غول هاي سنگي مركز جهان
نويسنده:سامرا قلي زاده
جاکوب راگيوين كاشف مشهور هلندي وقتي در سال 1722 پا به جزيره اسرارآميز ايستر گذاشت، هيچ وقت فكرش را هم نمي كرد كه چه چيزي در اين جزيره در انتظارش است.او با مجسمه هاي عجيبي رو به رو شد كه داستان عجيبي داشتند؛ مجسمه هايي كه كسي از راز ساخته شدن آنها خبر نداشت.ازآن سال تا به امروز دانشمندان و تاريخ شناسان زيادي به اين منطقه رفته اند اما هنوز جواب قانع كننده اي براي چگونگي و علت ساخت اين مجسمه ها عنوان نشده است.
ايستر جزيره اي در جنوب اقيانوس آرام و متعلق به كشور شيلي است؛ جزيره اي كه به خاطر وجود 887 مجسمه سنگي و تاريخي بين بيشتر مردم دنيا شناخته شده است. بيشتر نقاط اين جزيره مثلثي شكل پوشيده از صخره هاي آتشفشاني است و در امتداد ساحل آن تجمعات مرجاني كوچك هم به چشم مي خورند و كمبود مرجان ها در خط ساحلي باعث شده تا آب دريا تا روي تخته سنگ هاي دورجزيره جلو بيايد و آنها را بپوشاند. در ساحل جزيره ايستر غارهاي آتشفشاني و مسيرهاي زيادي از جنس گدازه آتشفشاني وجود دارد. ايستر يكي از اسرارآميزترين جزيره هاي جهان است كه تقريباً بين سرزمين هاي شيلي و تائيتي واقع شده.اما از آنجايي كه اين جزيره در 3701 كيلومتري غرب آمريكاي جنوبي، 4023 كيلومتري جنوب شرقي تائيتي، 6920 كيلومتري جنوب هاوايي و 5954 كيلومتري شمال قاره جنوبگان- سرزميني كه اطراف قطب جنوب را در برگرفته- قرار دارد،بوميان جزيره ايستر سرزمين خود را با نام «تي پيتو تيهي نائو» به معني «مركز جهان» صدا مي زنند.
جاكوب راگيوين- كاشف هلندي- هنگام ورود به اين جزيره با سه گروه مختلف از مردم برخورد كرد؛ سياه پوست ها، سرخ پوست ها و گروه ديگري كه رنگ پوستشان به شدت سفيد بود و موهايي قرمز رنگ داشتند. از آنجايي كه جزيره ايستر يكي از موضوعات بحث برانگيز در باستان شناسي به حساب مي آيد تا مدت هاي مديدي بر سر اين مسأله كه اولين قومي كه اين جزيره را براي زندگي انتخاب كردند چه كساني بودند بين كارشناسان اختلاف نظر وجود داشت تا اينكه بعد از بررسي هاي پي در پي ادعاي بعضي مبني بر حضور ملوانان به عنوان اولين ساكنان اين جزيره از همه منطقي تر به نظرمي رسيد.
ران فيشر- يكي از كارشناساني كه روي موآي ها تحقيق مي كند- در يكي از آثار خود به نام «نگهبانان سنگي متفكر جزيره ايسترن آورده است كه در اين جزيره دو گروه از مردم زندگي مي كردند؛ يك گروه انسان هايي كه گوش هاي درازي داشتند و گروه ديگر با گوش هاي كوتاه و به نظر مي رسد كه افرادي كه گوش هاي كوچك تري داشتند غلام حلقه به گوش انسان هاي گوش دراز بودند و به دستور اربابان خود تنديس هاي موآي را ساختند. اما با گذشت زمان آنها كه ديگر از اين وضعيت خسته شده بودند در يك شبيخون اربابان خود را كشتند و به اين ترتيب ساخت تنديس هاي موآي نيمه كاره رها شد.
