احياي جنبشهاي اسلامي معاصر
به دنبال اجراي سياست اصلاحات و درهاي باز دولت چين، مراكز تحقيقاتي و علمي اين كشور نيز به صورت وسيعي به تحقيق و انتشار كتب و مقالات پيرامون مذاهب و اديان موجود در چين پرداخته و با تبليغ فرهنگ و آداب و رسوم قوميتها و نژادهاي مختلف چين و برگزاري آيينها و مراسم خاص آنان تلاش ميكنند ضمن ارائه چهره بهتري از برخورد و تحمل و بردباري دولتمردان نسبت به اقليتهاي موجود، از سياست جذب اقليتها و هضم آنان در درون فرهنگ يكپارچه چين استفاده كنند تا از اين طريق از هرگونه ناهنجاريهاي احتمالي فرهنگي ــ اجتماعي كه منجر به ناهنجاري سياسي و امنيتي ميشود جلوگيري نماند. در همين راستا بخشهاي مختلف آكادمي علوم اجتماعي چين و ديگر مراكز تحقيقاتي دولتي، سرمايههاي هنگفتي را براي انجام تحقيقات پيرامون اسلام، فرق مختلف اسلامي و مسلمانان چين و وضعيت مسلمانان در جهان اختصاص داده و نتايج تحقيقات خود را به صورت كتاب و مقاله در اختيار مردم قرار ميدهند. مراكز تحقيقاتي و محققين مسلمان غيردولتي از موقعيت پيش آمده بهرهبرداري نموده و در چارچوب سياست اعلام شده از طرف دولت به مطالعه و بررسي موقعيت تاريخي و اجتماعي مسلمانان چين در گذشته و حال پرداخته و نتايج به دست آمده را به صورت كتابهاي متعددي روانه بازار نشر كتاب چين مينمايند.
كتاب «احياي جنبشهاي اسلامي در عصر حاضر» نوشته آقاي زان مينگ " Zhang Ming " يكي از محققين آكادمي علوم اجتماعي چين كه از سوي اداره نشريات همين آكادمي منتشر شده است از جمله اين كتابهاست.
مطالب كتاب «احياي جنبشهاي اسلامي در عصر حاضر» علاوه بر مقدمه و پيشگفتار داراي 6 فصل است و هر فصل به سه بخش تقسيم شده كه ذيلاً عناوين فصلها و بخشها از نظر خوانندگان ميگذرد. خلاصه ترجمه بخش دوم از فصل ششم كتاب كه به بررسي انقلاب اسلامي ايران پرداخته شده است نيز براي اطلاع خوانندگان در انتهاي مطلب گنجانده شده است. اين كتاب حدود 315 صفحه دارد و منابع مورداستفاده مؤلف نيز در آخر كتاب ذكر شده، كه عمدتا منابع غربي است.
لازم به ذكر است كه اگرچه انتشار كتاب به صورت گسترده در موردتمام اقليتهاي ديني موجود در چين (اسلام، مسيحيت، بوديسم و تائوئيسم و...) صورت ميگيرد، ولي كتب منتشره در مورد اسلام همراه با بررسي دقيق و انجام تحقيقات گسترده و ريشهيابي توسط تيمهاي تحقيقي قوي صورت ميگيرد در حالي كه در مورد ساير اديان صرفا به ترجمه و يا انتشار مجدد آثار گذشته ميپردازند، و تحقيقي جامع در اصل مسايل و ريشهيابي موضوعات مربوط به مسايل روز آن جوامع صورت نميگيرد.
خلاصه ترجمه بخش دوم از فصل سوم كتاب «احياي جنبشهاي اسلامي در عصر حاضر»
محمدرضا پهلوي تحت تأثير آموزش غربي از كودكي قصد داشت ايران را از يك كشور با گرايش كشاورزي به كشوري پيشرفته و صنعتي تبديل كند. وي در كتابي نوشت: هدف نهايي من اين است كه كشور و مردم من وارد عصر رفاه و شكوفايي و تمدن بزرگ شوند و «انقلاب سفيد» را در ايران به انجام برسانند.
موضوع «انقلاب سفيد» تقريبا شامل 17 طرح اصلاحات اقتصادي و اجتماعي و 3 برنامه 5 ساله پيشرفت اقتصاد ملي بود. با افزايش شديد قيمت نفت، درآمد ايران از 4 ميليارد دلار به 20 ميليارد دلار رسيد. پهلوي فكر ميكرد كه ميتواند با دلارهاي نفتي يك كشور مدرن را بخرد. وي اعلام كرد كه تا اواخر اين قرن ايران را به يكي از 5 كشور قدرتمند جهان و ارتش آن را به قويترين قدرت نظامي در خليج فارس و اقيانوس هند تبديل خواهد كرد. از آن پس بود كه وي ايران را هرچه بيشتر به سمت غربگرايي همه جانبه سوق داد. ولي همه اينها موجب شكست ساختار اجتماعي و از بين رفتن آداب و رسوم سنتي و عصبانيت مردم ايران شد.
