دوشاخه سماور را مستقيما به پريز نزنيد

/ دکتراي ايمني در صنايع
اولين نکته‌اي که در هنگام خريد وسايل برقي مثل چاي‌ساز، کتري برقي و سماور که با آب سروکار دارند بايد به آن توجه داشت، داشتن نشان استاندارد است. اما اگر نشان استاندارد نداشت يا اينکه خريدار با جزييات استاندارد آشنا نبود، بايد دقت كند جاهايي مانند دستگيره‌ها و دسته‌ها عايق باشند. هرچند برخي سماورها و کتري‌هاي غيراستاندارد وجود دارند كه در ظاهر عايق‌كاري شده‏اند، اما اين عايق اصولي نبوده و ممكن است مصرف‌كننده را با خطر برق گرفتگي مواجه كند. مثلا ممكن است تنها قسمت روي دستگيره عايق‌كاري شده باشد و فرد موقعي که مي‌خواهد دستگيره را بگيرد، دست با پيچ يا قسمت‏هاي فلزي عايق‌كاري نشده در زير دستگيره تماس داشته باشد. اگر عايق به شکلي باشد که پيچ از درون آن بيرون نيايد و با دست استفاده‌کننده تماس نداشته باشد، يعني آن وسيله از ايمني کافي برخوردار است. نکته ديگر در مورد نقطه و محلي است که پايه روي سيني قرار مي‌گيرد. اين قسمت نيز هم در سماور و هم در چاي‌ساز و کتري برقي چون موتور برقي وجود دارد، لازم است عايق باشد تا اتصال الکتريکي بين بدنه و قسمت برقي و سيني ايجاد نشود. حتي شير سماور که دسته دارد و فرد با تماس با دست آن را باز و بسته مي‌کند نيز بايد عايق باشد. در شرايطي که وسيله برقي روشن باشد، مثلا سماور را روشن کرده‌اند تا آب جوش بيايد يا در حال جوش است يا روي ترموستات است، بايد توجه کرد که دست با بدنه فلزي تماس پيدا نکند. البته دست زدن به بدنه فلزي در اين حالت مشکلي پيش نمي‌آورد. مشکل زماني پيش خواهد آمد که بدنه داراي برق باشد. در اين شرايط دست زدن به بدنه فلزي خطرناک خواهد بود.
نکته ديگر اينکه گاهي اوقات المنت‌هاي موجود در داخل سماور يا کتري در اثر کم شدن آب يا اتمام آب کمي داغ کرده و به‌نظر مي‌رسد که مي‌خواهد بسوزد. در اين‌گونه موارد اگر ناگهان متوجه شديد که سماور يا کتري يا چاي‌ساز خالي و به برق متصل است، بهترين کار اين است که ابتدا وسيله را از برق کشيده يا اينکه کليد برق را خاموش کنيد تا برق وارد دستگاه نشود و بعد صبر کنيد تا سرد شود. آب سرد يا آب گرم بلافاصله در سماور ريختن کار اشتباهي است. ممکن است حتي المنت سماور خالي نسوخته باشد و فقط داغ کرده باشد و با ريختن آب بلافاصله بترکد و خراب شود اما اگر صبر کنيد تا المنت سرد شود، به‌گونه‌اي از خرابي المنت پيشگيري مي‌کنيد.

نکته ايمني ديگري که دوست دارم به آن اشاره کنم اينکه محل ورود سيم برقي که وارد دستگاه برقي مي‌شود به هيچ‌وجه نبايد با بدنه فلزي دستگاه تماس داشته باشد. اگر بدنه فلزي را سوراخ کرده‌اند تا سيم را وارد دستگاه کنند و به موتور برقي برسانند، حتما لبه اين سوراخ بايد با واشرهاي عايق پوشانده شده باشد تا اگر روزي سيم در اين نقطه دچار آسيب شد، با بدنه تماس پيدا نکند. البته در تمامي دستگاه‌هاي برقي استاندارد که با آب در تماس هستند، اين موضوع خودبه‌خود رعايت شده اما به هر حال توصيه ما اين است که مصرف‌کننده نيز چه قبل از خريد و چه بعد از آن حين استفاده به ويژه در وسايلي که عمري از استفاده از آن گذشته است، اين مسايل را كنترل کند و هميشه دقت داشته باشد که سيم دستگاه سالم باشد. بهترين کار اين است که دوشاخه کتري، چاي‌ساز و سماور را مستقيما به پريز برق نزنيد. پريز بهتر است يک کليد روشن و خاموش داشته باشد تا وقتي خاموش است دوشاخه را به برق بزنيد و بعد با کليد آن را روشن کنيد. اين ايمن‌ترين راه است اما متاسفانه در ايران بسيار کم رعايت مي‌شود و اغلب ما مستقيما دوشاخه را به پريز داراي برق مي‌زنيم.
منبع:www.salamat.com