تحقيقات باستان شناسان و تاريخ شناسان نشان مي دهد كه محوطه اي كه تنديس هاي «ئاهوآكيوي»درآن واقع شده رصدخانه نجومي اي بوده كه 1500 سال پيش از ميلاد مسيح ساخته شده است. ترميم اين بنا اولين بار توسط دو باستان شناس به نام هاي ويليام مولاي و گونزالوفيگورا صورت گرفت. تنديس هاي مراسم مذهبي دقيقاً به طرف غروب خورشيد و استواي نجومي- يعني نقطه برابري شب و روز- ساخته شده و با ماه هم تراز هستند. مجسمه هاي ئاهوآكيوي از جنبه هاي زيادي عجيب و شگفت آور و بحث برانگيز هستند و همچنان هزاران سؤال بي جواب درباره آنها وجود دارد. مثل اينكه چرا تمام هفت مجسمه كاملاً شبيه و همقد ساخته شده اند. نكته عجيب بعدي در اين است كه به چه علت مجسمه ها داخل جزيره قرار دارند اما صورتشان به سمت اقيانوس است.
تقريباً تمام تاريخ شناسان و محققان بر اين باورند كه اين مجسمه ها به افتخار خدايان پلي نزي (خدايان منطقه اي كه از 1000 جزيره دراقيانوس آرام كه در محوطه اي سه گوش مانند قرار دارند) ساخته شده و براي پرستيدن اجداد اقوام موجود در جزيره به وجود آمده اند. همچنين هدف ديگر از ساختن اين تنديس ها حفاظت از روستا و مردمي بود كه در آن زندگي مي كردند.
از بين صدها ميز و صندلي و وسايل چوبي اي كه رونگورونگو روي آن حكاكي شده، فقط 26 عدد سالم مانده اند كه آنها هم در موزه هاي سراسر دنيا نگهداري مي شوند و هيچ كدام در جزيره نيستند. امروزه اگرچه تلاش هاي زيادي براي رمزگشايي اين خط عجيب صورت گرفته اما همچنان تلاش ها بي حاصل مانده و هنوز كسي حتي نمي تواند بگويد كه آيا رونگورونگو يك شكل نوشتاري است يا خير. البته اين احتمال داده مي شود كه جزيره نشين ها در طي بازديد اسپانيايي ها در سال 1770 تحت تأثير شيوه حكومت و قانونگذاري آنها قرار گرفتند و از رونگورونگو به عنوان يك ابزار مذهبي استفاده كردند.
منبع:نشريه همشهري سرنخ،شماره 47
ايستر جزيره اي در جنوب اقيانوس آرام و متعلق به كشور شيلي است؛ جزيره اي كه به خاطر وجود 887 مجسمه سنگي و تاريخي بين بيشتر مردم دنيا شناخته شده است. بيشتر نقاط اين جزيره مثلثي شكل پوشيده از صخره هاي آتشفشاني است و در امتداد ساحل آن تجمعات مرجاني كوچك هم به چشم مي خورند و كمبود مرجان ها در خط ساحلي باعث شده تا آب دريا تا روي تخته سنگ هاي دورجزيره جلو بيايد و آنها را بپوشاند. در ساحل جزيره ايستر غارهاي آتشفشاني و مسيرهاي زيادي از جنس گدازه آتشفشاني وجود دارد. ايستر يكي از اسرارآميزترين جزيره هاي جهان است كه تقريباً بين سرزمين هاي شيلي و تائيتي واقع شده.اما از آنجايي كه اين جزيره در 3701 كيلومتري غرب آمريكاي جنوبي، 4023 كيلومتري جنوب شرقي تائيتي، 6920 كيلومتري جنوب هاوايي و 5954 كيلومتري شمال قاره جنوبگان- سرزميني كه اطراف قطب جنوب را در برگرفته- قرار دارد،بوميان جزيره ايستر سرزمين خود را با نام «تي پيتو تيهي نائو» به معني «مركز جهان» صدا مي زنند.
