را کوفتگی و ضرب‌دیدگی بافت نرم تشکیل میدهد. کبودی رایج‌ترین اثر این ضرب‌دیدگی‌هاست و دلیل بروز آن زخم‌های زیر پوست یا آسیب‌دیدگی مویرگ‌های سطحی و جمع شدن خون در زیر پوست است.
آسیب جمجمه
آسیب‌های مغزی، دلیل اصلی صدمات منجر به مرگ در حرکات ورزشی گوناگون از جمله اسکیتسواری است. ضربه مغزی ممکن است حتی با ضربه‌ای مختصر به سر ایجاد شود و به بیهوشی یا از دست دادن تعادل، بروز اختلال در هماهنگی حرکات، قوه ادراک، شنوایی، حافظه و بینایی منجر شود.در صورتی که از کلاه محافظ استفاده نشود، این آسیب در اسکیت‌سواران مشاهده میشود.
ضربه به سر معمولا بدنبال زمین خوردن و یا اصابت مستقیم شیء به سر ایجاد میشود. ضربات وارده به سر یکی از خطرناکترین آسیب های ورزشی بوده و ۲۰-۱۰ درصد کل اسیب های حین اسکی را شامل میشوند. ضربه به سر میتواند موجب آسیب های متعددی شود.
زخم های سر و صورت، شکستگی های جمجمه، خونریزی های مغزی و کانکاشن concussion از جمله آسیب های وارده به سر بدنبال ضربه به آن هستند. کانکاشن آسیبی است که به علت حرکت شدید مغز درون جمجمه ایجاد میشود. اگر کانکاشن خفیف باشد شخص دچار عدم تعادل، گیجی و اختلال حافظه میشود.
در حالات شدید کانکاشن میتواند موجب سردرد، سفتی گردن، گیجی، تاری دید و حتی کاهش سحطح هوشیاری گردد. استفاده از کلاه ایمنی و استفاده از مسیرهایی که متناسب با سطح مهارت اسکی باز است میتواند از شدت این آسیب ها بکاهد.
استفاده از کلاه ایمنی
بهترین مدل کلاه ایمنی برای همه یکسان نیست ، اما برای ایمنی یک اسکیت برد ضروری است.
شما باید چندین سبک و اندازه را امتحان کنید تا یکی از آنها مناسب شما باشد. هنگامی که کلاه ایمنی مناسب را پیدا کردید ، آن راصاف بر روی سر خود قرار دهید تا لبه پایین آن موازی با زمین باشد.
یک کلاه ایمنی مناسب به شما در جلوگیری از آسیب دیدگی سر کمک می کند و باید این ویژگی ها را داشته باشد:
• پایین پیشانی قرار بگیرد.
• وقتی سرتان را تکان می دهید به هیچ جهتی حرکت نمیکند.
• مانع حرکت ، بینایی و شنوایی نمیشود.
• کلاه ایمنی را حداقل هرپنج سال تعویض کنید.
یادگیری طرز متوقف کردن :
اسکیت بردسوارها باید درتوقف کردن مهارت کافی را داشته باشند .
“ترمز” اولین ترفندی است که یاد می گیرید.
بیاموزید که در کمترین سرعت ممکن ترمز کنید .
نحوه ترمز پا:
پای جلو را در راستای روبرو به جلو بچرخانید. سینه و صورت خود را نیز به جلو برگردانید.
وزن خود را به پای جلو منتقل کنید و بدون اینکه به عقب یا جلو خم شوید ، همزمان پای عقب را بچرخانید و آن را صاف نگه دارید. پای عقب را به سمت پایین بیاورید.
با کف کفش فشار کمی را به زمین وارد کنید. به فشار دادن ادامه دهید تا سریع تر سرعت خود را کاهش دهید.
این کار را تکرار کنید زیرا فقط با یک بار تلاش نمیتوانید روی ترمز پا مسلط شوید.
