احياي جنبش‏هاي اسلامي معاصر

به دنبال اجراي سياست اصلاحات و درهاي باز دولت چين، مراكز تحقيقاتي و علمي اين كشور نيز به صورت وسيعي به تحقيق و انتشار كتب و مقالات پيرامون مذاهب و اديان موجود در چين پرداخته و با تبليغ فرهنگ و آداب و رسوم قوميت‏ها و نژادهاي مختلف چين و برگزاري آيين‏ها و مراسم خاص آنان تلاش مي‏كنند ضمن ارائه چهره بهتري از برخورد
سه‌شنبه، 30 فروردين 1390
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
احياي جنبش‏هاي اسلامي معاصر

احياي جنبش‏هاي اسلامي معاصر
احياي جنبش‏هاي اسلامي معاصر


 





 
به دنبال اجراي سياست اصلاحات و درهاي باز دولت چين، مراكز تحقيقاتي و علمي اين كشور نيز به صورت وسيعي به تحقيق و انتشار كتب و مقالات پيرامون مذاهب و اديان موجود در چين پرداخته و با تبليغ فرهنگ و آداب و رسوم قوميت‏ها و نژادهاي مختلف چين و برگزاري آيين‏ها و مراسم خاص آنان تلاش مي‏كنند ضمن ارائه چهره بهتري از برخورد و تحمل و بردباري دولتمردان نسبت به اقليت‏هاي موجود، از سياست جذب اقليت‏ها و هضم آنان در درون فرهنگ يكپارچه چين استفاده كنند تا از اين طريق از هرگونه ناهنجاري‏هاي احتمالي فرهنگي ــ اجتماعي كه منجر به ناهنجاري سياسي و امنيتي مي‏شود جلوگيري نماند. در همين راستا بخش‏هاي مختلف آكادمي علوم اجتماعي چين و ديگر مراكز تحقيقاتي دولتي، سرمايه‏هاي هنگفتي را براي انجام تحقيقات پيرامون اسلام، فرق مختلف اسلامي و مسلمانان چين و وضعيت مسلمانان در جهان اختصاص داده و نتايج تحقيقات خود را به صورت كتاب و مقاله در اختيار مردم قرار مي‏دهند. مراكز تحقيقاتي و محققين مسلمان غيردولتي از موقعيت پيش آمده بهره‏برداري نموده و در چارچوب سياست اعلام شده از طرف دولت به مطالعه و بررسي موقعيت تاريخي و اجتماعي مسلمانان چين در گذشته و حال پرداخته و نتايج به دست آمده را به صورت كتاب‏هاي متعددي روانه بازار نشر كتاب چين مي‏نمايند.
كتاب «احياي جنبش‏هاي اسلامي در عصر حاضر» نوشته آقاي زان مينگ " Zhang Ming " يكي از محققين آكادمي علوم اجتماعي چين كه از سوي اداره نشريات همين آكادمي منتشر شده است از جمله اين كتابهاست.
مطالب كتاب «احياي جنبش‏هاي اسلامي در عصر حاضر» علاوه بر مقدمه و پيشگفتار داراي 6 فصل است و هر فصل به سه بخش تقسيم شده كه ذيلاً عناوين فصل‏ها و بخش‏ها از نظر خوانندگان مي‏گذرد. خلاصه ترجمه بخش دوم از فصل ششم كتاب كه به بررسي انقلاب اسلامي ايران پرداخته شده است نيز براي اطلاع خوانندگان در انتهاي مطلب گنجانده شده است. اين كتاب حدود 315 صفحه دارد و منابع مورداستفاده مؤلف نيز در آخر كتاب ذكر شده، كه عمدتا منابع غربي است.
لازم به ذكر است كه اگرچه انتشار كتاب به صورت گسترده در موردتمام اقليت‏هاي ديني موجود در چين (اسلام، مسيحيت، بوديسم و تائوئيسم و...) صورت مي‏گيرد، ولي كتب منتشره در مورد اسلام همراه با بررسي دقيق و انجام تحقيقات گسترده و ريشه‏يابي توسط تيم‏هاي تحقيقي قوي صورت مي‏گيرد در حالي كه در مورد ساير اديان صرفا به ترجمه و يا انتشار مجدد آثار گذشته مي‏پردازند، و تحقيقي جامع در اصل مسايل و ريشه‏يابي موضوعات مربوط به مسايل روز آن جوامع صورت نمي‏گيرد.
خلاصه ترجمه بخش دوم از فصل سوم كتاب «احياي جنبش‏هاي اسلامي در عصر حاضر»

