مسموميت غذايي در دوران حاملگي

رژيم غذايي متعادل، مغذي و سالم در دوران بارداري براي سلامت مادر و تغذيه صحيح جنين بسيار مهم است. بسياري از غذاها را مي توان در دوران هاي ديگر زندگي خورد و از آنها لذت برد، اما در دوران بارداري رعايت احتياط در مورد تعدادي از غذاها ضروري به نظر مي رسد؛ زيرا ممکن است به سلامت مادر و جنين در حال رشد او آسيب برساند. بنابراين زنان باردار بايد در انتخاب غذا دقت بيشتري کنند.

*ليستريازيس
 

يکي از مسموميت هاي غذايي که ممکن است يک خانم باردار در دوران بارداري به آن مبتلا شود، ليسترياست که به وسيله عاملي به نام ليستريا مونوسيتوژن ايجاد مي شود؛ يعني باکتري که در آب و خاک زندگي مي کند. اين عامل بيماري زا ممکن است در سبزي ها، گوشت ها و محصولات لبني مانند غذاهاي فرايند شده مثل پنير هم يافت شود. اين باکتري براي سلامت افراد معمولي کمي مضر است، اما براي زنان باردار خطر بيشتري دارد و اين افراد هنگام آماده و تهيه کردن غذا بايد بيشتر دقت کنند. در زنان باردار عفونت ليستريايي ممکن است به زايمان زودرس، عفونت شديد در نوزاد و يا حتي مرده زايي منجر شود. علائم اين بيماري شامل تب، درد عضلاني، تهوع و يا اسهال است. در بعضي موارد سردرد، سفتي گردن، گيجي، عدم تعادل و تشنج نيز بروز مي کند. در صورتي که زنان باردار به اين عفونت آلوده شوند، علائم سرماخوردگي خفيف در آنها ديده مي شود. اگر شما باردار هستيد و به اين بيماري مبتلا شده ايد، حتما به پزشک مراجعه کنيد و براي جلوگيري از انتقال عفونت به جنين و بيمار شدن او، داروهاي تجويز شده را مصرف نماييد. براي کودکاني که به اين بيماري ها مبتلا مي شوند، همان داروهايي که بزرگسالان مصرف مي کنند، تجويز مي شود. اگر باردار هستيد دقت کنيد که:
*از خوردن هات داگ، گوشت هاي فرايند شده مثل سوسيس و کالباس اجتناب کنيد.
*از پنيرهاي نرم و خامه اي کمتر استفاده کنيد . *در ميان پنيرها، پنيرهاي سفت و نيمه سفت مثل موزارلا بهتر هستند.
*سعي کنيد از گوشت هاي يخ زده کمتر استفاده کرده و در صورتي که از گوشت هاي کنسرو شده استفاده مي کنيد، قبل از مصرف، قوطي کنسرو را 20دقيقه بجوشانيد.
*از خوردن شير غير پاستوريزه بپرهيزيد.
*از مصرف سالادهايي که از ترکيب با همبرگر، گوشت مرغ، تخم مرغ، ماهي تن و يا محصولات دريايي درست شده اند، اجتناب کنيد.

