تغذيه، عاملي مهم در سلامت اعصاب

تغذيه يکي از مهم ترين عوامل موثر بر سلامت جسم است و به همان نسبت نيز در سلامت اعصاب و روان اثرات قابل توجهي دارد.تغذيه ناکافي و نامناسب مي تواند اثرات نامطلوبي بر اعصاب و روان انسان به جا گذارد و حتي موجب افسردگي شديد و اختلالات عصبي جدي شود.
کربوهيدرات ها يا مواد قندي نشاسته اي: سلول هاي عصبي انرژي مورد نياز خود را صرفاً از گلوکز تأمين مي کنند. چنانچه در برنامه غذايي روزانه، کمبود کربوهيدرات وجود داشته باشد، انرژي به مقدار کافي به سلول هاي عصبي نمي رسد، در نتيجه سلول هاي عصبي دچار کمبود انرژي شده و نمي توانند کار خود را به خوبي انجام دهند که اين امر موجب بروز ناراحتي هاي عصبي خواهد شد.
مواد پروتئيني: کمبود پروتئين در برنامه غذايي روزانه موجب بروز عوارض فراواني در انسان مي شود که عوارض عصبي ناشي از اين کمبودها عبارتند از: خستگي، بي حالي و سستي، به خصوص در کودکان که عوارض عصبي جدي تر از قبيل خستگي زودرس، کم تحرکي، بيزاري از افراد ناشناخته، قيافه بي حالت و اندوهگين، بي توجهي به محيط يا آپاتي را ايجاد مي کند.
ويتامين ها: برخي از ويتامين هاي گروه B در سوخت و ساز مواد قندي، نشاسته اي موثر بوده و انرژي لازم براي سلول هاي عصبي را فراهم مي کنند، بنابراين با کمبود آنها، انرژي لازم و کافي به سلول هاي عصبي نمي رسد. برخي ديگر از ويتامين هاي گروه B در ساخته شدن ترکيبات لازم براي ساختمان سلول هاي عصبي موثرند و کمبودشان موجب بروز ناراحتي هاي عصبي از قبيل خستگي، بي حوصلگي، آشفتگي روحي، هذيان، افسردگي و ساير ناراحتي هاي عصبي مي شود. منابع غذايي ويتامين هاي گروه B به طور عمده عبارتند از: جگر، تخم مرغ، غلات، سبوس، حبوبات، مغزها، لبنيات و گوشت.
عوارض ناشي از کمبود ويتامين C نيز عبارت است از خستگي، بي ميلي به کار، سستي و بي حالي و در موارد شديد حالات هيستريک و افسردگي. منابع غذايي ويتامين C، به طور عمده منابع گياهي است، از قبيل سبزي هاي داراي برگ سبز، ساير سبزي ها مانند گوجه فرنگي، فلفل دلمه اي، فلفل سبز، ميوه ها مانند مرکبات، کيوي، توت فرنگي و گرمک.
مواد معدني: يد يک ماده معدني است که در تکامل دستگاه عصبي موثر است و چنانچه مادر در دوران بارداري دچار کمبود شديد يد باشد و اين کمبود جبران نشود، نوزاد با عقب افتادگي ذهني به دنيا خواهد آمد و اين عارضه تا آخر عمر گريبان گير او خواهد بود. چنانچه کودک در ماه هاي اوليه زندگي نيز دچار کمبود شديد يد باشد، عقب افتادگي ذهني ايجاد خواهد شد. منابع غني يد عبارتند از : ماهي دريا و آبزيان دريايي.
ماده ديگري که در سلامت دستگاه عصبي موثر است، منيزيم مي باشد که کمبود آن عوارض عصبي از قبيل تحريک پذيري و آشفتگي رواني ايجاد مي کند. منابع غذايي منيزيم عبارتند از مغزها، غلات با سبوس و سبزي هاي سبز تيره.
کمبود آهن نيز موجب کم خوني مي شود. در اين عارضه به علت آنکه خون به مقدار کافي و لازم به سلول ها از جمله سلول هاي عصبي نمي رسد، عوارضي از قبيل خستگي، بي حالي، ضعف، کاهش قدرت يادگيري و ضعف حافظه به خصوص در کودکان ايجاد مي شود. منابع حيواني آهن، جگر، کليه، گوشت قرمز، مرغ و ماهي و منابع گياهي آن، مغزها، حبوبات و سبزي ها مي باشند.
منبع:نشريه دنياي تغذيه - ش100