بخش دوم: انقلاب اسلامي ايران
 

ايران كشوري است با سابقه انقلابي ملي. اگرچه در دهه 20 پهلوي در ايران جنبش اصلاحات بزرگي را آغاز كرد، ولي برخلاف انتظار به دليل احساسات اسلامي، مردم ايران يك جنبش انقلابي بزرگتري را پديد آوردند.

1ـ اصلاحات از بالا به پايين
 

رضاخان از طريق كودتا حكومت را به دست آورد و تحت تأثير انقلاب تركيه اصلاحات بزرگي را در ايران انجام داد. درخصوص مذهب هم مثل كمال (آتاترك) سعي كرد كه قانون را از مذهب جدا كند و به جاي سيستم قوانين اسلامي قانون جزايي مردمي را اجرا كند. وي آموزش و پرورش را هم از مذهب جدا كرد و روحانيون را از حقوق مادي خود محروم نمود، و سعي كرد كه روحانيون را از مجلس بيرون كند. رضاخان در لباس‏هاي زنان و مردان و زبان فارسي هم به اصلاحات پرداخت و با اقدامات مذكور، وحدت ملي را تقويت و استقلال كشور را حفظ كرد.
محمدرضا پهلوي تحت تأثير آموزش غربي از كودكي قصد داشت ايران را از يك كشور با گرايش كشاورزي به كشوري پيشرفته و صنعتي تبديل كند. وي در كتابي نوشت: هدف نهايي من اين است كه كشور و مردم من وارد عصر رفاه و شكوفايي و تمدن بزرگ شوند و «انقلاب سفيد» را در ايران به انجام برسانند.
موضوع «انقلاب سفيد» تقريبا شامل 17 طرح اصلاحات اقتصادي و اجتماعي و 3 برنامه 5 ساله پيشرفت اقتصاد ملي بود. با افزايش شديد قيمت نفت، درآمد ايران از 4 ميليارد دلار به 20 ميليارد دلار رسيد. پهلوي فكر مي‏كرد كه مي‏تواند با دلارهاي نفتي يك كشور مدرن را بخرد. وي اعلام كرد كه تا اواخر اين قرن ايران را به يكي از 5 كشور قدرتمند جهان و ارتش آن را به قوي‏ترين قدرت نظامي در خليج فارس و اقيانوس هند تبديل خواهد كرد. از آن پس بود كه وي ايران را هرچه بيشتر به سمت غرب‏گرايي همه جانبه سوق داد. ولي همه اينها موجب شكست ساختار اجتماعي و از بين رفتن آداب و رسوم سنتي و عصبانيت مردم ايران شد.
1ـ درس‏هاي عبرت از «انقلاب سفيد»
1ــ پهلوي در زمينه اقتصادي استراتژي نامناسبي براي پيشرفت صنعتي اتخاذ كرد. در نتيجه اقتصاد ملي دچار بي‏نظمي و آشفتگي شد. سرمايه‏گذاري در زمينه كشاورزي خيلي كم بود. كشاورزان در حال ورشكستگي بودند و ناچارا به صورت گسترده به شهرها كوچ كردند. در نتيجه نرخ بيكاري در شهرها افزايش يافته و منجر به بحران و تشنج اجتماعي شد.
2ــ اصلاحات اقتصادي پهلوي مشكلات شديدي براي جامعه به بار آورد. نرخ بيكاري در شهرها را رسما 10 درصد اعلام مي‏كردند. ولي در واقع خيلي بيشتر از اين رقم بود. هيأت حاكمه خيلي فاسد بود. آنها با تكيه بر قدرت رشوه‏خواري مي‏كردند و پول‏ها را مانند آب خرج مي‏كردند. از اين جهت تضاد در جامعه خيلي شديد بود.
3ــ در زمينه فرهنگ معنوي، به دنبال ورود فرهنگ غرب، فرهنگ سنتي شرقي و آداب و رسوم اجتماعي به تدريج از بين رفت و اين خود مايه «انحطاط اخلاقي» و «زوال فرهنگي» شد. در اين هنگام روحانيون اسلامي ايران با برافراشتن پرچم «ارزش‏هاي اخلاقي اسلام» با دشمنان اسلام به مبارزه برخاستند. «صداي بازگشت به اسلام» خيلي زود سراسر كشور ايران را فراگرفت.
4ــ در زمينه روابط خارجي، شاه پهلوي، امريكا را هم پيمان خود تلقي و تعداد زيادي از افسران و سياستمداران امريكا را استخدام كرد و سلاح‏هاي زيادي را از امريكا خريداري نمود و دانشجويان بسياري را به امريكا اعزام كرد. اينگونه اقدامات غرور و عزت نفس مردم ايران را جريحه‏دار كرد. از اين انقلابيون مسلمان ايران امريكا را شيطان بزرگ و شاه را سگ امريكا خواندند.
5ــ در زمينه سياسي هم دولت نتوانست درست كار كند و راهنمايي ديگران را هم نپذيرفت. در نتيجه مقامات دولتي فاسد شدند و كارآيي آنان بسياركم بود. در جريان «انقلاب سفيد» رژيم پهلوي سازمان «ساواك» را تشكيل داد، ولي اين سازمان هم نتوانست حكومت را تقويت كند.