1ـ درسهاي عبرت از «انقلاب سفيد»
1ــ پهلوي در زمينه اقتصادي استراتژي نامناسبي براي پيشرفت صنعتي اتخاذ كرد. در نتيجه اقتصاد ملي دچار بينظمي و آشفتگي شد. سرمايهگذاري در زمينه كشاورزي خيلي كم بود. كشاورزان در حال ورشكستگي بودند و ناچارا به صورت گسترده به شهرها كوچ كردند. در نتيجه نرخ بيكاري در شهرها افزايش يافته و منجر به بحران و تشنج اجتماعي شد.
2ــ اصلاحات اقتصادي پهلوي مشكلات شديدي براي جامعه به بار آورد. نرخ بيكاري در شهرها را رسما 10 درصد اعلام ميكردند. ولي در واقع خيلي بيشتر از اين رقم بود. هيأت حاكمه خيلي فاسد بود. آنها با تكيه بر قدرت رشوهخواري ميكردند و پولها را مانند آب خرج ميكردند. از اين جهت تضاد در جامعه خيلي شديد بود.
3ــ در زمينه فرهنگ معنوي، به دنبال ورود فرهنگ غرب، فرهنگ سنتي شرقي و آداب و رسوم اجتماعي به تدريج از بين رفت و اين خود مايه «انحطاط اخلاقي» و «زوال فرهنگي» شد. در اين هنگام روحانيون اسلامي ايران با برافراشتن پرچم «ارزشهاي اخلاقي اسلام» با دشمنان اسلام به مبارزه برخاستند. «صداي بازگشت به اسلام» خيلي زود سراسر كشور ايران را فراگرفت.
4ــ در زمينه روابط خارجي، شاه پهلوي، امريكا را هم پيمان خود تلقي و تعداد زيادي از افسران و سياستمداران امريكا را استخدام كرد و سلاحهاي زيادي را از امريكا خريداري نمود و دانشجويان بسياري را به امريكا اعزام كرد. اينگونه اقدامات غرور و عزت نفس مردم ايران را جريحهدار كرد. از اين انقلابيون مسلمان ايران امريكا را شيطان بزرگ و شاه را سگ امريكا خواندند.
5ــ در زمينه سياسي هم دولت نتوانست درست كار كند و راهنمايي ديگران را هم نپذيرفت. در نتيجه مقامات دولتي فاسد شدند و كارآيي آنان بسياركم بود. در جريان «انقلاب سفيد» رژيم پهلوي سازمان «ساواك» را تشكيل داد، ولي اين سازمان هم نتوانست حكومت را تقويت كند.
نيروهاي سياسي ضدحكومت شاهنشاهي بشرح زير بودند:
1ــ اعتداليون. نظير «جبهه آزادي» به رهبري بازرگان و جبهه ملي و عدهاي از روحانيون معتدل.
2ــ سازمان جناح چپ. مانند حزب توده
3ــ سازمان افراطي اسلامي. مثل «سازمان مجاهدين خلق»
4ــ نيروهاي اسلامي اصيل به رهبري امام خميني.
در اين ميان نيروهاي اسلامي اصيل قويتر از ساير سازمانها بودند.
آنچه كه نيروي اسلامي اصيل را از موقعيت حائز اهميتي در جنبش اسلامي عليه حكومت شاهنشاهي برخوردار كرد شرايط اقتصادي، سياسي و اجتماعي آنان بود. در طول تاريخ آنها در زندگي سياسي، اقتصادي و اجتماعي مردم ايران از جايگاه بالايي برخوردار بودند. مساجد و مدارس مذهبي در اختيار آنها بود، از اينرو آنها با تودههاي مردم ارتباط نزديكي داشتند. يكي از اهداف «انقلاب سفيد» شاه تخريب وجهه و تضعيف نيروي اسلام بود. از اين جهت مبارزه بين حكومت و مذهب اجتنابناپذير بود. هرچند شاه ايران به زور متوسل شد و بعضي از روحانيون را جبرا به خارج تبعيد كرد، ولي عزم راسخ آنها مبني بر ساقط كردن حكومت شاه تزلزلناپذير بود.