هنگام یادگیری ترمز ، معمولا ًبا “پرش” از پشت مشکل دارید. این حالت وقتی اتفاق می افتد که بیش از حد به پشت پا وزن اضافه کنید. اطمینان حاصل کنید که بیشترین وزن را روی پای جلویی دارید و پای عقبی را به آرامی بکشید تا سرعت شما کم شود.
آسیب تنه دست
یک سوم تمام صدمات ورزشی را در اصطلاح رگ به رگ شدن می‌گویند. این آسیب در واقع پیچیدن یا پارگی قسمتی از رباط است. رباط رشته محکمی است که پیونددهنده استخوان‌ها به یکدیگر بوده و مفاصل را محکم در جای خود نگه می‌دارد.
آسیب مچ دست
ضرب‌دیدگی یا پیچ‌خوردگی از انواع دیگر آسیب‌های شایع در ورزش اسکیتسواری است. این حالت پیچیدگی و کشش ماهیچه یا تاندون است که گاهی به پارگی آنها می‌انجامد. تاندون‌ها بافت‌های محکمی هستند که پیونددهنده ماهیچه‌ها به استخوان‌ها هستند.
آسیب ران، ساق و پا
استخوان‌های بازو و پا در ورزش اسکیتسواری بیش از همه در معرض شکستگی قرار دارند. استخوان‌های پا از ران تا کف آن بسیار مستعد شکستگی در اثر فشار هستند و زمانی رخ می‌دهند که ماهیچه‌ها دچار پیچیدگی شده یا در اثر انقباض بیش از حد موجب خم شدن و شکستن استخوان میشوند.
آسیب رباط های زانو
آسیب های زانو ۴۰-۳۰ درصد کل صدمات بدنی حین اسکی را شامل میشود. شایعترین آنها، آسیب رباط جانبی داخلی زانو است که معمولا به علت کشیده شدن ساق به طرف خارج بدن ایجاد میشود.
آسیب رباط صلیبی قدامی زانو هم میتواند به علت پیچیده شدن زانو ایجاد شود. پریدن، فرود آندن روی زمین، باز شدن پاها از هم، برخورد به اسکی باز دیگر و حتی زمین خوردن میتواند موجب این آسیب ها گردد.
پارگی منیسک
پیچش و چرخش ناگهانی یک زانوی خم شده میتواند موجب پاره شدن منیسک زانو شود. این پارگی معمولا با احساس یک صدا است و بدنبال آن زانو دردناک وسپس متورم میشود.
مشکلات مفصل پاتلوفمورال
مفصل پاتلوفمورال همان مفصل بین کشکک و زانو است. به علت اینکه در اسکی زانو بیشتر در حالت خم قرار میگیرد فشار زیادی به سطح مفصلی پشت کشکک وارد میشود. این فشار میتواند موجب بروز دردهای این مفصل به علت کندورمالاسی کشکک شود.
دررفتگی زانو
دررفتگی های زانو در اسکی میتواند بصورت دررفتگی کشکک و یا دررفتگی مفصل اصلی زانو ایجاد شود. دررفتگی زانو آسیب بسیار شدیدی است و وقتی ایجاد میشود که اکثر رباط های اطراف و داخل زانو کاملا پاره شده و زانو پایداری خود را بطور کامل از دست میدهد.
آسیب مچ پا
ضرب‌دیدگی یا پیچ‌خوردگی از انواع دیگر آسیب‌های شایع در ورزش اسکیتسواری است. این حالت پیچیدگی و کشش ماهیچه یا تاندون است که گاهی به پارگی آنها می‌انجامد. تاندون‌ها بافت‌های محکمی‌هستند که پیونددهنده ماهیچه‌ها به استخوان‌ها هستند.