جاكوب راگيوين- كاشف هلندي- هنگام ورود به اين جزيره با سه گروه مختلف از مردم برخورد كرد؛ سياه پوست ها، سرخ پوست ها و گروه ديگري كه رنگ پوستشان به شدت سفيد بود و موهايي قرمز رنگ داشتند. از آنجايي كه جزيره ايستر يكي از موضوعات بحث برانگيز در باستان شناسي به حساب مي آيد تا مدت هاي مديدي بر سر اين مسأله كه اولين قومي كه اين جزيره را براي زندگي انتخاب كردند چه كساني بودند بين كارشناسان اختلاف نظر وجود داشت تا اينكه بعد از بررسي هاي پي در پي ادعاي بعضي مبني بر حضور ملوانان به عنوان اولين ساكنان اين جزيره از همه منطقي تر به نظرمي رسيد.
مجسمه هاي موآي
ران فيشر- يكي از كارشناساني كه روي موآي ها تحقيق مي كند- در يكي از آثار خود به نام «نگهبانان سنگي متفكر جزيره ايسترن آورده است كه در اين جزيره دو گروه از مردم زندگي مي كردند؛ يك گروه انسان هايي كه گوش هاي درازي داشتند و گروه ديگر با گوش هاي كوتاه و به نظر مي رسد كه افرادي كه گوش هاي كوچك تري داشتند غلام حلقه به گوش انسان هاي گوش دراز بودند و به دستور اربابان خود تنديس هاي موآي را ساختند. اما با گذشت زمان آنها كه ديگر از اين وضعيت خسته شده بودند در يك شبيخون اربابان خود را كشتند و به اين ترتيب ساخت تنديس هاي موآي نيمه كاره رها شد.
مجسمه هاي اسرار آميز
تنديس هاي مذهبي
تحقيقات باستان شناسان و تاريخ شناسان نشان مي دهد كه محوطه اي كه تنديس هاي «ئاهوآكيوي»درآن واقع شده رصدخانه نجومي اي بوده كه 1500 سال پيش از ميلاد مسيح ساخته شده است. ترميم اين بنا اولين بار توسط دو باستان شناس به نام هاي ويليام مولاي و گونزالوفيگورا صورت گرفت. تنديس هاي مراسم مذهبي دقيقاً به طرف غروب خورشيد و استواي نجومي- يعني نقطه برابري شب و روز- ساخته شده و با ماه هم تراز هستند. مجسمه هاي ئاهوآكيوي از جنبه هاي زيادي عجيب و شگفت آور و بحث برانگيز هستند و همچنان هزاران سؤال بي جواب درباره آنها وجود دارد. مثل اينكه چرا تمام هفت مجسمه كاملاً شبيه و همقد ساخته شده اند. نكته عجيب بعدي در اين است كه به چه علت مجسمه ها داخل جزيره قرار دارند اما صورتشان به سمت اقيانوس است.
يافته هاي باستان شناسان
تقريباً تمام تاريخ شناسان و محققان بر اين باورند كه اين مجسمه ها به افتخار خدايان پلي نزي (خدايان منطقه اي كه از 1000 جزيره دراقيانوس آرام كه در محوطه اي سه گوش مانند قرار دارند) ساخته شده و براي پرستيدن اجداد اقوام موجود در جزيره به وجود آمده اند. همچنين هدف ديگر از ساختن اين تنديس ها حفاظت از روستا و مردمي بود كه در آن زندگي مي كردند.
ديگر آثار باستاني موجود درجزيره
رونگو رونگو
از بين صدها ميز و صندلي و وسايل چوبي اي كه رونگورونگو روي آن حكاكي شده، فقط 26 عدد سالم مانده اند كه آنها هم در موزه هاي سراسر دنيا نگهداري مي شوند و هيچ كدام در جزيره نيستند. امروزه اگرچه تلاش هاي زيادي براي رمزگشايي اين خط عجيب صورت گرفته اما همچنان تلاش ها بي حاصل مانده و هنوز كسي حتي نمي تواند بگويد كه آيا رونگورونگو يك شكل نوشتاري است يا خير. البته اين احتمال داده مي شود كه جزيره نشين ها در طي بازديد اسپانيايي ها در سال 1770 تحت تأثير شيوه حكومت و قانونگذاري آنها قرار گرفتند و از رونگورونگو به عنوان يك ابزار مذهبي استفاده كردند.
منبع:نشريه همشهري سرنخ،شماره 47