از طرف ديگر، نيروهاي مؤمن مسلمان و معتقد زندگي اخلاقي را دنبال ميكردند. وقتي كه «انقلاب سفيد» درد و رنج غيرقابل تحملي را براي زندگي مادي و معنوي مردم به بارآورد، روحانيون اسلامي در «بالاترين سطوح اخلاقي» با نيروهاي ظلم و ستم مبارزه ميكردند و به همين دليل آنها موردتوجه و پشتيباني تودههاي مردم قرار گرفتند.
در ريشهيابي طوفان انقلاب اسلامي ايران، ما يك نيروي بزرگي را مشاهده ميكنيم كه همان شخصيت امام خميني رهبر شايسته مردم شيعه ايران است. بهطور حتم اطلاق نام «امام خميني» كاملاً درست است.
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : sm1372
كتاب «احياي جنبشهاي اسلامي در عصر حاضر» نوشته آقاي زان مينگ " Zhang Ming " يكي از محققين آكادمي علوم اجتماعي چين كه از سوي اداره نشريات همين آكادمي منتشر شده است از جمله اين كتابهاست.
مطالب كتاب «احياي جنبشهاي اسلامي در عصر حاضر» علاوه بر مقدمه و پيشگفتار داراي 6 فصل است و هر فصل به سه بخش تقسيم شده كه ذيلاً عناوين فصلها و بخشها از نظر خوانندگان ميگذرد. خلاصه ترجمه بخش دوم از فصل ششم كتاب كه به بررسي انقلاب اسلامي ايران پرداخته شده است نيز براي اطلاع خوانندگان در انتهاي مطلب گنجانده شده است. اين كتاب حدود 315 صفحه دارد و منابع مورداستفاده مؤلف نيز در آخر كتاب ذكر شده، كه عمدتا منابع غربي است.
لازم به ذكر است كه اگرچه انتشار كتاب به صورت گسترده در موردتمام اقليتهاي ديني موجود در چين (اسلام، مسيحيت، بوديسم و تائوئيسم و...) صورت ميگيرد، ولي كتب منتشره در مورد اسلام همراه با بررسي دقيق و انجام تحقيقات گسترده و ريشهيابي توسط تيمهاي تحقيقي قوي صورت ميگيرد در حالي كه در مورد ساير اديان صرفا به ترجمه و يا انتشار مجدد آثار گذشته ميپردازند، و تحقيقي جامع در اصل مسايل و ريشهيابي موضوعات مربوط به مسايل روز آن جوامع صورت نميگيرد.
خلاصه ترجمه بخش دوم از فصل سوم كتاب «احياي جنبشهاي اسلامي در عصر حاضر»
بخش دوم: انقلاب اسلامي ايران
1ـ اصلاحات از بالا به پايين
محمدرضا پهلوي تحت تأثير آموزش غربي از كودكي قصد داشت ايران را از يك كشور با گرايش كشاورزي به كشوري پيشرفته و صنعتي تبديل كند. وي در كتابي نوشت: هدف نهايي من اين است كه كشور و مردم من وارد عصر رفاه و شكوفايي و تمدن بزرگ شوند و «انقلاب سفيد» را در ايران به انجام برسانند.
موضوع «انقلاب سفيد» تقريبا شامل 17 طرح اصلاحات اقتصادي و اجتماعي و 3 برنامه 5 ساله پيشرفت اقتصاد ملي بود. با افزايش شديد قيمت نفت، درآمد ايران از 4 ميليارد دلار به 20 ميليارد دلار رسيد. پهلوي فكر ميكرد كه ميتواند با دلارهاي نفتي يك كشور مدرن را بخرد. وي اعلام كرد كه تا اواخر اين قرن ايران را به يكي از 5 كشور قدرتمند جهان و ارتش آن را به قويترين قدرت نظامي در خليج فارس و اقيانوس هند تبديل خواهد كرد. از آن پس بود كه وي ايران را هرچه بيشتر به سمت غربگرايي همه جانبه سوق داد. ولي همه اينها موجب شكست ساختار اجتماعي و از بين رفتن آداب و رسوم سنتي و عصبانيت مردم ايران شد.
1ـ درسهاي عبرت از «انقلاب سفيد»
1ــ پهلوي در زمينه اقتصادي استراتژي نامناسبي براي پيشرفت صنعتي اتخاذ كرد. در نتيجه اقتصاد ملي دچار بينظمي و آشفتگي شد. سرمايهگذاري در زمينه كشاورزي خيلي كم بود. كشاورزان در حال ورشكستگي بودند و ناچارا به صورت گسترده به شهرها كوچ كردند. در نتيجه نرخ بيكاري در شهرها افزايش يافته و منجر به بحران و تشنج اجتماعي شد.