تجهیزات اساسی
استفاده از لوازم و لباس‌های ورزشی نامناسب که به طور کامل اندازه و مناسب فیزیک بدن نباشند یکی از مهمترین دلایلی است که در اسکیتسواری موجب آسیب‌دیدگی میشود. تجهیزات و وسایلی که در طول انجام یک ورزش یا حتی بازی باید بپوشید و به همراه داشته باشید کلید جلوگیری از مصدومیت‌ها هستند.
کلاه ایمنی
با کلاه ایمنی شروع کنید. این وسیله برای ورزش‌هایی مثل‌اسکیت بسیار مهم است
• همیشه از کلاهی استفاده کنید که مخصوص ورزش شما ساخته شده است.
• اگر از کلاه‌هایی استفاده می‌کنید که برای چند نوع ورزش تولید شده‌اند، برای مثال انواع اسکیت بوردینگ، آگاه باشید که برای انجام ورزش‌هایی مانند دوچرخه‌سواری مناسب نیستند، مگر آنکه روی برچسب تولید کارخانه‌ای قید شده باشد.
• هر کلاهی باید راحت باشد و نباید سر شما را به عقب یا جلو بکشد.
محافظ چشم
عینک پلاستیکی محافظ چشم
از مهمترین محافظ‌های چشم آنهایی هستند که از نوعی پلاستیک موسوم به «پلی کربنات» ساخته شده‌اند و مخصوص ورزشکاران هستند.
• اگر عینک می‌زنید احتمالا باید از نسخه پلی‌کربنات که تحت نظر پزشک ساخته شده استفاده کنید.
• هنگامی که در زمین مسابقه هستید هرگز عینک معمولی که همیشه می‌زنید به چشم نزنید.
• همه محافظ‌های چشم باید کاملا روی صورت اندازه باشند. از بالا تا روی ابروها و از پایین روی بینی را کاملا بپوشانند.
ماسک صورت
• ماسک‌های صورت و محافظ‌های پلی کربنات برای سر، در بعضی ورزش‌ها استفاده میشوند.
محافظ دهان
• در ورزش‌هایی که خطر مصدومیت سر در آنها وجود دارد، باید محافظ دهان داشته باشید.
• محافظ‌های دهان باید ازسوی دندانپزشک مخصوص یا پزشک تیم تایید شود.
• در صورت استفاده از گیره‌های نگهدارنده فک، قبل از ورود به زمین بازی آن را از دهان‌تان خارج کنید.
محافظ مچ دست
• اگر اسکیت‌بورد سواری می‌کنید، باید حتما از محافظ استفاده کنید.
• محافظ آرنج و مچ دست میتواند از مصدومیت‌های بازو و مچ جلوگیری کند، محافظ زانو نیز زانوهای شما را از خطر شکستگی و در رفتگی می‌رهاند. اگر شما ورزش‌های خاصی انجام می‌دهید، به‌خصوص ورزش‌هایی که با افراد دیگر در تماس نزدیک هستید باید از لایه‌های محافظ استفاده کنید.
• در همه ورزش‌ها از هاکی گرفته تا اسکیت روی آسفالت از لایه‌های محافظ استفاده میشود.
کفش ورزشی
یکی از مهمترین لوازم مورد نیاز ورزشی، کفش ورزشی است. ورزش‌هایی مثل فوتبال، بیسبال، سافت‌بال به کفش‌هایی با کفه میخ‌دار نیاز دارند. اما شاید هیچ‌گاه به ذهنتان نرسیده باشد که ورزش‌هایی مثل اسکیت بوردینگ و دوچرخه سواری نیز نیاز به کفش‌های به خصوص دارند. از مربی خود در این باره سوال کنید تا شما را راهنمایی کند.
شیوه‌های درمان مصدومان اسکیتسواری
درمان صدمات مختصر بافت نرم معمولا شامل محکم بستن محل آسیب‌دیده با نوارکشی، کمپرس یخ و استراحت است. داروهای ضد التهاب خوراکی یا تزریقی برای تورم کیسه‌های مفصلی تجویز میشوند.