توکسوپلاسموز
 

بيماري توکسوپلاسموز يکي ديگر از انواع مسموميت هاي غذايي است که ممکن است در دوران بارداري اتفاق بيفتد. اين بيماري به وسيله توکسوپلاسموز گندي ايجاد مي شود. در صورتي که خانم بارداري به اين بيماري مبتلا شود، مي تواند آن را به جنين خود منتقل کند. ابتلا به اين بيماري موجب سقط، مرده زايي و نقايص جنيني مي شود. خوردن تخم هاي موجود در خاک يا ساير مواد آلوده به اين انگل موجب ابتلا به اين مسموميت مي شود. دست هاي آلوده به تخم انگل مهم ترين راه ابتلا به اين بيماري است. همچنين باغباني و تميز کردن قفس گربه از شيوه هاي انتقال اين بيماري مي باشد. اين بيماري نشانه خاصي ندارد و گاه علائمي شبيه آنفلوآنزاي خفيف ايجاد مي کند.تورم غدد لنفاوي، درد عضلاني که به مدت چند روز تا چند هفته طول مي کشد از ديگر علائم اين بيماري است.
*در صورتي که باردار هستيد و دچار اين علائم شديد، با نظر پزشک آزمايش توکسوپلاسموز را انجام دهيد. اگر نتيجه مثبت باشد به اين معني است که شما به اين انگل آلوده شده ايد. ابتلا به اين بيماري در هر دوره اي از زندگي ممکن است اتفاق بيفتد. در صورتي که جواب آزمايش منفي بود، نکات زير را جهت لازم براي پيشگيري به خاطر بسپاريد:
*هنگام بارداري از پزشک خود درباره شيوه هاي انتقال بيماري و احتمال ابتلا به بيماري سوال کنيد. در صورتي که در دوران بارداري مبتلا شديد، حتما داروهاي لازم براي شما تجويز مي شود. اين داروها به طور معمول اثر توکسوپلاسموز را روي جنين کاهش مي دهد.
*هنگام باغباني و يا کار در خارج از خانه و يا وقتي که خاک گلدان را عوض مي کنيد، حتما دستکش بپوشيد.
*تخم انگل اين عامل بيماري زا ممکن است در مدفوع گربه وجود داشته باشد و هنگام تميز کردن قفس گربه يا باغباني به انسان منتقل شود؛ پس لازم است دست هاي خود را با صابون و آب گرم بشوييد؛ به خصوص قبل از تهيه يا خوردن غذا.
*زنان باردار بهتر است از تميز کردن قفس گربه و همچنين گوشت خام بپرهيزند.

ساير مسموميت هاي غذايي
 

احتمال اينکه زنان باردار با خوردن مواد غذايي دچار مسموميت شوند، بسيار بيشتر از ساير افراد است؛ بنابراين بسيار مهم است که در تهيه و آماده کردن مواد غذايي دقت بيشتري کنند. زنان باردار بايد در مصرف تخم مرغ، گوشت، مرغ، ماهي، ميگو، شير و محصولات لبني بيشتر دقت کنند. سازمان غذا و داروي آمريکا براي پيشگيري از مسموميت غذايي به زنان باردار توصيه مي کند:
*از ايمني و سلامت مکاني که از آن خريد مي کنيد، مطمئن شويد. گوشت خام، مرغ و ماهي را جدا از ساير مواد غذايي نگهداري کنيد. پس از خريد کردن بلافاصله اين مواد را به خانه برده و در ذخيره کردن آنها عجله کنيد.
*مواد غذايي را به طور صحيح آماده کنيد. قبل و بعد از حمل و نقل مواد غذايي، دست هاي خود را خوب بشوييد.
*تخته گوشت، همچنين چاقو و سينک ظرفشويي را در پايان کار به خوبي بشوييد.
*در ذخيره کردن مواد غذايي، دقت کنيد. در پختن و فريزکردن گوشت، مرغ، تخم مرغ، ماهي و همچنين در مصرف غذاهاي آماده دقت کنيد. توجه داشته باشيد که دما براي فريز کردن بايد40درجه فارنهايت يا4درجه سردتر باشد.
*در پخت غذاها دقت کنيد. از يک دماسنج براي تعيين درجه حرارت گوشت در هنگام پخت استفاده نماييد. هيچ گاه گوشت نپخته را نخوريد. از خوردن گوشت هايي که کمتر از اندازه هم پخته شده اند، مانند کالباس و همبرگر اجتناب کنيد.
*گوشت پخته شده را در دماي 60درجه سانتيگراد و گوشت را براي ذخيره کردن در دماي 4درجه سانتيگراد نگهداري کنيد.
*برچسب روي مواد غذايي را به دقت بخوانيد؛ زيرا اطلاعاتي درباره زمان استفاده و شيوه ذخيره آنها به شما مي دهد.
خواندن اين اطلاعات از احتمال مسموميت غذايي مي کاهد.
منبع: نشريه ي دنياي سلامت، شماره ي 53.
/ج