2ــ اصلاحات اقتصادي پهلوي مشكلات شديدي براي جامعه به بار آورد. نرخ بيكاري در شهرها را رسما 10 درصد اعلام ميكردند. ولي در واقع خيلي بيشتر از اين رقم بود. هيأت حاكمه خيلي فاسد بود. آنها با تكيه بر قدرت رشوهخواري ميكردند و پولها را مانند آب خرج ميكردند. از اين جهت تضاد در جامعه خيلي شديد بود.
3ــ در زمينه فرهنگ معنوي، به دنبال ورود فرهنگ غرب، فرهنگ سنتي شرقي و آداب و رسوم اجتماعي به تدريج از بين رفت و اين خود مايه «انحطاط اخلاقي» و «زوال فرهنگي» شد. در اين هنگام روحانيون اسلامي ايران با برافراشتن پرچم «ارزشهاي اخلاقي اسلام» با دشمنان اسلام به مبارزه برخاستند. «صداي بازگشت به اسلام» خيلي زود سراسر كشور ايران را فراگرفت.
4ــ در زمينه روابط خارجي، شاه پهلوي، امريكا را هم پيمان خود تلقي و تعداد زيادي از افسران و سياستمداران امريكا را استخدام كرد و سلاحهاي زيادي را از امريكا خريداري نمود و دانشجويان بسياري را به امريكا اعزام كرد. اينگونه اقدامات غرور و عزت نفس مردم ايران را جريحهدار كرد. از اين انقلابيون مسلمان ايران امريكا را شيطان بزرگ و شاه را سگ امريكا خواندند.
5ــ در زمينه سياسي هم دولت نتوانست درست كار كند و راهنمايي ديگران را هم نپذيرفت. در نتيجه مقامات دولتي فاسد شدند و كارآيي آنان بسياركم بود. در جريان «انقلاب سفيد» رژيم پهلوي سازمان «ساواك» را تشكيل داد، ولي اين سازمان هم نتوانست حكومت را تقويت كند.
2ـ انقلاب سفيد و امام خميني
نيروهاي سياسي ضدحكومت شاهنشاهي بشرح زير بودند:
1ــ اعتداليون. نظير «جبهه آزادي» به رهبري بازرگان و جبهه ملي و عدهاي از روحانيون معتدل.
2ــ سازمان جناح چپ. مانند حزب توده
3ــ سازمان افراطي اسلامي. مثل «سازمان مجاهدين خلق»
4ــ نيروهاي اسلامي اصيل به رهبري امام خميني.
در اين ميان نيروهاي اسلامي اصيل قويتر از ساير سازمانها بودند.
آنچه كه نيروي اسلامي اصيل را از موقعيت حائز اهميتي در جنبش اسلامي عليه حكومت شاهنشاهي برخوردار كرد شرايط اقتصادي، سياسي و اجتماعي آنان بود. در طول تاريخ آنها در زندگي سياسي، اقتصادي و اجتماعي مردم ايران از جايگاه بالايي برخوردار بودند. مساجد و مدارس مذهبي در اختيار آنها بود، از اينرو آنها با تودههاي مردم ارتباط نزديكي داشتند. يكي از اهداف «انقلاب سفيد» شاه تخريب وجهه و تضعيف نيروي اسلام بود. از اين جهت مبارزه بين حكومت و مذهب اجتنابناپذير بود. هرچند شاه ايران به زور متوسل شد و بعضي از روحانيون را جبرا به خارج تبعيد كرد، ولي عزم راسخ آنها مبني بر ساقط كردن حكومت شاه تزلزلناپذير بود.
از طرف ديگر، نيروهاي مؤمن مسلمان و معتقد زندگي اخلاقي را دنبال ميكردند. وقتي كه «انقلاب سفيد» درد و رنج غيرقابل تحملي را براي زندگي مادي و معنوي مردم به بارآورد، روحانيون اسلامي در «بالاترين سطوح اخلاقي» با نيروهاي ظلم و ستم مبارزه ميكردند و به همين دليل آنها موردتوجه و پشتيباني تودههاي مردم قرار گرفتند.
در ريشهيابي طوفان انقلاب اسلامي ايران، ما يك نيروي بزرگي را مشاهده ميكنيم كه همان شخصيت امام خميني رهبر شايسته مردم شيعه ايران است. بهطور حتم اطلاق نام «امام خميني» كاملاً درست است.
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : sm1372
/ج