2ـ انقلاب سفيد و امام خميني
 

عيب و نقص «انقلاب سفيد» زمينه مناسبي براي انقلاب اسلامي فراهم ساخت. مي‏توان گفت بروز انقلاب اسلامي ايران در سال 1979 غيرمترقبه نبود و درواقع اين واكنش مردم مسلمان ايران در مقابل «مدرنيزه شدن ناقص» شاه پهلوي بود.
نيروهاي سياسي ضدحكومت شاهنشاهي بشرح زير بودند:
1ــ اعتداليون. نظير «جبهه آزادي» به رهبري بازرگان و جبهه ملي و عده‏اي از روحانيون معتدل.
2ــ سازمان جناح چپ. مانند حزب توده
3ــ سازمان افراطي اسلامي. مثل «سازمان مجاهدين خلق»
4ــ نيروهاي اسلامي اصيل به رهبري امام خميني.
در اين ميان نيروهاي اسلامي اصيل قوي‏تر از ساير سازمان‏ها بودند.
آنچه كه نيروي اسلامي اصيل را از موقعيت حائز اهميتي در جنبش اسلامي عليه حكومت شاهنشاهي برخوردار كرد شرايط اقتصادي، سياسي و اجتماعي آنان بود. در طول تاريخ آنها در زندگي سياسي، اقتصادي و اجتماعي مردم ايران از جايگاه بالايي برخوردار بودند. مساجد و مدارس مذهبي در اختيار آنها بود، از اينرو آنها با توده‏هاي مردم ارتباط نزديكي داشتند. يكي از اهداف «انقلاب سفيد» شاه تخريب وجهه و تضعيف نيروي اسلام بود. از اين جهت مبارزه بين حكومت و مذهب اجتناب‏ناپذير بود. هرچند شاه ايران به زور متوسل شد و بعضي از روحانيون را جبرا به خارج تبعيد كرد، ولي عزم راسخ آنها مبني بر ساقط كردن حكومت شاه تزلزل‏ناپذير بود.
از طرف ديگر، نيروهاي مؤمن مسلمان و معتقد زندگي اخلاقي را دنبال مي‏كردند. وقتي كه «انقلاب سفيد» درد و رنج غيرقابل تحملي را براي زندگي مادي و معنوي مردم به بارآورد، روحانيون اسلامي در «بالاترين سطوح اخلاقي» با نيروهاي ظلم و ستم مبارزه مي‏كردند و به همين دليل آنها موردتوجه و پشتيباني توده‏هاي مردم قرار گرفتند.
در ريشه‏يابي طوفان انقلاب اسلامي ايران، ما يك نيروي بزرگي را مشاهده مي‏كنيم كه همان شخصيت امام خميني رهبر شايسته مردم شيعه ايران است. به‏طور حتم اطلاق نام «امام خميني» كاملاً درست است.
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : sm1372




 



ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.