برای تاندون‌های آسیب دیده داروهای ضد التهاب همراه با ورزش مخصوص تجویز میشود. اگر تاندونی دچار پارگی شده باشد، برای درمان آن به عمل جراحی نیاز است. جراحی‌های ارتوپدی برای پیچیدگی‌ها یا ضرب‌دیدگی‌های جدی توصیه میشوند. درمان این صدمات شامل برطرف کردن درد و التهاب و برگرداندن ورزشکار به حالت و توانایی‌های اولیه او است.
به طور معمول به ورزشکاران آسیب دیده توصیه میشود که تا بهبود کامل، فعالیت‌های خود را محدود کنند. پزشک آنها شاید تمرین‌های خاصی را برای ورزشکاری که دچار آسیب‌های متعدد شده است تجویز نماید اما صدمات جدی، ورزشکار را برای مدتی از انجام عملیات ورزشی محروم خواهد کرد.
شیوه‌های پیشگیری
کودکانی که میخواهند در ورزش اسکیتسواری شرکت کنند باید ابتدا ازسوی متخصص معاینه شوند و درباره نوع ورزشی که میخواهند انجام دهند با پزشک خود مشورت کنند.
چگونه میتوان از بروز آسیب در اسکی پیشگیری کرد
اسکی از ورزش های پر آسیب است. سرعت زیاد و غیر قابل پیش بینی بودن مسیر حرکت از عواملی است که احتمال آسیب های ورزشی در اسکی را زیاد میکند. مانند هر ورزش دیگر داشتن بدنی آماده مهمترین اصل در پیشگیری از آسیب های ورزشی است.
انجام نرمش های کششی و تقویت عضلات بدن، افزایش مهارت های ورزشی و استفاده از وسایل ورزشی استاندارد و وسایل ایمنی و انتخاب مسیر اسکی متناسب با میزان مهارت اسکی باز از جمله مهمترین اصول پیشگیری از آسیب های ورزشی در اسکی است.
بسیاری از این آسیب ها در ساعات پایانی روز که مردم خسته هستند ایجاد میشود. آنها در این ساعات میخواهند از آخرین لحظات روز استفاده کنند و دور آخرشان را هم بروند و اینجاست که خطر در کمین است.
در مواردی که بدن ورزشکار در شرایط مناسبی باشد ولی احساس خستگی میکند یا درد دارد باید ورزش را متوقف کند. در این صورت احتمال بروز آسیب کم میشود
پزشک متخصص باید:
• هر گونه آسیب قبلی را با دقت معاینه کرده و اهمیت آن را بسنجد.
• در صورت لزوم برای جلوگیری از رشد نامطلوب عضلات و استخوان‌های کودک تمرین‌های اضافه تجویز کند.
• به سیستم استخوان‌بندی و دستگاه گردش خون کودک توجه کند و قابلیت بدنی او را تایید یا رد کند.
همان‌طور که می‌بینید اگر پزشک بداند که ورزش مورد نظر شما چیست میتواند بگوید که کدام بخش بدن بیشتر در معرض فشار خواهد بود و به این ترتیب ، میتواند برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی توصیه‌هایی بکند.
6 برنامه دیگر برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از اسکیتسواری عبارتند از:
1) حفظ فرم صحیح و بدن
2) اطلاع و اطاعت از قوانینی که موجب تنظیم حرکات میشود
3) استراحت در هنگام خستگی، بیماری یا درد
4) استفاده نکردن از نیروبخش‌های مصنوعی. این مواد ممکن است توانایی شما را در لحظه افزایش دهند اما در دراز مدت با خطر مرگ همراه هستند.
5) مراقبت و استفاده صحیح از لوازم ورزشی
6) پوشیدن لباس‌های مناسب و به کار بردن لوازم محافظ (مانند زانوبند و کلاه ایمنی)
منبع: بخش ورزش پرتال فرهنگی راسخون
